Ανακοινωθέντα

Είναι με ιδιαίτερη χαρά που συμμετέχω και χαιρετίζω το σημερινό πολύ σημαντικό συνέδριο σε σχέση με τα θέματα ενέργειας. Ειδικότερα λόγω του γεγονότος ότι λαμβάνει χώρα σε μια χώρα η οποία είναι ενεργειακά απομονωμένη, πραγματοποιείται σε μια περίοδο που οι συζητήσεις στην ΕΕ για την προσπάθεια απεξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο, σε μια περίοδο που η Νοτιοανατολική Μεσόγειος δύναται να εξελιχθεί ως ένας ενεργειακός διάδρομος για την Ευρώπη, θεωρώ το σημερινό συνέδριο ιδιαίτερα σημαντικό. Με το υψηλό επίπεδο εισηγήσεων από τους πρωταγωνιστές - γιατί εσείς είστε οι πρωταγωνιστές της βιομηχανίας της ενέργειας-  η ετήσια πλέον αυτή σύναξη που διοργανώνει το Ινστιτούτο Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης μαζί με την εταιρεία επικοινωνίας, εκδόσεων, διαφημίσεων και συνεδρίων, την Financial Media Way, έχει γίνει θεσμός και αποτελεί σημείο αναφοράς για τα θέματα της ενέργειας. Είμαι βέβαιος ότι και το σημερινό συνέδριο θα αγγίξει διεξοδικά τις τελευταίες εξελίξεις που αφορούν στον ενεργειακό τομέα, ο οποίος δεν μπορεί να μελετηθεί, αν δεν λάβουμε υπόψιν τις γεωπολιτικές διαστάσεις, τις οικονομικές διαστάσεις που επηρεάζεται από πολλούς άλλους τομείς, και αντιλαμβάνεστε ότι, λόγω και των εξελίξεων και στην Ουκρανία που συνεχίζονται αλλά και με όσα συμβαίνουν στη δική μας γειτονιά, παραμένει στην κορυφή του διεθνούς ενδιαφέροντος. 

Φίλες και Φίλοι,

Επειδή είμαι σίγουρος ότι οι εισηγήσεις που θα ακολουθήσουν – και ειδικότερα από τον Υπουργό Ενέργειας, τον φίλο Γιώργο – θα επικεντρωθούν αποκλειστικά στα θέματα της ενέργειας, επιτρέψετέ μου στη δική μου παρέμβαση να επικεντρωθώ στο υπό διαμόρφωση ευρύτερο περιφερειακό και διεθνές περιβάλλον που μας επηρεάζει και ποια είναι η δική μας, θεώρηση, ως η διακυβέρνηση του τόπου, σε σχέση με τους ευρύτερους σχεδιασμούς μας που βασικό στόχο έχουν τη θωράκιση της χώρας μας.

Κυρίες και Κύριοι,

Ο πόλεμος στη γειτονιά μας όχι μόνο καταρρίπτει τη θεώρηση κάποιων περί «παγωμένων κρίσεων» - δεν υπάρχουν παγωμένες κρίσεις- αλλά  είναι και μια επιβεβαίωση του ασταθούς περιβάλλοντος στο οποίο καλούμαστε ως μια μικρή χώρα μέλος της ΕΕ να δράσουμε, προκειμένου να προασπίσουμε – αυτός είναι ο βασικός στόχος κάθε κυβέρνησης-  τα ζωτικά συμφέροντα της χώρας μας. Η Κύπρος ήταν και παραμένει γέφυρα ειρήνης και συνεργασίας ανάμεσα στα κράτη και τους λαούς της περιοχής με τους οποίους, όπως γνωρίζετε, διατηρούμε εξαιρετικές σχέσεις. Την ίδια στιγμή, αξιοποιώντας την ιδιότητά μας ως πλήρες και ισότιμο μέλος της ΕΕ, το κράτος μέλος που γειτνιάζει με την περιοχή, μέσα από συγκεκριμένες πρωτοβουλίες που χαιρετίζονται και από τη διεθνή κοινότητα, επιχειρούμε  να λειτουργήσουμε ως κόμβος σταθερότητας και επιλύοντας ειδικότερα ανθρωπιστικής φύσεως προκλήσεις που προκύπτουν. Και θεωρώ μέσα από τέτοιες δράσεις αναδεικνύουμε τον ρόλο που μπορούμε να διαδραματίσουμε στην ενεργειακή συνεργασία στην περιοχή και στην επίτευξη αυτού του στόχου, για να αναπτυχθεί η Νοτιοανατολική Ευρώπη, η περιοχή μας, η Ανατολική Μεσόγειος για να γίνω πιο συγκεκριμένος, ως ένας εναλλακτικός ενεργειακός διάδρομος για την Ευρώπη. Και είναι για αυτόν ακριβώς τον λόγο που από την πρώτη στιγμή στις δικές μας προσπάθειες, πρώτα και πάνω από όλα, ιεραρχείται η ανθρωπιστική πτυχή. Όπως γνωρίζετε, η Κυπριακή Δημοκρατία είναι έτοιμη να συμβάλει στη δημιουργία ενός θαλάσσιου διαδρόμου από τους κυπριακούς λιμένες για αποστολή βοήθειας στη Γάζα. Για την πρόταση αυτή έχω ενημερώσει τους αρχηγούς των κρατών-μελών της ΕΕ, στο πρόσφατο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Προηγουμένως είχα ενημερώσει στην Αίγυπτο τον Πρόεδρο της Αιγύπτου και την ίδια μέρα τον Πρωθυπουργό του Ισραήλ.  Ο Υπουργός Εξωτερικών ήταν χθες στην Ιορδανία και ακολούθως στην Παλαιστίνη. Σήμερα το απόγευμα θα μιλήσω ξανά με τον Πρωθυπουργό του Ισραήλ αλλά και με τους επικεφαλής των θεσμών της ΕΕ, όπως και με τις ΗΠΑ για να δούμε πώς προχωρούμε στην υλοποίηση αυτής της πρωτοβουλίας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Σε αυτή την εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση πραγμάτων η χώρα μας δηλώνει παρούσα και είναι έτοιμη να διαδραματίσει ουσιαστικό ρόλο επαναλαμβάνω, δεν θέλω να υπερβάλουμε, μιλώ πάντα για την ανθρωπιστική πτυχή.  Την ίδια στιγμή, για μια ακόμη φορά, η πατρίδα μας γίνεται ασφαλής διαμετακομιστικός σταθμός για τον επαναπατρισμό πολιτών από διάφορες χώρες και η συνδρομή μας στην εκκένωση ανθρώπων από την περιοχή είναι καταλυτικής σημασίας. Γιατί τα αναφέρω αυτά; Γιατί η χώρα μας μέσα από τέτοιες δράσεις αναδεικνύεται ως πυλώνας ασφάλειας και σταθερότητας στην περιοχή και την ίδια στιγμή στέλνει και μηνύματα για τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει στην ενεργειακή συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο, στην ευρύτερη Μέση Ανατολή. Και ήταν μέσα από τις δράσεις αυτές της εξωτερικής μας πολιτικής που πετύχαμε κάτι το οποίο ενδεχομένως πριν δέκα χρόνια κανείς να μην μπορούσε να φανταστεί στην περιοχή μας, τη σύσταση του Ενεργειακού Φόρουμ στο Κάϊρο, με τη συμμετοχή χωρών της περιοχής που σε κάποιες περιπτώσεις αυτές οι χώρες συναντιούνται και κάθονται γύρω από το ίδιο τραπέζι μόνο στα Ηνωμένα Έθνη. Μέσα από τις πρωτοβουλίες της Κυπριακής Δημοκρατίας, επιτεύχθηκε το να έρθουμε κοντά. Η ενέργεια ήταν εκείνος ο τομέας που μας έφερε κοντά και μέσα από τη συνεργασία, από την ενέργεια, είδαμε όλοι τα οφέλη που δύναται να προκύψουν από μια διαρκή συνεργασία. Άρα σε αυτή την περίοδο, αυτή τη στιγμή που υπάρχει μια κρίση, υπάρχει ρόλος και λόγος για την Κυπριακή Δημοκρατία να διαδραματίσει και αυτό επιχειρούμε μέσα από τις πρωτοβουλίες που λαμβάνουμε.

Κυρίες και Κύριοι,

Με έντονα τα σημάδια από την πανδημία, αργότερα από τις επιπτώσεις του πολέμου της Ουκρανίας, από την παράνομη ρωσική εισβολή που συνεχίζεται, και τώρα με όλα όσα γίνονται στη Μέση Ανατολή, η διεθνής κοινότητα καλείται για ακόμη μια φορά να διαχειριστεί μια εξαιρετικά σύνθετη κατάσταση. Πρόσφατα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, τη δεύτερη μέρα εργασιών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, είχαμε και την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας κα Lagarde. Γενικότερα τη δεύτερη ημέρα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ήταν αποκλειστικό αντικείμενο συζήτησης οι επιπτώσεις στις οικονομίες. Ειδικά στην Ευρωζώνη, οι πληθωριστικές πιέσεις και η άνοδος των επιτοκίων σε συνδυασμό με την ενεργειακή κρίση δημιουργούν ένα δύσκολο περιβάλλον τόσο για τα νοικοκυριά όσο και τις επιχειρήσεις. Βρισκόμαστε, λοιπόν, μπροστά σε μια ιδιαίτερα δύσκολη κατάσταση, η οποία απαιτεί πολύ προσεκτικές κινήσεις, με τη δημοσιονομική υπευθυνότητα να είναι απαραίτητη προϋπόθεση των όποιων αποφάσεων λαμβάνουμε. Είμαι, ωστόσο, απόλυτα πεπεισμένος ότι μέσα από ένα συγκροτημένο πλάνο ενεργειών και δράσεων, μακριά από λαϊκισμούς και ευχολόγια - σε περιόδους κρίσης ο λαϊκισμός ενισχύεται ακόμη περισσότερο και πρέπει να είμαστε όλοι ιδιαίτερα προσεχτικοί-  η κυπριακή οικονομία θα καταφέρει και αυτή τη φορά να ξεπεράσει τις προκλήσεις που έχουμε ενώπιόν μας.

Ως Κυβέρνηση παρακολουθούμε πολύ προσεχτικά τις εξελίξεις, θέλω να σας πω ότι προβαίνουμε σε εβδομαδιαία επικαιροποίηση των εκτιμήσεων στους τομείς που αναπόφευκτα μας επηρεάζουν από την κρίση: οικονομία, ενέργεια, τουρισμός, ναυτιλία, όπως ασφαλώς και το ζήτημα της μετανάστευσης και της ασφάλειας, βρίσκονται πολύ ψηλά στο επίκεντρο της προσοχής μας, ώστε να δρούμε άμεσα, αποτελεσματικά και – το πιο σημαντικό για εμένα – να δρούμε προληπτικά.

Μέσα σε αυτό το σύνθετο περιβάλλον, θεωρώ ότι η κυπριακή οικονομία παραμένει ισχυρή. Η ανάκτηση, για παράδειγμα, της επενδυτικής βαθμίδας της χώρας μας από τους Moody’s δώδεκα χρόνια μετά μεταφράζεται σε προοπτική και ευκαιρίες, για προσέλκυση ποιοτικών επενδύσεων και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Ήδη βλέπουμε ένα αυξημένο ενδιαφέρον το τελευταίο διάστημα για την προσέλκυση επενδύσεων στη χώρα μας και εκείνο που επιχειρούμε να πράξουμε είναι να είμαστε γρήγοροι στα αντανακλαστικά μας, γρήγοροι στις αντιδράσεις μας, να μπορούμε να ανταποκριθούμε σε όλο αυτό το ενδιαφέρον που εκδηλώνεται. 

Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι θα συνεχίσουμε να πορευόμαστε, θωρακίζοντας την οικονομία μας και στοχεύοντας στην περαιτέρω ανάπτυξή της. Εξάλλου, μια ισχυρή, μια υγιής οικονομία παρέχει στο κράτος τη δυνατότητα αναπτυξιακών δράσεων και στοχευμένης – επαναλαμβάνω την λέξη, στοχευμένης – κοινωνικής πολιτικής. Και πάνω σε αυτή ακριβώς τη βάση είναι θεμελιωμένα και τα μέτρα που ανακοινώσαμε πρόσφατα για τη στήριξη των νοικοκυριών και επιχειρήσεων.

Τα μέτρα αυτά έχουν διττό χαρακτήρα: Τα άμεσα μέτρα που στόχο έχουν να ανακουφίσουν τα νοικοκυριά από την πίεση που προκαλεί ο πληθωρισμός και τα μεσοπρόθεσμα που στόχος μας είναι να προσφέρουν μια ολιστική και βιώσιμη λύση στις δύο πλέον κοστοβόρες ανάγκες: την ενέργεια και τη στέγαση που αφορά ειδικότερα, ανησυχητικότερα, στη νέα γενιά του τόπου μας.  Με τον τρόπο αυτό θέλουμε να βοηθήσουμε τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις να καλύψουν αποτελεσματικά τις ανάγκες που προκύπτουν, ΑΛΛΑ ΚΥΡΙΩΣ – και αυτός είναι ο στόχος μας- να καλύψουν μόνιμα τις δύο αυτές βασικές ανάγκες, γιατί το κράτος δεν μπορεί να λειτουργεί επ’ άπειρον με προγράμματα, με σχέδια, με επιδοτήσεις. Άρα ο στόχος μας είναι μέσα απ’ τις δράσεις μας να προσφέρουμε μόνιμες λύσεις.

Κυρίες και Κύριοι,

Σε μια εποχή που χαρακτηρίζεται από αστάθεια, ειδικότερα στη δική μας περιοχή, η οικονομική ασφάλεια είναι αναγκαία για διασφάλιση της πολιτικής σταθερότητας αλλά και της κοινωνικής συνοχής. Αυτή η βασική θεώρηση αποτελεί την πυξίδα και τον προσανατολισμό της κυβέρνησής μας και αυτή την πορεία θα ακολουθούμε πιστά κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησής μας.

Με δεδομένη την προσήλωσή μας στη διασφάλιση συνθηκών οικονομικής ανάπτυξης, θέλω να επαναλάβω ότι για την Κυβέρνηση η δημοσιονομική υπευθυνότητα, ένα ισχυρό χρηματοπιστωτικό σύστημα και οι συνεχείς και τολμηρές μεταρρυθμίσεις καθορίζουν το πλαίσιο όλων των αποφάσεων που λαμβάνουμε. Η ανάπτυξη, η πρόοδος και η οικονομική ασφάλεια διασφαλίζονται μόνο μέσα από υπεύθυνες προσεγγίσεις, μακριά από ακατάσχετη παροχολογία και λαϊκισμούς. Και επαναλαμβάνω, σε περιόδους κρίσεων ο λαϊκισμός ενισχύεται περισσότερο. Επειδή προσεγγίζουμε και τις εκλογές του 2024, τις Ευρωεκλογές και τις Δημοτικές εκλογές, σίγουρα θα υπάρξουν περισσότερες «προκλήσεις», σίγουρα θα υπάρξουν πολλά αιτήματα, θα υπάρξουν πιέσεις από οργανωμένα σύνολα και κόμματα. Η  δική μας όμως αντίδραση, οι δικές μας αποφάσεις θα λαμβάνονται στο πλαίσιο του τρίπτυχου που προανέφερα: της δημοσιονομικής υπευθυνότητας, του ισχυρού χρηματοπιστωτικού συστήματος και των τολμηρών και συνεπών μεταρρυθμίσεων.

Ανάμεσα στις βασικές μας προτεραιότητες και της ανθρωποκεντρικής προσέγγισης που θέλουμε, όχι με λόγια αλλά με πράξεις, να χαρακτηρίζουν τις αποφάσεις μας είναι και η στοχευμένη – όχι οριζόντια – στήριξη των ευάλωτων στρωμάτων της κοινωνίας μας και η ενίσχυση της μεσαίας τάξης (που διαχρονικά ήταν η ραχοκοκκαλιά της κυπριακής οικονομίας και της κυπριακής κοινωνίας), και φυσικά, παράλληλα, να προωθήσουμε το επιχειρείν.

Σε αυτό το πλαίσιο, η δημοσιονομική σταθερότητα και η συνετή διαχείριση των δημόσιων οικονομικών ήταν και οι βασικές αρχές που διέπουν τον πρώτο Προϋπολογισμό της Κυβέρνησης. Έναν πλεονασματικό Προϋπολογισμό που στόχο έχει να υλοποιήσουμε ένα φιλόδοξο πρόγραμμα διακυβέρνησης, το οποίο περιλαμβάνει πολιτικές και μεταρρυθμίσεις σε τομείς προτεραιότητας που στόχο έχουν, ανάμεσα σε άλλα, να βελτιώσουν τη ζωή των πολιτών και να επιβραβεύσουν, στο τέλος της ημέρας, τη μεγάλη προσπάθεια όλων μας. Σε αυτό το μοντέλο, το τι θα ακολουθήσουμε στον τομέα της ενέργειας είναι καθοριστικής σημασίας. Καταλήγω ευχαριστώντας και συγχαίροντας για ακόμη μια φορά για το σημερινό συνέδριο, τα αποτελέσματα του οποίου να είστε σίγουροι ότι θα μας προβληματίσουν.

Ευχαριστώ για ακόμη μια φορά για την πρόσκληση.

(ΕΑθ/ΜΣ)