Ανακοινωθέντα

Με χαρά χαιρετίζω τη σημερινή διαδικτυακή δημοσιογραφική διάσκεψη, για παρουσίαση της εκστρατείας ευαισθητοποίησης για τη μείωση και ορθολογική διαχείριση αποβλήτων τροφίμων από τους καταναλωτές και τα νοικοκυριά της Κύπρου αλλά και από επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς των τροφίμων και του τουρισμού. Η εκστρατεία διοργανώνεται στο πλαίσιο του καινοτόμου έργου LIFE FOODPrint.

Είναι γενικά αποδεκτό ότι η σπατάλη τροφίμων αποτελεί ένα πολύ σημαντικό πρόβλημα, με οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές πτυχές, για ολόκληρη την ανθρωπότητα. Βλέποντας τα στατιστικά στοιχεία και τους αριθμούς σε παγκόσμιο επίπεδο, παρατηρούμε ότι 1,3 δισεκατομμύρια τόνοι τροφίμων ετησίως καταλήγουν στα σκουπίδια, παρότι θα μπορούσαν να καταναλωθούν. Την ίδια στιγμή, 900 σχεδόν εκατομμύρια άνθρωποι υποφέρουν από ασιτία. Η ποσότητα τροφίμων που καταλήγει στα σκουπίδια, θα μπορούσε να καλύψει τέσσερις φορές τις ανάγκες των ανθρώπων που υποσιτίζονται. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η ετήσια σπατάλη τροφής ανέρχεται σε 179 κιλά ανά κάτοικο. Η σπατάλη αυτή αντιστοιχεί σε οικονομικό κόστος της τάξης των 143 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως, ενώ παράλληλα προκαλεί ποσοστό 15% των εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου στην επικράτεια της Ένωσης.

Όλα τα πιο πάνω δεδομένα έχουν ληφθεί σοβαρά υπόψη από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία, μέσα από την νέα της αναπτυξιακή στρατηγική – την Πράσινη Συμφωνία – θέτει ως προτεραιότητα τη μετάβαση σε βιώσιμα συστήματα τροφίμων. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υιοθέτησε τη στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο», που αποσκοπεί σε ένα δίκαιο, υγιές και φιλικό προς το περιβάλλον σύστημα παραγωγής, διάθεσης και κατανάλωσης τροφίμων. Μεταξύ άλλων, η Στρατηγική στοχεύει στη μείωση, κατά το ήμισυ, της κατά κεφαλήν σπατάλης τροφίμων έως το 2030, σύμφωνα με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Προς επίτευξη του στόχου αυτού, τα κράτη-μέλη θα πρέπει να λάβουν μέτρα για τη μείωση της δημιουργίας αποβλήτων τροφίμων σε μια σειρά από τομείς και διαδικασίες, όπως είναι η πρωτογενής παραγωγή, η επεξεργασία και η μεταποίηση, το λιανικό εμπόριο και άλλες μορφές διανομής τροφίμων, εστιατόρια και υπηρεσίες εστίασης καθώς και τα νοικοκυριά.

Στο πλαίσιο της υιοθέτησης των αρχών της αειφόρου ανάπτυξης και της κυκλικής οικονομίας, η Ευρωπαϊκή Ένωση θέτει ιδιαίτερα φιλόδοξους στόχους σε σχέση με τη μείωση και ορθολογική διαχείριση των αποβλήτων. Οι Ευρωπαϊκές Οδηγίες για τα απόβλητα θέτουν αυξημένες υποχρεώσεις για μείωση της δημιουργίας αποβλήτων, αύξηση της διαλογής στην πηγή, της επαναχρησιμοποίησης και της ανακύκλωσης καθώς και σημαντική μείωση των αποβλήτων που προορίζονται για υγειονομική ταφή. Συγκεκριμένα, μέχρι το 2023, θα πρέπει να υπάρχει χωριστή συλλογή των οργανικών αποβλήτων, ενώ η επαναχρησιμοποίηση και η ανακύκλωση των δημοτικών αποβλήτων θα πρέπει να ανέλθει στο 65% μέχρι το 2035.

Η ορθολογική διαχείριση των οργανικών αποβλήτων προωθείται στην Κύπρο μέσα από τη Στρατηγική Διαχείρισης Δημοτικών Αποβλήτων. Σημαντική παράμετρο αποτελεί η αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου για τις υποχρεώσεις των αρχών τοπικής αυτοδιοίκησης, μέσω της προώθησης σχετικών Κανονισμών. Η εγκαθίδρυση συστήματος διαλογής στην πηγή και χωριστής συλλογής δημοτικών αποβλήτων, περιλαμβανομένων και των οργανικών, και η εφαρμογή του συστήματος «Πληρώνω όσο Πετώ», είναι οι κυριότερες από τις υποχρεώσεις αυτές, οι οποίες αναμένεται να δώσουν κίνητρο στους πολίτες για μείωση και κατάλληλη διαλογή των αποβλήτων τους προς επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση. Λαμβάνοντας υπόψη το σημαντικό ποσοστό του οργανικού ρεύματος στη συνολική σύσταση των δημοτικών αποβλήτων, η εφαρμογή των πιο πάνω υποχρεώσεων, θα συμβάλει σημαντικά στην ορθολογική διαχείριση τους και στη μείωση της παραγωγής μεικτών αποβλήτων που μεταφέρονται σήμερα στις μονάδες διαχείρισης αποβλήτων. Για επιστημονική στήριξη των μεταρρυθμίσεων αυτών, το Τμήμα Περιβάλλοντος, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Frederick, διενεργεί μελέτη με τίτλο «Παροχή Υπηρεσιών για  Μέτρηση, Καταγραφή και Ετοιμασία Έκθεσης για τα Επίπεδα Αποβλήτων Τροφίμων σε Διάφορα Στάδια της Αλυσίδας Εφοδιασμού Τροφίμων».

Πέραν όμως από τη συντεταγμένη προσπάθεια της Πολιτείας για να μειωθεί η δημιουργία αποβλήτων τροφίμων μέσω μιας νέας στρατηγικής καινοτόμων μέτρων και μεταρρυθμίσεων, καθοριστική παράμετρο αποτελεί και η ορθή ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών. Η εκστρατεία για την ορθολογική διαχείριση αποβλήτων τροφίμων μέσω του καινοτόμου έργου LIFE FoodPrint που παρουσιάζεται σήμερα, συμβάλλει σημαντικά στην προσπάθεια αυτή, αφού απευθύνεται σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς των τροφίμων, του τουρισμού και στους καταναλωτές και στα νοικοκυριά της Κύπρου. Στόχος της εκστρατείας είναι η ευαισθητοποίηση των καταναλωτών και η προώθηση πρακτικών λύσεων και χρήσιμων συμβουλών για τους επαγγελματίες των κλάδων εστίασης και φιλοξενίας. Στο έργο συμμετέχει ως εταίρος και το Τμήμα Περιβάλλοντος.

Ολοκληρώνοντας, θα ήθελα να ευχαριστήσω και να συγχαρώ όλους τους εταίρους του έργου, το Συγκρότημα ΔΙΑΣ που είναι και ο συντονιστής, το Τμήμα Περιβάλλοντος, τους Φίλους της Γης, την Ομοσπονδία Εργοδοτών και Βιομηχάνων, την Opinion & Action Services Ltd και την Parpounas Sustainability Consultants για τη συμβολή τους στην προσπάθεια αυτή και παράλληλα να ευχηθώ κάθε επιτυχία στην υλοποίηση του έργου.