Ανακοινωθέντα

Με την παρούσα ανακοίνωση ξεκινάει επίσημα η πολύ σημαντική για εμάς διαδικασία για την επόμενη Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2030, δηλαδή η διαδικασία μέσα από την οποία καλούνται οι πόλεις της Κύπρου να υποβάλουν την αίτησή τους για να διεκδικήσουν τον τίτλο «Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2030».

Το Υφυπουργείο Πολιτισμού, το οποίο ενεργεί ως η Εθνική Διαχειριστική Αρχή, εγκαινιάζει σήμερα την πρώτη φάση της διαδικασίας, που είναι η Προκήρυξη της Πρόσκλησης για υποβολή αιτήσεων.

Η δράση αυτή είναι μια πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που στόχο έχει να αναδείξει τον πλούτο και την ποικιλομορφία, καθώς και τις κοινές πολιτιστικές πτυχές στην Ευρώπη, συμβάλλοντας στην προσέγγιση των λαών της και στη βελτίωση της αμοιβαίας κατανόησης.

Σε αυτό το πλαίσιο στόχος είναι, αφενός, να διαφυλαχθεί και να προωθηθεί η πολυμορφία των πολιτισμών στην Ευρώπη, να αναδειχθούν τα κοινά χαρακτηριστικά που μοιράζονται και να ενισχυθεί η αίσθηση του «ανήκειν» των πολιτών σε έναν κοινό πολιτιστικό χώρο. Αφετέρου, να προωθηθεί και η συμβολή του πολιτισμού στη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη των πόλεων σε οικονομικό, κοινωνικό και αστικό επίπεδο, σύμφωνα με τις αντίστοιχες στρατηγικές και προτεραιότητές τους.

Είναι, λοιπόν, ουσιαστικής σημασίας να αναγνωρίσουμε τόσο την εμβληματική σημασία του θεσμού όσο και την ουσιαστική συμβολή του σε σχέση με θέματα πολιτιστικής, κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης. Οι αρχές και οι αξίες που χαρακτηρίζουν το ευρωπαϊκό ιδεώδες μέσα από τον θεσμό της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης παραμένουν αναλλοίωτες, όπως ακριβώς τις είχαν οραματιστεί οι εμπνευστές του θεσμού Μελίνα Μερκούρη και Ζακ Λαγκ όταν ως Υπουργοί Πολιτισμού είχαν προωθήσει για πρώτη φορά αυτή την ιδέα.

Η Κύπρος φιλοξένησε για πρώτη φορά τον θεσμό αυτό το 2017, με την Πάφο να είναι η πρώτη πόλη της Κύπρου που είχε λάβει το χρίσμα της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης.

Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που παρατίθεται στις σχετικές αποφάσεις της ΕΕ, ο τίτλος της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης 2030 απονέμεται σε μία πόλη στην Κύπρο, σε μία πόλη στο Βέλγιο αλλά και σε μία πόλη τρίτης χώρας, η οποία είναι υποψήφια χώρα ή δυνητικά υποψήφια για ένταξη στην ΕΕ.

Το Υφυπουργείο Πολιτισμού ως η αρμόδια διαχειριστική αρχή θα έχει την ευθύνη της διεξαγωγής του διαγωνισμού για την επιλογή της πόλης της Κύπρου, η οποία θα λάβει τον τίτλο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης για το έτος 2030. Όλη η διαδικασία διοργανώνεται σε στενή συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Στην ιστοσελίδα του Υφυπουργείου μπορούν όλοι οι ενδιαφερόμενοι να βρουν τα έγγραφα της Προκήρυξης της Πρόσκλησης, καθώς επίσης και τους Κανονισμούς της Διαδικασίας.

Ως Εθνική Διαχειριστική Αρχή θα διοργανώσουμε επίσης μια Ενημερωτική Ημερίδα στις 29 Ιανουαρίου 2024 για μια πιο λεπτομερή πληροφόρηση για τις πόλεις που ενδιαφέρονται για τον τίτλο.

Στο παρόν στάδιο θα αναφέρω προκαταρκτικά κάποιες βασικές πρόνοιες της Πρόσκλησης.

• Η παρούσα πρόσκληση υποβολής αιτήσεων απευθύνεται στις πόλεις της Κύπρου που επιθυμούν να διεκδικήσουν τον τίτλο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης 2030. Οι πόλεις στην αίτησή τους μπορούν να εμπλέξουν και να έχουν συνέργειες και με γύρω περιοχές, αν το επιθυμούν.
• Κάθε αίτηση πρέπει να βασίζεται σε ένα πολιτιστικό πρόγραμμα με ισχυρή ευρωπαϊκή διάσταση. Το πολιτιστικό πρόγραμμα πρέπει να καλύπτει το έτος του τίτλου της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης και να δημιουργείται ειδικά για τον τίτλο.
• Το πρόγραμμά τους πρέπει να έχει διαρκή αντίκτυπο και να συμβάλλει στη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη της πόλης. Επιπλέον, οι πόλεις πρέπει να αποδείξουν ότι έχουν την υποστήριξη των τοπικών αρχών και την ικανότητα να υλοποιήσουν το πρόγραμμα.
• Η διαδικασία θα περιλαμβάνει δύο φάσεις: τη φάση προεπιλογής και τη φάση επιλογής. Η φάση προεπιλογής που ξεκινάει από σήμερα θα ολοκληρωθεί στις 13 Δεκεμβρίου 2024 με την υποβολή των προτάσεων/αιτήσεων από τις πόλεις. Η τελική φάση επιλογής αναμένεται να ολοκληρωθεί στα τέλη του 2025, οπότε και θα είναι γνωστό ποιος θα είναι ο κάτοχος του τίτλου για το έτος 2030.

Αγαπητοί,

Κλείνοντας, θα ήθελα να ευχηθώ καλή επιτυχία στις πόλεις της Κύπρου που θα διεκδικήσουν τον τίτλο.

Η κατάκτηση του τίτλου της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης 2030 θα έχει τεράστιο όφελος για τον τόπο αλλά ακόμα πιο μεγάλο για την πόλη που θα το κερδίσει, προσφέροντάς της αναγνώριση και προβολή, προοπτικές ανάπτυξης και προόδου.

Είμαι βέβαιη ότι για τις πόλεις που θα επιλέξουν να ακολουθήσουν αυτή τη διαδρομή προς τη διεκδίκηση του τίτλου η όλη διαδικασία θα αποτελέσει ένα πλούσιο ταξίδι, μέσα από το οποίο θα αναδειχθεί το πόσο σημαντική θέση κατέχει ο Πολιτισμός στη ζωή μας και πόσο ουσιαστικό ρόλο διαδραματίζει στις σύγχρονες κοινωνίες.

Ευχαριστώ.

(ΕΦυς/ΝΓ/ΝΖ)