Ανακοινωθέντα

Αξιότιμε κύριε Πρόεδρε,

Φίλε, Θοδωρή Ρουσόπουλε,

Θα ήθελα καταρχάς να σας συγχαρώ για την εκλογή σας στην Προεδρία της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης (ΚΣΣΕ) και να σας ευχηθώ κάθε επιτυχία στην πολύ δύσκολη αποστολή σας. Η μακρά και παραγωγική πολιτική αλλά και επαγγελματική σας εμπειρία στην ευρωπαϊκή αλλά και στην ελληνική πολιτική σκηνή αποτελεί αναμφίβολα το καλύτερο εχέγγυο για μια πετυχημένη θητεία. 

Αγαπητέ, απερχόμενε Πρόεδρε,

Φίλε, Tiny Kox, 

Ευχαριστώ θερμά για την ευγενική και  την πολύ τιμητική πρόσκληση που μου απηύθυνες κατά την επίσκεψή σου στην Κύπρο τον περασμένο Ιούλιο να προσφωνήσω την Κοινοβουλευτική Συνέλευση, δίνοντάς μου τη μοναδική ευκαιρία να βρίσκομαι σήμερα εδώ.  

Κύριε Πρόεδρε,

Κυρία Γενική Γραμματέας του Συμβουλίου της Ευρώπης,

Αξιότιμα μέλη της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης,

Πρέσβεις,

Κυρίες και Κύριοι, 

Διακατέχομαι σήμερα από αισθήματα τιμής αλλά και ευθύνης. 

Τιμής, γιατί σε λιγότερο από ένα χρόνο από την εκλογή μου στην Προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας έχω σήμερα το προνόμιο να απευθυνθώ στην ΚΣΣΕ. 

Αίσθημα ευθύνης, γιατί ως Πρόεδρος ενός μικρού, ημικατεχόμενου κράτους έχω το καθήκον και την υποχρέωση να συμπαρατάσσομαι ακλόνητος, μαζί με όσους στηρίζουν, ουσιαστικά και με πράξεις, το Συμβούλιο της Ευρώπης (ΣτΕ), έναν θεσμό άμεσα συνυφασμένο με την  προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την εδραίωση της Δημοκρατίας και του Κράτους Δικαίου στην Ευρώπη αλλά και πέραν αυτής. 

Την ίδια στιγμή, βρίσκομαι σήμερα εδώ για να υπογραμμίσω με τον πιο εμφατικό τρόπο  την απόλυτη ανάγκη προστασίας και περαιτέρω προώθησης της πολυμέρειας, γιατί έχω την έντονη πεποίθηση ότι είναι το μοναδικό μέσο που έχουμε στη διάθεσή μας για διεκδίκηση και διασφάλιση των αρχών και αξιών που πρεσβεύει το ΣτΕ και η Κοινοβουλευτική του Συνέλευση, αλλά και για την αντιμετώπιση των σημερινών πολλαπλών προκλήσεων. 

Κυρίες και Κύριοι, 

Το ΣτΕ αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του φιλόδοξου οράματος των πρωτεργατών της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Αφυπνισμένοι από τη φρίκη των δύο μεγάλων παγκόσμιων πολέμων και αποφασισμένοι να επουλώσουν τις πληγές του παρελθόντος, προχώρησαν αποφασιστικά για τη δημιουργία μιας Ευρώπης στην οποία να κυριαρχεί η ελευθερία και το Κράτος Δικαίου. 

Και ακριβώς μέσα από αυτή την πολιτική προσέγγιση, μέσα από αυτή τη θεώρηση, το ΣτΕ έχει καταστεί ένας εκ των σημαντικότερων διακυβερνητικών οργανισμών και βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της προώθησης και της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της Δημοκρατίας και του Κράτους Δικαίου. 

Η ιστορική πόλη του Στρασβούργου, το ΣτΕ και ο εμβληματικός χώρος στον οποίο φιλοξενούμαστε σήμερα είναι γνώριμα τόσο σε μένα προσωπικά όσο και στους πλείστους συμπατριώτες μου, γιατί, ανάμεσα σε πολλά άλλα, είναι αναπόσπαστα στοιχεία της συνεχούς, κοινής προσπάθειάς μας για περαιτέρω ευρωπαϊκή ενοποίηση. Της ακατάπαυστης επιδίωξής μας για συνεργασία αλλά και προάσπιση βασικών, πανανθρώπινων αρχών και δικαιωμάτων που δυστυχώς μέχρι και σήμερα, σε κάποιες των περιπτώσεων, δεν είναι δεδομένες.  

Όπως πολύ καλά γνωρίζετε, στη δική μου πατρίδα, στην Κύπρο, τα τελευταία 50 χρόνια βιώνουμε τις τραγικές συνέπειες της παραβίασης βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών. Πενήντα χρόνια μετά τη βάρβαρη τουρκική εισβολή το 1974 στην ευρωπαϊκή Κύπρο υπάρχει κατοχή, εκτοπισμένοι, αγνοούμενοι, εγκλωβισμένοι. 

Αξιότιμα μέλη, 

Δυστυχώς, για ακόμα μια φορά, σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, διάγουμε μια περίοδο πολλαπλών και πολυεπίπεδων προκλήσεων που δεν γνωρίζουν σύνορα ή εθνότητες. Απειλές κατά των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της ειρήνης, της δημοκρατίας και του πλουραλισμού, η κλιματική κρίση, η αύξηση μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών, η τρομοκρατία, ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός, η ανθρωπιστική και επισιτιστική κρίση είναι μόνο μερικές από τις προκλήσεις που καλούμαστε σήμερα να αντιμετωπίσουμε. 

Σε αυτές, και αν θέλετε ως συνέπεια των προκλήσεων που προανέφερα, ο ρόλος και η σημασία της πολυμέρειας, του διαλόγου, της ειρηνικής επίλυσης διαφορών βρίσκονται υπό αμφισβήτηση. Σε αυτό το πλαίσιο, ο ρόλος του ΣτΕ, της Κοινοβουλευτικής του Συνέλευσης, ο ρόλος όλων εσάς, καθίσταται ακόμα πιο σημαντικός. 

Έχω, Κυρίες και Κύριοι, την έντονη πεποίθηση πως η καλύτερη, η πιο αποτελεσματική απάντηση στις σημερινές προκλήσεις και απειλές κατά της πολυμέρειας είναι η διεύρυνση και ενίσχυσή της, μέσω της περαιτέρω και πιο ουσιαστικής συνεργασίας των δημοκρατικών χωρών και εκείνων των διακυβερνητικών οργανισμών που πρεσβεύουν αυτές τις αξίες. 

Αυτό πιστεύω πως είναι το μοναδικό μέσο που έχουν τα κράτη στη διάθεσή τους, που έχουμε στη διάθεσή μας, για προάσπιση της ειρήνης, της ασφάλειας και της ευημερίας στην Ευρωπαϊκή Ήπειρο. Οδηγός μας σε αυτή την προσπάθεια πρέπει να είναι το κοινό μας όραμα για το μέλλον που επιθυμούμε να έχουμε, για εμάς, για τους συμπολίτες μας και, πιο σημαντικό από όλα, για τα παιδιά μας και τις επόμενες γενιές. 

Σε αυτή την προσπάθεια, Φίλες και Φίλοι, προεξάρχων ρόλο αναμφίβολα επιτελείτε και όλοι εσείς, τα μέλη της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του ΣτΕ. Εδώ προωθείται, στην πράξη, με έργα και όχι με λόγια, ο δημοκρατικός διάλογος μεταξύ των εκλεγμένων αντιπροσώπων των 46 μελών του ΣτΕ, καθιστώντας αυτό τον ναό  της Δημοκρατίας μια αναντικατάστατη γέφυρα διαβούλευσης και συνεργασίας μεταξύ των λαών της Ευρώπης. 

Κυρίες και κύριοι, 

Το όραμα της ειρήνης, της πλουραλιστικής δημοκρατίας, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου που οδήγησε στη δημιουργία του ΣτΕ δεν ήταν ποτέ πιο επίκαιρο.

Γινόμαστε μάρτυρες μιας αυξανόμενης προσπάθειας διάβρωσης της διεθνούς τάξης, η οποία βασίζεται στον αυξανόμενο εθνικισμό, στις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της ελευθερίας της έκφρασης, των δικαιωμάτων των γυναικών, του δικαιώματος στην εκπαίδευση, των θρησκευτικών δικαιωμάτων.

Στον τομέα της ισότητας των φύλων, έπειτα από δεκαετίες σταθερής προόδου, έχει εμφανιστεί μια αντίδραση κατά των δικαιωμάτων των γυναικών, με αποτέλεσμα την περαιτέρω εδραίωση των ανισοτήτων. Την ίδια στιγμή, η βία κατά των γυναικών σε όλες τις μορφές της αυξάνεται, ενώ δικαιώματα της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας των γυναικών παραβιάζονται επίσης ολοένα και περισσότερο. 

Επιπλέον, η κοινωνική ανισότητα αυξάνεται και πρέπει να αντιμετωπιστεί, για να μετριαστούν οι συνέπειες των τρεχουσών κοινωνικών και οικονομικών προκλήσεων. 

Επιτρέψτε μου να είμαι σαφής και να υπογραμμίσω για άλλη μια φορά: δεν μπορεί να υπάρξει εφησυχασμός όσον αφορά την προστασία και την προάσπιση της ελευθερίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ευρώπη. 

Η ηγεσία του ΣτΕ είναι ζωτικής σημασίας για την πρόληψη αυτών των παραβιάσεων και τη διασφάλιση, μεταξύ άλλων, της ισότητας των φύλων, των δικαιωμάτων των γυναικών, του δικαιώματος στην εκπαίδευση και της κοινωνικής ισότητας. Αυτά θα πρέπει να βρίσκονται πάντοτε στο επίκεντρο των πολιτικών προτεραιοτήτων, χρησιμοποιώντας τα νομικά δεσμευτικά εργαλεία που έχει στη διάθεσή του το ΣτΕ, όπως ο Ευρωπαϊκός Κοινωνικός Χάρτης, η Σύμβαση για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας, η Ευρωπαϊκή Πολιτιστική Σύμβαση, και κυρίως η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και τα πρωτόκολλά της. 

Tο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) αποτελεί απαραίτητη ασπίδα στον αγώνα μας για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του Κράτους Δικαίου Και Της Δημοκρατίας. Ως το κύριο όργανο εποπτείας για την τήρηση των Συμβάσεων, το Δικαστήριο διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο μέσω των αποφάσεών του για το θέμα αυτό. Αποτελεί θεματοφύλακα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην ήπειρό μας, στηρίζοντας τις δημοκρατίες μας και ενισχύοντας τη διακυβέρνηση. 

Στο πλαίσιο αυτό, τα κράτη έχουν συλλογική και άνευ όρων υποχρέωση να τηρήσουν και να εφαρμόσουν πλήρως τις τελεσίδικες αποφάσεις του Δικαστηρίου. Η πλήρης και άνευ διακρίσεων εφαρμογή όλων των αποφάσεων του ΕΔΑΔ αποτελεί βασικό στοιχείο των προσπαθειών μας. Η συστηματική μη συμμόρφωση με τις αποφάσεις του Δικαστηρίου αποτελεί σοβαρή απειλή για το κύρος του Δικαστηρίου, την αποτελεσματικότητα της Σύμβασης και την αξιοπιστία του Συμβουλίου, και κατ' επέκταση για το Κράτος Δικαίου, τη Δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Είναι ιδιαίτερα λυπηρό, Κυρίες και Κύριοι, ότι ένας μεγάλος αριθμός αποφάσεων του Δικαστηρίου για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εξακολουθεί να μην εφαρμόζεται πλήρως ή και καθόλου, λόγω έλλειψης πολιτικής βούλησης. Μια τέτοια απόφαση είναι και η 4^η Διακρατική Προσφυγή Κύπρου εναντίον Τουρκίας, στην οποία η Άγκυρα, όπως και σε πολλές άλλες υποθέσεις, δεν έχει μέχρι σήμερα συμμορφωθεί. 

Κύριε Πρόεδρε,

Αξιότιμα μέλη της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης,

Κυρίες και Κύριοι, 

Από τα ερείπια και το σκοτάδι του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου αναδύθηκε μια αχτίδα ελπίδας και φωτός. Η πολυμερής προσέγγιση έγινε η κινητήριος δύναμη για την ειρήνη και το ΣτΕ − όπως και τα Ηνωμένα Έθνη (ΗΕ) και η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) – αναδείχθηκε ως φορέας συνεργασίας, διαδραματίζοντας καταλυτικό ρόλο στην προάσπιση κοινών αξιών, έτσι ώστε ο κόσμος να μην ξαναζήσει τη φρίκη του πολέμου που κατέστρεψε την Ευρώπη και όλο τον κόσμο. 

Παρά την πρόοδο που έχει επιτευχθεί, 75 χρόνια μετά την ίδρυση του ΣτΕ, η πολυμερής προσέγγιση αντιμετωπίζει έντονες προκλήσεις. Για άλλη μια φορά, στην Ευρώπη και πέραν αυτής, γινόμαστε μάρτυρες δεινών από τρομαχτικούς πολέμους και φρικτές θηριωδίες. 

Στην Ευρώπη, η παράνομη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έδειξε ότι η ειρήνη στην Ευρώπη – και σε όλο τον κόσμο –  δεν μπορεί ποτέ να θεωρηθεί δεδομένη. Από την έναρξη του πολέμου η Κύπρος καταδίκασε τη ρωσική επίθεση προς την Ουκρανία, η οποία οδήγησε σε περίπου 10 εκατομμύρια εκτοπισμένους και πρόσφυγες Ουκρανούς. Από την αρχή η Κύπρος στέκεται σταθερά αλληλέγγυα με την Ουκρανία και τον λαό της. Επαναλαμβάνουμε την ακλόνητη υποστήριξή μας στην ενότητά της, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητά της εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της. Και με τον τρόπο αυτό, Κυρίες και Κύριοι, στεκόμαστε στη σωστή πλευρά της ιστορίας. 

Οφείλουμε να είμαστε κατηγορηματικοί στο μήνυμά μας: δεν θα αποδεχθούμε ποτέ αλλαγές στα σύνορα που προέρχονται από τη βία και τον πόλεμο. Είναι θέμα Αρχής, προάσπισης της διεθνούς νομιμότητας και των βασικών αρχών του Καταστατικού Χάρτη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ). Οι απειλές για την Ευρώπη και τον κόσμο δεν θα αποτραπούν, αν δεν δράσουμε ενωμένοι και με αποφασιστικότητα. Είναι συλλογική ευθύνη μας να υποστηρίξουμε, ανεξαρτήτως κόστους, τη διεθνή νομιμότητα. 

Το κλειδί για τον σκοπό αυτό είναι η διπλωματία. Πρέπει να εστιάσουμε την προσοχή μας στον τερματισμό των εχθροπραξιών και στη διασφάλιση της διαρκούς ειρήνης στην Ουκρανία, βάσει των αρχών του διεθνούς δικαίου του Χάρτη των ΗΕ. 

Κυρίες και Κύριοι, 

Γίνεται οδυνηρά εμφανές ότι δεν υπάρχουν «παγωμένες συγκρούσεις» και ότι, ελλείψει ολοκληρωμένων και βιώσιμων λύσεων, υπάρχει κίνδυνος έκρηξης συγκρούσεων με εκτεταμένες συνέπειες. 

Η τρέχουσα σύγκρουση στη Μέση Ανατολή, την Κύπρο και την περιοχή άμεσης γειτονίας με την Κύπρο και την Ευρώπη το αποδεικνύει. Ο πόλεμος που εκτυλίσσεται αποτελεί μια δοκιμασία για όλους μας, όχι μόνο για την περιφερειακή σταθερότητα, αλλά και για την ειρήνη και την ασφάλεια σε παγκόσμια κλίμακα. 

Από την αρχή καταδικάσαμε τις αποτρόπαιες τρομοκρατικές επιθέσεις της Χαμάς της 7^ης Οκτωβρίου, οι οποίες οδήγησαν στην αναζωπύρωση του σημερινού κύκλου βίας. Η τρομοκρατία αποτελεί απειλή για όλους μας. Συγχρόνως, πρέπει επίσης να ξεκαθαρίσουμε ότι η Χαμάς δεν εκπροσωπεί τον παλαιστινιακό λαό ούτε την παλαιστινιακή υπόθεση. Ενόσω το δράμα των ομήρων συνεχίζεται, πιστεύουμε ακράδαντα ότι η άνευ όρων και άμεση απελευθέρωση όλων των ομήρων είναι το κλειδί για τον τερματισμό της κρίσης. 

Παράλληλα, αναγνωρίζοντας πλήρως το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένου του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, τονίζω με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο ότι όλοι οι άμαχοι και οι μη στρατιωτικές υποδομές πρέπει να προστατεύονται πλήρως. Εξελίσσεται μια τραγωδία με πρωτοφανείς επιπτώσεις. Θρηνούμε για την απώλεια τόσων αθώων ανθρώπων. Προτεραιότητά μας πρέπει να συνεχίσει να είναι η προστασία και ο τερματισμός της ταλαιπωρίας τόσων αθώων ζωών. 

O μόνος δρόμος προς τα εμπρός είναι η διασφάλιση ότι θα υπάρξει μια ειρηνευτική σανίδα σωτηρίας που θα βγει από αυτόν τον πόλεμο, και αυτό σημαίνει την αναζωογόνηση της ειρηνευτικής διαδικασίας στη Μέση Ανατολή, στη βάση μιας λύσης δύο κρατών, όπως προνοείται στα ψηφίσματα του ΟΗΕ. Με αυτόν τον τρόπο, η ΕΕ, μαζί με ομοϊδεάτες εταίρους, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, καθώς επίσης οι Άραβες περιφερειακοί εταίροι μας πρέπει να αποτελέσουν τον πυρήνα μιας τέτοιας στρατηγικής συζήτησης βάσει της Πρωτοβουλίας για την Ημέρα της Ειρήνης. Πιστεύω ειλικρινά ότι αυτή είναι η μόνη εγγύηση για τη διασφάλιση συνθηκών διαρκούς ειρήνης, ασφάλειας και αξιοπρέπειας, τόσο για τους Ισραηλινούς όσο και για τους Παλαιστίνιους, καθώς και για την πρόληψη μιας ευρύτερης επέκτασης της κρίσης. 

Ταυτόχρονα, δεδομένων των τεράστιων ανθρωπιστικών αναγκών της Γάζας, η Κύπρος, το πλησιέστερο κράτος μέλος της ΕΕ στην περιοχή, με εξαιρετικές σχέσεις με όλες τις γειτονικές χώρες, προώθησε μια ολοκληρωμένη πρωτοβουλία για έναν θαλάσσιο διάδρομο μονής κατεύθυνσης, το Σχέδιο «Αμάλθεια». Η κυπριακή πρωτοβουλία για τον θαλάσσιο διάδρομο προβλέπει μία συμπληρωματική διαδρομή στις υφιστάμενες και μελλοντικές διαδρομές για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στους αμάχους στη Γάζα, και είμαι πολύ ικανοποιημένος που πρόσφατα ενεργοποιήσαμε τον ανθρωπιστικό διάδρομο. Παραμένει στη διάθεση της διεθνούς κοινότητας για τη συμβολή στην ασφαλή ροή της βιώσιμης, μεγάλου όγκου ανθρωπιστικής βοήθειας προς τους αμάχους στη Λωρίδα της Γάζας. 

Αγαπητές φίλες, αγαπητοί φίλοι,

Σε μια άλλη περιοχή, στο Ναγκόρνο - Καραμπάχ, γίναμε μάρτυρες μιας ακόμη ανθρωπιστικής κρίσης, που έπληξε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους. Αυτή η οξεία ανθρωπιστική κρίση μετατράπηκε σε μαζική έξοδο του αρμενικού πληθυσμού από την περιοχή. Πρέπει να λάβουμε όλα τα απαραίτητα μέτρα για την παροχή άμεσης ανθρωπιστικής βοήθειας, αλλά και για την αντιμετώπιση της μακροπρόθεσμης κατάστασης των εθνοτικής καταγωγής Αρμενίων του Ναγκόρνο - Καραμπάχ. Ταυτόχρονα, οι αυξημένες και άμεσες ανάγκες της Αρμενίας, που απορρέουν από τα γεγονότα του περασμένου Σεπτεμβρίου, θα πρέπει να αντιμετωπιστούν σωστά και επαρκώς. 

Η Κύπρος υποστηρίζει την εξομάλυνση σχέσεων και την ειρηνευτική διαδικασία μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν στο πλαίσιο της διαμεσολάβησης της ΕΕ, που αναμφίβολα θα συμβάλει στη μακροπρόθεσμη σταθερότητα και ευημερία της ευρύτερης περιοχής. Οποιαδήποτε κίνητρα για τη διευκόλυνση και ενθάρρυνση αυτής της εξέλιξης θα πρέπει να είναι ισορροπημένα και να σχεδιάζονται και να εφαρμόζονται προσεκτικά. 

Αγαπητές φίλες, αγαπητοί φίλοι, 

Οι προαναφερθείσες κρίσεις και τραγωδίες καταδεικνύουν σαφώς ότι τα παρατεταμένα πολιτικά αδιέξοδα δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται με εφησυχασμό. Η απουσία διπλωματίας και διαλόγου μπορεί να δημιουργήσει κύκλους αέναης βίας με καταστροφικές επιπτώσεις. 

Είναι μια πραγματικότητα ότι δεν υπάρχουν «παγωμένες συγκρούσεις». Όπως ανέφερα, το κενό που δημιουργείται από την απουσία βιώσιμης, διαρκούς ειρήνης γίνεται πρόσφορο έδαφος για κρίσεις. Αυτό είναι κάτι που γνωρίζουμε πολύ καλά στη χώρα μου. Τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Κύπρο παραμένουν μια ανεκπλήρωτη υπόσχεση για όλους τους Κύπριους, ως αποτέλεσμα της παράνομης εισβολής της Τουρκίας το 1974 και της συνεχιζόμενης κατοχής. 

Το 2024 σηματοδοτεί την 50^ή επέτειο της τουρκικής εισβολής, 50 χρόνια συνεχιζόμενης, παράνομης κατοχής. Πέντε δεκαετίες διαίρεσης, συνεχών παραβιάσεων των θεμελιωδών ελευθεριών και των βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην ευρωπαϊκή ήπειρο δεν μπορούν να συνεχιστούν. 

Πάντα, αλλά ιδιαίτερα σε επετείους όπως αυτή, οι σκέψεις μου είναι συνεχώς με τις εκατοντάδες χιλιάδες Κυπρίων που εκτοπίστηκαν και χρόνο με τον χρόνο περιμένουν τη στιγμή που θα επιστρέψουν στα σπίτια τους. Είναι με τις οικογένειες των αγνοουμένων που αναζητούν απεγνωσμένα πληροφορίες για την τύχη των αγαπημένων τους προσώπων. Είναι με τους εγκλωβισμένους που περιμένουν στωικά το τέλος της διαίρεσης. 

Όλα αυτά είναι θέματα που εμπίπτουν στην εντολή σας να ενημερώνεστε αλλά και στην ευθύνη σας να ενεργείτε μέσω ψηφισμάτων της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης και αποφάσεων του Δικαστηρίου. Υποστηρίζουμε και επιδιώκουμε αυτές τις ενέργειες, καθώς ενισχύουν σημαντικά τις προσπάθειές μας για αποκατάσταση του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων των Κυπρίων. 

Αγαπητές φίλες, αγαπητοί φίλοι, 

Είναι καιρός για ειρήνη. Όλοι οι Κύπριοι – Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι, Μαρωνίτες, Αρμένιοι, Λατίνοι – αξίζουν τα ίδια ανθρώπινα δικαιώματα και θεμελιώδεις ελευθερίες όπως όλοι οι άλλοι Ευρωπαίοι. Αξίζουν να ευημερούν σε μια επανενωμένη χώρα, κράτος μέλος της ΕΕ, όπου τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι θεμελιώδεις ελευθερίες τους διασφαλίζονται και υποστηρίζονται. 

Ως ο πρώτος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας που γεννήθηκε λίγους μήνες πριν από την τουρκική εισβολή και μεγάλωσε στην de facto διαιρεμένη Κύπρο, το όραμά μου και η ύψιστη προτεραιότητά μου είναι η επανένωση της χώρας μου και του λαού της, ώστε να μπορούμε όλοι να ζούμε σε συνθήκες ειρήνης, ασφάλειας και ευημερίας. Επιδιώκω ενεργά αυτό το όραμα από την πρώτη μέρα που ανέλαβα τα καθήκοντά μου, και θέλω να σας διαβεβαιώσω εδώ σήμερα ότι θα συνεχίσω να το επιδιώκω με αποφασιστικότητα και θάρρος. 

Δεσμεύομαι για την επίτευξη λύσης για μια διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, όπως προβλέπεται στο σχετικό Ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Αυτός είναι ο μόνος βιώσιμος δρόμος προς τα εμπρός. 

Σε αυτό το πλαίσιο χαιρετίζω τον πρόσφατο διορισμό της Προσωπικής Απεσταλμένης του Γενικού Γραμματέα κας María Angela Holguín Cuéllar και προσδοκώ τη συμβολή της στην επανέναρξη των διαπραγματεύσεων όπως προβλέπεται από τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και από εκεί όπου διακόπηκαν στο Crans-Montana το 2017. 

Η εξασφάλιση ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος είναι επίσης επιτακτική ανάγκη. Δυστυχώς, επί του εδάφους, συνεχίζουμε να βρισκόμαστε αντιμέτωποι με διαδοχικές προκλήσεις και παραβιάσεις, καθώς και με απόπειρες διείσδυσης των τουρκικών κατοχικών δυνάμεων στη νεκρή ζώνη σε διάφορες περιοχές. Ανταποκριθήκαμε σε αυτές τις προκλήσεις με ψυχραιμία και αυτοσυγκράτηση, λαμβάνοντας παράλληλα όλα τα μέτρα για τη διασφάλιση του καθεστώτος της νεκρής ζώνης. Η εστίασή μας παραμένει στη χάραξη μιας θετικής πορείας προς τα εμπρός και είμαστε ακόμη πιο αποφασισμένοι ως προς αυτή την προοπτική. 

Αγαπητές φίλες, αγαπητοί φίλοι, 

Στέκομαι σήμερα ενώπιον σας ζητώντας την υποστήριξή σας και την απτή συμβολή σας, καθώς αγωνιζόμαστε για την ειρήνη. 

Το ΣτΕ γενικά και η Κοινοβουλευτική Συνέλευση ειδικότερα έχουν την πολιτική νομιμοποίηση να συμβάλουν ενεργά στις προσπάθειες μας τόσο για τη διασφάλιση ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος όσο και στις προσπάθειές μας για μια πλήρη επίλυση. 

Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η έκθεση του μέλους της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης κ. Piero Fassino σχετικά με τα Βαρώσια, η οποία βρίσκεται υπό προετοιμασία. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να παραμείνουμε σε εγρήγορση, ότι οποιαδήποτε άλλη κίνηση εκτός από τη μεταφορά της περιοχής στη διοίκηση των ΗΕ αποτελεί παραβίαση των σχετικών ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, συμπεριλαμβανομένων των 550 του 1984 και 789 του 1992. 

Στο πλαίσιο αυτό, η έκθεση του ΣτΕ προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία να μεταφέρει το κατεπείγον του θέματος και την ανάγκη σεβασμού της διεθνούς νομιμότητας και της εδαφικής ακεραιότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας, και να ζητήσει την αποκατάσταση των περιουσιακών δικαιωμάτων των εκτοπισμένων κατοίκων, όπως αναγνωρίστηκε από το ΕΔΑΔ στην υπόθεση Κύπρος εναντίον Τουρκίας. 

Αξιότιμα μέλη της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης, 

Η μόνη απάντηση στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε είναι η συλλογική, πολυμερής δράση. Τα θεσμικά όργανα που αποτελούν κινητήρια δύναμη αυτής της δράσης πρέπει να είναι σε θέση να προσαρμόζονται και να ανταποκρίνονται στις προκλήσεις, ώστε να τις αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά. Πράγματι, κατά τη διάρκεια της 4^ης Συνόδου Κορυφής στην Ισλανδία επαναβεβαιώσαμε τη σταθερή υποστήριξή μας στην πολυμέρεια και δεσμευτήκαμε επίσης να συμμετέχουμε σε τακτικό διάλογο υψηλού επιπέδου με τα κράτη μέλη και τους εταίρους, προκειμένου να ενισχύσουμε τις «Αρχές του Ρέικιαβικ για τη Δημοκρατία». Αυτό θα πρέπει να συνεχίσει να αποτελεί την κύρια εστίασή μας, προκειμένου να αντιμετωπίσουμε συλλογικά και αποτελεσματικά αυτές τις κοινές προκλήσεις. 

Κλείνοντας θα ήθελα για άλλη μια φορά να σας συγχαρώ θερμά για το σημαντικό και εξαιρετικά πολύτιμο έργο που επιτελείτε εδώ στη Συνέλευση. 

Φέτος συμπληρώνονται 75 χρόνια από την ίδρυση του ΣτΕ 75 χρόνια από την ίδρυσή του, το ΣτΕ παραμένει ο φάρος μας. Οφείλουμε να διδαχθούμε από το παρελθόν αλλά και από τις τρέχουσες κρίσεις, προκειμένου να οικοδομήσουμε ένα καλύτερο μέλλον για τις επόμενες γενιές, βασισμένο στην ειρήνη και την ευημερία. Σε αυτή την κρίσιμη συγκυρία είναι επιτακτική ανάγκη για όλους μας να κάνουμε ένα βήμα πίσω, να επανεξετάσουμε τον τρόπο με τον οποίο οραματιζόμαστε το μέλλον μας σε αυτή την ήπειρο και πώς το θεσμικό πλαίσιο μπορεί να αποτελέσει αποτελεσματικότερο μέσο για την επίτευξη του οράματός μας. 

Από πλευράς μου, μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι η Κύπρος παραμένει σταθερά προσηλωμένη στις ευθύνες και τις υποχρεώσεις της και θα κάνει ό,τι μπορεί για να διατηρήσει και να προωθήσει τις θεμελιώδεις αξίες του ΣτΕ. Παραμένουμε δεσμευμένοι να διατηρήσουμε και να ενισχύσουμε τη σημασία αυτού του ζωτικού οργανισμού. 

Η Κυπριακή Δημοκρατία θα βρίσκεται πάντα στη σωστή πλευρά της ιστορίας και στο πλευρό του Συμβουλίου στις άοκνες προσπάθειές του για την προστασία των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, της Δημοκρατίας και του Κράτους Δικαίου. 

Σας ευχαριστώ. 

(ΡΜ/ΕΛ/ΜΣ/ΑΦ/ΓΣ/ΝΓ/ΘΘ)