Ανακοινωθέντα

Σήμερα εδώ, στον Ιερό Ναό Αγίου Παντελεήμονα, απευθύνουμε το ύστατο χαίρε στον Έφεδρο Ανθυπασπιστήτης Ελληνικής Δύναμης Κύπρου (ΕΛΔΥΚ) Δημήτριο Λούρμπα, ο οποίος έδωσε ηρωικά το «παρών» του στο κάλεσμα του έθνους, υπερασπιζόμενος την εδαφική ακεραιότητα του τόπου μας κατά την τουρκική εισβολή του 1974. Άλλον έναν Έλληνα που θυσιάστηκε υπέρ βωμών και εστιών, αφήνοντας ανεξίτηλο το αποτύπωμά του στις καρδιές μας και στην Ιστορία μας.

Η παρουσία μας εδώ σήμερα δεν είναι απλώς ένα τυπικό καθήκον, αλλά μια πράξη απέραντου σεβασμού και απόδοση άπειρης ευγνωμοσύνης προς έναν άνθρωπο που πρόσφερε ότι πιο πολύτιμο, την ίδια του τη ζωή, ανιδιοτελώς για την ελευθερία της πατρίδας μας.

Σήμερα η πολιτεία αποδίδει τις τιμές που αρμόζουν σε ένα αγωνιστή της ελευθερίας που υπερασπίστηκε την πατρίδα μας μέχρι τέλους. Σε έναν πραγματικό ήρωα που με αυταπάρνηση πρόταξε τη λεβεντιά της ψυχής του προς υπεράσπιση βωμών και εστιών, προς υπεράσπιση της ελευθερίας μας.

Ο Δημήτριος Λούρμπας του Δημήτρη και της Μαρίας, γεννήθηκε το 1953 στη Γαστούνη Ηλείας και κατά την περίοδο της τουρκικής εισβολής υπηρετούσε στην ΕΛΔΥΚ στην Κύπρο.

Στις 20 Ιουλίου του 1974, την αποφράδα εκείνη μέρα, όταν τα τουρκικά πλοία προσέγγισαν τις ακτές της Κερύνειας, αποβιβάζοντας μεγάλο αριθμό στρατιωτών, άρματα μάχης, οχήματα και στρατιωτικό εξοπλισμό, και η τουρκική πολεμική αεροπορία εξαπέλυσε επίθεση κατά θέσεων της Εθνικής Φρουράς και άλλων στόχων, τα θαρραλέα παλληκάρια της ΕΛΔΥΚ, αψηφώντας τους σφοδρούς βομβαρδισμούς, συγκροτήθηκαν σε λόχους και μετέβησαν στους προκαθορισμένους τόπους ακροβολισμού τους ή ανάληψης στρατιωτικής αποστολής. Κάποιοι εκ των ανδρών της ΕΛΔΥΚ, μεταξύ αυτών και ο Λούρμπας μαζί με τον Λόχο του, έφθασαν μέχρι την περιοχή του τουρκοκυπριακού χωριού Κιόνελι, κρατώντας μακριά τα τουρκικά στρατεύματα από το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ. Ωστόσο, στο στρατόπεδο παρέμεινε μόνο μια δύναμη πυρός, για να αντιμετωπίσει τυχόν τουρκικές επιθέσεις δολιοφθοράς.

Από την πρώτη στιγμή το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ μαγνήτισε την προσοχή των Τούρκων εισβολέων και ειδικότερα των πολεμικών βομβαρδιστικών αεροπλάνων. Οι τουρκικές επιθέσεις ήταν πρωτοφανείς, τόσο σε συχνότητα όσο και σε σφοδρότητα. Με αυταπάρνηση και απέραντο θάρρος επιβεβαίωσαν τον Περικλή κατά την ταφή των πεσόντων του Πελοποννησιακού Πολέμου: «Το εύδαιμον το ελεύθερον, το δε ελεύθερον το εύψυχον κρίναντες.» Με απαράμιλλη αυταπάρνηση τα ηρωικά παλληκάρια της ΕΛΔΥΚ  δεν έκαναν ούτε βήμα πίσω. Διατήρησαν τη θέση τους και, παρά τα καταιγιστικά πυρά, υπερασπίστηκαν την πατρώα γη, τις νεότερες Θερμοπύλες του ελληνισμού. Πιστοί στα ιδανικά της πατρίδας και στον Ιερό Όρκο των Ελλήνων ήταν πάντοτε έτοιμοι να υπερασπιστούν όλα τα εθνικά ιδεώδη και την ελευθερία της Κύπρου μας.

Σε αυτή την πρώτη μάχη, που διήρκησε από τις 20 μέχρι τις 22 Ιουλίου, βγήκαν νικητές, αρνούμενοι να παραδοθούν στους εισβολείς, μετρώντας ωστόσο μεγάλες απώλειες.

Στις 14 Αυγούστου του 1974 ξεκίνησε η δεύτερη φάση της εισβολής για κατάληψη σημαντικού εδάφους του νησιού. Στόχος της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας έγινε ξανά το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ. Οι αεροπορικές επιθέσεις της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας κορυφώθηκαν την 16^η Αυγούστου, όταν πλέον το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ βαλλόταν από όλμους και άλλα βαρέα όπλα. Μεγάλος αριθμός αρμάτων μάχης και Τούρκοι στρατιώτες πλησίασαν το στρατόπεδο.

Οι άνδρες της ΕΛΔΥΚ, ανάμεσα σ’ αυτούς και ο Δημήτριος Λούρμπας, με πρωτοφανή ανδρεία και ηρωισμό, έλαβαν θέσεις μάχης εντός και πέριξ του στρατοπέδου τους. Λιγοστοί σε αριθμό, μα γίγαντες στην ψυχή, με παλληκαρήσιο ανάστημα παρέμειναν στα πεδία των μαχών, πολεμώντας τους εισβολείς με αυταπάρνηση. Πιστοί στον ιερό όρκο που έδωσαν θυσιάστηκαν για την ελευθερία της Κύπρου μας, υπερασπιζόμενοι τον Ελληνισμό της Κύπρου.

Οι μαρτυρίες από το στρατόπεδο είναι φοβερές. Στις Θερμοπύλες της Λευκωσίας έδωσαν την ύστατη μάχη, γνωρίζοντας ότι ο θάνατος ήταν αναπόφευκτος. Δεν δείλιασαν, δεν υποχώρησαν. Στάθηκαν με ανδρεία, ανταποκρινόμενοι  στην αρχέγονη επιταγή: «Ή ταν ή επί τας».

Η επική μάχη της ΕΛΔΥΚ συνεχίστηκε μέχρι που η αποκοπή κάθε ανεφοδιασμού των ανδρών της ΕΛΔΥΚ είχε πλέον αποκλειστεί. Παράλληλα, οι τουρκικές δυνάμεις είχαν ενισχυθεί αριθμητικά, καθώς επίσης και με άψυχο υλικό. Οι άνδρες της ΕΛΔΥΚ ήταν πλέον αποκομμένοι σε περιοχές που ελέγχονταν από τα τουρκικά στρατεύματα. Επομένως, είχαν ως μόνη επιλογή να ανασυνταχθούν πιο πίσω με σκοπό να εμποδίσουν τα τουρκικά στρατεύματα να προχωρήσουν προς τον Άγιο Δομέτιο.

Οι αποκομμένοι ήρωες της ΕΛΔΥΚ, παρά την κόπωση από τις απανωτές επιθέσεις των Τούρκων εισβολέων, ως άλλοι Σπαρτιάτες, αντιμετώπισαν υποδειγματικά την Τουρκική βαρβαρότητα και επιθετικότητα, πολεμώντας μέχρι εσχάτων.

Η απαγκίστρωση ήταν επιτυχής. Ωστόσο, διαπιστώθηκε ότι ορισμένοι άνδρες της ΕΛΔΥΚ δεν ήταν παρόντες.

Στη διάρκεια αυτών των επικών μαχών χάθηκαν τα ίχνη του Έφεδρου Ανθυπασπιστή Δημήτριου Λούρμπα, καθώς και άλλων συστρατιωτών του. Μικρά οστά έξι ηρώων μας, μεταξύ αυτών και του Δημήτριου, του ήρωα που κηδεύουμε σήμερα, ταυτοποιήθηκαν πρόσφατα στο πλαίσιο του Προγράμματος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Από το 1999, στο πλαίσιο των εκταφών της Κυπριακής Δημοκρατίας, πραγματοποιήθηκαν εκταφές στο Κοιμητήριο Λακατάμιας, και  πρόσφατα στο πλαίσιο του Προγράμματος της Κυπριακής Δημοκρατίας άρχισαν να πραγματοποιούνται γενετικές εξετάσεις και στα πολύ μικρά οστά, τα οποία έκτοτε βρίσκονταν στο Ανθρωπολογικό Εργαστήριο. Ανάμεσα στα μικρά οστά ταυτοποιήθηκαν έξι ήρωες μας, μεταξύ αυτών και του Δημήτριου. 

Ειδικότερα, στις 19.10.2023 ταυτοποιήθηκαν μικρά οστά του ήρωα μας Δημήτριου Λούρμπα και μόλις πριν λίγες μέρες, στις 15.7.2024 είχαμε και άλλες ταυτοποιήσεις μικρών οστών του. Ενόψει αυτών των εξελίξεων, στο πλαίσιο της ανθρωποκεντρικής προσέγγισης που εφαρμόζουμε στη βάση του Προγράμματος Διακυβέρνησης, μεταβήκαμε στην Ελλάδα για να ενημερώσουμε τις οικογένειές των έξι ηρώων μας. Αναμένονται και άλλες ταυτοποιήσεις ηρώων μας από το Πρόγραμμα της Κυπριακής Δημοκρατίας. 

Για αυτούς τους ήρωες μας, για μισό αιώνα, τάφος έγινε η ματωμένη κυπριακή γη. Έπεσαν υπέρ πίστεως και πατρίδος κατά τη διάρκεια της τουρκικής εισβολής, υπερασπιζόμενοι τα πάτρια εδάφη στο τιμημένο στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ. Το στρατόπεδο που μετατράπηκε σε θυσιαστήριο ηρωομαρτύρων και κόλαση για τους εισβολείς.

Η μάχη της ΕΛΔΥΚ αποτελεί μια από τις σπουδαιότερες και σημαντικότερες μάχες των Ελλήνων και διδάσκεται στα παιδιά μας, κυρίως από ηθικής άποψης, ως λαμπρό παράδειγμα αυταπάρνησης, αυτοθυσίας, αίσθησης του καθήκοντος και πίστης στην πατρίδα. 

Οι ηρωικές μάχες των Ελδυκάριων, αλλά και άλλων Ελλαδιτών ηρώων μας που υπηρετούσαν στον Κυπριακό Στρατό έχουν γραφτεί με χρυσά γράμματα στην ιστορία μας, για να θυμίζουν πρώτον ότι η Ελλάδα και η ελληνική ψυχή ήταν και είναι εδώ, και δεύτερον επιβεβαίωσε αυτό που πολύ παραστατικά περιέγραψε κατά τον ελληνοϊταλικό πόλεμο  ο Ουίνστον Τσώρτσιλ, ότι στο εξής δεν θα λέμε ότι οι Έλληνες πολεμούν σαν ήρωες, αλλά ότι οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες.

Φέτος συμπληρώνονται 50 χρόνια από την καταστροφική τουρκική εισβολή. Αν και έχει περάσει μισός αιώνας, ο πόνος είναι βαθύτατος και η οδύνη απερίγραπτη κάθε φορά που φέρνουμε στη μνήμη μας τη βάρβαρη επέλαση του Αττίλα. Αναμφίβολα, ο εφιάλτης του 1974 παραμένει ακλόνητο σημείο αναφοράς της σύγχρονης Ιστορίας του τόπου μας. Ο λαός μας, 50 χρόνια μετά, εξακολουθεί να υποφέρει από τις καταστροφικές συνέπειες της τουρκικής θηριωδίας.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Χριστοδουλίδης στηρίζει εμπράκτως και είναι δίπλα στις οικογένειες των ηρώων μας. Προτεραιότητά του είναι η επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για επίλυση του Κυπριακού και για την επανένωση της πατρίδας μας στη βάση των σχετικών ψηφισμάτων του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) και των αρχών και αξιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Κυρίες και κύριοι,

Το ελάχιστο που μπορεί να προσφέρει η Πολιτεία μας σε αυτούς τους ανθρώπους, που μετέτρεψαν το στρατόπεδο τους στην Κύπρο σε θυσιαστήριο ηρώων είναι να μη λησμονεί τη θυσία τους. Η Ελλάδα και η Κύπρος τιμούν τους ήρωες του ελληνισμού που συμμετείχαν στις πλέον αιματηρές και ένδοξες μέρες του Ελληνικού στρατού.

Η θυσία τους, ας αποτελέσει το μεγαλύτερο εχέγγυο για την συνεχή, αδιάλειπτη στήριξη της Ελλάδας στην Κύπρο, που συνεχίζουν μέχρι σήμερα, με τον ίδιο ζήλο οι συνεχιστές τους, τιμώντας την Κύπρο, την Ελλάδα και τους ήρωες μας.

Η παρακαταθήκη που μάς άφησε ο Δημήτριος Λούρμπας και όλοι οι ήρωές μας που έχασαν τη ζωή τους υπερασπιζόμενοι την πατρίδα μας, δείχνει σε όλους εμάς τον δρόμο της ευθύνης και του καθήκοντος να συνεχίσουμε τον αγώνα για ελευθερία.

Η υπερηφάνεια μας για αυτά τα ηρωικά παλληκάρια που προσωποποίησαν την αρετή, μισό αιώνα μετά, είναι ακόμη πιο έντονη. Νιώθουμε υπερήφανοι για την κληρονομιά που μας άφησαν. Που με αξιοζήλευτο θάρρος, γενναιότητα, δύναμη ψυχής και τόλμη στάθηκαν αγέρωχοι και αντιστάθηκαν στην επίθεση και την επιβουλή της τουρκικής στρατιάς. Που «ποτέ από το χρέος μη κινούντες» αγωνίστηκαν μέχρι τέλους και έπεσαν ηρωικώς μαχόμενοι για την υπεράσπιση της πατρίδας μας, για να διαφυλάξουν τις αξίες και την ελευθερία της χώρας μας.

Σήμερα η ψυχή του Δημήτριου Λούρμπα θα αναπαυθεί με δόξα και τιμή, όπως του αξίζει. Όπως αξίζει σε όλους τους ανδρειωμένους, που θυσιάστηκαν για την πατρίδα μας.

Αιωνία και τιμημένη η μνήμη σου Δημήτριε μας του Δημήτρη και της Μαρίας και ελαφρύ το χώμα που θα σε σκεπάσει. Ο σεβασμός, ο θαυμασμός, η εκτίμηση και η υπερηφάνεια μας θα σε συνοδεύουν για πάντα.

(ΡΜ/ΓΣ/ΕΑθ)