Ανακοινωθέντα

Με αισθήματα δέους και εθνικής υπερηφάνειας τιμάμε σήμερα την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940 και το μεγαλείο της αντίστασης του Έθνους μας κατά του φασισμού και του ναζισμού. Τιμάμε μια από τις κορυφαίες στιγμές στην ιστορία του ελληνικού έθνους, αλλά και σημαντικό σταθμό στην εξέλιξη της παγκόσμιας ιστορίας.

Στις 28 Οκτωβρίου του 1940 η Ελλάδα, 18 χρόνια μετά την τραγωδία της Μικρασιατικής καταστροφής, απαντά αρνητικά στο ιταλικό τελεσίγραφο και μπαίνει σε μια τιτάνια μάχη με τις δυνάμεις του Μουσολίνι. Το 1940, το «ΟΧΙ» δια στόματος του Ιωάννη Μεταξά και το «Αέρα» των βουνών της Ηπείρου ενώθηκε με το «Μολών Λαβέ» του Λεωνίδα και το «Νενικήκαμεν» του Φειδιππίδη. Ο ελληνικός λαός στάθηκε απέναντι στις σιδερόφρακτες φασιστικές ορδές και πολέμησε με πάθος για την Ελευθερία.

Ο ελληνικός λαός αντιστάθηκε στα βουνά της Ηπείρου και στο αλβανικό μέτωπο σε εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες, έχοντας να αντιμετωπίσει όχι μόνο τον εχθρό αλλά και τη βροχή και την λάσπη, το κρύο και το χιόνι. Παλεύοντας εναντίον των ιταλικών δυνάμεων και των στοιχείων της φύσης, οι Έλληνες πέτυχαν σημαντικές νίκες, απελευθερώνοντας τη μια πόλη μετά την άλλη. Τη μεγάλη και ιστορική νίκη στα βουνά της Πίνδου με την πανωλεθρία του εισβολέα ακολούθησε η θριαμβευτική είσοδος στην Κορυτσά και η απελευθέρωση επίσης του Αργυρόκαστρου, της Μοσχόπολης, της Πρεμετής, του Δέλβινου και των Αγίων Σαράντα.

Όταν οι Ιταλοί δεν μπορούσαν πλέον να τα βάλουν με τους Έλληνες αγωνιστές, η ναζιστική Γερμανία εισέβαλε στην Ελλάδα. Στα χρόνια της Γερμανικής κατοχής η μαζική αντίσταση του ελληνικού λαού, παρά τη τρομοκρατία των κατακτητών, τις ομαδικές εκτελέσεις και τα φοβερά αντίποινα, ήταν ηρωική.

Μέχρι το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, η Ελλάδα μετρούσε τις μεγαλύτερες απώλειες, σε αναλογία με τον πληθυσμό της, από τις χώρες της Συμμαχίας. Οι αριθμοί είναι τρομακτικοί: το σύνολο των νεκρών τόσο στις μάχες και τις εκτελέσεις όσο και από τις κακουχίες έφτασε σχεδόν τις 600.000. Η αντίσταση διήρκησε 219 ημέρες, ενώ στις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης η μέγιστη διάρκεια της αντίστασης ήταν 65.

Η σπουδαιότητα και η αξία της αντίστασης των Ελλήνων, πρώτα ενάντια στους Ιταλούς και στη συνέχεια ενάντια στις σιδερόφρακτες δυνάμεις του Αδόλφου Χίτλερ, έχει αναγνωριστεί τόσο από τους ιστορικούς όσο και από τους πρωταγωνιστές της εποχής.

Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Φραγκλίνος Ρούσβελτ αναφερόμενος στους Έλληνες σημειώνει: «Όταν όλος ο κόσμος έχασε την ελπίδα του, οι Έλληνες τόλμησαν να αμφισβητήσουν το αήττητο του γερμανικού τέρατος, υψώνοντας απέναντί του το υπερήφανο πνεύμα της Ελευθερίας.»

Ο Βρετανός Πρωθυπουργός Winston Churchill φέρεται να είπε: «Στο εξής δεν θα λέμε ότι οι Έλληνες πολεμούν σαν ήρωες, αλλά ότι οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες.»

Η πατρίδα μας, η Κύπρος, δεν θα μπορούσε να μην είναι παρούσα στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ήδη από την έναρξη του πολέμου το 1939, ως αποικία του Βρετανικού Στέμματος είχε στείλει άνδρες στο Δυτικό μέτωπο, στη Βόρειο Αφρική και στη Δουγκέρκη. Η έκρηξη του ελληνοϊταλικού πολέμου, όμως, συντάραξε τον ελληνισμό του νησιού, ο οποίος παρά την βρετανική κατοχή βγήκε στους δρόμους μαζικά, πανηγυρίζοντας με ελληνικές σημαίες. Η είσοδος της Ελλάδας στον πόλεμο στο πλευρό των δυνάμεων της Αντάντ οδήγησε στην έξαρση του εθελοντικού ρεύματος.

Τριάντα και πλέον χιλιάδες Κύπριοι γράφτηκαν ως εθελοντές στον ελληνικό στρατό, ενώ όλοι όσοι μπορούσαν συνεισέφεραν από το υστέρημά τους στον αγώνα του Έθνους με τη διεξαγωγή εράνων. Η Βρετανική κυβέρνηση, όμως, δεν επέτρεψε την κατάταξη Κυπρίων στον ελληνικό στρατό. Για τον λόγο αυτό, οι περισσότεροι Κύπριοι εθελοντές εντάχθηκαν στο «Κυπριακό Σύνταγμα» και στην «Κυπριακή Εθελοντική Δύναμη» που είχαν δημιουργηθεί από τους Βρετανούς.

Οι Κύπριοι σε όλα τα μέτωπα που κλήθηκαν να πολεμήσουν, σε Ελλάδα, Ιταλία, Γαλλία, Αίγυπτο, Ινδία, Σιγκαπούρη και αλλού, χωρίς δισταγμό και χωρίς δεύτερη σκέψη, πολέμησαν για την προάσπιση των υψηλότερων ιδανικών της ανθρωπότητας, τη δικαιοσύνη και την ελευθερία, την οποία οι ίδιοι τόσο πολύ λαχταρούσαν. Κάποιοι έδωσαν στον αγώνα ό,τι πιο πολύτιμο διέθεταν, την ίδια τους τη ζωή. Συνολικά χάθηκαν 373 άνδρες και μια γυναίκα, από την Κύπρο, Έλληνες, Τούρκοι, Αρμένιοι, Μαρωνίτες και Λατίνοι.

Συμπατριώτισσες και συμπατριώτες,

Δυστυχώς, η Κύπρος εξακολουθεί να αποστερείται την δική της πολυπόθητη ελευθερία. Εδώ και 50 χρόνια η Τουρκία καταπατεί με τη δύναμη των όπλων το 37% του εδάφους μας, αμφισβητεί τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, παραβιάζει κάθε αρχή δικαίου και προχωρεί μεθοδευμένα στον εποικισμό του νησιού μας. Χωρίς κανένα σεβασμό στις βασικές ελευθερίες των νόμιμων κατοίκων του τόπου, ξεπουλά από το 1974 την πολιτιστική μας κληρονομιά και να καταστρέφει τις εκκλησίες μας.

Το Έπος του 1940 και το ΟΧΙ των Ελλήνων μας καθοδηγούν και μας υπενθυμίζουν το τεράστιο χρέος που φέρουμε στους ώμους μας για την προάσπιση των εθνικών μας κυριαρχικών δικαιωμάτων. Πρώτιστος στόχος μας δεν είναι άλλος από την απελευθέρωση, από τον τερματισμό της κατοχής και την επανένωση της πατρίδας μας.

Γι’ αυτό και ως Κυβέρνηση αξιοποιούμε στο μέγιστο βαθμό την ευρωπαϊκή μας ιδιότητα, διευρύνουμε με κάθε ευκαιρία τον διπλωματικό μας ορίζοντα και μέσα από ουσιαστικές συνέργειες καταφέραμε να ισχυροποιήσουμε τα πολιτικά μας ερείσματα και να θεωρούμαστε πυλώνας ασφάλειας και σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή.

Από αυτή την πρόσφατη κοινή συνάντηση του Προέδρου της Δημοκρατίας με τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών και τον Τουρκοκύπριο ηγέτη έχει επιτευχθεί η συνέχεια της προσπάθειας επανέναρξης των διαπραγματεύσεων μέσα από τη σύγκληση μιας διευρυμένης συνάντησης, στην παρουσία των τριών εγγυητριών δυνάμεων. Η Κυπριακή Κυβέρνηση συνεχίζει να εκφράζει την ετοιμότητά της για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων από το σημείο που έχουν διακοπεί, όπως επίσης και για την ανάγκη η διευρυμένη συνάντηση να συγκληθεί το συντομότερο δυνατόν.

Δεν θα σταματήσουμε να αγωνιζόμαστε για την εξεύρεση μιας διαρκούς και λειτουργικής λύσης, η οποία να είναι μεν αποτέλεσμα συμβιβασμού, αλλά να διασφαλίζει τη βιωσιμότητα και τη λειτουργικότητα, χωρίς επεμβατικά και εγγυητικά δικαιώματα και χωρίς τη μόνιμη παρουσία τουρκικού στρατού. Μια λύση που να επανενώνει την πατρίδα μας και να διασφαλίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις βασικές ελευθερίες όλων των Κυπρίων μέσα σε συνθήκες ελευθερίας, ειρήνης, δημοκρατίας και ασφάλειας.

Όραμά μας όμως είναι, ταυτόχρονα, να βελτιώσουμε την καθημερινότητα του κάθε ενός και της κάθε μιας από εσάς, σε μια Κύπρο που όντως αλλάζει, που μεταρρυθμίζεται συνεχώς. Με μια υπεύθυνη οικονομική πολιτική, σε ένα σύγχρονο ψηφιακό κράτος, πρότυπο διαφάνειας και λογοδοσίας, που παράλληλα να είναι κοινωνικά ευαίσθητο και υπερήφανο για τον ρόλο που διαδραματίζει στην περιοχή. Μια Κύπρο με αυτοπεποίθηση, που νοιάζεται για όλους, και όχι τους λίγους. Ένα κράτος που έχει τη νέα γενιά στην προμετωπίδα των δράσεών του.

Συμπατριώτες και συμπατριώτισσες,

Το ΟΧΙ των Ελλήνων του 1940 αποτελεί το φάρο για τον κάθε ένα από εμάς, αντλώντας διδάγματα από την ένδοξη ιστορία του Ελληνισμού. Οφείλουμε να θυμόμαστε τον αγώνα που έδωσαν οι πρόγονοί μας το 1940 με τη μικρή σε μέγεθος Ελλάδα, με το τεράστιο όμως αγωνιστικό φρόνημα του Έλληνα, και να αντλούμε δύναμη για τον δικό μας αγώνα.

Οφείλουμε να μην ξεχνάμε και να μεταλαμπαδεύουμε στις νέες γενιές τις αρχές αυτών που έδωσαν τη ζωή τους για την ελευθερία. Έχουμε υποχρέωση να τιμήσουμε τη θυσία τους με πλήρη επίγνωση του χρέους έναντι της Ιστορίας.

Με αυτές τις σκέψεις, με συναισθήματα υπερηφάνειας για το χθες, και αισιοδοξίας για το αύριο, ας τιμήσουμε και φέτος την 28η Οκτωβρίου.

Τιμή και δόξα στους ήρωες του ‘40.

Τιμή και δόξα σε όλους τους ήρωες μας.

(EK/ΑΦ/ΜΣ)