Ανακοινωθέντα

«Ώ παίδες Ελλήνων, ίτε ελευθερούτε πατρίδ’ ελευθερούτε δε παίδας, γυναίκας, θεών τε πατρώων έδη, θήκας τε προγόνων νυν υπέρ πάντων αγών», έγραφε ο αρχαίος ποιητής Αισχύλος.

Με αισθήματα βαθιάς συγκίνησης, μνημονεύουμε και τιμούμε σήμερα τους δύο ήρωες της κοινότητας Κανναβιών, τον Χαράλαμπο Πεττεμερίδη και τον Ανδρέα Πατσαλίδη, οι οποίοι έπεσαν μαχόμενοι κατά τη διάρκεια του απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ 1955-1959.

Τιμούμε και μνημονεύουμε σήμερα τον ήρωα Χαράλαμπο Πεττεμερίδη, ο οποίος γεννήθηκε στο χωριό Καννάβια στις 21 Ιανουαρίου 1934. Ήταν γιος του Ιωάννη και της Ανδριανής Πεττεμερίδη, οι οποίοι είχαν άλλα εφτά παιδιά. Ο Χαράλαμπος αποφοίτησε από το δημοτικό σχολείο του χωριού του και στη συνέχεια εργάστηκε στα μεταλλεία Αμιάντου, αλλά και ως τραπεζοκόμος στην Κερύνεια και ως παντοπώλης στον Αμίαντο. Ήταν παντρεμένος με την Ελένη Στυλιανού.

Εντάχθηκε στην ΕΟΚΑ με το ξεκίνημα του Αγώνα, ενώ βρισκόταν στην Κερύνεια όπου εργαζόταν το 1955, και συνέχισε τη δράση του στην περιοχή Πιτσιλιάς-Σπηλιών-Αμιάντου. Η δράση του συνεχίστηκε με στενή συνεργασία με τους αντάρτες της περιοχής, τους οποίους φιλοξενούσε και στο σπίτι του, όπου κατασκεύασε κρησφύγετο. Εκεί φιλοξένησε και τον ήρωα Γρηγόρη Αυξεντίου, όταν τον Δεκέμβριο του 1955 είχε δώσει τη φοβερή μάχη των Σπηλιών.

Τον Ιούνιο του 1958 συνελήφθη κατόπιν προδοσίας και κρατήθηκε για τριάντα πέντε μέρες στα ανακριτήρια των Πλατρών. Όταν τον άφησαν ελεύθερο, συνέχισε τη δράση του. Κατασκεύασε κρησφύγετο στο βουνό απέναντι από το χωριό του, με καταζητούμενο συναγωνιστή του, στο οποίο έμεναν και άλλοι αντάρτες.

Στις 6 Οκτωβρίου 1958, έστησε, με τους αντάρτες της ομάδας του, ενέδρα εναντίον των Άγγλων στην τοποθεσία Μούττη του Σαράντι, μεταξύ των χωριών Σπήλια και Λαγουδερά. Τοποθέτησαν στον δρόμο νάρκη, την οποία είχαν συνδέσει με όλμο που στερέωσαν σε δέντρο, ώστε με την έκρηξη της νάρκης να κτυπηθεί το αυτοκίνητο των Άγγλων, ενώ με την έκρηξη του όλμου να ακινητοποιηθούν όσα αυτοκίνητα θα το ακολουθούσαν. Κατά την επίθεση, κτυπήθηκαν δύο αυτοκίνητα με Άγγλους στρατιώτες, τα οποία πλησίασαν τον τόπο της ενέδρας με σβησμένα τα φώτα. Στην υποχώρηση, ο Χαράλαμπος Πεττεμερίδης κτυπήθηκε θανάσιμα, ενώ διασταύρωνε τον δρόμο, από στρατιώτες τρίτου αυτοκινήτου, που πλησίαζε και αυτό με σβησμένα τα φώτα.

Το σώμα του ήρωα εντοπίστηκε την επόμενη μέρα. Στην κηδεία του, η σύζυγός του Ελένη τραγούδησε αυτοσχέδιους στίχους της, υμνώντας τον ήρωα σύζυγό της.

Ο ήρωας Ανδρέας Πατσαλίδης γεννήθηκε στο χωριό Καννάβια στις 14 Αυγούστου 1930. Τελείωσε το δημοτικό σχολείο Κανναβιών και εργαζόταν αρχικά στον Αμίαντο, όπου έδρασε ως ένα από τα ιδρυτικά στελέχη της τοπικής Νέας Συντεχνίας, και αργότερα στον Δασικό Σταθμό Πλατανιών. Ήταν παντρεμένος με την Ειρήνη Πατσαλίδου και είχε δύο παιδιά, τη Μαρία και τον Ανδρέα.

Υπήρξε από τους πρώτους μαχητές της ΕΟΚΑ και έλαβε μέρος στην επιχείρηση «Προς τη Νίκη» στις 23 Νοεμβρίου 1955 με την ομάδα του ήρωα Χρίστου Τσιάρτα, στην ενέδρα στον δρόμο Κακοπετριάς – Σπηλιών. Συνεργαζόταν με τους τοπικούς υπεύθυνους της οργάνωσης των γύρω χωριών και με τις ανταρτικές ομάδες της περιοχής του. Πήρε μέρος, μαζί με τον ήρωα Κώστα Αναξαγόρα και άλλους συναγωνιστές του, στην αφαίρεση ασυρμάτων από τον Δασικό Σταθμό Πλατανιών και στην επίθεση εναντίον του σταθμού αυτού.

Μαζί με τη σύζυγό του απέκρυπτε οπλισμό και πολεμοφόδια και φιλοξενούσε αντάρτες. Το σπίτι του χρησιμοποιόταν ως κέντρο διανομής πολεμοφοδίων, τα οποία διοχέτευε στους τομείς Πιτσιλιάς, Τροόδους και Μαραθάσας. Για περισσότερη ασφάλεια των ανταρτών που φιλοξενούσε, δοκίμασε να σκάψει στο σπίτι του κρησφύγετο, αλλά δεν μπόρεσε, επειδή η γη ήταν πολύ σκληρή. Η ομάδα των ανταρτών που πήγε εκεί, στις 20 Ιουνίου, είχε ως μια από τις αποστολές της τη διερεύνηση τρόπου κατασκευής κρησφυγέτου. Άλλη αποστολή της ήταν η ανατίναξη γέφυρας με νάρκη.

Ενώ ετοιμάζονταν για την αποστολή αυτή, η νάρκη εξερράγη στα χέρια τους την ώρα που προσπαθούσαν να μάθουν τη χρήση της στο σπίτι του Ανδρέα Πατσαλίδη στο Κούρδαλι και τους σκότωσε όλους, καταστρέφοντας και το σπίτι. Ως εκ θαύματος γλίτωσε η σύζυγος του Ανδρέα, που ήταν στον τέταρτο μήνα της εγκυμοσύνης της, και η κόρη τους Μαρία, που ήταν μόλις δεκαέξι μηνών.

Όπως αφηγείται η ίδια: «Κρατούσα το παιδί στην αγκαλιά μου και περίμενα να σταματήσουν να πέφτουν τα κεραμίδια μπροστά μου, για να απομακρυνθώ. Πρώτος, πριν από τον αγγλικό στρατό, κατέφθασε ο αδελφός μου Κυριάκος και αργότερα ο λοχίας Αμιάντου Δήμος Βοσκαρίδης, συνεργάτης του συζύγου μου, ο οποίος μάζεψε και εξαφάνισε τα όπλα τους με τη βοήθεια της αδελφής μου Μαρικούς και έτσι γλιτώσαμε τουλάχιστον τον οπλισμό».

Ο απελευθερωτικός Αγώνας του 1955-1959 ήταν ένα έπος ψυχής, που γράφτηκε με τον ιδρώτα και το αίμα αγωνιστών της ελευθερίας όπως ο Ανδρέας Πατσαλίδης και ο Χαράλαμπος Πεττεμερίδης, οι οποίοι με τη θυσία τους μας δίδαξαν ότι ο άνθρωπος καταξιώνεται, μόνο όταν διασώζει την αξιοπρέπειά του και αγωνίζεται για την ελευθερία και το κοινό καλό.

Είναι καθήκον μας να τους τιμούμε διατηρώντας ζωντανή τη μνήμη τους. Ο αγώνας τους θα μας υπενθυμίζει πάντα τη σημασία της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας, αξίες που δεν πρέπει να λησμονούμε. Οι πράξεις τους αποτελούν έμπνευση για όλους μας.

Ας διατηρήσουμε ζωντανό το φωτεινό τους πνεύμα και ας εργαστούμε για ένα μέλλον που θα αντικατοπτρίζει τις αξίες τους. Ας εργαστούμε για μια Κύπρο ενωμένη και ελεύθερη, όπως ονειρευόντουσαν αυτοί. Αυτό είναι το καλύτερο αφιέρωμα που μπορούμε να τους κάνουμε.

Αθάνατοι!

(ΜΓ)