Ανακοινωθέντα

Χαίρομαι γι’ αυτή τη συνάντηση και θα ήθελα να συγχαρώ εσάς και τους υπεύθυνους καθηγητές σας για τη διοργάνωση της.

Η εκδήλωση γίνεται εξ αφορμής της Παγκόσμιας Ημέρας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που ήταν την προηγούμενη Παρασκευή 10 Δεκεμβρίου.

Είναι και δική μου πεποίθηση ότι, προετοιμαζόμενοι για το αύριο, οι νέοι μας θα πρέπει να είναι ενήμεροι για όλα όσα αφορούν τις προσπάθειες μας για αντιμετώπιση των συνεπειών της τουρκικής εισβολής και κατοχής. Εξάλλου, ο αγώνας που ως λαός και πολιτεία διεξάγουμε, στοχεύει, ακριβώς, στο να παραδώσουμε στις νεότερες γενιές μια πατρίδα ελεύθερη και ασφαλή, στην οποία οι νέοι μας να έχουν τις προοπτικές που αξίζουν, να δημιουργήσουν τη δική τους ζωή χωρίς τα βαρίδια που υπάρχουν σήμερα και αντιμετωπίζουμε όλοι μας.

Επιδιώκουμε μια επανεωμένη πατρίδα χωρίς στρατούς κατοχής και ξένες εξαρτήσεις, μια πατρίδα στην οποία ο λαός της να απολαμβάνει χωρίς εξαιρέσεις και διακρίσεις τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις βασικές του ελευθερίες.

Είναι τα 47α Χριστούγεννα από τη συμφορά που βίωσε η πατρίδα μας το 1974. Το προδοτικό πραξικόπημα έφερε την τουρκική εισβολή και την καταστροφή που ακολούθησε. Τις τραγικές συνέπειες του δίδυμου εκείνου εγκλήματος εξακολουθούμε να τις βιώνουμε, αντιμετωπίζοντας, επιπλέον, τις προκλητικές και παράνομες απειλές και θέσεις της Τουρκικής πλευράς, η οποία επιχειρεί όχι μόνο να θέσει υπό τον έλεγχο της ολόκληρη την Κύπρο, αλλά και να τον επεκτείνει στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου σε βάρος και της Ελλάδας και άλλων χωρών.

Πιο τραγική πτυχή είναι φυσικά αυτή των αγνοουμένων μας. Παρά τις προσπάθειές μας μέσω της Διερευνητικής Επιτροπής για τους Αγνοουμένους που λειτουργεί υπό την εποπτεία των Ηνωμένων Εθνών, παρά επίσης τις επίσημες καταγγελίες και όλα τα διεθνή διαβήματα και τις ενέργειες μας για την οριστική επίλυση του ανθρωπιστικού αυτού προβλήματος, ώστε να ησυχάσουν οι ψυχές όσων χάθηκαν, αλλά και όσων εκ των συγγενών ολοκληρώνουν μοιραία τον δικό τους κύκλο ζωής, εξακολουθούν να αγνοούνται 781 από τους 1619 Ελληνοκύπριους και Ελλαδίτες, τα ονόματα των οποίων έχουν περιληφθεί στον αρχικό κατάλογο των αγνοουμένων της Κυπριακής τραγωδίας.

Όλες οι έντονες προσπάθειές μας προσκρούουν στην αδιάλλακτη και απάνθρωπη στάση της Τουρκίας, της οποίας οι ευθύνες είναι τεράστιες. Με καταφανή στόχο να συγκαλύψει και να αποσιωπήσει, αν αυτό είναι δυνατόν, τις αδιαμφισβήτητες ενοχές της για την εξαφάνιση τόσων ανθρώπων, προβάλλει συνεχώς εμπόδια δυσχεραίνοντας το διερευνητικό έργο για τη διακρίβωση της τύχης τους. Θέτει περιορισμούς στις εκταφές, αρνείται να συνεργαστεί για την υπόδειξη των χώρων όπου μαζικά και βίαια μετακινήθηκαν λείψανα αγνοουμένων προκειμένου, ακριβώς, να αποκρυβούν οι ενοχές της, και αρνείται επίσης να θέσει τα αρχεία του Τουρκικού στρατού στη διάθεση διεθνών ερευνητών σε μια προσπάθεια να λάμψει επιτέλους η αλήθεια για την οποία τόσο πολύ αγωνιζόμαστε εδώ και 47 χρόνια.

Η Τουρκία έχει τεράστιες ευθύνες για τη μεγάλη εκκρεμότητα στην επίλυση του ανθρωπιστικού προβλήματος των αγνοουμένων.

Αν ανατρέξει κανείς στο ιστορικό του ζητήματος, όπως εκτέθηκε επανειλημμένα στο Συμβούλιο Ασφαλείας, τη Γενική Συνέλευση και την Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, καθώς και στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, θα εντοπίσει πάρα πολλά στοιχεία που καταδεικνύουν με καθαρότητα το μέγεθος των ευθυνών της Τουρκίας.

Το ίδιο και στο ιστορικό των προσπαθειών για έναρξη της διερευνητικής προσπάθειας για τους αγνοουμένους. Μόνο μετά από 24 χρόνια μετά τη σύσταση της, τον Απρίλιο του 1981, έγινε κατορθωτό για τη Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων, στην οποία συμμετέχει και εκπρόσωπος των Ηνωμένων Εθνών, να αρχίσει να παρουσιάζει έργο.

Να σημειωθεί, σχετικά, η μη συμμετοχή της Τουρκίας σε οποιαδήποτε από τις σχετικές ενέργειες, καθώς και η αποφυγή από μέρους της για παρουσίαση αρχείων της για τους αγνοουμένους ή τους αιχμαλώτους πολέμου όπως απαιτείται από τη Σύμβαση της Γενεύης.

Η έλλειψη κάθε συνεργασίας εκ μέρους της Τουρκίας υπογραμμίστηκε και σε αποφάσεις ευρωπαϊκών νομικών οργάνων που αποφάνθηκαν ότι, για οποιαδήποτε παραβίαση που αφορά τα δικαιώματα των αγνοουμένων και των οικογενειών τους, υπεύθυνη είναι η Τουρκία εξαιτίας του αποτελεσματικού της ελέγχου επί του κατεχόμενου τμήματος της Κύπρου.

Δεν παραγνωρίζουμε το έργο που έχει μέχρι τώρα επιτελέσει η Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων, την οποία στηρίζει με κάθε δυνατό μέσο η κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας με επιδίωξη τη διερεύνηση της κάθε περίπτωσης αγνοούμενου προσώπου, περιλαμβανομένου και του αριθμού των Τουρκοκυπρίων, τα ονόματα των οποίων έχουν περιληφθεί στον σχετικό κατάλογο.

Με ειλικρίνεια και καλή θέληση η δική μας πλευρά συμμετέχει στις σχετικές προσπάθειες διευκολύνοντας το διερευνητικό έργο της ΔΕΑ και θέτοντας στη διάθεση της Επιτροπής όλα τα στοιχεία που έχει στη διάθεση της.

Να σημειωθεί επίσης ότι, το θέμα των αγνοουμένων τέθηκε από τις δύο πρώτες διακρατικές προσφυγές που υποβλήθηκαν από την Κύπρο κατά της Τουρκίας το 1974 και το 1975 στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Στην έκθεση της του 1976, η Επιτροπή έκρινε την Τουρκία υπεύθυνη για παραβιάσεις πολυάριθμων άρθρων της Ευρωπαϊκής Σύμβασης. Υπήρχαν τεκμήρια ευθύνης για τη μοίρα όσων προσώπων βρίσκονταν υπό τουρκική κράτηση σε συνθήκες απειλής κατά της ζωής. Υπήρχε επίσης το θέμα της έλλειψης πληροφόρησης προς τις οικογένειες των αγνοουμένων.

Στην ιστορική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στις 10 Μαΐου 2001 για την τέταρτη διακρατική προσφυγή της Κύπρου κατά της Τουρκίας, το Δικαστήριο με ψήφους 16-1, με τη μία αρνητική ψήφο να είναι εκείνη του Τούρκου δικαστή, έκρινε την Τουρκία ένοχη για σωρεία σοβαρών παραβιάσεων της Σύμβασης, που αφορούν το δικαίωμα στη ζωή, το δικαίωμα στην ελευθερία, καθώς και την απαγόρευση της απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης.

Πέραν της τραγικής πτυχής των αγνοουμένων, η κατάφωρη παραβίαση από μέρους της Τουρκίας της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, όπως και όλων των άλλων σχετικών αποφάσεων των οργανισμών και θεσμικών οργάνων της διεθνούς κοινότητας, αφορά επίσης πλείστες άλλες πτυχές των συνεπειών της Τουρκικής εισβολής οι οποίες και καταγγέλθηκαν με τις τέσσερεις διακρατικές προσφυγές της Κύπρου κατά της Τουρκίας.

Απώτερος τουρκικός στόχος μέσω της τακτικής της εθνοκάθαρσης που ακολούθησε και εφάρμοσε, η πλήρης τουρκοποίηση του κατεχόμενου τμήματος της νήσου με την καταστροφή κάθε στοιχείου της πολιτιστικής και θρησκευτικής μας κληρονομιάς και τη δημιουργία ενός μη αναγνωρισμένου κρατικού μορφώματος κατά παραβίαση κάθε έννοιας δικαίου. Πολιτιστικά μνημεία, εκκλησίες και γενικότερα ανεκτίμητοι θησαυροί της κληρονομιάς μας έχουν καταστραφεί, συληθεί ή μετατράπηκαν σε χώρους διασκέδασης.

Είμαστε αντιμέτωποι με την αδιαλλαξία της Τουρκίας και του εγκάθετου καθεστώτος της στα κατεχόμενα. Παρά τις δυσκολίες και τα προβλήματα, το καθήκον μάς επιβάλλει να συνεχίσουμε την προσπάθειά μας, έχοντας ως παρακαταθήκη την ιστορία και την εθνική μας ταυτότητα με στόχο, να παραδώσουμε σε σας τους νέους, όπως ανέφερα και στην αρχή, μια πατρίδα ελεύθερη και ασφαλή για σας και τις οικογένειες που θα δημιουργήσετε.

Δεν αποδεχόμαστε τα τετελεσμένα της εισβολής και συνεχίζουμε τον αγώνα για την επικράτηση απ’ άκρου εις άκρον του νησιού μας της ελευθερίας και της δικαιοσύνης. Το δικαιούμαστε αυτό όλοι μας.

(ΡΜ/ΜΒ/ΕΧΡ)