Ανακοινωθέντα

Είμαστε παρόντες σε ένα εξαιρετικής σημασίας γεγονός. Αδελφοποιούνται δύο μουσεία, ένα της Κύπρου και ένα της Ελλάδας, που πέρα από τους εθνικούς συμβολισμούς εκπροσωπούν και παρουσιάζουν την παράδοση και τον μόχθο ολόκληρων γενεών στους αγώνες τους για επιβίωση και προκοπή.

Από τη μια το Μουσείο Μνήμης Καλαμουργικής του Δήμου Λιβαδιών, και από την άλλη το Ευρωπαϊκό Μουσείο Άρτου Βαρνάβα Αττικής. Και τα δύο πρωτοτυπούν για την προβολή με πολύ εξαιρετικό τρόπο των πολιτισμικών στοιχείων που συνδέουν και δίνουν συνέχεια στα ήθη και τις παραδόσεις του λαού, ενώ παράλληλα προκαλούν και το ιδιαίτερο ενδιαφέρον των νεώτερων γενεών που θέλουν να εξερευνήσουν και να διατηρήσουν την κληρονομιά που τόσο στενά τους συνδέει με το παρελθόν.

Είναι ευτύχημα που η τελετή αυτή της αδελφοποίησης των δύο μουσείων γίνεται στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Έτους για την Πολιτιστική Κληρονομιά, όπως έχει οριστεί το 2018 από την Ευρωπαϊκή Ένωση.  Και αυτό, για να καταδειχθεί, ακριβώς, η σημασία της διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς ενός τόπου και για να ενθαρρυνθούν περισσότερα άτομα να ανακαλύψουν και  να ενστερνιστούν τη  συνολική πολιτιστική κληρονομιά της Ευρώπης και να ενισχύσει την αίσθησή τους ότι ανήκουν σε ένα κοινό ευρωπαϊκό χώρο. Πόσο μάλλον όταν η πολιτιστική αυτή κληρονομιά συνδέει την Κύπρο με την Ελλάδα, με την κοινή εθνική ταυτότητα, τις κοινές ιστορικές ρίζες και τις παραδόσεις μας.

Το σύνθημα του Ευρωπαϊκού Έτους για την Πολιτιστική Κληρονομιά είναι εξάλλου: «Η κληρονομιά μας: Όταν το παρελθόν συναντά το μέλλον».

Η πολιτιστική κληρονομιά κάθε τόπου είναι ανεκτίμητης αξίας και πρέπει να διαφυλάσσεται, να εμπλουτίζεται, να επεκτείνεται και να μεταδίδεται όχι μόνο στους άλλους λαούς, μα, κύρια και πάνω απ’ όλα, στις δικές μας νεότερες και επερχόμενες γενιές.

Αυτοί ειδικά είναι και οι στόχοι της δημιουργίας και λειτουργίας των δύο μουσείων που αδελφοποιούνται σήμερα.

Το Μουσείο Μνήμης Καλαμουργικής δημιουργήθηκε με σκοπό τη διαφύλαξη της μνήμης των ανθρώπων της κοινότητας που αφορά τη χρήση και επεξεργασία του καλαμιού. Μάλιστα, η τέχνη της καλαθοπλεκτικής και της ψαθοπλεκτικής καταγράφηκε και συμπεριλήφθηκε το 2015, στον εθνικό κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO ως παραδοσιακή τέχνη των Λιβαδιών. 

Το εσωτερικό του Μουσείου είναι κατασκευασμένο από  καλάμια που φυτρώνουν στα Λιβάδια, ξακουστά για τους τεχνίτες καλαθοπλεκτικής και ψαθοπλεκτικής τους τελευταίους αιώνες.

Τα εκθέματα είναι τοποθετημένα σε «Παράθυρα Μνήμης» που ανοίγουν στον κόσμο της τέχνης και της χρήσης του καλαμιού. Η μοντέρνα απόδοση των παραδοσιακών τεχνικών κατασκευής στον χώρο και η νέα εκθεσιακή αντιμετώπιση προκαλούν το ενδιαφέρον του κάθε επισκέπτη και του διεγείρουν όλες τις αισθήσεις. Τα καλαμουργικά εκθέματα του μουσείου περιλαμβάνουν καλάθια διαφόρων χρήσεων και τεχνικών κατασκευής, καλαμωτή, ψαθαρκά, μουσικά όργανα, εργαλεία επεξεργασίας του καλαμιού, ιστορικο-φωτογραφικό υλικό και μικρού μήκους ταινίες που αποτυπώνουν την ανθρώπινη παρέμβαση στο καλάμι και τις τεχνικές δημιουργίας των προϊόντων.

Από πλευράς του, το Ευρωπαϊκό Μουσείο Άρτου Βαρνάβα Αττικής καταγράφει μια πολιτιστική διαδρομή αιώνων μέσα από το πλέον απαραίτητο αγαθό κάθε σπιτικού τραπεζιού: Το ψωμί!

Η συλλογή του Μουσείου αριθμεί 3 χιλιάδες εκθέματα που συνεχώς αυξάνονται από όλους τους νομούς της Ελλάδας και 40 χώρες του εξωτερικού. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη συλλογή παραδοσιακού θρησκευτικού άρτου στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Το ψωμί έχει πάντα ξεχωριστή θέση στη συνείδηση των ανθρώπων, καθώς συνδέεται με την επίμοχθη διαδικασία της παραγωγής σιταριού, από τη σπορά μέχρι τη συγκομιδή και το άλεσμα, τη θρεπτική του αξία και τη μεγάλη του κατανάλωση. Η θέση του ψωμιού ενισχύεται από την Ορθόδοξη Εκκλησία μας και αποτελεί σημαντικό κομμάτι της κουλτούρας κάθε περιοχής. Επιπλέον, το ψωμί έχει πολλές συμβολικές σημασίες, γι’ αυτό και παρασκευάζονται πολλά είδη ψωμιού στον κύκλο του χρόνου, σε γιορτές και για όλες τις περιόδους και τα γεγονότα που συνδέονται με τη ζωή των ανθρώπων.

Τα εκθέματα και των δύο μουσείων έχουν βεβαίως και τον έντονο εκπαιδευτικό τους χαρακτήρα για όλες τις ηλικίες των επισκεπτών. Είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με το περιβάλλον και την τέχνη, όπως και με την ανάδειξη και τον σεβασμό σε ό,τι μας προσφέρει η μητέρα γη.

Οι εκθέσεις των αρτοπαρασκευασμάτων του Μουσείου Άρτου Βαρνάβα Αττικής, όσο και παραδοσιακών αρτοπαρασκευασμάτων από κατεχόμενους Δήμους και κοινότητες, μαζί με τα περίπτερα της παρουσίασης της τέχνης των προϊόντων της καλαμουργικής των Λιβαδιών,  καθώς και το ιδιαίτερο καλλιτεχνικό πρόγραμμα της εκδήλωσης με τη σφραγίδα της μεγάλης παρουσίας και συμμετοχής κόσμου, αναδεικνύουν και υπογραμμίζουν σίγουρα περισσότερο τη σημασία της τελετής αδελφοποίησης των δύο μουσείων.

Είναι μια διοργάνωση για την οποία αξίζουν κάθε επαίνου οι υπεύθυνοι τους οποίους και συγχαίρω θερμά. Ιδιαίτερα συγχαίρω θερμά τον Δήμαρχο και τα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου Λιβαδιών για τη δημιουργία και τη λειτουργία του Μουσείου Μνήμης Καλαμουργικής, όπως και τους εμπνευστές και ιδρυτές του Ευρωπαϊκού Μουσείου Άρτου Βαρνάβα Αττικής, Πέτρο Κατσίκη και Μηλέα Παππά.

Είμαι βέβαιος ότι η σημερινή εκδήλωση θα είναι για πάντα αξιομνημόνευτη. Εύχομαι σε όλους μια ευχάριστη βραδιά.

---------------------------

 Σημ.: Τον χαιρετισμό ανέγνωσε, εκ μέρους του Προεδρικού Επιτρόπου, ο Προϊστάμενος της Υπηρεσίας Ανθρωπιστικών Θεμάτων κ. Χρύσανθος Χρυσάνθης.

 (ΜΓ/ΣΧ)