Ανακοινωθέντα

Δέκα χρόνια μετά τον θάνατό του, η Βουλή των Αντιπροσώπων θυμάται και τιμά τον ιστορικό, ερευνητή και συγγραφέα Κώστα Κύρρη.

Ο Κώστας Κύρρης γεννήθηκε στη Λάπηθο τον Οκτώβριο του 1927. Τα κορφοβούνια, τα χλοερά λιβάδια, το Κεφαλόβρυσο, η θάλασσα της μεγάλης κερυνειώτικης κωμόπολης, υπήρξαν οι παιδικές και πρώτες του σπουδές κι έσπειραν μέσα του βαθιά την αγάπη για τον τόπο και τον χρόνο:

«Τη φύση εσπούδαζα στα παιδικά μου χρόνια

στους απόκοσμους γκρεμούς,

σκαρφάλωνα στα κορφοβούνια,

κι έτρεχα στις νεροσυρμές»,

γράφει σε ένα από τα ποιήματά του που αφιερώνει στην αγαπημένη του γενέτειρα.

Μετά την αποφοίτησή του από το Παγκύπριο Γυμνάσιο το 1945, ο Κώστας Κύρρης μετέβη στην Αθήνα, όπου εν μέσω εμφύλιων συγκρούσεων σπούδασε ιστορία-αρχαιολογία και αγγλική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, καθώς και γαλλική φιλολογία στο Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών. Στη συνέχεια, σπούδασε οικονομικές και πολιτικές επιστήμες, καθώς και βυζαντινή ιστορία και ανατολικές σπουδές με έμφαση στην τουρκολογία στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου. Το 1981, το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων τού απένειμε τον τίτλο του Διδάκτορα της Φιλοσοφίας για τον πρώτο τόμο του εξάτομου έργου του «Το Βυζάντιον κατά τον 14^ον αιώνα».

Στις παραμονές και κατά τη διάρκεια του αγώνα της ΕΟΚΑ εργάστηκε ως φιλόλογος στο Παγκύπριο Γυμνάσιο, στη Λευκωσία και στο Ελληνικό Γυμνάσιο Αμμοχώστου, όπου γνώρισε τη σύζυγό του Ελένη Λεοντιάδου. Μετά την ανεξαρτησία της Κύπρου, υπήρξε πρωτεργάτης στη δημιουργία του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, όπου εργάστηκε από την ίδρυσή του το 1962 και διετέλεσε διευθυντής από το 1981 έως το 1987. Εξάλλου, ως διανοούμενος και ένθερμος υποστηρικτής της γνώσης και του πνεύματος, εισηγήθηκε τη δημιουργία κυπριακού πανεπιστημίου και κυπριακής ακαδημίας επιστημών δεκαετίες πριν από την ίδρυσή τους.

Κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής και ακαδημαϊκής του σταδιοδρομίας εργάστηκε και ως Επισκέπτης Καθηγητής σε πανεπιστήμια στην Ευρώπη και στην Αμερική, συνεργάστηκε με πολλές επιστημονικές εταιρείες και ήταν μέλος αρκετών διεθνών οργανισμών και ακαδημιών, συμμετείχε σε πολλά συνέδρια, εκδηλώσεις, διαλέξεις και ραδιοφωνικές εκπομπές. Παράλληλα, ασχολήθηκε με την ποίηση και τη μουσική. Γνώριζε έξι γλώσσες και διέθετε προσωπική βιβλιοθήκη εκατό χιλιάδων περίπου τόμων στις ανθρωπιστικές επιστήμες.

Βάλσαμο στις ανείπωτες δοκιμασίες που έζησε στην προσωπική και οικογενειακή του ζωή υπήρξε η συστηματική, παραγωγική και δημιουργική αφοσίωσή του στην ιστορική μελέτη. Ο Κώστας Κύρρης μάς κληροδότησε πλούσιο συγγραφικό έργο με αναρίθμητες δημοσιεύσεις, πολλές από τις οποίες έχουν στο επίκεντρο του θεματολογίου τους την ιστορία της Κύπρου και ειδικότερα την πολυαγαπημένη του Λάπηθο. Ήταν ένας από τους ελάχιστους Κύπριους διανοούμενους που μελέτησε συστηματικά και ανέδειξε επιστημονικά τον ρόλο της Τουρκίας στην κυπριακή ιστορία. Οι συνεχείς εκκλήσεις του για τη δημιουργία επιστημονικού επιτελείου από ιστορικούς και ειδικούς για συμβουλευτική υποστήριξη και καθοδήγηση της εξωτερικής πολιτικής της κυπριακής κυβέρνησης πολύ πριν από την καταστροφή του 1974 υπήρξαν εξόχως προνοητικές, αλλά δεν εισακούστηκαν.

Παρά τις πολυάριθμες τοπικές και διεθνείς διακρίσεις που έλαβε για το πολύτιμο έργο και την αξιόλογη προσφορά του στα γράμματα, τις επιστήμες και την έρευνα, ο Κώστας Κύρρης έφυγε από τη ζωή το 2009 βαθιά πικραμένος. Η μεγαλύτερη του επιθυμία για απελευθέρωση της Κύπρου και της πολυαγαπημένης του γενέτειρας, της Λαπήθου, δεν ευοδώθηκε -παρά την οξυδερκή προνοητικότητά του, παρά τις συνεχείς εκκλήσεις του:

«Τώρα που εχάσαμε τη γη μας

διαγωνιζόμαστε ποιος θα την πρωτοτραγουδήση

καλύτερα και πιο δραματικά,

δεν ευκαιρούμε πλέον ν’ αγωνιστούμε

να την ξανακερδήσουμε και να την ξαναδούμε…»,

γράφει με θλίψη στα «Χρονικά της Λαπήθου» μετά την καταστροφή του 1974.

Με την αποψινή εκδήλωση τιμούμε τη μνήμη του σπουδαίου διανοούμενου της Κύπρου και εκφράζουμε την ελπίδα το έργο του Κώστα Κύρρη να καταστεί φάρος της κυπριακής ιστορικής έρευνας και να καθοδηγήσει τις επόμενες γενιές με προορισμό τη λύτρωση του τόπου μας.

--------------------------- 

EK/ΕΙ