Ανακοινωθέντα

Με χαρά αποδέχθηκα την πρόσκληση να θέσω υπό την αιγίδα μου την Ημερίδα για την παρουσίαση των αποτελεσμάτων της Μικροζωνικής Μελέτης της Επαρχίας Αμμοχώστου, που συνδιοργανώνεται από το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης και το Πανεπιστήμιο Frederick, με τη στήριξη του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του Επιστημονικού και Τεχνικού Επιμελητηρίου Κύπρου.

Ο σεισμός αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους γεωκίνδυνους και διαχρονικά απασχόλησε την ανθρωπότητα τόσο ως φυσικό φαινόμενο όσο και λόγω των καταστροφών που προκαλεί στο φυσικό και δομημένο περιβάλλον και στον ίδιο τον άνθρωπο. Η σεισμικότητα δεν κατανέμεται με ισομερή τρόπο στον πλανήτη μας, αλλά επικεντρώνεται κυρίως σε συγκεκριμένες ζώνες, όπου οι λιθοσφαιρικές πλάκες βρίσκονται σε δυναμική επαφή μεταξύ τους. Μια τέτοια περιοχή είναι και η Ανατολική Μεσόγειος, από την Κύπρο έως και την Ιταλία, που αποτελεί την πλέον ενεργή σεισμοτεκτονική ζώνη στην Ευρώπη λόγω της σύγκλισης των λιθοσφαιρικών πλακών στην περιοχή μας. Η σύγκλιση αυτή είχε ως αποτέλεσμα τον πιο πρόσφατο παγκόσμιο ορογενετικό κύκλο, από τον οποίο δημιουργήθηκαν οι οροσειρές από τις Άλπεις ως τα Ιμαλάια.

Από τις διεργασίες αυτές στο εσωτερικό της Γης απελευθερώνονται κάθε μέρα τεράστια ποσά ενέργειας, μέσω δεκάδων σεισμών, οι πλείστοι εκ των οποίων δεν γίνονται αντιληπτοί από τον άνθρωπο, αλλά καταγράφονται από τα σεισμολογικά δίκτυα, όπως αυτό του Τμήματος Γεωλογικής Επισκόπησης. Τα τελευταία 25 χρόνια είχαμε δύο ισχυρούς σεισμούς στην Κύπρο, το 1996 και το 1999, που προκάλεσαν σημαντικές καταστροφές στο δομημένο περιβάλλον της Κύπρου, καθώς και έντονη ανησυχία στην κοινωνία. Όμως, ο πλέον καταστροφικός σεισμός των τελευταίων 100 χρόνων έγινε το 1953, στην Πάφο, με τεράστιες καταστροφές και απώλεια 40 ανθρώπινων ζωών. Όπως προκύπτει από ιστορικές αναφορές, στην περιοχή της Κύπρου υπήρξαν μεγάλοι σεισμοί, που κατέστρεψαν ολόκληρους οικισμούς και πόλεις, όπως τη Σαλαμίνα και το Κούριο. Επιπλέον, όλοι μαθαίνουμε για καταστροφικούς σεισμούς παγκοσμίως, που κατά καιρούς συνταράσσουν την ανθρωπότητα με τα τραγικά αποτελέσματά τους.

Παρά την πολύχρονη προσπάθεια της επιστημονικής κοινότητας να εφεύρει μεθόδους έγκυρης και έγκαιρης πρόγνωσης των σεισμών, δυστυχώς μέχρι σήμερα κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό. Βέβαια, οι προηγμένες τεχνολογικά κοινωνίες δεν μένουν απαθείς στις συνέπειες του Εγκέλαδου, αλλά μεριμνούν ώστε οι υποδομές και κατασκευές να σχεδιάζονται με τέτοιο τρόπο που σε περίπτωση σεισμού να έχουν τις μικρότερες δυνατόν επιπτώσεις. Αυτό επιτυγχάνεται μεταξύ άλλων και με την εκπόνηση μικροζωνικών μελετών, όπως αυτή για την οποία γίνεται η σημερινή Ημερίδα. Όπως έχω ενημερωθεί από τους ειδικούς, στο πλαίσιο των μελετών αυτών γίνεται λεπτομερής αξιολόγηση των σεισμολογικών δεδομένων, καθώς και των συνθηκών του υπεδάφους. Παράλληλα, ζωνοποιείται η περιοχή μελέτης σε μικρότερες ζώνες και καθορίζονται οι παράμετροι που απαιτούνται για τον ασφαλέστερο και οικονομικότερο σχεδιασμό των κατασκευών.

Ο ορθολογικός και ασφαλής σχεδιασμός της ανάπτυξης των αστικών κέντρων λαμβάνει υπόψη τις οποιεσδήποτε πιθανές επιπτώσεις από τους σεισμούς και αποτελεί κύρια και διαχρονική επιδίωξη της Πολιτείας. Η ευθύνη του Κράτους είναι μεγάλη σε σχέση με τον σχεδιασμό και κατασκευή σημαντικών έργων υποδομής, όπως αυτοκινητόδρομων, αεροδρομίων, λιμανιών, ηλεκτροπαραγωγών σταθμών και πολυώροφων κτηρίων. Τα αποτελέσματα των μικροσεισμικών μελετών αξιοποιούνται για τον καλύτερο δυνατό πολεοδομικό σχεδιασμό.

Η συγκεκριμένη μικροζωνική μελέτη καλύπτει την περιοχή εντός των διοικητικών ορίων των δήμων Αγίας Νάπας, Δερύνειας, Παραλιμνίου και Σωτήρας καθώς και της κοινότητας Φρενάρους και η υλοποίησή της στηρίχθηκε ένθερμα από το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος. Αναμένουμε ότι τα αποτελέσματά της θα διαχυθούν στις πολεοδομικές αρχές και στους εμπλεκόμενους επιστήμονες, όπως πολιτικούς μηχανικούς, αρχιτέκτονες, πολεοδόμους και γεωλόγους τόσο του ιδιωτικού όσο και του δημόσιου τομέα, καθώς επίσης και στις αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης. Εκτιμώ πως η σημερινή Ημερίδα συμβάλει σημαντικά στην ενημέρωση όλων των ενδιαφερομένων για τα αποτελέσματα της μικροζωνικής μελέτης Αμμοχώστου.

Τα αποτελέσματα αυτά, καθώς επίσης αυτά ανάλογων μελετών που έγιναν στο παρελθόν στις άλλες επαρχίες, μπορούν να αποτελέσουν χρήσιμα εργαλεία για την Πολιτεία, ώστε και με την ενεργή συμβολή της επιστημονικής κοινότητας της Κύπρου, να προχωρήσει στην προσαρμογή και ενδυνάμωση του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου για την καλύτερη δυνατή αντισεισμική θωράκιση της πατρίδας μας.

Τελειώνοντας θα ήθελα να συγχαρώ και να ευχαριστήσω θερμά το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης και το Πανεπιστήμιο Frederic για τη διοργάνωση της ημερίδας. Ευχαριστώ, επίσης, την Ερευνητική Μονάδα Εδαφοδυναμικής και Γεωτεχνικής Σεισμικής Μηχανικής του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και το Επιστημονικό και Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου για την πολύτιμη στήριξή τους στη διοργάνωση.

Συγχαίρω επίσης τους ομιλητές για τις ενδιαφέρουσες εισηγήσεις τους και γενικά όλους της συντελεστές της Μικροζωνικής Μελέτης της Επαρχίας Αμμοχώστου και της Ημερίδας. Επιτρέψετέ μου, όμως, να απευθύνω ιδιαίτερο καλωσόρισμα στους μελετητές και εισηγητές από την Ελλάδα και να τους ευχηθώ καλή παραμονή στο νησί μας.

Εύχομαι καλή επιτυχία στις εργασίες της Ημερίδας, της οποίας τα  αποτελέσματα θα αναμένουμε με ενδιαφέρον.

Σημείωση: Την ομιλία εκφώνησε εκ μέρους του Υπουργού, ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, κ. Ανδρέας Π. Λουκά.

(ΜΑΚ)