Ανακοινωθέντα

Είναι με ιδιαίτερη χαρά που αποδέχθηκα την πρόσκληση που μου απηύθυνε το Ίδρυμα «Πολύκαρπος Γιωρκάτζης» να χαιρετίσω την παρουσίαση του βιβλίου «Ενιαίο Κόμμα Εθνικόφρονος Παρατάξεως. Στα σπάργανα της σύγχρονης κυπριακής πολιτικής ζωής».

Ένα βιβλίο απόλυτα συνυφασμένο, ως και ο τίτλος υποδηλοί, με την ίδρυση και λειτουργία του Ενιαίου Κόμματος, ως επίσης με τις κομματικές εξελίξεις και την εμφάνιση οργανωμένης πολιτικής ζωής στην Κύπρο μετά την ανεξαρτησία της.

Για τούτο και θα ήθελα θερμά να συγχαρώ το Ίδρυμα «Πολύκαρπος Γιωρκάτζης», για την πρωτοβουλία της έκδοσης της μακράς αυτής ιστορικής έρευνας και μελέτης που εκπόνησε ο επιστημονικός συνεργάτης του Ιδρύματος, Μιχάλης Σταυρή. 

Η παρούσα όσο και το σύνολο των υπόλοιπων εκδόσεων που ανέλαβε το Ίδρυμα θεωρούνται άκρως σημαντικές για τη μετάδοση της γνώσης και τη διαφύλαξη του ιστορικού μας παρελθόντος.

Εστιάζοντας συγκεκριμένα στο βιβλίο που παρουσιάζεται σήμερα, με επίκεντρο το Ενιαίο Κόμμα και τη δράση του, γίνεται μία εκτενής αναφορά σε σημαίνουσες πολιτικές φυσιογνωμίες και άγνωστες πτυχές γεγονότων που σημάδεψαν την εξέλιξη της υπό μελέτη περιόδου, η οποία υπήρξε, ομολογουμένως, καθοριστική όσον αφορά τη μετέπειτα πορεία της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Θα αποφύγω να αναφερθώ με λεπτομέρειες στη δημιουργία του Ενιαίου Κόμματος και τη  δραστηριότητα των ιδρυτών του, αφού μέσα από τις προσεγγίσεις των κύριων ομιλητών που ακολουθούν, το περιεχόμενο του βιβλίου θα τύχει διεξοδικής ανάλυσης και βεβαίως αναφορά στους πρωταγωνιστές. Είναι, εξάλλου, γνωστή σε όλους η συνολική συνεισφορά στην πατρίδα μας και των τριών ιδρυτών του Ενιαίου Κόμματος, Γλαύκου Κληρίδη, Πολύκαρπου Γιωρκάτζη και Τάσσου Παπαδόπουλου.

Την ίδια στιγμή, για να κατανοήσει κανείς την ουσιαστική σημασία της ίδρυσης του Ενιαίου Κόμματος, αυτή πρέπει να ιδωθεί σε συνάρτηση με το ιστορικό πλαίσιο και τις λοιπές πολιτικές ζυμώσεις της εποχής και τον αντίκτυπο που είχαν.

Δεδομένης της απουσίας κομματικής δραστηριότητας της πρότερης περιόδου, λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών που επικρατούσαν, η δημιουργία οργανωμένης πολιτικής ζωής υπήρξε εκ των ων ουκ άνευ, ή επιβεβλημένη, τόσο ως αναγκαίο στοιχείο ενός υγιούς δημοκρατικού βίου όσο και για την αντιμετώπιση προβλημάτων στους τομείς της δημόσιας ζωής του τόπου.

Η ανακοίνωση και η ίδρυση το 1969 του Ενιαίου Κόμματος προκάλεσε, ενόψει και των επικείμενων βουλευτικών εκλογών του 1970, την άμεση ενεργοποίηση και άλλων πολιτικών προσωπικοτήτων της εποχής, με αποτέλεσμα τη δημιουργία και νέων κομμάτων.

Στο πλαίσιο αυτό, τα εν λόγω πολιτικά κόμματα, παρότι τα περισσότερα βραχύβια και ανεξάρτητα του ιδεολογικού τους προσανατολισμού και των λόγων δημιουργίας τους, μαζί με τα προϋπάρχοντα έθεσαν τις βάσεις:

• Της εμπέδωσης, της συμμετοχής και της διαμόρφωσης των δημοκρατικών θεσμών.
• Της ωρίμανσης, ή της έναρξης ωρίμανσης του πολιτικού πολιτισμού των Κυπρίων.
• Της εξέλιξης της σύγχρονης κομματικής πολιτικής ζωής.

Εκείνο στο οποίο πρέπει να σταθούμε είναι οι ιδιάζουσες συνθήκες, το ιδιαίτερα ταραχώδες κλίμα και το πολωτικό περιβάλλον που κυριάρχησαν την περίοδο που μεσολάβησε από την Ανεξαρτησία και τα τραγικά γεγονότα του 1974.

Μία περίοδος η οποία χαρακτηρίστηκε από τις προσπάθειες οικοδόμησης των κρατικών θεσμών μετά το τέλος του Απελευθερωτικού Αγώνα και την εγκαθίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας, τις δικοινοτικές συγκρούσεις, τις εμφύλιες διαμάχες, το πραξικόπημα, την τουρκική εισβολή και τις συνέπειες της.

Αρκούμενος στα όσα συνοπτικά ανέφερα, θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι, είτε είναι κανείς υποστηρικτής είτε επικριτής των θέσεων και της στάσης που τήρησαν τα κόμματα και οι ηγέτες τους, ουδείς μπορεί να αρνηθεί τη συμβολή που είχαν:

• Αφενός στη διαμόρφωση της πολιτικής και κοινωνικής ζωής της νεοσύστατης Δημοκρατίας και
• Αφετέρου στις προσπάθειες επίλυσης του εθνικού προβλήματος.  

Αν κάτι μας δίδαξε η μακραίωνη ιστορία μας, όπως άλλωστε συνάγεται και στο βιβλίο που παρουσιάζουμε, είναι πως στον διχασμό χρεώνουμε τις χαμένες πατρίδες και στην ενότητα πιστώνουμε τις ένδοξες σελίδες της.

Διδάγματα, τα οποία ανάγονται στις μέρες μας σε υψίστης σημασίας.

Απόλυτα συνυφασμένα με τα όσα προανέφερα είναι και η κρίσιμη περίοδος που σήμερα διανύουμε.  

Αυτό που απαιτείται σήμερα, αυτό που οι συνθήκες επιτάσσουν λόγω των εκνόμων τουρκικών ενεργειών είναι να αντλήσουμε διδάγματα από τα βιώματα του παρελθόντος και ενόψει των υπαρκτών κινδύνων που αντιμετωπίζουμε να παραμερίσουμε τις όποιες ενδεχόμενα ιδεολογικές  διαφορές, που είναι φυσιολογικό σε μια δημοκρατία να υπάρχουν, και να συνεργαστούμε από κοινού για τη σωτηρία της πατρίδας μας.

Γι’ αυτό και παρά τις διαφορετικές προσεγγίσεις ως προς την τακτική που θα πρέπει να ακολουθηθεί καλώ όλες τις πολιτικές δυνάμεις να ενώσουν δυνάμεις για την επίτευξη του κοινού στόχου που δεν άλλος από την αποτροπή των επεκτατικών επιδιώξεων της Τουρκίας εις βάρος της Κύπρου, αλλά και της Ελλάδος.

Σε αντίθετη περίπτωση, η τυχόν καλλιέργεια της εσωτερικής διχόνοιας και το πολωτικό περιβάλλον, χάριν της κομματικής επικράτησης, θα αποδυναμώσει τις προσπάθειες αποτροπής των όσων η τουρκική επιθετικότητα επιδιώκει.

Είναι γι’ αυτό που χαιρετίζω με ιδιαίτερη ικανοποίηση τη σύμπνοια που παρατηρήθηκε στο πρόσφατο Εθνικό Συμβούλιο και την κοινή θέση όλων των πολιτικών δυνάμεων με την οποία καταδικάσαμε με τον πλέον έντονο τρόπο τις ενέργειες της Τουρκίας, τονίζοντας την ίδια στιγμή την ξεκάθαρη βούληση μας να εργαστούμε για μια αξιοπρεπή, λειτουργική, βιώσιμή λύση του Κυπριακού.

Και αναφερόμενος στα όσα προσφάτως διαδραματίζονται, θα ήθελα, για ακόμη μια φορά, να επαναλάβω πως απώτερος στόχος και ύψιστη προτεραιότητα παραμένει η επανένωση της χώρας και η απαλλαγή της από κατοχικά στρατεύματα, μέσω της καλή τη πίστη και επί ίσοις όροις διαπραγμάτευσης και όχι μέσω της ωμής επιβολής ισχύος και της προσπάθειας δημιουργίας τετελεσμένων.

Στόχος μας παραμένει η εξεύρεση μίας κοινά αποδεκτής λύσης, η οποία χωρίς παρεκκλίσεις από τα σχετικά Ψηφίσματα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, το ευρωπαϊκό κεκτημένο και τις αρχές και αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα δημιουργεί ένα ανεξάρτητο κράτος του οποίου η κυριαρχία, η εδαφική ακεραιότητα και η συνταγματική τάξη δεν θα περιορίζονται από αναχρονιστικά συστήματα εγγυήσεων ή την παρουσία ξένων στρατευμάτων.

Μίας λύσης η οποία θα διασφαλίζει τη λειτουργικότητα, και, συνεπώς, τη βιωσιμότητα και τον αλληλοσεβασμό επιτρέποντας σε όλους τους πολίτες, ασχέτως κοινοτικής καταγωγής, να συμβιώσουν και να συνδημιουργήσουν μέσα σε συνθήκες ειρήνης, σταθερότητας, ασφάλειας και προόδου.

Καταλήγοντας, επιτρέψτε μου να συγχαρώ για ακόμη μία φορά θερμά τον συγγραφέα και το Ίδρυμα «Πολύκαρπος Γιωρκάτζης» για την άρτια, από πάσης απόψεως, έκδοση την οποία παραδίδουν ως σημαντική ιστορική πηγή στους αναγνώστες.

Ευχόμενος κάθε καταξίωση του πέμπτου κατά σειρά βιβλίου που εκδίδει το Ίδρυμα είμαι πεπεισμένος ότι, υπηρετώντας με την ίδια αφοσίωση τους στόχους που τέθηκαν με την απόφαση της δημιουργίας του, στη συνέχεια θα ακολουθήσουν και άλλα εξίσου σημαντικά πονήματα σχετικά με τη σύγχρονη πολιτική Ιστορία της πατρίδας μας.

(ΡΜ/ΕΚ)