Ανακοινωθέντα

To Γραφείο Επιτρόπου Νομοθεσίας χαιρετίζει την έγκριση από το Υπουργικό Συμβούλιο του νομοσχεδίου με τίτλο «Ο περί Υιοθεσίας Νόμος του 2025».

Η σύνταξη του νομοσχεδίου ανατέθηκε στην Επίτροπο Νομοθεσίας, κατόπιν απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου με αριθμό 91.592, ημερομηνίας 22 Ιουλίου 2021. Στο πλαίσιο της αναθεώρησης και του εκσυγχρονισμού της ισχύουσας νομοθεσίας, η Επίτροπος Νομοθεσίας συνεργάστηκε στενά με τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας (ΥΚΕ) για την ανταλλαγή απόψεων επί όλων των πτυχών του νέου νομοσχεδίου. Κατά τη διαδικασία αυτή, ελήφθησαν υπόψη βέλτιστες πρακτικές από άλλες χώρες σχετικά με τα θέματα υιοθεσίας και διακρατικής υιοθεσίας.

Το νομοσχέδιο, το οποίο εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο, έχει ως στόχο τη βελτίωση και τον εκσυγχρονισμό του υφιστάμενου νομικού πλαισίου, ενσωματώνοντας σε ένα ενιαίο κείμενο τη ρύθμιση της διαδικασίας εθνικών και διακρατικών υιοθεσιών. Σημειώνεται ότι οι διακρατικές υιοθεσίες δεν καλύπτονταν από την προηγούμενη νομοθεσία, και το νέο νομοσχέδιο έρχεται να καλύψει αυτό το νομοθετικό κενό. Με τις αναθεωρημένες και εκσυγχρονισμένες πρόνοιές του, το νομοσχέδιο αναμένεται να επιφέρει ουσιαστικές αλλαγές στον θεσμό της υιοθεσίας παιδιών.

Το νομοσχέδιο βασίζεται στις κάτωθι αρχές:

(α) τη διασφάλιση του καλύτερου συμφέροντος του παιδιού σύμφωνα με τη Σύμβαση περί των Δικαιωμάτων του Παιδιού

(β) η υιοθεσία αποτελεί μέτρο προστασίας και εξυπηρέτησης του καλύτερου συμφέροντος του παιδιού

(γ) η απόφαση για διακρατική υιοθεσία λαμβάνεται μόνο αφού εξαντληθούν όλες οι πιθανότητες για εθνική υιοθεσία του παιδιού

(δ) την ακρόαση της άποψης του παιδιού σύμφωνα με την ηλικία και τον βαθμό ωριμότητάς του 

Πιο κάτω παρατίθενται κάποιες από τις βασικότερες πρόνοιες του νομοσχεδίου:

• Όλες οι υιοθεσίες διεκπεραιώνονται μέσω των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας.
• Ενισχύεται η διαδικασία καταλληλότητας των υποψηφίων αιτητών για υιοθεσία και παράλληλα τους παρέχονται συμβουλευτικές υπηρεσίες και εκπαίδευση.
• Ιδρύεται Συμβουλευτική Επιτροπή Υιοθεσιών, σε κάθε επαρχία, για την αξιολόγηση καταλληλότητας των αιτητών.
• Δημιουργείται Μητρώο Υποψήφιων Υιοθετούντων Γονέων, Μητρώο Παιδιών προς Υιοθεσία και Μητρώο διακρατικών υιοθεσιών.
• Θεσμοθετείται η Επιτροπή Συνταιριάσματος για τη διασύνδεση παιδιών με κατάλληλους υποψήφιους γονείς.
• Προβλέπεται η συνεργασία, όπου απαιτείται, με ειδικούς επαγγελματίες.
• Εισάγεται το διάταγμα απλής υιοθεσίας, το οποίο διατηρεί δικαίωμα επικοινωνίας με τη βιολογική οικογένεια.
• Επιτρέπεται η υιοθεσία από μονήρη άτομα και θεσπίζεται διαδικασία για υιοθεσία ενηλίκων.
• Προβλέπεται η εξέταση των συνθηκών διαβίωσης του παιδιού, οι υποχρεώσεις επιμελητών, οι ενέργειες σε περίπτωση μη συνεργασίας, οι ποινές και η μετακίνηση του παιδιού.
• Υπάρχει πρόνοια ότι οι ΥΚΕ επιβλέπουν την προσαρμογή, το επίπεδο φροντίδας, προστασίας και ευημερίας του υιοθετούμενου παιδιού για περίοδο πέντε χρόνων, μετά την έκδοση διατάγματος υιοθεσίας ή μέχρι την ενηλικίωση του παιδιού.
• Εισάγονται ειδικές πρόνοιες για διακρατικές υιοθεσίες, αρμοδιότητες της Κεντρικής Αρχής, και διαδικασίες αναγνώρισης και εγγραφής.
• Ποινικοποιείται η αποδοχή ανταλλάγματος για υιοθεσία παιδιού και η δημοσίευση αγγελιών που σχετίζονται με υιοθεσίες.

Γενικότερα, σκοπός του νομοσχεδίου είναι ο εκσυγχρονισμός και η ρύθμιση των διοικητικών και δικαστικών διαδικασιών για τις εθνικές και διακρατικές υιοθεσίες, με κύριο στόχο τη διασφάλιση και την προάσπιση του καλύτερου συμφέροντος του παιδιού. Παράλληλα, το νομοσχέδιο διασφαλίζει τον σεβασμό προς τα θεμελιώδη δικαιώματα του παιδιού, όπως αυτά κατοχυρώνονται από τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού και τη Σύμβαση της Χάγης.

Η Επίτροπος Νομοθεσίας εκφράζει τις ευχαριστίες της προς τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας για την όλη συνεργασία κατά τη σύνταξη του νομοσχεδίου και προς τη Νομική Υπηρεσία για τη συνεργασία κατά τον νομοτεχνικό έλεγχό του.

(ΝΖ/ΓΣ)