Ανακοινωθέντα

Καταρχάς, επιτρέψετε μου να συγχαρώ τη νεοεκλεγείσα Πρόεδρο της παρούσας Συνέλευσης, την κα María Fernanda Espinosa Garcés, διαβεβαιώνοντας την αμέριστη στήριξη της Κυβέρνησής μου προς την αποστολή της.

Πρόσθετα, θα ήθελα να αποτίσω φόρο τιμής προς τον προσφάτως αποδημήσαντα πρώην Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Κόφι Ανάν, ο οποίος με τη χαρισματική και μετρημένη προσέγγισή του, επαναπροσδιόρισε το ρόλο των Ηνωμένων Εθνών και προώθησε ενεργά τα ιδανικά, τα οποία αποτυπώνονταν στο ήθος του: την επίτευξη της ειρήνης και τη διατήρησή της, τη διεθνή συνεργασία και την αειφόρο ανάπτυξη.

Επίσης, τιμώντας την εκατονταετία από τη γέννηση του μεγάλου πολιτικού άνδρα και παγκόσμιου ηγέτη Νέλσον Μαντέλα, εκφράζουμε τον μεγάλο θαυμασμό και την ευγνωμοσύνη μας για τις ευγενείς αξίες της ειρήνης, της δικαιοσύνης και της ισότητας  που ο ίδιος ενεργά προήγαγε.

Κυρίες και κύριοι,

Η Κύπρος προσυπογράφει πλήρως το θέμα που επελέγη για τη φετινή Σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης, ήτοι: «Παγκόσμια ηγεσία και κοινές ευθύνες για ειρηνικές, δίκαιες και βιώσιμες κοινωνίες».

Και το υποστηρίζουμε πλήρως, όπως, βεβαίως, και η πλειοψηφία των κρατών μελών των Ηνωμένων Εθνών, καθότι το θέμα, επί της ουσίας του,  υπενθυμίζει τις θεμελιώδεις Αρχές των Ηνωμένων Εθνών, στη βάση των οποίων εκατομμύρια ανθρώπων και πολλές χώρες επένδυσαν τις ελπίδες τους για ένα καλύτερο μέλλον.

Ένας Οργανισμός, ο οποίος ανέκυψε από τις στάχτες του πολέμου, με σκοπό τη διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας και εδράζεται στον σεβασμό και την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών για όλους, ανεξαρτήτως φύλου, φυλής ή εθνοτικής καταγωγής, θρησκείας ή θρησκευτικών πεποιθήσεων.  

Αυτή η τάξη πραγμάτων εδράζεται στο πολυμερές σύστημα, τη συλλογική δράση και τη διεθνή συνεργασία μεταξύ των κρατών που απολαμβάνουν κυρίαρχη ισότητα.

Ωστόσο, αναλογιζόμενοι το κατά πόσον αποτύχαμε να διαφυλάξουμε τις εν λόγω αξίες, δύναται να διερωτηθούμε:

Πώς εκλαμβάνεται, λοιπόν, το γεγονός ότι επιστρέφουμε ξανά και ξανά, χρόνο με τον χρόνο, ως ένα είδος τελετουργίας που πιστοποιεί τη θλιβερή έλλειψη αποτελεσματικότητας για μερικούς και την προσπάθεια εξωραϊσμού για άλλους, για αυτό που στην πραγματικότητα αποτελεί την αδυναμία μας να εκπληρώσουμε τους στόχους του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών;

Για ποιον λόγο οι αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας παραμένουν στη συντριπτική τους πλειοψηφία πιστοποιητικά που βεβαιώνουν παραβιάσεις;

Γιατί το διεθνές δίκαιο και οι διεθνείς συμφωνίες δεν εφαρμόζονται;

Γιατί οι στρατηγικές και τα προγράμματα που αποσκοπούν στη δημιουργία καλύτερων συνθηκών για τους λαούς που υποφέρουν, παραμένουν ευσεβείς πόθοι;

Πότε, επιτέλους, θα πάρουμε πραγματικά το πεπρωμένο στα δικά μας χέρια, αναλαμβάνοντας πλήρως τις ευθύνες μας έναντι των λαών και της ανθρωπότητας στο σύνολό της;

Κυρίες και κύριοι,

Ως ηγέτης μιας μικρής χώρας, η οποία υποφέρει για περισσότερα από 44 χρόνια από τις κατάφωρες παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου, επιτρέψετέ μου να επαναλάβω τα γνωστά αίτια που εξηγούν όλα τα απαράδεκτα και απογοητευτικά αποτελέσματα, τα οποία έχουν καταγραφεί τόσο σε περιφερειακό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο.

Θα αποτολμήσω να αναφερθώ σε θλιβερές πραγματικότητες ευθέως, αλλά με ειλικρίνεια, προκειμένου τα κράτη και οι διεθνείς οργανισμοί να εξετάσουν το ενδεχόμενο να αναπροσαρμόσουν τις πολιτικές και τις ενέργειές τους με σκοπό να διατηρήσουν την ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον.

Σε αυτή την προσπάθεια, σε αυτό τον αγώνα, πρέπει να διασφαλίσουμε τη συνεργασία όλων, αλλά περισσότερο των κρατών και των λαών που είναι τα θύματα, εκείνων που υποφέρουν από φαινόμενα, όπως:

• Η υπεροχή των επεκτατικών συμφερόντων ενός κράτους έναντι της εδαφικής ακεραιότητας, της ειρήνης και της ευημερίας άλλων χωρών και λαών.
• Οι επενδύσεις και η προώθηση της στρατιωτικής βιομηχανίας και υποδομών, μέσω της υπόθαλψης της σύγκρουσης προκειμένου να διασφαλιστεί το δικό τους όφελος.
• Η απαθής στάση έναντι παραβιάσεων του διεθνούς δικαίου, όπως η προσάρτηση εδαφών, η οποία δυναμιτίζει αποσχιστικές ενέργειες και εμφύλιους πολέμους, με σκοπό να μην δηλητηριαστούν οι σχέσεις και τα κοινά συμφέροντα μεταξύ  φίλιων κρατών.
• Η χρηματοδότηση και η προώθηση της τρομοκρατίας από ορισμένα κράτη, προκειμένου να επιβάλουν τον θρησκευτικό φονταμενταλισμό.
• Ενώ περισσότεροι από 20 εκατομμύρια άνθρωποι στη βορειοανατολική Νιγηρία, το νότιο Σουδάν, την Υεμένη και τη Σομαλία βρίσκονται αντιμέτωποι με λιμό και χρειάζονται επείγουσα βοήθεια,  και περισσότεροι από 820 εκατομμύρια άνθρωποι, εκ των οποίων 155 εκατομμύρια παιδιά υποφέρουν από χρόνιο υποσιτισμό, υπάρχουν χώρες στις οποίες καταστρέφονται τεράστιες ποσότητες ζωικών και φυτικών προϊόντων στον βωμό οικονομικών και εμπορικών συμφερόντων.
• Ενώ η παιδική θνησιμότητα και ασθένειες που απειλούν τη ζωή παρουσιάζουν ανθεκτικότητα, και ενώ οι παρεχόμενες υπηρεσίες υγείας είναι πολύ πιο κάτω από τα αποδεκτά επίπεδα, εξακολουθούμε να αντιμετωπίζουμε δύσκαμπτες πολιτικές και πρακτικές, οι οποίες εμποδίζουν τις αρμόδιες αρχές να παρέχουν την απαραίτητη ιατρική φροντίδα.
• Αντί να αντιμετωπίσουμε τις γενεσιουργές αιτίες που οδηγούν σε μαζικές μεταναστευτικές ροές εκατομμυρίων ανθρώπων, δημιουργούμε κέντρα κράτησης για τους μετανάστες.
• Παρόλο που υιοθετήσαμε τη Συμφωνία του Παρισιού για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας πρόκλησης της κλιματικής αλλαγής, συγκεκριμένα συμφέροντα εμποδίζουν είτε τον σχεδιασμό είτε την εφαρμογή εσωτερικών πολιτικών που θα ανταποκρίνονταν στις δεσμεύσεις και τις υποχρεώσεις μας.

Κυρίες και κύριοι,

Όλα τα παραπάνω, μαζί με την αδυναμία αποτελεσματικής εφαρμογής των ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών, έχουν οδηγήσει σε πρωτοφανείς κρίσεις, με απότοκο την έλλειψη αξιοπιστίας, εμπιστοσύνης, ακόμη και νομιμότητας των αποφάσεων μας, επιφέροντας:

• Βίαιο εκτοπισμό εκατομμυρίων ανθρώπων,
• Πείνα και δυστυχία που εντείνουν τις μεταναστευτικές ροές, δημιουργούν δημογραφικές αλλαγές και  ασκούν τεράστιες οικονομικές και κοινωνικές πιέσεις σε όλες τις χώρες ή περιοχές που επηρεάζονται.
• Εμπορία ανθρώπων και ναρκωτικών ουσιών, και
• Καταστροφή της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Αξιότιμοι φίλοι,

Παρά τις αποκλίνουσες προσδοκίες ή τα συγκρουόμενα συμφέροντα, πρέπει να αντιμετωπίσουμε την κοινή μας ευθύνη, να αλλάξουμε τις πολιτικές μας σε σχέση με τις πολιτικές σκοπιμότητες στις οποίες αναφέρθηκα, και να υιοθετήσουμε μια πιο προορατική, στοχευμένη και προσανατολισμένη σε αποτελέσματα προσέγγιση, και να αντιμετωπίσουμε τα βαθύτερα αίτια που οδήγησαν στην πρωτοφανή αυτή κατάσταση.

Πρέπει να εντείνουμε τις προσπάθειές μας για να καταστεί επιτέλους πραγματικότητα η αειφόρος ανάπτυξη για όλες τις χώρες και τις περιφέρειες που έχουν ανάγκη, μέσω της δημιουργίας των αναγκαίων πολιτικών και κοινωνικοοικονομικών συνθηκών που θα οδηγήσουν στη σταθερότητα, την οικονομική ανάπτυξη και τη δημιουργία θεσμών.

Παράλληλα, θα πρέπει επίσης να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά τις απειλές που προέρχονται από τις συνεχιζόμενες συγκρούσεις, έτσι ώστε να επιτύχουμε διαρκείς και βιώσιμες πολιτικές λύσεις που θα προωθήσουν την περιφερειακή ειρήνη, την ασφάλεια και την προβλεψιμότητα και θα προστατεύσουν τις μελλοντικές γενιές από ασύμμετρες απειλές.

Η συλλογική ηγεσία και η ανάδειξη της υπεροχής του πολυμερούς συστήματος, είναι ο μόνος τρόπος για την αποτελεσματική εξάλειψη των απειλών κατά της ειρήνης και της ασφάλειας.

Ως εκ τούτου, πρέπει να ενισχύσουμε την υποστήριξη και την προσήλωσή μας προς τα Ηνωμένα Έθνη και να διασφαλίσουμε την αποτελεσματική εφαρμογή των αποφάσεων και δράσεων του Οργανισμού, στη βάση της  δικαιοσύνης και του διεθνούς δικαίου, που αποτελούν τα θεμέλιά του.

Κυρίες και κύριοι,

Στο πλαίσιο αυτό, παραμένουμε σταθεροί υποστηρικτές του φιλόδοξου οράματος του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών κ. Antonio Guterres, για τη μεταρρύθμιση του Οργανισμού, κατά τρόπο που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των κρατών μελών του και στις προσδοκίες των λαών μας.

Όσον αφορά στη μεταρρύθμιση του Πυλώνα Ανάπτυξης, επαναλαμβάνουμε την πλήρη δέσμευσή μας για ενίσχυση της δυνατότητας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών να καταστεί πιο αποτελεσματικός και διαφανής, με στόχο την εφαρμογή της Ατζέντας 2030 για την Αειφόρο Ανάπτυξη. Μια Ατζέντα που αποτελεί αναπόσπαστο μέρος των προσπαθειών μας για να βοηθήσουμε όλους τους λαούς να ζουν με αξιοπρέπεια.

Παράλληλα, υπάρχει ανάγκη για ανάληψη περαιτέρω δράσης για την αντιμετώπιση της αδυναμίας των κρατών σε σχέση με την κλιματική αλλαγή, ιδίως των μικρών νησιωτικών κρατών, ενώ πρέπει επίσης να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση και να επιταχυνθούν οι προσπάθειες για την υλοποίηση των Στόχων της Αειφόρου Ανάπτυξης.

Λαμβάνοντας υπόψη τη συνεχιζόμενη ασταθή κατάσταση και τις συγκρούσεις στη Συρία, το Ιράκ, την Υεμένη, τη Λιβύη, τη Νιγηρία, τη Μιανμάρ, το Αφγανιστάν, το Σαχέλ, τη μακρόχρονη Ισραηλινό - Παλαιστινιακή διένεξη και, βεβαίως, το ακόμη ανεπίλυτο πρόβλημα της βίαιης διαίρεσης της χώρας μου, ιδιαίτερη σημασία πρέπει να αποδώσουμε στην μεταρρύθμιση του πυλώνα της ειρήνης και της ασφάλειας.

Συμφωνούμε πλήρως με την ιδέα ότι η διπλωματία πρέπει να υπερέχει στην επίτευξη ειρήνης και την επίλυση συγκρούσεων, και στον υποστηρικτικό, καταλυτικό ρόλο των ειρηνευτικών επιχειρήσεων.

Θα πρέπει, ωστόσο, να παραδεχτούμε ότι το πρώτο τίθεται σε κίνδυνο χωρίς το τελευταίο και ότι, χωρίς τη διαδικασία διαπραγμάτευσης, η ανάγκη για διατήρηση της ειρήνης θα καταστεί πολύ μεγαλύτερη και επιτακτική.

Επί τούτου, η κατάσταση στη χώρα μου αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα.

Ως εκ τούτου, ενώ παραμένουμε βαθιά προσηλωμένοι στην υιοθέτηση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων στον εν λόγω πυλώνα, πιστεύουμε ακράδαντα ότι κάθε ειρηνευτική επιχείρηση θα πρέπει να αξιολογείται με βάση τις δικές της ιδιαιτερότητές και τις πραγματικές ανάγκες και απειλές επί τόπου.

Οι υπάρχοντες κίνδυνοι είναι πολύ σοβαροί για να επιτρέπουν τους οποιουσδήποτε πειραματισμούς.

Κυρίες και κύριοι,

Η χώρα μου, παρά το ότι αποτελεί κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γεωγραφικά βρίσκεται σε μια περιοχή που υποφέρει από ακραία μεταβλητότητα και αστάθεια.

Η δική μας αναζήτηση εδράζεται στο όραμα και τη φιλοδοξία να είμαστε πρότυπο σταθερότητας, προβλεψιμότητας και δημιουργίας συνεργειών για προαγωγή αμοιβαίας ευημερίας και σταθερότητας για όλους.

Προς αυτό τον σκοπό, και έχοντας αναγνωριστεί από όλους ως ένας έντιμος συνομιλητής χωρίς κρυφή ατζέντα, έχουμε ενδυναμώσει τις ιστορικά στενές μας σχέσεις  με τις χώρες της γύρω περιοχής και μαζί με την Ελλάδα, έχουμε εγκαθιδρύσει τριμερείς συνεργασίες με γείτονες χώρες, όπως αυτές με την Αίγυπτο, το Ισραήλ, τον Λίβανο, την Ιορδανία και την Παλαιστίνη.

Αυτοί οι τριμερείς μηχανισμοί αποτελούν ένα πρέπον παράδειγμα του τι μπορεί να επιτευχθεί, όταν χώρες με κοινές ανησυχίες και κοινά συμφέροντα ενώνουν δυνάμεις αντί  να αυτοαπομονώνονται. 

Εν συντομία, οι τριμερείς αυτές συνεργασίες αποτελούν μια πρακτική έκφραση ενός αποτελεσματικού πολυμερούς συστήματος, πλήρως συμβατές με το θέμα που επελέγη από τα Ηνωμένα Έθνη, ήτοι: «Κοινές ευθύνες για  ειρηνικές, δίκαιες και βιώσιμες κοινωνίες».

Ως εκ τούτου, οι συνεργασίες αυτές δεν αποκλείουν ούτε στρέφονται εναντίον οποιαδήποτε τρίτης χώρας. Τουναντίον, θεσμοθετούν τη συνεργασία και τον διάλογο στην περιοχή μας, ειδικότερα σε τομείς όπου υπάρχουν συγκριτικά πλεονεκτήματα, όπως για παράδειγμα, στον τομέα της ενέργειας.

Προς αυτό τον σκοπό, χαιρετίζουμε θερμά τη διεύρυνση αυτών τριμερών σχηματισμών, ώστε να συμπεριλάβουν και άλλους εταίρους σε συγκεκριμένους τομείς σε αμοιβαία  επωφελείς συνεργασίες.

Κυρίες και κύριοι,

Μιλώντας για τη σημασία της επίτευξης ειρήνης και σταθερότητας στην εγγύς περιοχή μας και τα μέσα με τα οποία αυτή μπορεί να επιτευχθεί, αισθάνομαι υποχρεωμένος να τονίσω τη σημασία και τα συνεπακόλουθα, πολλαπλά οφέλη, τα οποία θα αποφέρει η επίτευξη συνολικής επίλυσης του Κυπριακού.

Κατά πρώτο και κύριο λόγο, μία βιώσιμη και διαρκής επίλυση του Κυπριακού θα λειτουργήσει προς το βέλτιστο όφελος του λαού της Κύπρου, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, και της προσδοκίας τους όπως διαβιούν σε μία κανονική και ευημερεύουσα Ευρωπαϊκή χώρα, πλήρως ανεξάρτητη και απαλλαγμένη από ξένες εξαρτήσεις.

Ταυτόχρονα, είμαι πεπεισμένος ότι η επίλυση του κυπριακού προβλήματος, χωρίς αμφιβολία, θα έχει μια πολύ σημαντική παράπλευρη επιρροή στην επίτευξη και διατήρηση ενός πολύ αναγκαίου περιβάλλοντος σταθερότητας και ειρήνης στην περιοχή.

Τελευταίο αλλά όχι έσχατο, η επίλυση ενός διεθνούς προβλήματος, το οποίο βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη των Ηνωμένων Εθνών τις τελευταίες δεκαετίες, θα προσφέρει αχτίδα ελπίδας ότι ακόμη και τα πιο δυσεπίλυτα προβλήματα μπορούν να επιλυθούν ειρηνικά μέσω των Ηνωμένων Εθνών.

Δυστυχώς, καθώς η ειρηνευτική διαδικασία παραμένει σε αδιέξοδο από τη Διάσκεψη για την Κύπρο τον Ιούλιο 2017, είμαι βαθιά προβληματισμένος εξαιτίας της παρέλευσης του χρόνου και των επιπτώσεων που αυτή επιφέρει.

Αγαπητοί φίλοι,

Θέλω να είμαι σαφής: Μόνο μία βιώσιμη και λειτουργική λύση, σύμφωνα με την ιδιότητά μας ως κράτους μέλους της ΕΕ και τις βέλτιστες πρακτικές των δημοκρατικών χωρών των ΗΕ, μπορεί να δημιουργήσει τις συνθήκες για επίτευξη διαρκούς ειρήνης, που θα επιτρέψει στη χώρα μου να προχωρήσει μπροστά και σε όλους τους Κύπριους να ζήσουν σε ένα κανονικό κράτος και να συνεργαστούν για την ευημερία και ασφάλεια όλων.

Όπως έχω επανειλημμένα δηλώσει: Παραμένω σθεναρά και ειλικρινά δεσμευμένος για εξεύρεση λύσης στη βάση των σχετικών ψηφισμάτων των ΗΕ και του ευρωπαϊκού κεκτημένου, συνεχίζοντας τις διαπραγματεύσεις επί του πλαισίου έξι σημείων του Γ.Γ. των ΗΕ που ο ίδιος έθεσε ως βάση για να προχωρήσουμε μπροστά.

Ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών και η Αποστολή Καλών Υπηρεσιών του αποτελεί τον μοναδικό τρόπο για να πάμε μπροστά.

Αναμένουμε ότι η Τουρκία, η οποία έχει ρόλο κλειδί στις προσπάθειες για επίτευξη συμφωνίας, θα αρθεί στο ύψος των περιστάσεων και θα επιδείξει την απαραίτητη πολιτική αποφασιστικότητα για την επίτευξη συμφωνίας και θα συμβάλει με συγκεκριμένο τρόποστην περιφερειακή σταθερότητα.

Από πλευράς μας, θα ήθελα ακόμα μια φορά να επαναλάβω ότι είμαστε αποφασισμένοι να ανταποκριθούμε στην πρόκληση της ιστορικής μας ευθύνης και να πράξουμε ό,τι είναι δυνατόν ώστε να παρέχουμε ένα ειρηνικό μέλλον για όλους τους Κύπριους και την περιοχή.

Κύριε Πρόεδρε,

Κυρίες και κύριοι,

Σε ένα τεμαχισμένο και πολυπολικό κόσμο, έχουμε, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, το ηθικό και πολιτικό καθήκον να προάγουμε τον ανθρώπινο πολιτισμό, να ενώσουμε τις δυνάμεις μας για διατήρηση της παγκόσμιας ειρήνης και ασφάλειας, και να δημιουργήσουμε τις συνθήκες, οι οποίες θα φέρουν ευημερία και πρόοδο σε όλους.

Αυτό ακριβώς αποτελεί το θέμα της φετινής Συνέλευσης και ελπίζω ότι το επόμενο έτος θα είμαστε σε θέση να υπερηφανευόμαστε ότι έχουν γίνει σημαντικά βήματα προς την υλοποίηση αυτού του οράματος.

Σας ευχαριστώ.

(ΜΚ/ΜΛ/ΜΓ/ΝΑΧ/ΑΜ)