Ανακοινωθέντα

Χαίρομαι ιδιαίτερα που βρίσκομαι στη σημερινή εκδήλωση που διοργανώνει το ICOMOS Κύπρου με το Τμήμα Αρχαιοτήτων, στην παρουσίαση του φίλου και διακεκριμένου στον τομέα επιστήμονα, και πλέον από το 2023, δρα Μάριου Πελεκάνου. Με τον Μάριο γνωριζόμαστε από τα φοιτητικά του χρόνια κατά τη διάρκεια των οποίων επισκεπτόταν το αρχιτεκτονικό γραφείο στο οποίο ξεκίνησα να εργάζομαι μετά την επιστροφή μου στην Κύπρο. Δουλεύαμε τότε σε έναν αρχιτεκτονικό διαγωνισμό και συνομιλώντας κάναμε κάποια σκίτσα. Διαφάνηκε αμέσως το ταλέντο του στην αρχιτεκτονική. Εμφανής και η αγάπη και το πάθος του για την αρχιτεκτονική έρευνα και μελέτη.

Στο πλαίσιο της διατριβής του δεν μπορούσε να παραμείνει στα απολύτως απαραίτητα. Ανέλαβε ένα θέμα στο οποίο λίγες ήταν οι μελέτες που προηγήθηκαν ενώ κατέγραψε 136 ξυλόστεγους ναούς του 15ου-19ου αιώνα. Ερεύνησε τον μορφολογικό τους τύπο σε σχέση με κατασκευές του 15ου αιώνα στη Γαλλία και τεκμηρίωσε την αντισεισμική τους συμπεριφορά, τη βιοκλιματική λειτουργία τους, την εντοπιότητα των υλικών. Όμως, δεν σταμάτησε εκεί. Ενδιέτριψε και σε ειδικές πρόνοιες για τη μελλοντική συντήρηση και ενδεχόμενη επέκτασή τους. Προσωπικά έχω μελετήσει μικρό αριθμό ξυλόστεγων εκκλησιών στην Κύπρο και στη Φινλανδία και η τεκμηρίωσή τους ήταν από τις πιο δύσκολες που έχω αναλάβει ως αρχιτέκτονας.

Η σημερινή διάλεξη πραγματοποιείται στο πλαίσιο των εορτασμών των Ευρωπαϊκών Ημερών Αρχαιολογίας, ενός θεσμού που έχει ως στόχο την ευαισθητοποίηση όλων μας σε όλες τις πτυχές της αρχαιολογίας και, παράλληλα, την ανάδειξη της ανάγκης για προστασία τις πολιτιστικής μας κληρονομιάς.

Το κυπριακό κτιστό πολιτισμικό τοπίο είναι ένας θησαυρός που εμπεριέχει την ταυτότητά μας, την ιστορία και την παράδοση της Κύπρου. Τα μνημεία μας αφηγούνται ιστορίες αιώνων και αποτελούν γέφυρα μεταξύ του παρελθόντος και του παρόντος και στο χέρι μας είναι να συνεχίσουν την αφήγησή τους και στο μέλλον. Ανάμεσά τους και μνημεία που έχουν ενταχθεί στον κατάλογο της UNESCO, μια μεγάλη αναγνώριση της παγκόσμιας αξίας τους.

Η προστασία των ιστορικών τόπων και μνημείων περιλαμβάνει, ταυτόχρονα, και την ευαισθητοποίηση γύρω από τεχνικές και υλικά παλαιότερων εποχών, την υιοθέτηση πρακτικών και τη χρήση βιώσιμων πόρων σε συνδυασμό με τη χρήση νέων τεχνολογιών, μέσων ή ψηφιακών εργαλείων για τη διαφύλαξη και την αποκατάστασή τους.

Περαιτέρω, η διατήρηση της κτιστής μας κληρονομιάς, είναι άρρηκτα συνδεδεμένη και με τη διατήρηση του τοπίου και της βιοποικιλότητας, καθώς αυτά τα στοιχεία αλληλοσυμπληρώνονται και ενισχύουν την ταυτότητα και την ιστορία ενός τόπου, πέρα από την περιβαλλοντική πτυχή, συμβάλλοντας και στη βιώσιμη ανάπτυξη των τοπικών κοινοτήτων. Οποιεσδήποτε παρεμβάσεις σε ιστορικούς τόπους και μνημεία, είτε αρχαία είτε νεότερα, τόσο για την αποκατάστασή τους αλλά και για σκοπούς προσβασιμότητας, χρειάζεται να εντάσσονται αρμονικά στο περιβάλλον και να γίνονται με φιλικές προς το φυσικό περιβάλλον πρακτικές.

Κλείνοντας, θα ήθελα να εκφράσω τα συγχαρητήριά μου στους διοργανωτές της σημερινής εκδήλωσης για το πολύ ενδιαφέρον αυτό θέμα ώστε να μάθουμε, να προβληματιστούμε και να συζητήσουμε.

(ΑΣΠ)