«Εξοχότατοι,
Συγκεντρωθήκαμε σε αυτή τη μεγαλοπρεπή τοποθεσία σύμφωνα με τη συμφωνία που επετεύχθη στις 13 του περασμένου Φεβρουαρίου στη Νέα Υόρκη. Σήμερα υπάρχει μια αίσθηση πεπρωμένου.
Είστε εδώ για να δώσετε μια τελική ώθηση στην προσπάθεια για επίλυση του κυπριακού προβλήματος, μια για πάντα, στη βάση του σχεδίου που έθεσα στις 26 Φεβρουαρίου 2003.
Στις 16 Μαρτίου προσκάλεσα τους Κύπριους ηγέτες να έρθουν εδώ και να συνεχίσουν τις συνομιλίες τις οποίες άρχισαν στην Κύπρο στις 19 του περασμένου Φεβρουαρίου.
Στην επιστολή πρόσκλησής μου είπα ότι οι ηγέτες «θα πρέπει να είναι σε θέση να προβούν στις τελικές τους δεσμεύσεις εκεί και τότε».
Εξοχότατοι,
Το «εκεί και τότε» έγινε «εδώ και τώρα».
Καλωσορίζω τον κ. Τάσσο Παπαδόπουλο, τον Ελληνοκύπριο ηγέτη.
Καλωσορίζω τον κ. Μεχμέτ Αλί Ταλάτ και τον κ. Σερτάρ Ντενκτάς, στους οποίους δόθηκαν πλήρεις εξουσίες εκ μέρους των Τουρκοκυπρίων.
Καλωσορίζω επίσης τους Υπουργούς Εξωτερικών της Ελλάδας και της Τουρκίας, κ. Πέτρο Μολυβιάτη και τον κ. Αμπντουλλάχ Γκιουλ, που ήρθαν εδώ στις αρχές της εβδομάδας, ύστερα από πρόσκλησή μου, για να προσφέρουν τη συνεργασία τους σε μια συντονισμένη προσπάθεια για συμφωνία επί του τελικού κειμένου.
Είμαι επίσης εγκαρδιωμένος ότι ο Πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής έχει φθάσει στο Μπούργκενστοκ και ότι ο Πρωθυπουργός Ρεσέπ Ταγίπ Ερντογάν θα φθάσει αργότερα σήμερα.
Η εδώ παρουσία τους αποτελεί σύμβολο της σημασίας - περιφερειακής και ευρύτερης – στην αναζήτηση μιας διευθέτησης.
Εδώ, έχουμε όλους τους κύριους παίκτες μαζί.
Οι περιχαρακωμένες πολιτικές δεκαετιών έχουν ήδη αρχίσει να υποχωρούν. Καθώς σταμάτησε η χιονόπτωση, έφυγε η ομίχλη και ο ήλιος εμφανίζεται στο Μπούργκενστοκ, ο πάγος έσπασε. Εύχομαι μόνο να μπορούσαμε να το καταφέρουμε αυτό ενωρίτερα, όταν υπήρχε περισσότερος χρόνος να αφιερώσουμε. Αλλά τώρα που εξακολουθούμε να έχουμε αυτή την ευκαιρία δεν μπορούμε να την αφήσουμε να περάσει.
Εξοχότατοι,
Ο κάθε ένας από εσάς θα λάβει ένα ογκώδες προσχέδιο κειμένου: την προτεινόμενη Συνολική Διευθέτηση του Κυπριακού Προβλήματος. Αντιπροσωπεύει μια μελετημένη προσπάθεια να συμπεριληφθούν στο σχέδιο μου της 26ης Φεβρουαρίου όσο το δυνατόν περισσότερες βελτιώσεις που ζήτησαν τα μέρη χωρίς να διαταράσσεται η γενική ισορροπία του.
Δεν υπάρχει τίποτα το προμαγειρεμένο σε αυτή την αναθεώρηση. Αντίθετα, την επεξεργαστήκαμε μέχρι το τελευταίο λεπτό. Συνεχώς βελτιωνόταν και προσαρμοζόταν, ύστερα από τις διαβουλεύσεις μας με όλους τους ενδιαφερομένους.
Έχουμε προσπαθήσει να είμαστε υποβοηθητικοί στην κάθε πλευρά κατά τρόπο συμβατό με τα συμφέροντα της άλλης. Αναπόφευκτα, δεν ήταν δυνατόν να συμπεριλάβουμε όλες τις προτάσεις για τροποποίηση. Το αποτέλεσμα, όπως πρέπει να είναι, είναι ένας γενικός συμβιβασμός.
Σας δίνω αυτό το κείμενο για να λάβω τις αντιδράσεις σας το συντομότερο δυνατόν.
Γνωρίζω ότι επιθυμείτε να το μελετήσετε με προσοχή.
Θα είμαι διαθέσιμος κατά τη διάρκεια της μέρας, όπως επίσης και ο Ειδικός μου Σύμβουλος, Αλβαρο ντε Σότο και η ομάδα του για να παράσχουμε διευκρινίσεις αν παραστεί αναγκαίο.
Θα εκτιμούσα να είχα τις διαμορφωμένες αντιδράσεις σας όχι αργότερο από αύριο το πρωί. Θα αξιολογήσουμε αυτές τις ανταποκρίσεις και θα δούμε κατά πόσο περαιτέρω προσαρμογές είναι απαραίτητες για να οριστικοποιηθεί το κείμενο, σε επαφή με όλους εσάς μέχρι την Τετάρτη 31 Μαρτίου.
Οι αλλαγές που έχουμε κάνει στο σχέδιο τονίζονται στο κείμενο.
Η προτεινόμενη Συνολική Διευθέτηση του κυπριακού προβλήματος συμπεριλαμβάνουν:
• Τη Θεμελιώδη Συμφωνία
• Τα Συντάγματα του ελληνοκυπριακού και του τουρκοκυπριακού συνιστώντος κράτους
• Τη Συνθήκη για θέματα που σχετίζονται με την νέα κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο
• Το Προσχέδιο Πράξης Προσαρμογής των όρων ένταξης της Ενωμένης Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση
• Τα θέματα που θα υποβληθούν στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών για Απόφαση και
• Τα μέτρα που θα ληφθούν κατά τον Απρίλιο του 2004.
Αλλά υπάρχει και κάτι άλλο ενώπιον σας σήμερα – μέρος της Θεμελιώδους Συμφωνίας που είναι, πιστεύω, χωρίς προηγούμενο στην ιστορία της ειρηνευτικής λειτουργίας των Ηνωμένων Εθνών. Το βλέπετε εδώ ενώπιόν σας.
Πρόκειται για τους συμπληρωμένους προτεινόμενους ομοσπονδιακούς νόμους της Ενωμένης Κυπριακής Δημοκρατίας – 131 στον αριθμό, που καταγράφονται σε 9000 σελίδες, όπως επίσης και κατάλογος 1134 Συνθηκών που θα δεσμεύουν την Ενωμένη Κυπριακή Δημοκρατία.
Τα έγγραφα αυτά είναι η καλύτερη δυνατή απάντηση στους ισχυρισμούς ότι τα Ηνωμένα Έθνη και άλλες «ξένες δυνάμεις» προσπαθούν να επιβάλουν μια διευθέτηση στους Κυπρίους. Είναι το αποτέλεσμα ηράκλειων προσπαθειών Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, που εργάζονται εντατικά και με αρμονία για την επανένωση της πατρίδας τους. Τους χαιρετώ.
Έχουμε γίνει μάρτυρες στο ότι Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι ένωσαν το μεγάλο ταλέντο τους προς εξεύρεση κοινών στόχων, ταυτόχρονα σεβόμενοι την ταυτότητα αλλήλων.
Τα Ηνωμένα Έθνη δεν θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους Κυπρίους να φθάσουν μέχρι εδώ χωρίς τη βοήθεια ειδικών από αρκετά ιδρύματα και Κυβερνήσεις. Αυτοί προέρχονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τη Διεθνή Τράπεζα και την Deutsche Bundesbank, καθώς και τις Κυβερνήσεις του Καναδά, της Γερμανίας, του Λουξεμβούργου, της Ολλανδίας, της Ελβετίας, του Ηνωμένου Βασιλείου και των Ηνωμένων Πολιτειών. Τους ευχαριστώ όλους. Εργάστηκαν σκληρά και με καλή διάθεση ως μέρος της ομάδας της οποίας ηγείτο ο Ειδικός Σύμβουλός μου.
Ολοκληρώνοντας, επιτρέψετέ μου να απευθύνω μερικά λόγια προς κάθε ένα από τα μέρη ξεχωριστά.
Κύριε Παπαδόπουλε׃ Η κύρια ανησυχία που εκφράσατε ήταν να καταστεί το Σχέδιο πιο λειτουργικό και άρα πιο βιώσιμο. Πιστεύω ότι αυτό το αναθεωρημένο Σχέδιο είναι σημαντικά βελτιωμένο σε αυτή την πτυχή, ιδίως σε ότι αφορά στη λειτουργικότητα της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, τις πλέον πρόσφατες μεταβατικές διευθετήσεις, τις αλλαγές στο θέμα των περιουσιών, τις αναπροσαρμογές για διασφάλιση της οικονομικής ευρωστίας του Σχεδίου και βεβαίως τους ολοκληρωμένους νόμους και συνθήκες.
Επίσης, ζητήσατε διαβεβαιώσεις ότι τα οφέλη που προβλέπονται στο Σχέδιο για τους Ελληνοκυπρίους σε σχέση με το εδαφικό και τη μείωση των στρατιωτικών αποσπασμάτων, θα διασφαλιστούν. Θα βρείτε ότι αυτές οι ανησυχίες έχουν αντιμετωπιστεί.
Κύριε Ταλάτ και Κύριε Ντενκτάς׃ Το πρώτιστο θέμα σας ήταν η ανάγκη ενδυνάμωσης της διζωνικότητας. Έχετε χρησιμοποιήσει αυτό τον όρο και πέραν της γεωγραφικής έννοιας του όρου. Για εσάς αυτό προστατεύει τη διατήρηση της ασφάλειας και της ταυτότητας του τουρκοκυπριακού συνιστώντος κράτους και της προστασίας και αξιοπρέπειας του λαού του. Θα βρείτε ότι το Σχέδιο έχει βελτιωθεί σημαντικά προς το σκοπό αυτό ιδίως αν εξετάσετε τις πρόνοιες για την περιουσία, τη διαμονή και το δικαίωμα ψήφου για την Ομοσπονδιακή Γερουσία.
Επίσης, έχετε ζητήσει διαβεβαιώσεις ότι άτομα, τα οποία θα μετακινηθούν, θα τύχουν κατάλληλης φροντίδας ότι τα διάφορα προστατευτικά μέτρα που προνοούνται στο Σχέδιο για τους Τουρκοκύπριους θα διασφαλιστούν νομικώς και ότι η Τουρκία θα δύναται να διατηρήσει μια μέτρια στρατιωτική παρουσία, ακόμη και μετά την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Θα βρείτε ότι αυτές οι ανησυχίες αντιμετωπίζονται στο αναθεωρημένο Σχέδιο.
Επιτρέψετέ μου ολοκληρώνοντας να σας διαβεβαιώσω ότι τα Ηνωμένα Έθνη είναι δεσμευμένα να πράξουν ό,τι είναι δυνατόν για να βοηθήσουν τους Κύπριους να επανενώσουν την πατρίδα τους. Εργαστήκαμε σκληρά για την προετοιμασία μιας διευθέτησης, μαζί με διεθνείς δωρητές και προετοιμαζόμενοι για ανάληψη νέων ειρηνευτικών υποχρεώσεων.
Στο μεταξύ, όμως, ας επικεντρωθούμε πρωτίστως στο κείμενο που βρίσκεται ενώπιόν μας. Η κατάληξη για τον καθένα από σας ξεχωριστά και για τους δυο μαζί είναι αυτή׃ Είναι το αναθεωρημένο Σχέδιο καλύτερο από εκείνο στη βάση του οποίου έχετε συμφωνήσει να διαπραγματευθείτε; Μήπως αυτό το πακέτο βελτιώσεων απαντά στις βασικές ανησυχίες σας; Μπορεί να διαβεβαιώσει τον λαό σας και να τους δώσει το κουράγιο να αδράξουν την ευκαιρία για ειρήνη; Σέβεται τα κύρια συμφέροντα της άλλης πλευράς;
Πιστεύω ότι αυτό το αναθεωρημένο Σχέδιο κατορθώνει όλα αυτά. Πιστεύω ότι αυτά συνι
στούν μια πρόταση από την οποία όλοι κερδίζουν.
Πιστεύω ότι από τη μοναδική πλεονεκτική θέση αυτής της συγκέντρωσης, θα σας δοθεί η δυνατότητα να δείτε ένα λειτουργικό μέλλον μιας Κύπρου για όλους τους κατοίκους της. Για το καλό τους και για το καλό των μελλοντικών γενεών, ελπίζω ότι θα ενεργήσετε βάσει αυτού του οράματος με την ηγεσία που αξίζει στο λαό σας.»