Ανακοινωθέντα

Παρασκευή 15 Νοεμβρίου 2024, Royal Hall, Λευκωσία.

Εξοχότατε κύριε Πρόεδρε της Κυπριακής Δημοκρατίας,

Αξιότιμε κύριε Υπουργέ Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας,

Αξιότιμε κύριε Υπουργέ Περιβάλλοντος και Ενέργειας της Ελλάδος,

Αξιότιμοι κύριοι πρέσβεις,

Αγαπητοί και αγαπητές εκπρόσωποι κρατικών φορέων για την ενέργεια,

Αγαπητοί και αγαπητές εκπρόσωποι ενεργειακών εταιρειών,

Εκλεκτοί προσκεκλημένοι και εκλεκτές προσκεκλημένες,

Κυρίες και κύριοι,

Με ιδιαίτερη χαρά αποδέχθηκα την πρόσκληση να παραστώ και να απευθύνω χαιρετισμό στο 12^ο Ενεργειακό Συμπόσιο, το οποίο αποτελεί σημείο αναφοράς για τη συζήτηση κρίσιμων ενεργειακών ζητημάτων, που είναι καθοριστικά για το μέλλον της ενέργειας στη χώρα μας και στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.

Ομολογουμένως, το Συμπόσιο πραγματεύεται επίκαιρα ζητήματα που μπορούν να  συμβάλλουν στη διαμόρφωση ενός ελπιδοφόρου και ευημερούντος μέλλοντος για τους πολίτες μας, όπως τα επόμενα βήματα της Κύπρου στην αξιοποίηση των υδρογονανθράκων στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας, η συμβολή της χώρας μας  στην ενεργειακή απεξάρτηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το ρωσικό φυσικό αέριο και οι προοπτικές της ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κύπρου με την Ελλάδα και το Ισραήλ.

Η δύσκολη συγκυρία που διάγουμε περιλαμβάνει σημαντικές γεωπολιτικές ανακατατάξεις και μάλιστα σε παγκόσμιο επίπεδο, τη συνεχιζόμενη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και τις πολλαπλές επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης. Μέσα σε όλα αυτά, ήρθε να προστεθεί και η κρίση στη Μέση Ανατολή, με συχνά απρόβλεπτες συνέπειες και διαστάσεις σε πολλούς τομείς, μεταξύ των οποίων και ο ενεργειακός.

Συνεπώς, η ανάγκη επιτάχυνσης της πράσινης μετάβασης και της σταδιακής απεξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα, αλλά και καίριων ζητημάτων σχετικά με την ενέργεια έχει πλέον καταστεί ακόμη πιο επιτακτική. 

Εκλεκτοί προσκεκλημένοι,

Είμαι πεπεισμένη ότι παρά τις σημαντικές προκλήσεις, η Κύπρος διαθέτει όλα τα εχέγγυα για να καταστεί ενεργειακός κόμβος στην Ανατολική Μεσόγειο. Η ολοκλήρωση του έργου ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου, Ελλάδας και Ισραήλ αναμένεται να συμβάλει καθοριστικά στην άρση της ενεργειακής απομόνωσης, στη μείωση του κόστους ηλεκτρισμού και στην ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας της χώρας μας. Είναι, συνεπώς, απαραίτητη η επιτάχυνση των διαδικασιών για την υλοποίηση του έργου. Παράλληλα, πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην αύξηση της διείσδυσης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στο ενεργειακό μίγμα και στην ανάπτυξη των απαραίτητων υποδομών αποθήκευσης ενέργειας. Εξίσου σημαντικός είναι ο εκσυγχρονισμός του δικτύου μεταφοράς και διανομής ηλεκτρισμού για υποστήριξη της αυξημένης παραγωγής ηλεκτρισμού από ΑΠΕ.

Επιπλέον, η αντιμετώπιση του υψηλού ενεργειακού κόστους και της ενεργειακής φτώχειας, που πλήττει σχεδόν ένα στα πέντε νοικοκυριά στην Κύπρο, πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα, καθώς η Κύπρος κατατάσσεται δεύτερη στην Ευρωπαϊκή Ένωση (19,3%) σε επίπεδα ενεργειακής φτώχειας, σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας.

Κυρίες και κύριοι,

Στο πλαίσιο του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Κύπρου έχουν ολοκληρωθεί σημαντικές μεταρρυθμίσεις, όπως το κανονιστικό πλαίσιο για την αποθήκευση ενέργειας, η αναβάθμιση της ενεργειακής απόδοσης σχολείων και νοσηλευτηρίων και το σύστημα διαχείρισης αγοράς για τη διευκόλυνση του ανοίγματος της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στον ανταγωνισμό. Μεγάλος αριθμός νοικοκυριών και επιχειρήσεων έχουν επίσης αξιοποιήσει σχέδια χορηγιών για εξοικονόμηση ενέργειας, αγορά ηλεκτρικών οχημάτων και εγκατάσταση φωτοβολταϊκών.

Παρά τη σημαντική πρόοδο που σημειώθηκε σε ορισμένους τομείς, εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικές προκλήσεις, οι οποίες καταγράφονται στην Έκθεση για την Κύπρο, που δημοσίευσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Ιούνιο του 2024. Η Έκθεση  επισημαίνει τις χαμηλές επιδόσεις της χώρας μας στην προώθηση των βιώσιμων  μεταφορών,  της  ηλεκτροκίνησης,  των  ηλεκτρικών  οχημάτων  και  των σταθμών φόρτισης. Παράλληλα, τονίζει την αργή πρόοδο στην πράσινη μετάβαση και στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, καθώς και προκλήσεις στην αναβάθμιση και επέκταση του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας. Σε αυτό το πλαίσιο θα ήθελα να τονίσω ότι η απρόσκοπτη υλοποίηση των ορόσημων που περιλαμβάνονται στο Σχέδιο Ανάκαμψης, εντός των προβλεπόμενων χρονοδιαγραμμάτων, είναι ζωτικής σημασίας. Ωστόσο, στις περιπτώσεις όπου για αντικειμενικούς λόγους τα ορόσημα είναι μη υλοποιήσιμα, πρέπει να επιδιωχθεί η τροποποίηση του Σχεδίου και η αναθεώρηση των στόχων μας ώστε να ανταποκρίνονται στις σημερινές πραγματικότητες.

Η Βουλή των Αντιπροσώπων διαδραματίζει καίριο ρόλο στην προώθηση της πράσινης και ενεργειακής μετάβασης της Κύπρου, μέσω της έγκαιρης θέσπισης του αναγκαίου νομοθετικού και κανονιστικού πλαισίου και της παρακολούθησης της προόδου αναφορικά με την εκπλήρωση των εθνικών, ευρωπαϊκών και διεθνών δεσμεύσεων της Κύπρου όσον αφορά στην Πράσινη Συμφωνία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στη Συμφωνία των Παρισίων, στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Κύπρου και στους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ.

Εξίσου σημαντική είναι η συμβολή της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ενέργειας, η οποία στο πλαίσιο της άσκησης κοινοβουλευτικού ελέγχου και της εγγραφής αυτεπάγγελτων θεμάτων εξέτασε κρίσιμα ενεργειακά ζητήματα που απασχολούν τους Κύπριους πολίτες, όπως η πρόοδος υλοποίησης του τερματικού εισαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου στο Βασιλικό, του έργου «Great Sea Interconnector» για τη διασύνδεση Κύπρου-Ελλάδας-Ισραήλ και της ελεύθερης αγοράς ηλεκτρισμού, η αύξηση της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας και τα προβλήματα στην εγκατάσταση φωτοβολταϊκών, στην αποθήκευση ενέργειας και στην παραγωγή υδρογόνου.

Σας διαβεβαιώνω ότι η Βουλή των Αντιπροσώπων, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, θα συνεχίσει να στηρίζει με κάθε δυνατό τρόπο την πράσινη και ενεργειακή μετάβαση της χώρας μας

Καταληκτικά θα ήθελα να συγχαρώ τους συνδιοργανωτές του Συμποσίου για την αξιόλογη αυτή πρωτοβουλία και να ευχηθώ κάθε επιτυχία στις εργασίες του Συμποσίου. Είμαι βέβαιη ότι οι παραγωγικές συζητήσεις που θα ακολουθήσουν και τα πορίσματα που θα εξαχθούν θα αξιοποιηθούν συμβάλλοντας στη διαμόρφωση μιας βιώσιμης και δίκαιης ενεργειακής στρατηγικής χωρίς αποκλεισμούς, προς όφελος του συνόλου των πολιτών μας και εύχομαι πραγματικά να μη συζητούμε τα ίδια του χρόνου, αλλά πραγματικά να έχουμε τις ευκαιρίες που χρειαζόμαστε ενώπιον μας.

(Το κείμενο ως απεστάλη από τη Βουλή των Αντιπροσώπων)