Ανακοινωθέντα

Είναι με ιδιαίτερη χαρά που αποδέχτηκα την πρόσκληση της Υπηρεσίας Μεταλλείων και Λατομείων (ΥΜΛ) και του Παγκύπριου Συνδέσμου Σκυροποιών να θέσω υπό την αιγίδα μου τη σημερινή Ημερίδα με θέμα «Σύγχρονη Εξορυκτική Βιομηχανία - Ανάπτυξη με Περιβαλλοντική Ευθύνη - Αποκαταστάσεις και Βιοποικιλότητα». Πρόκειται για μια σημαντική πρωτοβουλία που αγγίζει ένα από τα πιο κρίσιμα θέματα της εποχής μας: τη βιώσιμη ανάπτυξη της εξορυκτικής βιομηχανίας και τον ρόλο της στην αντιμετώπιση των σύγχρονων περιβαλλοντικών προκλήσεων. Παράλληλα, η πρωτοβουλία αυτή υποστηρίζεται πλήρως από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό UEPG (European Aggregates Association), ο οποίος εκπροσωπεί τη βιομηχανία αδρανών υλικών και προωθεί τη βιώσιμη ανάπτυξη στον κλάδο, ενθαρρύνοντας πρακτικές που μειώνουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα και προστατεύουν τη βιοποικιλότητα, ενώ παράλληλα προωθεί την καινοτομία και τη συμμόρφωση με τα περιβαλλοντικά πρότυπα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Αδιαμφησβήτητα, η διαφύλαξη και προστασία των φυσικών ορυκτών μας πόρων είναι επιβεβλημένη, γι’ αυτό ένας από τους κυριότερους στόχους του Υπουργείου μου και της ΥΜΛ είναι η διασφάλιση της επάρκειας λατομικών υλικών μέσα από δράσεις που είναι πλήρως συνυφασμένες με την ορθολογική και βιώσιμη διαχείριση και ανάπτυξη των ορυκτών πόρων. Θέλουμε οι ενέργειές μας να μειώνουν στο ελάχιστο τις επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον. Ταυτόχρονα, μέσα από τον συνεχή εκσυγχρονισμό της νομοθεσίας, καθώς και τη στελέχωσή της ΥΜΛ, εφαρμόζουμε δράσεις για τη σταδιακή αποκατάσταση των χώρων που έχουν επηρεαστεί από τη λατομική και μεταλλευτική δραστηριότητα με απώτερο στόχο την ενσωμάτωση των περιοχών στο ευρύτερο φυσικό περιβάλλον.

Στη λατομική βιομηχανία κυρίως τα αδρανή υλικά, όπως η άμμος, τα χαλίκια και το θραυστό υλικό, αποτελούν θεμελιώδη συστατικά για την κατασκευή υποδομών, κτηρίων και εν γένει έργων. Χωρίς αυτά, η ανάπτυξη σύγχρονων οδικών δικτύων, λιμανιών, αεροδρομίων και άλλων κρίσιμων έργων και υποδομών θα ήταν αδύνατη. Η εξορυκτική βιομηχανία των αδρανών υλικών είναι ένας πυλώνας ανάπτυξης που συνδέεται άμεσα με την οικοδόμηση μιας βιώσιμης και ανθεκτικής οικονομίας, ενώ οφείλουμε να διασφαλίσουμε ότι η εξόρυξή τους γίνεται με τη μέγιστη περιβαλλοντική ευθύνη. Αντίστοιχα, στη μεταλλευτική βιομηχανία προωθούνται έργα παραγωγής στρατηγικών μετάλλων με τη μέθοδο της υδρομεταλλουργίας όπως αυτά του χαλκού και του νικελίου μέσα από την αξιοποίηση υφιστάμενων και εισαγόμενων κοιτασμάτων.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως πολλές από τις πρώτες ύλες που εξορύσσονται είναι απαραίτητες για την κατασκευή πράσινων τεχνολογιών, όπως μπαταρίες, ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά συστήματα. Σε αυτό το πλαίσιο, είναι σημαντικό να αναφερθεί ο Κανονισμός για τις Κρίσιμες Πρώτες Ύλες (Critical Raw Materials Act) της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο οποίος προσφάτως ψηφίστηκε και τέθηκε σε εφαρμογή, και έρχεται να αντιμετωπίσει την αυξανόμενη ζήτηση για κρίσιμες πρώτες ύλες, ενώ είναι και απόλυτα συνδεδεμένος με την προστασία του περιβάλλοντος. Ο Κανονισμός αυτός επιδιώκει να ενισχύσει την στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης, μειώνοντας την εξάρτηση από τρίτες χώρες για την προμήθεια των κρίσιμων αυτών πρώτων υλών, ενώ παράλληλα θέτει αυστηρά κριτήρια για τη βιωσιμότητα της εξόρυξης και την επαναχρησιμοποίηση των πρώτων υλών στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας.

Περαιτέρω, η μείωση των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα είναι ένας ακόμη στόχος που συνδέεται άμεσα με την εξορυκτική βιομηχανία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δεσμευτεί να επιτύχει κλιματική ουδετερότητα έως το 2050, και η εξορυκτική βιομηχανία καλείται να συμβάλει ενεργά στη μείωση των εκπομπών της. Στο πλαίσιο αυτό, οι τεχνολογίες εξόρυξης με χαμηλές εκπομπές, η προώθηση της κυκλικής οικονομίας και η επένδυση στην αποκατάσταση των οικοσυστημάτων αποτελούν βασικούς πυλώνες για την υλοποίηση αυτών των στόχων. Παράλληλα, η χρήση των βέλτιστων διαθέσιμων τεχνικών στη μεταλλευτική και λατομική βιομηχανία είναι πλέον επιβεβλημένη και κρίνεται υψίστης σημασίας για τη βιώσιμη ανάπτυξη των ορυκτών μας πόρων καθώς και την αποκατάσταση των μεταλλείων και λατομείων.

Επιπλέον, είμαι στην ευχάριστη θέση να αναφέρω την σημερινή υπογραφή του Μνημονίου Συνεργασίας μεταξύ της Σχολής Μεταλλειολόγων-Μεταλλουργών Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και της Υπηρεσίας Μεταλλείων και Λατομείων. Αυτή η συνεργασία σηματοδοτεί ένα σημαντικό βήμα προς την ενίσχυση της καινοτομίας και της επιστημονικής έρευνας στον τομέα της εκμετάλλευσης των ορυκτών μας πόρων. Σκοπός του μνημονίου είναι η ενίσχυση της ανταλλαγής τεχνογνωσίας και η ανάπτυξη πρωτοβουλιών για τη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τη μεταλλευτική και λατομική δραστηριότητα, πάντα με γνώμονα τη βιωσιμότητα, την προστασία και εμπλουτισμό της βιοποικιλότητας στους χώρους εξόρυξης, καθώς και η διοργάνωση δράσεων εκπαίδευσης, έρευνας και καινοτομίας σε θέματα βιώσιμης ανάπτυξης του ορυκτού πλούτου της Κύπρου.

Αναμένω με πολύ ενδιαφέρον τα πορίσματα της σημερινής ημερίδας, έτσι ώστε να αναπτυχθούν δράσεις, ενέργειες και θεσμικές τροποποιήσεις με γνώμονα την ορθολογική ανάπτυξη των ορυκτών πόρων. Σε αυτήν την προσπάθεια δεν περισσεύει κανείς και έχουμε υποχρέωση να ενώσουμε δυνάμεις όλοι οι εμπλεκόμενοι για την επίτευξη του στόχου.

Σας ευχαριστώ θερμά για τη συμμετοχή σας και εύχομαι καλή επιτυχία στις εργασίες της ημερίδας. 

(ΕΦυς/ΕΑθ)