Ανακοινωθέντα

Το «Πάρκο Μικρασιατικού Ελληνισμού» έχει ανεγερθεί από το Δ.Σ. του Συνδέσμου Μικρασιατών Κύπρου σε συνεργασία με τον Δήμο Στροβόλου με την ευκαιρία του Επετειακού Έτους των 100 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή

Στις 27 Αυγούστου του 1922 τα τουρκικά στρατεύματα καταλαμβάνουν και στη συνέχεια πυρπολούν τη Σμύρνη, τη μοναδική πόλη της Μικράς Ασίας όπου οι Έλληνες έχουν πληθυσμιακή υπεροχή. Εκατοντάδες χιλιάδες Μικρασιάτες Έλληνες και Αρμένιοι που έχουν εκδιωχθεί από τα σπίτια τους παγιδεύονται στην προκυμαία, μεταξύ σφύρας και άκμονος, μεταξύ της φλεγόμενης πόλης και των μανιασμένων κυμάτων. Εκεί θα εκτυλιχθούν σκηνές Αποκάλυψης. Ακρότητες, σφαγές αμάχων, λεηλασίες, ένα σκηνικό μπροστά στο οποίο ακόμη και η κόλαση του Δάντη θα ωχριούσε.

Η καταστροφή της Μικράς Ασίας υπήρξε μια τεράστια ανθρωπιστική τραγωδία, ένα έγκλημα πολέμου του 20ού αιώνα. Υπολογίζεται ότι χρειάστηκε να χάσουν τη ζωή τους γύρω στις 150 με 200 χιλιάδες Μικρασιάτες Έλληνες, προτού ευαισθητοποιηθούν οι ξένες δυνάμεις και αρχίσει η μεταφορά τους προς την Ελλάδα.

Μετά και την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάνης και την εκκένωση της ανατολικής Θράκης, σχεδόν ένα εκατομμύριο πρόσφυγες εισρέουν στη νησιωτική και ηπειρωτική Ελλάδα.

Η βίαιη εκρίζωση του Ελληνισμού από τη Μικρά Ασία, όπου η παρουσία του υπήρξε αδιάλειπτη διαμέσου των αιώνων, είχε πια συντελεστεί. Η αρχοντιά και η αίγλη του μικρασιατικού κόσμου θα μετατραπούν σε ατελείωτες ουρές από αντίσκηνα, που θα στηθούν πρόχειρα για να στεγάσουν τις μυριάδες κουρελιασμένες ψυχές τους.

Φίλες και Φίλοι,

Σφίγγω νοερά το χέρι όλων σας και μεταφέρω την εκτίμηση της Κυβέρνησης, τον σεβασμό της Πολιτείας και την απεριόριστη αγάπη του Κυπριακού λαού. Στα πρόσωπά σας είναι αποτυπωμένο, δικαιολογημένα, το άδικο σε όλη του την έκταση και ποτέ, μα ποτέ, όσα χρόνια και αν περάσουν δεν πρόκειται να σταματήσουμε να είμαστε δίπλα σας, μαζί σας, να σας νιώθουμε. Ο κυπριακός λαός σας αισθάνεται ως αδελφό του γιατί, πέραν όλων των άλλων που μας συνδέουν, έχει κοινά βιώματα με όλους εσάς. Ξέρουμε τι πάει να πει αδικία. Γνωρίζουμε τι είναι η προσφυγιά. Ακόμα ηχούν στα αυτιά μας οι σειρήνες του πολέμου που έφεραν στον τόπο μας τον θάνατο και την καταστροφή.

Κυρίες και Κύριοι,

Αντλούμε δύναμη από τα δικά σας αποθέματα, από το δικό σας παράδειγμα και συνεχίζουμε να αγωνιζόμαστε με όλες μας τις δυνάμεις για να υπερασπιστούμε το δίκαιο σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης, για να απελευθερώσουμε και να επανενώσουμε τον τόπο μας. Παίρνουμε παράδειγμα από τον δικό σας αγώνα, αφού ο Μικρασιατικός Ελληνισμός που πέρασε μέσα από την κόλαση του πολέμου και δεν παραδόθηκε ποτέ στη μοίρα του. Ο Μικρασιατικός Ελληνισμός που μέσα από τις στάχτες του αναγεννήθηκε και έγινε ξανά πυλώνας πολιτισμού, ανάπτυξης, δύναμης, όπου και αν η προσφυγιά του όρισε να συνεχίσει να υπάρχει.

Ήταν ακριβώς σε αυτό το πλαίσιο που η μικρή μας πατρίδα έγινε η δεύτερη πατρίδα για περίπου τρεις χιλιάδες Μικρασιάτες πρόσφυγες μετά την καταστροφή του 1922. Με την περηφάνια, την αγέρωχη ψυχή που τους διακρίνει και το φιλοπρόοδο πνεύμα τους, αρετές που κανένας, μα κανένας κατακτητής δεν μπόρεσε να τους αφαιρέσει, οι Μικρασιάτες θα καταφέρουν όχι μόνο να αναγεννηθούν αλλά και να συμβάλουν στην προκοπή της κυπριακής κοινωνίας, η οποία τους αγκάλιασε με θέρμη, όπως εξάλλου μαρτυρούν και τα δημοσιεύματα της εποχής. Μικρασιάτες που η συμβολή τους ήταν καθοριστική, ανάμεσα σε πολλά άλλα, ως προς την εδραίωση της ελληνικής παιδείας στην Κύπρο και μάλιστα σε μια περίοδο που ο τόπος μας βρισκόταν υπό τον βρετανικό ζυγό. Η συνεισφορά των Μικρασιατών στην προαγωγή του πολιτισμού, των γραμμάτων και των τεχνών μαρτυρείται και από χιλιάδες έργα που είναι επηρεασμένα από τις Μικρασιατικές τεχνικές.

Οι απόγονοι όλων αυτών των προσφύγων, δηλαδή όλοι εσείς, αγαπητές φίλες και φίλοι, διαπρέπετε σε πολλούς τομείς και συμβάλλετε ο καθένας από τη δική του έπαλξη στην κοινωνική, την πολιτισμική, την οικονομική πρόοδο της χώρας μας.

Την ίδια στιγμή, ο Σύνδεσμός σας, ο Σύνδεσμος Μικρασιατών Κύπρου συντηρεί αναμμένο το λυχνάρι της μνήμης και με επιστημονικό, με πολιτιστικό και εκδοτικό έργο πιστοποιεί την ιστορική αλήθεια, εμπλουτίζει τις πηγές της γνώσης και καταθέτει τη δική του ιδιαίτερη συμβολή στην απόδοση τιμής στη γενιά που ξεριζώθηκε βίαια από τις πατρογονικές εστίες.

Σε αυτό το πλαίσιο, και το Πάρκο και το Μνημείο που εγκαινιάζουμε σήμερα είναι άλλη μια συμβολή στην προσπάθεια για διατήρηση της ιστορικής μνήμης και της προβολής του έργου των απογόνων των Μικρασιατών πρώτης γενιάς στην Κύπρο. Αυτό το Πάρκο αποτελεί τον ελάχιστο φόρο ευγνωμοσύνης του λαού μας προς τους Μικρασιάτες Έλληνες, ενώ το Μνημείο θα θυμίζει για πάντα τους αγώνες τους και την προσφορά τους στην Κύπρο μας.

Φίλες και Φίλοι,

Σήμερα ο κόσμος κλυδωνίζεται από νέες συγκρούσεις, νέους πολέμους και η προσφυγιά γίνεται και πάλι φλέγον ζήτημα. Η Κύπρος δηλώνει έμπρακτα παρούσα, η Κυπριακή Κυβέρνηση και εγώ προσωπικά καταβάλλουμε, στο μέτρο πάντα των δυνατοτήτων μας, κάθε προσπάθεια για επικράτηση της ειρήνης στην περιοχή μας, αλλά και στήριξης όλων όσων βιώνουν τα τραγικά απότοκα του πολέμου. Αυτή την ηθική υποχρέωση έχουμε έναντι της Ιστορίας μας, ως Κύπρος, ως άνθρωποι που υποφέραμε και συνεχίζουμε να βιώνουμε τα απότοκα του πολέμου. Η ειρήνη, εξάλλου, θα πρέπει να είναι υπόθεση όλων μας και η βοήθεια προς όλους όσους ζουν την λαίλαπα του πολέμου αποτελεί χρέος προς την ανθρωπότητα. Αύριο, όπως γνωρίζετε, μεταβαίνω στο Παρίσι για την έκτακτη διεθνή σύνοδο που συγκαλεί ο Πρόεδρος της Γαλλίας ο κ. Μακρόν για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στον παλαιστινιακό λαό στη Γάζα. Η πρωτοβουλία μας, η πρωτοβουλία της μικρής μας πατρίδας για τη δημιουργία ασφαλούς θαλάσσιου διαδρόμου για τη μεταφορά ανθρωπιστικής βοήθειας προς στη Γάζα βρίσκει θετική ανταπόκριση από αρχηγούς κρατών και επικεφαλής θεσμών. Γνωρίζουμε πάρα πολύ καλά τι πάει να πει προσφυγιά, θάνατος, καταστροφή, αγνοούμενοι, και για αυτό θέλουμε να κάνουμε, επαναλαμβάνω, πάντα στο πλαίσιο των δυνατοτήτων μας, αυτό που ορίζει η συνείδησή μας, αυτό που μας καλούν να κάνουμε οι φωνές των προγόνων μας, αξιοποιώντας την ιδιότητά μας ως κράτος μέλος της ΕΕ που γειτνιάζει με την περιοχή και που διατηρεί εξαιρετικές σχέσεις με όλα τα γειτονικά κράτη.

Φίλες και Φίλοι,

Βρισκόμενος απόψε ενώπιον σας, για να τελέσουμε μια τέτοια σεμνή τελετή, νιώθω έντονα την ανάγκη, λόγω και των παραλληλισμών με τα όσα βιώνουμε στην πατρίδα μας, να αναφέρω ότι αισθάνομαι το βάρος του χρέους που ανέλαβα έναντι του κυπριακού λαού να εργαστώ για να απαλλάξουμε τη χώρα μας από τα δεινά της παράνομης τουρκικής κατοχής. Σχεδόν πενήντα χρόνια μετά οι πληγές παραμένουν ανοικτές και αιμορραγούν.

Απόψε ενώπιον όλων εσάς που γνωρίζετε καλά τι σημαίνει προσφυγιά, τι σημαίνει ξεριζωμός –πολλοί από εσάς ήσασταν για δεύτερη φορά πρόσφυγες– σας υπόσχομαι ότι θα κάνω ό,τι είναι ανθρωπίνως δυνατόν ώστε να κάμψουμε την τουρκική αδιαλλαξία και να επαναρχίσουν οι προσπάθειες για επίλυση του κυπριακού, στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου. Οι προσπάθειές μας είναι ασταμάτητες, είναι αφειδώλευτες. Θέλουμε να δώσουμε στους πολίτες τούτης της χώρας και ειδικότερα στη νέα γενιά του τόπου μας τη δυνατότητα να αναπτυχθούν και να δημιουργήσουν σε συνθήκες ασφάλειας, ειρήνης και ευημερίας.

Με αυτοπεποίθηση, με αξιοπιστία, πάνω απ’ όλα με αξιοπρέπεια, θα προσπαθήσουμε να υπερκεράσουμε κάθε εμπόδιο, ώστε να υλοποιήσουμε τον υπέρτατο στόχο μας: Να απελευθερώσουμε και να επανενώσουμε τη χώρα μας. Αυτό είναι το όραμά μου και θα πράξω ό,τι είναι δυνατό για να το πραγματώσω.

Κυρίες και Κύριοι,

Κλείνοντας, επιτρέψτε μου να συγχαρώ όσους είχαν την πρωτοβουλία για τη δημιουργία του Πάρκου και του Μνημείου, ιδιαίτερα τον Σύνδεσμο Μικρασιατών Κύπρου – έναν σύνδεσμο για τον οποίο είμαστε περήφανοι – και ειδικά την Πρόεδρό του κα Μόνα Σαββίδου Θεοδούλου, για όλα όσα κάνει, για την ακατάπαυστη προσπάθεια που καταβάλλει και αναγνωρίζεται. Συγχαίρω, επίσης, τον Δήμο Στροβόλου, και προσωπικώς τον φίλο Δήμαρχο Ανδρέα Παπαχαραλάμπους, που αγκάλιασε την προσπάθεια ενώ ιδιαίτερες ευχαριστίες οφείλουμε στους δωρητές, στους ευεργέτες και τους δημιουργούς του Μνημείου.

Σας ευχαριστώ πάρα πολύ.

(ΕΑθ/ΝΓ)