Ανακοινωθέντα

Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω, ομολογώντας ότι διακατέχομαι από βαθύτατη συγκίνηση κάθε φορά που παρίσταμαι σε εκδήλωση που πραγματεύεται την κυπριακή τραγωδία. Πολύ περισσότερο όταν αυτή η εκδήλωση διοργανώνεται από αδέλφια μας, Έλληνες, εδώ στην ξακουστή Μακεδονία. Αποτελεί, λοιπόν, ξεχωριστή τιμή για εμένα να βρίσκομαι ανάμεσα σε όλους εσάς, σε αυτή την ιδιαίτερα σημαντική επιστημονική σύναξη. Η χαρά μου, φυσικά, θα ήταν σαφώς μεγαλύτερη εάν αφορμή για τη συνάντησή μας απόψε δεν ήταν η ανοικτή πληγή των πενήντα χρόνων από την παράνομη τουρκική εισβολή και τη συνεχιζόμενη κατοχή, αλλά για να γιορτάσουμε την επανένωση της Κύπρου.

Άγιοι Πατέρες,

Κυρίες και Κύριοι,

Το τριήμερο διεθνές επιστημονικό συνέδριο υπό τον τίτλο «Κύπρος και Ρωμιοσύνη» αποτελεί μια από τις σημαντικότερες εκδηλώσεις που διοργανώθηκαν φέτος για τα πενήντα χρόνια από την τουρκική εισβολή. Γι’ αυτό με μεγάλη προθυμία το έθεσα υπό την αιγίδα μου. Και είμαι ιδιαίτερα ευτυχής που συμμετέχω σε αυτό, για να σας μεταφέρω, ανάμεσα σε πολλά άλλα, την αγάπη και την εκτίμηση όλων των συμπατριωτών μου και της επίσημης κυπριακής πολιτείας. Για να σας εκφράσω τις ευχαριστίες μας για τον αγώνα που δίδετε εδώ και τόσα χρόνια, ο καθένας με τον δικό του τρόπο, από το δικό του μετερίζι, μεταφέροντας τον πυρσό της ελπίδας σε κάθε σπιθαμή ελληνικής γης, από τον Έβρο μέχρι την Γαύδο και από τους Οθωνούς μέχρι το Καστελόριζο.

Με αισθήματα, λοιπόν, δέους και βαθύτατης ευθύνης στεκόμαστε όλοι μπροστά στην Ιστορία, στους ανθρώπους που έφυγαν από τη ζωή αδικαίωτοι χωρίς να επιστρέψουν στα σπίτια τους, στους πρόσφυγες που ακόμα καρτερούν, στους αγνοούμενούς μας, στους ηρωικούς εγκλωβισμένους μας. Μπροστά σε αυτούς που πενήντα χρόνια μετά αναζητούν ακόμη συγγενείς, σε ήρωες που έδωσαν τη ζωή τους, σε παιδιά που έχασαν πατεράδες.

Στεκόμαστε με δέος μπροστά στους ανθρώπους που φέρουν ακόμα τα τραύματα στο σώμα τους από τις μάχες του πολέμου. Στους συγγενείς των ηρώων και αγνοουμένων, όπως επίσης σε όλους όσοι βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή για προάσπιση της Δημοκρατίας και αντιμετώπιση του Τούρκου εισβολέα.

Στεκόμαστε με δέος μπροστά στην Ιστορία μας και στις πληγές του 1974 που δυστυχώς παραμένουν ανοικτές. Για 50 χρόνια η Κύπρος και ο λαός της βιώνουν καθημερινά τις τραγικές συνέπειες της τουρκικής εισβολής και συνεχιζόμενης κατοχής.

Για πενήντα χρόνια βιώνουν:

Τον άδικο χαμό εκατοντάδων ανθρώπων και τον βίαιο ξεριζωμό δεκάδων χιλιάδων οικογενειών.

Τη συνεχιζόμενη παράνομη στρατιωτική κατοχή πέραν του ενός τρίτου της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Την παραβίαση βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, θεμελιωδών ελευθεριών όλων των προσφύγων.

Τον παράνομο τουρκικό εποικισμό.

Τους αγνοούμενους, των οποίων η τύχη δεν έχει ακόμη διακριβωθεί.

Τους εγκλωβισμένους που τόσα χρόνια μετά παρέμειναν, παρά τις αντιξοότητες, στα σπίτια τους, θυμίζοντας καθημερινά την ταυτότητα του τόπου μας.

Την καταστροφή της πολιτιστικής και θρησκευτικής μας κληρονομιάς.

Και ξέρετε, όλα όσα μόλις προανέφερα, δεν είναι επαναλαμβανόμενες επετειακές ρητορείες, αλλά η ψυχρή πραγματικότητα στην Ευρωπαϊκή Κύπρο τα τελευταία 50 χρόνια.

Άγιοι Πατέρες,

Κυρίες και Κύριοι,

Θέλω να αξιοποιήσω την εδώ παρουσία μου, για να αποτίσω και φόρο τιμής στους Ελλαδίτες αδελφούς μας που έπεσαν μαχόμενοι με ανδρεία και αυταπάρνηση για προάσπιση της ανεξαρτησίας, της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας, αφήνοντας την τελευταία τους πνοή στην ακριτική Κύπρο. Εκφράζω την ευγνωμοσύνη της Πολιτείας και σύμπαντος του Κυπριακού Ελληνισμού για τη θυσία και την προσφορά τους, καθώς επίσης σε όλους τους Ελλαδίτες αδελφούς μας, οι οποίοι αγωνίστηκαν για την απόκρουση της ιταμής τουρκικής Εισβολής.

Θέλω, ταυτόχρονα, να εκφράσω τη γνήσια ευγνωμοσύνη του Κυπριακού Ελληνισμού για την έμπρακτη και σταθερή συμπαράσταση και στήριξη που η Ελλάδα και ο αδελφός ελληνικός λαός προσφέρουν κατά τα 50 αυτά χρόνια στον αγώνα μας για επιβίωση, ανάπτυξη και δικαίωση. Η συμπαράσταση και η στήριξή σας αποτελούν για εμάς το ισχυρότερο και συμπαγέστερο θεμέλιο του αγώνα που διεξάγουμε.

Κυρίες και Κύριοι,

Σε αυτά τα πενήντα χρόνια κατοχής, ο κυπριακός λαός δεν συμβιβάστηκε και δεν έχει συνηθίσει. Ο κυπριακός λαός υπομένει και αγωνίζεται για ένα καλύτερο αύριο. Παρά τις δυσκολίες, τα προβλήματα και τις κακουχίες, ο κυπριακός λαός μπορεί να είναι περήφανος γιατί κατάφερε να εγερθεί από τα ερείπια της καταστροφής, λαβωμένος, αλλά όχι παραδομένος. Χάρη στους αγώνες του λαού μας, σε συνδυασμό με την άριστη συνεργασία Αθηνών-Λευκωσίας και την εθνική ομοψυχία που θεμελιώθηκε πάνω στην ακατάπαυστη στήριξη όλων εσάς, του ελληνικού λαού, της Εκκλησίας, των κυβερνήσεων και του συνόλου των πολιτικών δυνάμεων της Ελλάδας, η Κύπρος όχι μόνον δεν υπέκυψε, αλλά, αντιθέτως, ανασυγκροτήθηκε, προόδευσε και εξελίχθηκε σε ένα κράτος με ζηλευτές επιδόσεις σε πολλούς τομείς.

Το κορυφαίο γεγονός της ένταξης της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2004, η σημαντικότερη εξέλιξη από ιδρύσεως της Κυπριακής Δημοκρατίας, έθεσε τη χώρα μας σε τροχιά πολιτικής και οικονομικής σταθερότητας, εξέλιξη που τής προσφέρει πολύτιμα ερείσματα και εργαλεία, ειδικά σε περιόδους μείζονων κρίσεων, όπως αυτές που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια.

Ως αποτέλεσμα αυτής της τεράστιας πολιτικής και διπλωματικής επιτυχίας, της σημαντικότερης εξέλιξης από τότε που η Κυπριακή Δημοκρατία έγινε ανεξάρτητο κράτος, που έγινε εφικτή χάρη και στη σθεναρή στάση της Ελλάδας, η Κύπρος διαθέτει σήμερα, με πράξεις και όχι με λόγια, ουσιαστικό ρόλο και λόγο στα μεγάλα ζητήματα που απασχολούν τον σύγχρονο κόσμο και ειδικότερα σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Η στρατηγικής σημασίας γεωγραφική θέση της και οι αναβαθμισμένες σχέσεις με το σύνολο των γειτονικών κρατών επιτρέπουν να λειτουργεί, όπως αποδεικνύεται μέσα και από τις πρόσφατες μας δράσεις, ως πυλώνας ασφάλειας και σταθερότητας και ως γέφυρας συνεργασίας στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Ανατολικής Μεσογείου, μίας περιοχής με ιδιαίτερη γεωστρατηγική σημασία. Και είμαστε πραγματικά περήφανοι που η μικρή και ημικατεχόμενη Κύπρος ενισχύει το περιφερειακό και διεθνές αποτύπωμά της, αποδεικνύοντας κατ’ επανάληψη ότι δεν είναι μέρος του προβλήματος, αλλά ουσιαστικός εταίρος στην προσπάθεια της διεθνούς κοινότητας για αντιμετώπιση των πολλαπλών και πολυεπίπεδων προκλήσεων.

Σημαντικότερο, όμως, όλων, Κυρίες και Κύριοι, Αγαπητοί Φίλοι, είναι το γεγονός ότι πλέον, μετά την ένταξη στην ευρωπαϊκή οικογένεια, η πορεία της Κύπρου και το μέλλον των ευρωπαίων πολιτών της δεν ορίζονται με αντιλήψεις περασμένων δεκαετιών, αλλά εδράζονται πάνω στις αρχές και τις αξίες του δημοκρατικού κόσμου, τις αρχές και τις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που έχουν στον πυρήνα τους οικουμενικά δικαιώματα, αρχές και αξίες, όπως είναι η ελευθερία και η δημοκρατία. Και αυτό ακριβώς είναι και το περίγραμμα, μέσα στο οποίο εντάσσονται όλες μας οι ενέργειες σε ό,τι αφορά την προσπάθειά μας για απελευθέρωση, για τερματισμό της κατοχής, για επανένωση της πατρίδας μας.

Με διεκδικητικό ρεαλισμό, αυτοπεποίθηση και αποφασιστικότητα, με πίστη στις δυνατότητές μας, εργαζόμαστε ακατάπαυστα μαζί με την ελληνική κυβέρνηση, με τους εταίρους μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλους στρατηγικούς μας συνεργάτες, για να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων που θα οδηγήσουν στην επανένωση της πατρίδας μας.

Παρά τη μέχρι τώρα αδιάλλακτη τουρκική στάση, θα συνεχίσουμε την προσπάθεια μέχρι τέλους, με την ευχή και την προσδοκία ότι η πρόσφατη πρωτοβουλία του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, αποτέλεσμα και των δικών μας επίμονων προσπαθειών, θα οδηγήσει σε θετικές εξελίξεις. Ξέρουμε πολύ καλά τον προορισμό μας, ξέρουμε τις ευθύνες μας, ξέρουμε τις υποχρεώσεις μας. Ζητούμενο για εμάς είναι η μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας σε ένα επανενωμένο κράτος, χωρίς κατοχικά στρατεύματα και ξένους εγγυητές, χωρίς επεμβατικά δικαιώματα, που θα προσφέρει σε όλους τους νόμιμους πολίτες της, Ελληνοκύπριους, Τουρκοκύπριους, Μαρωνίτες, Αρμένιους και Λατίνους, τη δυνατότητα να ζουν, να εργάζονται και να δημιουργούν, σε συνθήκες ασφάλειας και ευημερίας.

Άγιοι Πατέρες,

Ελλαδίτες αδελφοί μας,

Συμπατριώτισσες, Συμπατριώτες,

Kυρίες και Kύριοι,

Η Ελλάδα ήταν πάντοτε μια μεγάλη αγκαλιά για τους Έλληνες Κύπριους, ειδικά τις δύσκολες μέρες μετά τον ξεριζωμό του 1974. Εδώ βρήκαν καταφύγιο πολλοί συμπατριώτες μου που αναζητούσαν ασφάλεια, εργασία, και κυριολεκτικά, ένα πιάτο φαΐ. Εδώ φιλοξενήθηκαν χιλιάδες Ελληνόπουλα της Κύπρου που ήρθαν ασυνόδευτα, για να απομακρυνθούν από την κόλαση του πολέμου. Εδώ εξασφάλισαν ανώτερη μόρφωση δεκάδες χιλιάδες συμπατριώτες μας που δεν θα είχαν την ευκαιρία να σπουδάσουν. Για όλα αυτά, και για πολλά άλλα, η ευγνωμοσύνη μας θα είναι παντοτινή. Σε αυτό το πλαίσιο, όλα αυτά τα χρόνια, σημαντικότατος είναι και ο ρόλος που διαδραματίζει η Εκκλησία με την ευρύτερη έννοια, αλλά και πιο ειδικά και συγκεκριμένα, η διοικούσα εκκλησία της Κύπρου και της Ελλάδας, η μεταξύ τους αγαστή συνεργασία, όπως φυσικά και η μοναστική κοινότητα, για την οποία είμαστε περήφανοι, με προεξάρχουσα την Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπεδίου, η οποία συνδιοργανώνει το παρόν συνέδριο με την Ιερά Μητρόπολη Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς.

Σας ευχαριστώ και σας συγχαίρω όλους για τη σημαντική πρωτοβουλία, για την εμβληματική αυτή εκδήλωση, που φιλοξενείται στον ιστορικό αυτό χώρο του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, που μόρφωσε χιλιάδες συμπατριώτες μου, ανάμεσα στους οποίους και τον ήρωα του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ Κυριάκο Μάτση.

Από την πρωτεύουσα της Μακεδονίας, με ρίζες που φθάνουν στα βάθη της ιστορίας, στέλνουμε σήμερα το ηχηρό μήνυμα ότι μαζί με τους εξ Ελλάδος αδελφούς μας σε κάθε γωνιά της γης συνεχίζουμε τον αγώνα μέχρι την ευλογημένη μέρα της δικαίωσης, που θα έρθει μόνο μέσα από την απελευθέρωση και την επανένωση της πατρίδας μας.

Σε αυτό μας τον αγώνα δεν περισσεύει κανείς. Θέλω να σας ευχαριστήσω και να σας συγχαρώ, γιατί είναι η δική σας δράση που διατηρεί αναμμένη τη φλόγα του αγώνα για ελευθερία και επανένωση της πατρίδας μας, από τον Απόστολο Ανδρέα μέχρι τον Πύργο Τηλλυρίας, από την Κερύνεια μέχρι τη Λεμεσό, και από τη Μόρφου μέχρι το Βαρώσι.

Η Κύπρος στηρίζεται στην Ελλάδα, αλλά και η Ελλάδα μπορεί να στηρίζεται στη βοήθεια της μικρής Κύπρου. Μας ενώνουν οι ίδιες ρίζες, οι ίδιες αρχές και αξίες, μας ενώνουν κοινά οράματα. Είμαι βαθύτατα πεπεισμένος ότι μπορούμε να κάνουμε την ελπίδα να επικρατήσει του φόβου. Αντλούμε δύναμη από τις πηγές της θρησκείας μας, από τις πηγές της ιστορίας μας και ακούμε τη στεντόρεια φωνή των προγόνων μας:

«Η Ρωμιοσύνη εν φυλή συνότζιαιρη του κόσμου,

κανένας δεν εβρέθηκεν για να την ιξηλείψη,

κανένας, γιατί σιέπει την που τάψη ο Θεός μου.

Η Ρωμιοσύνη εν να χαθή, όντας ο κόσμος λείψη!»

Σας ευχαριστώ.

(ΑΤ/ΜΣ/ΑΣ)