Ανακοινωθέντα

Σας καλωσορίζω σήμερα στην παρουσίαση των ποσοτικών ερευνών του προγράμματος ερευνών Άτλας, του Τμήματος Σύγχρονου Πολιτισμού, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν από την εταιρεία Pulse Market Research. Επιτρέψτε μου να αναφερθώ εν συντομία για το πως λήφθηκε η απόφαση να προχωρήσουμε στην υλοποίηση των συγκεκριμένων μελετών και γιατί αποτελούν σημαντικό ορόσημο για το Υφυπουργείο Πολιτισμού.

Όταν ανέλαβα το Υφυπουργείο Πολιτισμού τον Ιούλιο του 2023, το Υφυπουργείο μόλις είχε κληρονομήσει το πρόγραμμα ΘΥΜΕΛΗ, το οποίο μέχρι το 2023 το διαχειριζόταν ο Θεατρικός Οργανισμός Κύπρου. Πριν ανακοινωθεί το πρόγραμμα, το Τμήμα του Σύγχρονου Πολιτισμού επεξεργάστηκε το Σχέδιο και πρότεινε κάποιες αλλαγές, που κρίθηκαν απαραίτητες από το Υφυπουργείο, ωστόσο  ομολογουμένως δεν έτυχαν ευρείας αποδοχής. Θυμόσαστε όλοι, και εγώ καλύτερα από όλους, τις θύελλες του ΘΥΜΕΛΗ.

Αλλά συνεχίσαμε, εφαρμόζοντας  διαδοχικές αλλαγές, κατόπιν πολλών συναντήσεων με τους φορείς του θεάτρου, μέχρι να φτάσουμε στο σημερινό μοντέλο. Ελπίζω ότι θα αναγνωρίσετε πως παρόλες τις έντονες προσωπικές κατηγορίες που δέχτηκα, τόσο εγώ όσο και η Γενική Διευθύντρια του Υφυπουργείου, οι αλλαγές είχαν ένα πολύ απτό θετικό αποτέλεσμα: την προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων των συντελεστών που εργάζονται στις παραγωγές που χρηματοδοτούνται από το ΘΥΜΕΛΗ. Επίσης, αυξήσαμε σημαντικά το συνολικό ποσό που μπορεί να πάρει μια παραγωγή, με στόχο να καλυφθεί αυτό το αυξημένο κόστος μιας παραγωγής που απόρρεε από τη διασφάλιση του μισθού των συντελεστών των παραστάσεων, όπως αυτός καθορίζεται από τη συλλογική σύμβαση.

Το 2023 προκηρύχθηκε επίσης, για πρώτη χρονιά πιλοτικά, η νέα μορφή του προγράμματος ΚΥΠΡΙΑ, με απόφαση του τότε Υφυπουργού Πολιτισμού κ. Γιάννη Τουμαζή. Βασικός στόχος της αλλαγής ήταν τα ΚΥΠΡΙΑ «να αντανακλούν ένα σύγχρονο όραμα, πολιτική και σχεδιασμό εκ μέρους του (νεοσύστατου τότε) Υφυπουργείου για ενίσχυση του φεστιβαλικού οικοσυστήματος του τόπου». Και αυτή η αλλαγή έλαβε ποικίλες κριτικές. Παρόλα αυτά, αποφασίσαμε να τρέξει με μικρές βελτιωτικές κινήσεις και το 2024.

Παρόμοιες μικρές αλλαγές εφαρμόσαμε και στο Πρόγραμμα Πολιτισμός ΙΙ, παρόλο που ο κύκλος του ολοκληρώνεται φέτος.

Όταν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μας ζήτησε να καθορίσουμε τις εμβληματικές δράσεις του Υφυπουργείου Πολιτισμού για το 2024, αποφασίσαμε ότι μια από αυτές θα ήταν και ο εκσυγχρονισμός των χορηγικών μας προγραμμάτων. Και αυτό ξεκινήσαμε να κάνουμε  όπως θα αναφέρω και πιο κάτω.

Για να γίνει όμως σωστή δουλειά, ακολουθήσαμε την εισήγηση της  δρος Ιωάννας Χατζηκωστή, Διευθύντριας του Τμήματος Σύγχρονου Πολιτισμού, η οποία πρότεινε πως όποιες αλλαγές θα κάνουμε από εδώ και πέρα, θα πρέπει να βασίζονται σε δεδομένα μέσω ερευνών κοινού και επαγγελματιών, αλλά και διαβουλεύσεων που στόχο θα έχουν το βέλτιστο αποτέλεσμα προς όφελος και των δύο. Και κάπως έτσι γεννήθηκε το πρόγραμμα ΑΤΛΑΣ, για το οποίο και για τα αποτελέσματα του οποίου θα ακούσετε περισσότερα σήμερα. Στις έρευνες αυτές, όπως θα δείτε, καταγράφονται οι ανάγκες, οι απόψεις και οι προσδοκίες του κοινού και των πολιτιστικών δημιουργών.

Ενώ η ποσοτική χαρτογράφηση του οικοσυστήματος του σύγχρονου πολιτισμού έχει ξεκινήσει να αποτυπώνεται ως οριζόντια απεικόνιση, η ποιοτική έρευνα τρέχει παράλληλα με την πραγματοποίηση Ομάδων Εστίασης ανά τέχνη, με την προοπτική να ολοκληρωθεί στο τέλος του 2025. Οι έρευνες ανατροφοδοτούν στοχευμένα τον σχεδιασμό των χορηγικών προγραμμάτων και του στρατηγικού σχεδιασμού του Τμήματος, ενώ οι θεματικές που τις διατρέχουν, όπως η επιχειρηματικότητα των δημιουργών, η σύνδεση του πολιτισμού με το περιβάλλον, με τον τουρισμό, με την υγεία κ.ά., ενδιαφέρουν ολόκληρο τον καλλιτεχνικό κόσμο ως πηγή πληροφόρησης, κατανόησης, ουσιαστικής επικοινωνίας και σύνδεσης με πραγματικά δεδομένα.   

Η σοβαρή και έγκυρη ψηλάφηση των αναγκών της κοινωνίας, που μας περιβάλλει και των ανθρώπων γύρω μας σε σχέση με τον πολιτισμό, είναι ένα στοιχείο που με αφορά ιδιαίτερα. Η συνειδητοποιημένη και θεσμοθετημένη αυτή ψηφοφορία για το καλό του πολιτισμού αυτού του τόπου αποτελεί ισχυρή και στέρεη εντολή προς το κράτος. Έχουμε φροντίσει, λοιπόν, τα ερωτηματολόγια να είναι αξιοποιήσιμα για τις επιμέρους θεματικές του Τμήματος και να μπορούν να αναδείξουν μετρήσιμους στόχους με βασικούς δείκτες απόδοσης. Για αυτό τα αποτελέσματα των ερευνών και ο Στρατηγικός Σχεδιασμός θα ενημερώσουν το 5ετές Σχέδιο Δράσης του Τμήματος, το οποίο προγραμματίζεται να ολοκληρωθεί εντός του τρέχοντος έτους.

Θα ήθελα να αναφέρω επίσης ότι ένα εξίσου σημαντικό βήμα για τον εκσυγχρονισμό των χορηγικών μας προγραμμάτων ήταν και η εφαρμογή νέας διαδικασίας υποβολής των αιτήσεων. Το 2024 προχώρησε η εκσυγχρονισμένη διαχείριση της υποβολής αιτήσεων στα χορηγικά προγράμματα του Τμήματος Σύγχρονου Πολιτισμού, μέσω της νέας ψηφιακής πλατφόρμας με την ονομασία grants4arts.

Η εν λόγω εφαρμογή έχει καταφέρει να βελτιώσει τον χρόνο και τρόπο αξιολόγησης των αιτήσεων, με αποτέλεσμα οι υποψήφιοι αιτητές να έχουν ήδη ενημερωθεί για τα αποτελέσματα. Συνεπώς μπορούν να προγραμματίσουν καλύτερα τις δράσεις τους, αξιοποιώντας μεγαλύτερο μέρος του χρόνου, κάτι που αποτελούσε ένα πάγιο αίτημα των καλλιτεχνών και πολιτιστικών φορέων. Επιπλέον, οι αιτήσεις αξιολογούνται από ένα εσωτερικό και δύο εξωτερικούς αξιολογητές, και τα αποτελέσματα αναρτώνται στην ιστοσελίδα του Τμήματος για διαφάνεια.

Κλείνοντας, θα ήθελα να ευχαριστήσω την εταιρεία Pulse Market Research για την ολοκλήρωση της έρευνας και τη σημερινή παρουσίαση, όλους τους λειτουργούς του Τμήματος Σύγχρονου Πολιτισμού, καθώς και τη Διευθύντρια τους που συντόνισε την όλη προσπάθεια, και που συνέβαλαν στην ολοκλήρωση αυτής της πολύ σημαντικής δράσης. Τέλος, θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους όσους αφιέρωσαν χρόνο να απαντήσουν τις ερωτήσεις ή να λάβουν μέρος στις ομάδες εστίασης και όλους εσάς για την παρουσία σας σήμερα εδώ, για να δούμε μαζί τα πολύ ενδιαφέρονται συμπεράσματα που εξάγονται από τις έρευνες. Θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω ότι τα αποτελέσματα θα αξιοποιηθούν στο έπακρο για τον νέο σχεδιασμό των χορηγικών μας προγραμμάτων που θα ανακοινωθούν ακόμα πιο νωρίς φέτος, έτσι ώστε να έχουμε δράσεις έτοιμες να τρέχουν από την αρχή του 2026, όταν η Κύπρος θα αναλαμβάνει την Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Σας ευχαριστώ πολύ.

(ΕΚ/ΝΖ)