Ανακοινωθέντα

Είναι με μεγάλη μου χαρά που χαιρετίζω το 3^ο επιστημονικό συνέδριο του Κρατικού Αρχείου, που διεξάγεται με αφορμή την Παγκόσμια Εβδομάδα Αρχείων και στα πλαίσια των δράσεων ανάδειξης της τραγικής επετείου των 50 χρόνων από την τουρκική εισβολή. Για αυτό τον λόγο έχει επιλεγεί ως θεματική η τουρκική εισβολή μέσα από αρχειακές πηγές. 

H εβδομάδα που προηγήθηκε, από τις 3 μέχρι τις 9 Ιουνίου, είχε αφιερωθεί από το Διεθνές Συμβούλιο Αρχείων (International Council on Archives), στα αρχεία. Ήδη, από το 1948, έχει καθιερωθεί η 9^η Ιουνίου να εορτάζεται ως η Παγκόσμια Ημέρα Αρχείων, με αφορμή την ημέρα ίδρυσης από την UNESCO του εν λόγω Συμβουλίου. 

Σε διεθνές επίπεδο στόχος των εορτασμών είναι η ανάδειξη της χρησιμότητας των αρχείων για την κοινωνία και τη χρηστή διακυβέρνηση και η ευαισθητοποίηση του κοινού για τη σημασία και την αξία τους.

Σε αυτό το πλαίσιο το Κρατικό Αρχείο έχει ξεκινήσει τα τελευταία χρόνια και έχει πλέον καθιερώσει τη διοργάνωση επιστημονικών συνεδρίων σχετικών με τα αρχεία στην Κύπρο, στην προσπάθεια που κάνει για καλλιέργεια αρχειακής συνείδησης, τόσο στον δημόσιο τομέα, όσο και στην κοινωνία γενικότερα.

Η σημερινή ημερίδα, όπως προαναφέρθηκε, θα επικεντρωθεί στις αρχειακές πηγές σχετικά με την τουρκική εισβολή και τα αποτελέσματά της. Παρά το γεγονός ότι έχουν παρέλθει 50 χρόνια φέτος από τα τραγικά γεγονότα του 1974, εντούτοις ελάχιστα έχουν μελετηθεί, λόγω κυρίως των ελάχιστων αρχειακών πηγών που έχουν διασωθεί, και στη δυσκολία πρόσβασης σε αυτά. Μέσα από την ημερίδα αυτή θα γίνει προσπάθεια να παρουσιαστούν διάφορα σχετικά αρχεία, που βρίσκονται στην Κύπρο και στο εξωτερικό, ενώ θα παρουσιαστεί και το νομικό πλαίσιο που επηρεάζει την προσβασιμότητα σε αυτά. 

Το Κρατικό Αρχείο, το οποίο ανέλαβε την πρωτοβουλία της διοργάνωσης της ημερίδας αυτής και το οποίο αποτελεί το μεγαλύτερο και σημαντικότερο αρχειακό ίδρυμα στην Κύπρο, διαφυλάττει αξιόλογο αριθμό αρχείων σχετικά με την περίοδο της τουρκικής εισβολής αλλά και αργότερα.

Και αυτά αποτελούν ένα μόνο μέρος του αρχειακού πλούτου που φυλάσσεται στα αρχειοφυλάκια του Κρατικού Αρχείου. Κατά τη διάρκεια των 46 χρόνων της λειτουργίας του διέσωσε αρχεία πέραν των 19 χιλιομέτρων μήκους ραφιών, τόσο του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα, όσο και ιδιωτικά, τα οποία διαφυλάσσει, συντηρεί και ψηφιοποιεί, με στόχο την πρόσβαση των ενδιαφερομένων σε αυτά. Παρέχει σημαντικές υπηρεσίες τόσο στην Κυβέρνηση, όσο και στο ευρύ κοινό, εξυπηρετώντας τόσο ηλεκτρονικά, όσο και φυσικά αιτήματα, με μειωμένο προσωπικό και πόρους, αλλά με την αγάπη των υπαλλήλων του για το λειτούργημά τους. Κάτι που είμαι σίγουρος ότι όλοι αναγνωρίζετε.

Στα Εργαστήρια Συντήρησης και Φωτοαναπαραγωγής συντηρούνται, προληπτικά και ολικά, εκατοντάδες έγγραφα ετησίως, στην πλειονότητά τους σε άσχημη κατάσταση. Στα έγγραφα αυτά περιλαμβάνονται χάρτες, εικόνες, φωτογραφίες, επιστολές, αρχιτεκτονικά σχέδια κ.λπ., τα οποία αμέσως μετά ψηφιοποιούνται, για αποφυγή περαιτέρω φθοράς τους. 

Στο Αναγνωστήριο του Κρατικού Αρχείου, εξυπηρετούνται πέραν των 150 ξεχωριστών ερευνητών τον χρόνο και τυγχάνουν επεξεργασίας αιτήματα για επιθεώρηση με μέσο ετήσιο όρο πέραν των 4500 φακέλων. Η εξυπηρέτηση των ερευνητών αποτελεί προτεραιότητα και του Υπουργείου μας, αφού τόσο κατά την προετοιμασία του Αναγνωστηρίου στο Κτήριο Διοίκησης του Κρατικού Αρχείου, όσο και μέσω αποφάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου που προωθήσαμε, όπως η πρόσφατη παραχώρηση του δικαιώματος στους ερευνητές για δωρεάν φωτογράφιση των αρχείων από τους ίδιους, με δικά τους μέσα, προσπαθούμε να διευκολύνουμε το έργο τους. Ευελπιστούμε ότι σύντομα θα εξευρεθούν οι απαραίτητοι πόροι στον  προϋπολογισμό ώστε με την ανέγερση του νέου κτηρίου του Ενιαίου Αρχειοφυλακίου, Κτηρίου Διοίκησης και Εργαστηρίων του Κρατικού Αρχείου, να μπορούμε να προσφέρουμε ακόμα καλύτερες διευκολύνσεις στους ερευνητές από άποψη γραφειακού χώρου και εξοπλισμού.

Καταληκτικά, θα ήθελα να συγχαρώ τον Έφορο Κρατικού Αρχείου, τους Λειτουργούς και το υπόλοιπο προσωπικό του Αρχείου για την οργάνωση του συνεδρίου αυτού, το οποίο έχει ήδη καθιερωθεί και καταστεί θεσμός, ο οποίος ενώνει όλα τα αρχεία του τόπου μας, με απώτερο στόχο την ανάπτυξή τους.

Ευχόμενος κάθε επιτυχία στο συνέδριο, κηρύσσω την έναρξη των εργασιών του.

(/ΝΓιαν)