Ανακοινωθέντα

Η Υπουργική Σύνοδος για την Ενέργεια των 9 μεσογειακών χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), MED9, η οποία θα πραγματοποιηθεί στη Λάρνακα στις 23 Σεπτεμβρίου, έχει ως κύριο στόχο την περαιτέρω εμβάθυνση της συνεργασίας των χωρών-μελών της συμμαχίας και τη χάραξη κοινής πορείας και πολιτικών σε θέματα που αφορούν στην ενεργειακή μετάβαση, την ενεργειακή ασφάλεια και τη μείωση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας στην περιοχή της Μεσογείου. Ως εκ τούτου, πέρα από τους Υπουργούς ή τους εκπροσώπους τους, της Γαλλίας, της Ελλάδας, της Ιταλίας, της Ισπανίας, της Κροατίας, της Μάλτας, της Πορτογαλίας και της Σλοβενίας, στις εργασίες της Συνόδου θα συμμετέχουν επίσης εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Διεθνούς Οργανισμού Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (IRENA).

Το πρόγραμμα εργασίας της Συνόδου για το 2024, η οποία είναι η δεύτερη άτυπη Σύνοδος των Υπουργών Ενέργειας των MED9 μετά την αντίστοιχη που πραγματοποιήθηκε στη Μάλτα πέρσι, στοχεύει:

1. Στη δημιουργία διαύλου επικοινωνίας μεταξύ των χωρών MED9 και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με σκοπό την ενημέρωση της δεύτερης για την πρόοδο εργασιών της συμμαχίας,
2. στην εξεύρεση πόρων από τα Ταμεία της ΕΕ προς ενίσχυση της χρηματοδότησης διασυνδέσεων ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ των μεσογειακών χωρών της Ένωσης με τρίτες χώρες,
3. στην έναρξη τεχνικής μελέτης με θέμα τη μετατροπή της περιοχής της Μεσογείου σε ενεργειακό κόμβο μεταξύ των χωρών της ΕΕ με τρίτες χώρες, και
4. στη δημιουργία ενός αποτελεσματικού πλαισίου πολιτικής όσον αφορά στα διασυνοριακά έργα ενέργειας, με στόχο την επιτάχυνση των διαδικασιών αδειοδότησης για έργα υποδομών μεταφοράς ενέργειας και υπεράκτια έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ).

Πρόκειται, όπως αντιλαμβάνεστε, για κοινές στρατηγικές μας επιδιώξεις, οι οποίες μπορούν να συμβάλουν ουσιαστικά στην επίτευξη των φιλόδοξων κλιματικών και ενεργειακών στόχων που έχουμε όλες οι χώρες της συμμαχίας MED9 ως κράτη μέλη της ΕΕ. Ειρήσθω εν παρόδω, υπενθυμίζω, οι στόχοι αυτοί έχουν τεθεί τόσο μέσω του πακέτου μέτρων «Fit for 55» όσο και μέσω της ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και αφορούν στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, στην ενεργειακή απόδοση και στην περαιτέρω διείσδυση ανανεώσιμων πηγών στο ενεργειακό μείγμα της Ευρώπης.

Αναμφίβολα, τα θέματα που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα εργασίας της Συνόδου για την Ενέργεια είναι πολυδιάστατα και για την υλοποίησή τους χρειάζεται συλλογική προσπάθεια από τις χώρες MED9, καθώς και η έμπρακτη υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Η Υπουργική Σύνοδος αποτελείται από δύο μέρη, μετά το πέρας των οποίων θα παραχωρηθεί συνέντευξη Τύπου και θα ακολουθήσει γεύμα εργασίας.

Αντικείμενο συζήτησης του πρώτου μέρους της Συνόδου θα είναι η δημιουργία κόμβου στη Μεσόγειο για μεταφορά πράσινης ενέργειας μεταξύ των ευρωπαϊκών και τρίτων χωρών, η υλοποίηση του οποίου αναμένεται να επιφέρει πολλαπλά οφέλη. Συγκεκριμένα, το πιο πάνω έργο μπορεί να βοηθήσει τις ευρωπαϊκές χώρες στην επίτευξη των ενεργειακών τους στόχων, να διασφαλίσει την ενεργειακή ασφάλεια των διασυνδεδεμένων χωρών και να προωθήσει την ειρήνη και σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου. Παράλληλα, ένα έργο τέτοιου μεγέθους προσφέρει σημαντικές ευκαιρίες σε σχέση με τη δημιουργία θέσεων εργασίας, την απόκτηση τεχνογνωσίας και την οικονομική ανάπτυξη.

Το δεύτερο μέρος της Συνόδου θα εστιάσει στην επιτάχυνση των διαδικασιών αδειοδότησης για έργα ΑΠΕ. Η αδειοδότηση για όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ είναι ένα πολυσύνθετο και πολύπλοκο ζήτημα, για το οποίο απαιτείται η συνδρομή πολλών αρμοδίων Αρχών. Προς διευκόλυνση, λοιπόν, των επενδυτών και επιτάχυνση και απλοποίηση της συνολικής διαδικασίας αδειοδότησης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εισήγαγε την υποχρέωση για δημιουργία ενιαίου σημείου επαφής (one-stop-shop).

Σε κάθε περίπτωση, η ενδεχόμενη υλοποίηση διασυνοριακών έργων με σκοπό την εκπλήρωση του κοινού μας οράματος για δημιουργία ενεργειακού κόμβου στη Μεσόγειο αναμένεται να θέσει εμπόδια σε πιθανούς επενδυτές κατά το στάδιο της αδειοδότησης, λόγω των διαφορετικών νομικών πλαισίων και διαδικασιών αδειοδότησης που ισχύουν σε κάθε χώρα. Στόχος της συζήτησης θα είναι η εξεύρεση συνεργειών μεταξύ των χωρών κατά την αδειοδότηση διασυνοριακών έργων. Στη συνεδρίαση θα γίνει παρουσίαση της Υπηρεσίας Ενιαίας Εξυπηρέτησης για έργα ΑΠΕ του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, η οποία λειτουργεί από τον Ιούλιο του 2023.

Κατά τη διάρκεια, τέλος, του γεύματος εργασίας, η συζήτηση θα επικεντρωθεί στην ανάγκη για δημιουργία πλαισίου πολιτικής για υπεράκτιες τεχνολογίες ΑΠΕ, οι οποίες δύναται να περιλαμβάνουν ανεμογεννήτριες, πλωτά φωτοβολταϊκά και κυματική ενέργεια. Η εκμετάλλευση του θαλάσσιου χώρου της Μεσογείου για ανάπτυξη έργων ΑΠΕ αναμένεται να επιφέρει πολλαπλά οφέλη, όμως για την ανάπτυξη τέτοιων έργων απαιτείται η διαμόρφωση χάρτη πορείας, η ανάπτυξη κατάλληλων υποδομών για την υποστήριξή τους και φυσικά η ύπαρξη κατάλληλου νομικού και ρυθμιστικού πλαισίου.

Ευχαριστώ για την προσοχή σας. 

(ΓΑ/ΝΖ/ΓΣ)