Ανακοινωθέντα

Σήμερα, την Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων, τιμούμε τη δύναμη και το θάρρος εκατομμυρίων ανθρώπων που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους, για να διαφύγουν συγκρούσεις ή διωγμούς. Η ημέρα αυτή θεσπίστηκε για πρώτη φορά στις 20 Ιουνίου 2001, σηματοδοτώντας τη συμπλήρωση 50 χρόνων από την υπογραφή της Σύμβασης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων.

Η θεματική της Παγκόσμιας Ημέρας Προσφύγων 2024, η οποία φέρει τον τίτλο «For a world where Refugees are welcomed» επιδιώκει την προσφορά αλληλεγγύης προς τους πρόσφυγες.  

Στην ευρύτερη προσπάθεια προστασίας των δικαιωμάτων των προσφύγων, το Γραφείο της Επιτρόπου Νομοθεσίας πραγματοποιεί αριθμό δράσεων.

Κύρια δράση του Γραφείου μας το τελευταίο διάστημα είναι η ανασύνταξη του περί Προσφύγων Νόμου, ένα έργο άκρως σοβαρό και αναγκαίο για την Κυπριακή Δημοκρατία για βελτίωση των διαδικασιών για την καλύτερη αντιμετώπιση και διαχείριση των αιτήσεων ασύλου.

Το νέο νομοθέτημα αποσκοπεί στην υιοθέτηση ενός σαφούς νομικού πλαισίου, αναβαθμίζοντας τις διοικητικές, δικαστικές, αλλά και γενικότερα πρακτικές διαδικασίες που αφορούν στους δικαιούχους διεθνούς προστασίας. Γνώμονά μας στο έργο αυτό αποτελεί η πραγματική διασφάλιση των  δικαιωμάτων των δικαιούχων διεθνούς προστασίας, όπως αυτά πηγάζουν από το ενωσιακό και διεθνές δίκαιο, εξασφαλίζοντας παράλληλα το δημόσιο συμφέρον της Δημοκρατίας. Να σημειωθεί ότι η δράση αυτή συγκαταλέγεται στο ευρύτερο πλαίσιο δράσεων της Κυβέρνησης για τη διαχείριση του μεταναστευτικού θέματος.

Επιπροσθέτως, αρμοδιότητα του Γραφείου Επιτρόπου Νομοθεσίας, άμεσα συνυφασμένη με την προστασία των δικαιωμάτων των προσφύγων, αποτελεί η ετοιμασία Εθνικών Εκθέσεων, τις οποίες υποχρεούται να υποβάλλει η Δημοκρατία, σύμφωνα με τις επικυρωθείσες Συμβάσεις Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών και του Συμβουλίου της Ευρώπης. Συνεπακόλουθη αρμοδιότητα του Γραφείου είναι η παρουσίαση και υποστήριξη των εν λόγω Εκθέσεων/Θέσεων της Δημοκρατίας κατά την ακροαματική διαδικασία ενώπιον των αρμοδίων οργάνων των Ηνωμένων Εθνών (treaty bodies).

Επί αυτού, αναφέρεται ότι το Γραφείο της Επιτρόπου Νομοθεσίας θα εκπροσωπήσει τη Δημοκρατία στην επικείμενη ακροαματική διαδικασία που θα διεξαχθεί στη Γενεύη τον Σεπτέμβριο του 2024 ενώπιον της 76^ης Συνόδου της Επιτροπής Οικονομικών, Κοινωνικών και Πολιτιστικών Θεμάτων (CESCR), βάσει των Άρθρων 16 και 17 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Οικονομικών, Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα (ICESCR), η οποία θα ασχοληθεί σε σημαντικό βαθμό με θέματα που άπτονται της μεταχείρισης των προσφύγων και των αιτητών ασύλου.

Προσθέτως, το Γραφείο Επιτρόπου Νομοθεσίας συμμετέχει συχνά σε εκπαιδευτικά σεμινάρια κατάρτισης για το μεταναστευτικό δίκαιο και το άσυλο, όπως, για παράδειγμα, στο πρόγραμμα Training of Lawyers on EU Immigration and Asylum Law (TRALIM) και στο Training of Lawyers on European Law relating to vulnerable groups of migrants (TRALVU).

Προσφάτως πραγματοποιήθηκε επίσκεψη εργασίας στο Γραφείο  της Επιτρόπου Νομοθεσίας από αντιπροσωπείες δικηγορικών συλλόγων Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο του προγράμματος «Training of Lawyers on EU Immigration and Asylum Law 3 (TRALIM 3)». Κατά την εν λόγω συνάντηση, η Επίτροπος Νομοθεσίας κα Λουΐζα Χριστοδουλίδου Ζαννέτου προέβη σε παρουσίαση με τίτλο «The Work of the Law Commissioner of the Republic of Cyprus in the field of Asylum». Η εν λόγω παρουσίαση επεκτάθηκε στον ρόλο που διαδραματίζει το Γραφείο της Επιτρόπου Νομοθεσίας στη διαμόρφωση του Δικαίου του Ασύλου της Δημοκρατίας, αλλά και στα καθήκοντα του Γραφείου της Επιτρόπου Νομοθεσίας αναφορικά με την ετοιμασία, παρουσίαση και υποστήριξη Εθνικών Εκθέσεων, τις οποίες υποχρεούται να υποβάλλει η Δημοκρατία, σύμφωνα με τις επικυρωθείσες Συμβάσεις Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών και του Συμβουλίου της Ευρώπης.

Να σημειωθεί ότι το Γραφείο της Επιτρόπου Νομοθεσίας παρακολουθεί με προσοχή τις εξελίξεις αναφορικά με το δίκαιο του ασύλου, που λαμβάνουν χώρα τόσο στην Κυπριακή Δημοκρατία όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οι οποίες αδιαμφισβήτητα επηρεάζουν το νομοθετικό πλαίσιο που αφορά στους αιτητές και δικαιούχους διεθνούς προστασίας.

Η δημιουργία του Υφυπουργείου Μετανάστευσης και Διεθνούς Προστασίας αποτέλεσε σημαντική για την Κυπριακή Δημοκρατία εξέλιξη, η οποία θα διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο στην αποτελεσματική και εύρυθμη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών στη Δημοκρατία. Συγχρόνως, αναμένεται να διασφαλίσει την παραχώρηση διεθνούς προστασίας στους νόμιμους δικαιούχους της, λαμβάνοντας υπόψη τις διεθνείς και ευρωπαϊκές υποχρεώσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά και τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Παράλληλα, ορόσημο για την αναβάθμιση του νομοθετικού πλαισίου αναφορικά με τους αιτητές και δικαιούχους διεθνούς προστασίας αποτελεί η υιοθέτηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση του Συμφώνου Μετανάστευσης και Ασύλου (Pact on Migration and Asylum), το οποίο αναμένεται να εφαρμοστεί στα μέσα του 2026. Μεταξύ άλλων, το Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου αποσκοπεί στην «ενίσχυση και ενσωμάτωση βασικών ενωσιακών πολιτικών για τη μετανάστευση, το άσυλο, τη διαχείριση των συνόρων και την ένταξη», εισάγοντας «τις απαραίτητες διασφαλίσεις για την προστασία των ατόμων που έχουν ανάγκη.»

Τέλος, παραμένοντας προσηλωμένοι στις αρμοδιότητες του Γραφείου της Επιτρόπου Νομοθεσίας εργαζόμαστε για την επιτυχή ολοκλήρωση των προαναφερθεισών δράσεων για τα δικαιώματα του ανθρώπου προσβλέποντας  στην ανάληψη περαιτέρω δράσεων για την αναθεώρηση του δικαίου. 

(ΕΑθ/ΕΠ)