Ανακοινωθέντα

Με ιδιαίτερη χαρά χαιρετίζω την τελετή βράβευσης των σχολείων που διακρίθηκαν στον Διαγωνισμό «Ειρηνική επίλυση διαφορών και αξία του διαλόγου», στο πλαίσιο της πρόληψης της βίας και της νεανικής παραβατικότητας στο σχολείο και της προαγωγής της ενεργού πολιτότητας κατά τη σχολική χρονιά 2023-24. Ο διαγωνισμός αποτελεί πλέον θεσμό και έκφραση της αγαστής συνεργασίας ανάμεσα στο Υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας και στο Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως. Ευχαριστούμε τους εταίρους μας για αυτή την πολύτιμη και συνεχή συνεργασία.

Στόχος του διαγωνισμού είναι η προώθηση παιδαγωγικών πρακτικών στο πλαίσιο της πολιτικής του για πρόληψη και αντιμετώπιση των φαινομένων της παραβατικότητας και της βίας στο σχολείο και εμπίπτει στο πλαίσιο της Εθνικής Στρατηγικής για την Πρόληψη και Διαχείριση της Βίας στο Σχολείο του Υπουργείου Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας και του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Εγκληματικότητας του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως. Η προκήρυξη του διαγωνισμού έλαβε χώρα κατά την περσινή σχολική χρονιά και με ιδιαίτερη ικανοποίηση παρατηρούμε ότι τα σχολεία ανταποκρίθηκαν και ενσωμάτωσαν τόσο δημιουργικές δράσεις στο ήδη επιφορτισμένο έργο που είχαν να διατελέσουν. 

Οι συγκρούσεις είναι ένα φυσικό μέρος της ανθρώπινης αλληλεπίδρασης και η σχολική τάξη δεν αποτελεί εξαίρεση. Συχνά συνδέουμε τις συγκρούσεις με αρνητικά συναισθήματα και εντάσεις. Ωστόσο, η σύγκρουση μπορεί να θεωρηθεί ως ευκαιρία για ανάπτυξη και μάθηση, εφόσον τύχει κατάλληλης διαχείρισης. Η παραγνώριση ή ο λάθος χειρισμός των διαφορών και των συγκρούσεων είναι που μπορεί να οδηγήσει σε παρεμπόδιση της μάθησης και στις τεταμένες σχέσεις.

Ως εκ τούτου, είναι εξαιρετικά σημαντικό για τους εκπαιδευτικούς να κατανοήσουν τη δυναμική του φαινομένου προκειμένου να διαχειριστούν αποτελεσματικά συγκρουσιακές καταστάσεις.  Κάθε φορά που οι μαθητές και οι μαθήτριες διαχειρίζονται τις διαφορές με εποικοδομητικό και ειρηνικό τρόπο αναπτύσσουν  δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων, αποτελεσματικής επικοινωνίας και ενσυναίσθησης, ενώ η συνολική εμπειρία μάθησης είναι ποιοτικότερη. Η ειρηνική επίλυση διαφορών στην τάξη είναι απαραίτητη για τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος σεβασμού, εμπιστοσύνης, συμπερίληψης και συνεργασίας και οδηγεί στην καλύτερη κατανόηση της προοπτικής του άλλου, καθώς και στην ανάπτυξη βασικών κοινωνικών  και συναισθηματικών δεξιοτήτων.

Η ύπαρξη αποτελεσματικών στρατηγικών πρόληψης και διαχείρισης συγκρούσεων είναι πρωταρχικής σημασίας για τη διατήρηση ενός θετικού και παραγωγικού περιβάλλοντος μάθησης, ενώ ο δημοκρατικός διάλογος στηρίζει οποιαδήποτε στρατηγική επίλυσης συγκρούσεων. Σε μια τάξη βασισμένη στον διάλογο, οι μαθητές και οι μαθήτριες από παθητικοί αποδέκτες πληροφοριών, συμμετέχουν ενεργά στη δική τους εκπαίδευση. Ο διάλογος στη τάξη τούς ενθαρρύνει να κάνουν ερωτήσεις, να τεκμηριώνουν και να μοιράζονται τις απόψεις τους, να συμβάλλουν στη συλλογική γνώση. Τους παρέχει μια μοναδική ευκαιρία  να εκφράσουν λεκτικά την κατανόησή τους, να φέρουν τις σκέψεις τους στην επιφάνεια και να τις εξετάσουν προσεκτικά. Συμμετέχοντας σε διάλογο μπορούν να εντοπίσουν κενά γνώσης, να αμφισβητήσουν δικές τους υποθέσεις ή άλλων ατόμων, να επιχειρηματολογήσουν, να ενισχύσουν την κατανόησή τους με τη βοήθεια των συμμαθητών, των συμμαθητριών και των εκπαιδευτικών τους.

Στο πλαίσιο της αντιρατσιστικής του πολιτικής το Υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας υιοθετεί τις αρχές του δημοκρατικού διαλόγου και προωθεί την ειρηνική επίλυση διαφορών, επιδεικνύοντας μηδενική ανοχή σε επιθετικές συμπεριφορές ή ρατσιστικές διακρίσεις που σχετίζονται με ιδιαίτερα και διακριτά χαρακτηριστικά. Η γνωστοποίηση και η προώθηση της αντιρατσιστικής αυτής πολιτικής στο σχολικό περιβάλλον δημιουργεί μια κουλτούρα εκτίμησης και σεβασμού των χαρακτηριστικών όλων των ατόμων, ενώ συνδράμει στη μείωση ρατσιστικών συμπεριφορών.

Αγαπητά μου παιδιά,

Το Υπουργείο μας, αναγνωρίζει τις πολλαπλές μορφές διαφορετικότητας και στόχο έχει να διασφαλίσει για όλους και όλες εσάς ένα περιβάλλον συμπερίληψης, ασφάλειας, σεβασμού και ισότητας. Θέλουμε να μπορείτε να απολαμβάνετε στο μέγιστο τις εκπαιδευτικές ευκαιρίες που σας προσφέρονται μέσα σε ένα σχολικό περιβάλλον συμπεριληπτικό και δημοκρατικό, απαλλαγμένο από κάθε μορφή βίας. Πιστεύουμε ότι η συμμετοχή των σχολείων σας σε ένα τέτοιο διαγωνισμό, συντείνει στη διαμόρφωση εγγράμματων πολιτών με κοινωνικές δεξιότητες, υπευθυνότητα, δημοκρατικό ήθος, αλλά και σεβασμό στην αξία της μοναδικότητας του κάθε ανθρώπου. Δημιουργεί μια διαδικασία μάθησης και διδασκαλίας για απόκτηση γνώσεων, για ανάπτυξη στάσεων, αντιλήψεων και κοινωνικών δεξιοτήτων, για την έκφραση συμπεριφορών που προάγουν και διασφαλίζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη δικαιοσύνη και την ισότητα. Παράλληλα, προκαλείται η απαραίτητη αλληλεπίδραση ανάμεσα στο σχολείο, στην κοινότητα και στην ευρύτερη πολιτεία και προάγονται συντονισμένα από διάφορους φορείς της σχολικής κοινότητας οι αξίες της δημοκρατικής συμμετοχής, της συμπερίληψης, της δημιουργικότητας, της καινοτομίας και της μηδενικής ανοχής σε κάθε μορφή βίας. Επομένως, σας συγχαίρω θερμά για τη συμμετοχή σας σε αυτό τον τόσο σημαντικό διαγωνισμό.

Συγχαίρω, επίσης, τις διευθύνσεις των σχολείων και τους/τις εκπαιδευτικούς για την ευκαιρία έκφρασης που έχουν δώσει στους μαθητές και στις μαθήτριες μέσα από καινοτόμες δράσεις, καθώς επίσης τους/τις λειτουργούς του Παρατηρητηρίου για τη Βία στο Σχολείο, της Υπηρεσίας Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας και τους/τις λειτουργούς του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως που εργάστηκαν για την υλοποίηση του Διαγωνισμού.

Ύψιστη προτεραιότητά μας είναι να οικοδομήσουμε από κοινού μία κοινωνία βασισμένη στην ισότητα και στον σεβασμό. Σημαίνουσα προς την κατεύθυνση αυτή, είναι η εφαρμογή αλλά και η συμμετοχή όλων σε δράσεις όπως αυτές που πλαισίωσαν το σκεπτικό και την υλοποίηση του διαγωνισμού. Σας διαβεβαιώνω, λοιπόν, ότι ως Υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας θα συνεχίσουμε και θα εντείνουμε τις προσπάθειες, τους σχεδιασμούς μας και τη συνεργασία μας με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, προκειμένου το σχολικό περιβάλλον να αποτελεί ένα υγιές και ασφαλές περιβάλλον το οποίο θα προλαμβάνει πρωτίστως, αλλά και θα διαχειρίζεται αποτελεσματικά την επίλυση των διαφορών και θα υπερασπίζεται τα ανθρώπινα δικαιώματα.

(ΝΓιαν/ΑΦ)