Ανακοινωθέντα

Με αφορμή τη συμπλήρωση έξι μήνες από την έναρξη της 1^ης φάσης του Γενικού Σχεδίου Υγείας, ο Υπουργός Υγείας κ. Κωνσταντίνος Ιωάννου παρέθεσε σήμερα συνέντευξη Τύπου. Στη συνέντευξη συμμετείχαν επίσης ο Γενικός Διευθυντής του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας, εκπρόσωπος της Ομοσπονδίας Συνδέσμων Ασθενών Κύπρου, καθώς και τα μέλη της άτυπης συμβουλευτικής Επιτροπής που συστάθηκε με πρωτοβουλία του Υπουργού Υγείας και αποτελείται από εκπροσώπους όλων των ομάδων παροχέων.

Το ΓεΣΥ δεν σχεδιάστηκε εν μια νυκτί ούτε και εφαρμόζεται για να ναυαγήσει, τόνισε ο Υπουργός Υγείας, προσθέτοντας χαρακτηριστικά ότι «μετά από τη θέρμη, με την οποία το αγκάλιασαν οι πολίτες, θα ήμασταν αυτόχειρες αν το αφήναμε να καταρρεύσει και να επανέλθουμε στην προηγούμενη τάξη πραγμάτων». Ο κ. Ιωάννου ευχαρίστησε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για τη στήριξή του σε όλα τα στάδια εφαρμογής του ΓεΣΥ, καθώς και όλες τις ομάδες των παρόχων υπηρεσιών υγείας που συμμετέχουν στο Σύστημα.

Ο κ. Ιωάννου σημείωσε ότι παρά τις δυσκολίες και τις απαιτήσεις που είχαν οι πρώτες εβδομάδες λειτουργίας του ΓεΣΥ, τα πλείστα εκ των προβλημάτων αντιμετωπίστηκαν και τα άλλα δρομολογήθηκαν προς επίλυση, ενώ επεσήμανε την ετοιμότητα του ΟΑΥ για την επίλυση των όποιων δυσκολιών, απόρροια, όπως εξήγησε, και της ανατροφοδότησης που δίνεται απευθείας από τους ίδιους τους παρόχους και τους ασθενείς.

Απευθυνόμενος στους δικαιούχους του Συστήματος, ο κ. Υπουργός μετέφερε το μήνυμα ότι η μετάβαση από το παλιό στο νέο Σύστημα θα πάρει χρόνο και τους κάλεσε να δείξουν την ίδια κατανόηση και υπομονή όπως είχαν τον περασμένο Ιούνιο παρά τα προβλήματα που είχε το ΓεΣΥ στην έναρξή του.

Στη συνέχεια, μιλώντας εκ μέρους του ΟΑΥ, ο Γενικός Διευθυντής του κ. Άθως Τσινωντίδης ανέφερε ότι ο ΟΑΥ, παράλληλα με τη διαχείριση των θεμάτων της 1^ης φάσης εφαρμογής, μπαίνει σε μια κρίσιμη περίοδο αντιμετώπισης των ζητημάτων που αφορούν στη 2^η φάση εφαρμογής, τα οποία αφορούν κατά κύριο λόγο τον σχεδιασμό και την ανάπτυξη του λογισμικού, τις διαβουλεύσεις με τους παροχείς της 2^ης φάσης, την ετοιμασία των απαραίτητων Κανονισμών, και τη συνέχιση της συνεργασίας με άλλες υπηρεσίες και τμήματα του κράτους για υλοποίηση των αναγκαίων μέτρων που απαιτούνται για την εμπρόθεσμη και ομαλή εκκίνηση της 2^ης φάσης.

Ο κ. Τσινωντίδης είπε ότι έχουν συμβληθεί με το ΓεΣΥ 662 Φαρμακεία, 165 Κλινικά Εργαστήρια, 451 Προσωπικοί Ιατροί Ενηλίκων, 170 Προσωπικοί Ιατροί Παιδιών (Παιδίατροι) και 1,170 Ειδικοί Ιατροί.

Από πλευράς του, ο Γραμματέας της ΟΣΑΚ κ. Νικόλας Φιλίππου σημείωσε ότι αρκετά από τα προβλήματα και τις ελλείψεις που καταγράφηκαν το πρώτο διάστημα ήταν αναμενόμενα και επεσήμανε ότι οι όποιες καταγγελίες φτάνουν στην Ομοσπονδία από ασθενείς αντιμετωπίζονται σε συνεργασία με τους αρμόδιους και τους διάφορους παρόχους. Στα θετικά κατέγραψε την εισαγωγή του θεσμού του Προσωπικού Ιατρού, και την ελεύθερη επιλογή που έχουν οι ασθενείς τόσο σε Κλινικά Εργαστήρια και Ακτινοδιαγνωστικά Κέντρα, αλλά και τον θεσμό του «φαρμακείου της γειτονιάς», που απάμβλυναν κατά πολύ την ταλαιπωρία που υφίσταντο οι ασθενείς στα δημόσια νοσηλευτήρια. Ο κ. Φιλίππου υπογράμμισε ότι η συνεχής εκπαίδευση των παρόχων, αλλά και η ενημέρωση των πολιτών, θα συμβάλουν στον περιορισμό των καταχρήσεων και θα βοηθήσουν στην ομαλοποίηση του Συστήματος.

Στην τοποθέτηση του, ο Σύμβουλος του Υπουργού για θέματα ΓεΣΥ δρ Γιώργος Ποταμίτης μετέφερε την πλήρη και σθεναρή στήριξή του στο Γενικό Σύστημα Υγείας, που δίνει καθολική, ισότιμη έγκαιρη και εύκολη πρόσβαση των ασθενών σε υπηρεσίες ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, που πολλές φορές αποβαίνει σωτήρια για τους ασθενείς. Μπήκαμε σε ένα νέο πλαίσιο λειτουργίας και με τον καιρό προσαρμοζόμαστε όλοι, ανέφερε ο δρ Ποταμίτης, σημειώνοντας ότι χρειάζεται να μπουν ασφαλιστικές δικλείδες που θα προστατεύσουν το Σύστημα και θα περιορίσουν την κατάχρηση. Παράλληλα, μετέφερε την πεποίθηση ότι η συνεχής εκπαίδευση των παροχέων θα συμβάλει προς τη βελτίωση του Συστήματος και την καλύτερη και ποιοτικότερη παροχή υπηρεσιών υγείας.

Με τη σειρά του, ο δρ Βάσος Οικονόμου, Προσωπικός Ιατρός Ενηλίκων, τόνισε ότι τα προβλήματα υπήρχαν και θα υπάρχουν, αλλά υπάρχει από όλους καλή θέληση και πρόθεση για την επίλυσή τους. Στόχος, είπε χαρακτηριστικά, είναι οι εμπειρίες του παρόντος ως προς τις καταχρήσεις να αποτελέσουν τα όπλα μας για προστατεύσουμε τη 2^η φάση από αντίστοιχα φαινόμενα. Οι δυσκολίες είναι γνωστές, ωστόσο με τη μεγαλύτερη εξοικείωση, όλοι θα μπορούν να αποδώσουν καλύτερα, δήλωσε ο δρ Οικονόμου.

Μιλώντας με τη σειρά του ο δρ Τζόνης Χατζημηνάς, Προσωπικός Ιατρός Παιδιών, ανέφερε ότι σε ένα νέα Σύστημα είναι λογικό να παρουσιαστούν αναταραχές, ωστόσο με τη σοβαρότητα και την υπευθυνότητα που έδειξαν όλες οι πλευρές, και την υπομονή και την ευελιξία για αλλαγές που έχει ο Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας και ο Υπουργός Υγείας, το Σύστημα συνεχώς βελτιώνεται σταθερά. Αναφέρθηκε επίσης στη στήριξη που έχει το ΓεΣΥ από την Κυβέρνηση, και ειδικά από τον Υπουργό Υγείας και εξέφρασε την ελπίδα ότι όλοι θα επιδείξουν καλή θέληση για την επιτυχία του Συστήματος.

Στα διάφορα προβλήματα που αντιμετώπισαν ιδιαίτερα στην αρχή οι φαρμακοποιοί αναφέρθηκε η Πρόεδρος του Παγκύπριου Φαρμακευτικού Συνδέσμου κα Ελένη Πιέρα-Ισσέγιεκ. Επεσήμανε, παράλληλα, ότι η εισαγωγή του θεσμού του φαρμακείου της γειτονιάς ήταν πολύ σημαντική για τους φαρμακοποιούς της Κύπρου, ενώ η ενοποίηση του δημόσιου και του ιδιωτικού φαρμακευτικού χώρου συνέβαλε στην εξάλειψη του αθέμιτου ανταγωνισμού και βοήθησε τους ασθενείς να έχουν πρόσβαση σε περισσότερες και πιο κατάλληλες για εκείνους φαρμακευτικές θεραπείες. Η κα Πιέρα-Ισσάγιεκ εξήρε την εισαγωγή της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης που εκσυγχρόνισε τον τρόπου που λειτουργούσαν τα φαρμακεία. Απαριθμώντας, στη συνέχεια, σειρά προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι φαρμακοποιοί, η  Πρόεδρος του ΠΦΣ ξεχώρισε τις ελλείψεις που παρουσιάστηκαν και εξακολουθούν να υπάρχουν ως ένα βαθμό, την υπερσυνταγογράφηση που παρατηρήθηκε στην έναρξη πριν εφαρμοστούν πρωτόκολλα και περιορισμοί, αλλά και την ανάγκη για διασφάλιση της ρευστότητας των φαρμακείων. Τα περισσότερα προβλήματα που εντοπίστηκαν, αντιμετωπίστηκαν από τον ΟΑΥ και με τη συμβολή του Υπουργού Υγείας.

Ακολούθως, ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Διευθυντών Κλινικών Εργαστηρίων κ. Χάρης Χαριλάου μίλησε για την αγαστή συνεργασία που διατηρεί ο Σύνδεσμος τόσο με τον Υπουργό όσο και τον ΟΑΥ και υπογράμμισε τη στήριξη των Κλινικών Εργαστηρίων στο ΓεΣΥ. Τα προβλήματα που παρατηρήθηκαν με τον Λογισμικό, σταδιακά απαλείφονται, και ο στόχος είναι να διασφαλιστούν τα «εργαστήρια της γειτονιάς», όπως τα χαρακτήρισε ο κ. Χαριλάου, ώστε να μπορούν να εξυπηρετούν και να παρέχουν υψηλού επιπέδου υπηρεσίες στους ασθενείς που το χρειάζονται.

Τέλος, στην τοποθέτησή του ο δρ Θύρσος Ποσπορής, εκ μέρους του Ακτινοδιαγνωστικού Κέντρου «Άγιος Θέρισσος», ανέφερε ότι για να μπορέσει το Σύστημα να πάει μπροστά, χρειάζεται να ενσκήψουν όλοι στην επίλυση των προβλημάτων. Σημείωσε ότι μέσα από τον διάλογο που θεσμοθετήθηκε μέσω της άτυπης Επιτροπής, μπορούν να εξευρεθούν σημαντικές λύσεις σε πολλά προβλήματα. Τόνισε ότι είναι απαραίτητο να μπει φρένο στην κατάχρηση και την υπερσυνταγογράφηση εξετάσεων, το οποίο μπορεί να γίνει με την κατηγοριοποίηση και τη σωστή κωδικοποίηση των εξετάσεων και την εφαρμογή περιορισμών ως προς τις ειδικότητες που μπορούν να παραπέμπουν για συγκεκριμένες εξετάσεις.

Στη συνέχεια, ο Υπουργός Υγείας και οι παρευρισκόμενοι απάντησαν σε ερωτήσεις δημοσιογράφων. Όσον δε αφορά τα περί εμπορικοποίησης της Υγείας, ο Υπουργός Υγείας επεσήμανε ότι ήδη υπάρχει το επιχειρείν στον χώρο της Υγείας, λέγοντας ότι πρόκειται για ένα πεδίο με πολλές ευκαιρίες δραστηριοποίησης. «Μέσω του ΓεΣΥ κάθε ένας από εμάς μπορεί να επιλέξει το Κέντρο που κρίνει ότι έχει την επιστημοσύνη να ανταποκριθεί καλύτερα στις ανάγκες του. Για αυτό υπάρχει επιλογή στο ΓεΣΥ», σημείωσε.

Κληθείς να σχολιάσει τα όσα λέχθηκαν τις προηγούμενες μέρες από ορισμένους βουλευτές στην Ολομέλεια της Βουλής, αλλά και τις αντικρουόμενες ανακοινώσεις κομμάτων που μιλούν, από τη μια, για πολιτικές λιτότητας και, από την άλλη, για εκτόξευση του Προϋπολογισμού, ο κ. Ιωάννου είπε ότι εκείνο που «εμείς έχουμε να πούμε για τον Προϋπολογισμό, είναι ότι τα νούμερα λένε την αλήθεια. Ο Προϋπολογισμός που έχουμε υποβάλει για το 2020 είναι ο υψηλότερος στην ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Μιλώ για τον Προϋπολογισμό του Υπουργείου Υγείας που είναι περίπου €1 δις. Υπήρξε μια τοποθέτηση ότι είναι λόγω κακοδιαχείρισης που έφτασε το €1 δις. Ουδέν αναληθέστερο. Ο λόγος είναι απλός και είναι γιατί συμπεριλαμβάνονται και οι συνεισφορές της Κυβέρνησης στο Γενικό Σύστημα Υγείας. Άρα οι εισφορές της Κυβέρνησης μαζί με τα κόστη λειτουργίας για τους έξι μήνες των νοσοκομείων -που θα ενταχθούν 1^η Ιουνίου στο ΓεΣΥ- και τον Προϋπολογισμό για το Υπουργείο Υγείας, είναι εκείνος που έχουμε υποβάλει και μέσω αυτού δείχνουμε ότι πόρρω απέχουμε από πολιτικές λιτότητας».

«Επενδύουμε στην Υγεία και πιστεύουμε στην Υγεία και δείχνουμε έμπρακτα την επένδυση μας σε αυτή», τόνισε ο κ. Ιωάννου, συμπληρώνοντας ότι οι πιθανές προθέσεις για αλλαγές στις σχετικές νομοθεσίες θα πρέπει να συζητηθούν στη Βουλή. «Εμείς ως Υπουργείο Υγείας και η Κυβέρνηση», συνέχισε, «εφαρμόζουμε πιστά αυτό που ομόφωνα ψηφίστηκε μετά από 20 χρόνια στη Βουλή το 2017. Και θεωρούμε ότι οι οποιεσδήποτε αλλαγές που θα επηρεάζουν την φιλοσοφία και την αρχιτεκτονική του ΓεΣΥ, δεν είναι επιθυμητές, διότι η φιλοσοφία του Σχεδίου προέκυψε μετά από 20 χρόνια συζητήσεων, αναλύσεων, ερευνών και τοποθετήσεων», ξεκαθάρισε ο Υπουργός Υγείας.

Ερωτηθείς πώς μπορεί να διασφαλιστεί ότι το ΓεΣΥ δεν θα καταρρεύσει οικονομικά, ο κ. Υπουργός διασαφήνισε ότι «άλλο είναι ο Προϋπολογισμός του  Υπουργείου Υγείας, άλλο είναι ο Προϋπολογισμός του ΓεΣΥ, άλλο είναι ο Προϋπολογισμός του ΟΚΥπΥ. Δυστυχώς είδα ότι και βουλευτές στην Ολομέλεια συγχύζουν τους Προϋπολογισμούς, με αποτέλεσμα να δημιουργούν και σύγχυση στους ίδιους τους πολίτες». Ο κ. Υπουργός εξήγησε ότι ο Προϋπολογισμός του Υπουργείου Υγείας δεν έχει καμία σχέση με του ΓεΣΥ, ο οποίος, εν αντιθέσει με άλλες χώρες, είναι σφαιρικός. «Εάν υπάρχει κατάχρηση -που υπάρχει αυτή τη στιγμή κατάχρηση και γίνονται προσπάθειες από τον ΟΑΥ και είναι θετικό πρόσημο που γίνονται και περιορίστηκαν οι καταχρήσεις, που πάντα θα υπάρχουν-, εκείνο που θα συμβεί είναι ότι θα μειώνονται οι απολαβές των παρόχων όσο αυξάνεται ο όγκος, διότι είναι πάντα στα στενά πλαίσια του σφαιρικού προϋπολογισμού. Άρα το να καταρρεύσει και να ξεφύγουμε από τον Προϋπολογισμό, δεν τίθεται τέτοιο ερώτημα», ξεκαθάρισε ο κ. Ιωάννου. «Είναι βασική αρχή του ΓεΣΥ και δυστυχώς δεν την έχουν κατανοήσει αρκετοί, για αυτό υπάρχει αυτή η αμφιβολία και ο φόβος περί κατάρρευσης. Είναι σφαιρικός ο Προϋπολογισμός και, άρα, όσο αυξάνεται ο όγκος, μειώνεται η αποζημίωση, όσο μειώνεται ο όγκος, αυξάνεται η αποζημίωση. Το άθροισμα των δύο είναι το ίδιο και είναι ο σφαιρικός Προϋπολογισμός του €1 δις. Δεν μπορούμε να ξεφύγουμε», εξήγησε, λέγοντας ότι το σημαντικό είναι «να μην υπάρχουν καταχρήσεις, ούτως ώστε αυτό που προβλέφθηκε σαν αποζημίωση και προσδοκούν οι πάροχοι να λάβουν, να δοθεί, αλλά αν τυχόν υπάρχει κατάχρηση, τότε αυτοί που θα τιμωρηθούν είναι αυτοί που κάνουν την κατάχρηση, δηλαδή οι ίδιοι οι πάροχοι».

Σε δική του απάντηση στο ίδιο ερώτημα, ο Γραμματέας της ΟΣΑΚ ήταν κατηγορηματικός ότι η οποιαδήποτε αλλαγή στην αρχιτεκτονική και την φιλοσοφία του ΓεΣΥ, δεν πρόκειται να γίνει αποδεκτή από τους οργανωμένους ασθενείς. «Θα ζητήσουμε συναντήσεις με όλα τα κόμματα. Δεν θα επιτρέψουμε οποιαδήποτε αλλαγή στην αρχιτεκτονική και την φιλοσοφία», υπογράμμισε.

Ακολούθως, απαντώντας σε ερώτηση για την εξέλιξη του διαλόγου μεταξύ ΟΑΥ και ΠΑΣΙΝ για την ένταξη των ιδιωτικών νοσηλευτηρίων στο ΓεΣΥ, ο Γενικός Διευθυντής του ΟΑΥ κ. Άθως Τσινωντίδης είπε ότι για την ώρα δεν υπάρχει κάτι προς ανακοίνωση. «Οι συζητήσεις με τον ΠΑΣΙΝ και τον ΟΚΥπΥ συνεχίζονται. Θα έλεγα ότι είμαστε σε ένα πολύ καλό δρόμο. Ο στόχος του Οργανισμού είναι να εξεύρει εκείνη την φόρμουλα, ούτως ώστε να καταστήσει όλα τα νοσηλευτήρια, είτε ιδιωτικά είτε δημόσια, βιώσιμα και να τα βοηθήσει να λειτουργήσουν μέσα σε ένα ενιαίο περιβάλλον ανταγωνισμού», ανέφερε. Σχολιάζοντας επί της ερώτησης περί αλλαγής στη νομοθεσία του ΓεΣΥ, ο κ. Τσινωντίδης σημείωσε ότι «επί 20 χρόνια συζητείτο το ΓεΣΥ. Ο σχεδιασμός έχει βασιστεί σε βέλτιστες πρακτικές διεθνώς. Κάναμε 20 χρόνια για να αλλάξουμε το παλιό σύστημα, νομίζω είναι πολύ γρήγορα να βιαστούμε μέσα σε έξι μήνες, πριν ακόμα καλά-καλά αντιληφθεί ο καθένας από εμάς τι είναι το ΓεΣΥ, να προχωρούμε και να θέλουμε να κάνουμε αλλαγές σε βασικές πτυχές του Σχεδίου».

Τέλος, σχολιάζοντας τις ελλείψεις που παρατηρήθηκαν το 1^ο εξάμηνο του ΓεΣΥ σε φάρμακα, ο κ. Ιωάννου είπε ότι αυτές προκλήθηκαν κυρίως διότι με το προηγούμενο Σύστημα, το 70% των πολιτών ήταν δικαιούχοι των δημοσίων φαρμακείων, όπου τα φάρμακα που λάμβανε ο κόσμος ήταν μετά από προσφορές και περιοριζόταν σε ένα φάρμακο για κάθε πάθηση. Πλέον είπε ο κ. Υπουργός, «ο κόσμος έχει επιλογή και ήταν κατανοητό ότι δεν μπορούσε να γίνει εκ των προτέρων ασφαλής πρόβλεψη πού θα κινηθεί η ζήτηση και τι θα επιλέξει ο κόσμος. Επιπλέον, η προμήθεια φαρμάκων χρειάζεται κάποιους μήνες από τη στιγμή που θα παρατηρηθεί κάποια έλλειψη για να εισαγάγουν τα φάρμακα. Μας είχαν προειδοποιήσει ότι θα υπάρχουν ελλείψεις. Το σημαντικό είναι να μην υπάρχουν ελλείψεις φαρμάκων για κατηγορία ασθενειών.

Κατά τη συμμετοχή μου στο Συμβούλιο Υπουργών Υγείας στις Βρυξέλλες την Δευτέρα, το πρώτο θέμα που συζητήθηκε ήταν οι ελλείψεις φαρμάκων και στις τοποθετήσεις όλων των χωρών ανεξαιρέτως οι Υπουργοί είπαν ότι αντιμετωπίζουν ελλείψεις φαρμάκων. Και ο λόγος είναι ότι οι φαρμακοβιομηχανίες έχουν μεταφέρει τα εργοστάσιά τους από την Ευρώπη στην Ασία, δίνουν προτεραιότητα σε άλλες χώρες σε άλλες ηπείρους και στην Ευρώπη τώρα μιλάμε για άλλες χώρες με αγοραστικό εκτόπισμα εκατονταπλάσιο από της Κύπρου που αντιμετωπίζουν πρόβλημα σε βασικά φάρμακα. Μάλιστα η Ιταλία τοποθετήθηκε ότι σε ουσιώδη φάρμακα παρατηρούνται πάρα πολύ συχνά ελλείψεις. Άρα δεν είναι κυπριακό φαινόμενο, δεν είναι φαινόμενο του ΓεΣΥ. Σίγουρα, όπως σας ανέφερα, το ΓεΣΥ συνέβαλε στο παρατηρηθούν κάποιες ελλείψεις, λόγω προγραμματισμού που ήταν θέμα μηνών να επιλυθούν. Αλλά ελλείψεις, θέλω να είμαι σωστός και έντιμος απέναντί σας, πάντα θα υπάρχουν. Εμείς μάλιστα κάνουμε και ενέργειες μέσω των Πρεσβειών για να εισάγουμε φάρμακα.

Η κα Πιέρα προηγουμένως σωστά ανέφερε ότι υπάρχουν και φάρμακα στα φαρμακεία του δημοσίου που έχουν κλείσει. Η ενημέρωση που έχω είναι ότι δεν έχουν δοθεί ακόμα στον ιδιωτικό τομέα φάρμακα που δεν έχουν ελλείψεις. Είναι και θέμα διαδικασιών του δημοσίου διότι εμπλέκονται διάφορες υπηρεσίες και πρέπει να εξεταστεί και πώς θα διοχετευτούν στην αγορά. Από πλευράς Υπουργείου, έχει εξευρεθεί ο τρόπος και αναμένεται να γίνουν οι απαραίτητες διαδικασίες από τον ΟΚΥπΥ και τον ΟΑΥ για να διοχετευτούν και τα υπόλοιπα».

Απαντώντας στην ίδια ερώτηση, η κα Πιέρα-Ισσέγιεκ διευκρίνισε ότι για κάθε θεραπευτική κατηγορία υπάρχει γενερική αντικατάσταση στα φάρμακα που είναι το ίδιο ακριβώς με το πρωτότυπο και δεν έχουν καμία επίπτωση στην υγεία των ασθενών.

(ΜΚΥ)