Ανακοινωθέντα

Ακόμα μια φορά μαζευτήκαμε εδώ, για να ακούσουμε από τα μέλη της Ερευνητικής Μονάδας Αρχαιολογίας (ΕΜΑ) τα αποτελέσματα των ερευνητικών τους δράσεων κατά το 2024. Αυτή είναι η 9^η ημερίδα, αλλά ο σημαντικός αυτός θεσμός που ανοίγει τις πόρτες, για να ενημερωθεί το ευρύτερο κοινό, αλλά και η αρχαιολογική κοινότητα για το αρχαιολογικό έργο του Πανεπιστημίου Κύπρου κλείνει φέτος 10 χρόνια. Tο 2021, όταν γιορτάζαμε τα 30χρονα της ΕΜΑ, αντί σε μια ημερίδα, είχαμε την ευκαιρία, χάρη στην ιδέα του Θανάση Βιώνη, να παρουσιάσουμε το Αρχαιολογικό Έργο του Πανεπιστημίου Κύπρου σε δύο συνεχόμενους κύκλους διαλέξεων. 

Αν και μπορεί να θεωρηθεί ότι είμαι προκατειλημμένη, πιστεύω ότι δεν σηκώνει αμφισβήτηση από κανένα ότι στα 34 χρόνια λειτουργίας της, η ΕΜΑ είναι το πιο σημαντικό ακαδημαϊκό ερευνητικό κέντρο για την Κυπριακή Αρχαιολογία σε όλο τον κόσμο. Δεν είναι λοιπόν τυχαίο ότι μέσα από τα ερευνητικά προγράμματα που επιτυχώς διεκδικεί κάθε χρόνο το ακαδημαϊκό προσωπικό της ΕΜΑ, το ανθρώπινο δυναμικό εμπλουτίζεται με νέους επιστήμονες από πολλές διαφορετικές χώρες, που επέλεξαν να έρθουν να εργαστούν εδώ μαζί τους. Ίσως πιο σημαντικό είναι το γεγονός ότι κάποιοι από τους ομιλητές ήταν κάποτε προπτυχιακοί φοιτητές του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου. Εδώ σε αυτή την αίθουσα, όπου ήταν παλαιότερα το αναγνωστήριο, πέρασαν πολλές ώρες διαβάζοντας και βάζοντας γερά θεμέλια για το μέλλον τους, ενώ τα προγράμματα πεδίου, κάποια από τα οποία είναι ακόμα ενεργά, τους έδωσαν την ευκαιρία να αποκτήσουν την απαραίτητη για έναν αρχαιολόγο ανασκαφική εμπειρία. Σήμερα, διαπρέπουν εδώ στην Κύπρο ή το εξωτερικό και δικαιώνουν εμάς και την επένδυση του Πανεπιστημίου στην αρχαιολογία. Πολύ σημαντικό επίσης είναι και το γεγονός πως πολλοί απόφοιτοι μας εργάζονται σήμερα στο Τμήμα Αρχαιοτήτων, του οποίου η Ερευνητική Μονάδα Αρχαιολογίας αποτελούσε πάντα έναν στενό συνεργάτη. Το Τμήμα Αρχαιοτήτων, με τη σειρά του, στέκεται αρωγός στην έρευνα των μελών της ΕΜΑ, είτε στο πεδίο είτε στις αποθήκες και τα αρχεία του. Γι’ αυτή τη στενή σχέση είμαι βέβαιη θα μιλήσει στη συνέχεια ο Διευθυντής του Τμήματος Αρχαιοτήτων και άρα δεν χρειάζεται να πω περισσότερα. 

Θα ήθελα όμως να αξιοποιήσω αυτή την ευκαιρία που μου δίνεται, καθώς βρίσκομαι μπροστά σε ένα ακροατήριο κυρίως αρχαιολόγων ή μελλοντικών αρχαιολόγων, για να κάνω και έναν δικό μου απολογισμό για τους 20 μήνες που ως μέλος της Κυβέρνησης Χριστοδουλίδη έχω αναλάβει τα καθήκοντα Υφυπουργού Πολιτισμού. Κατά ευτυχή συγκυρία, και όπως όλοι γνωρίζετε, το Τμήμα Αρχαιοτήτων είχε πλήρως ενσωματωθεί στο Υφυπουργείο Πολιτισμού την ίδια περίοδο. Στα επόμενα λεπτά θα μιλώ στον πληθυντικό, γιατί όλα όσα θα αναφέρω είναι αποτέλεσμα της στενής και συνεχούς συνεργασίας μεταξύ της Διοίκησης του Υφυπουργείου και του Τμήματος Αρχαιοτήτων. 

Θεωρώ ότι ένα σημαντικό μας επίτευμα ήταν ότι καταφέραμε να πείσουμε, μετά από πολλές προσπάθειες, ότι οι υποψήφιοι για τις τέσσερεις νέες θέσεις αρχαιολόγων που δόθηκαν στο Τμήμα Αρχαιοτήτων το 2023 θα πρέπει να επιλεγούν, αφού περάσουν ειδικές εξετάσεις επί της επιστήμης μας και όχι τις γενικές κυβερνητικές εξετάσεις. Οι θέσεις προκηρύχθηκαν τον Φεβρουάριο του 2024 και έναν χρόνο μετά, δηλαδή πριν από λίγες εβδομάδες, έγιναν και οι εξετάσεις. Ένα πράγμα που έμαθα τα τελευταία δύο χρόνια είναι πως οι διαδικασίες του κυβερνητικού μηχανισμού είναι αργές. Ας κρατήσουμε όμως το θετικό, πως η διαδικασία βαίνει προς ολοκλήρωση, και μετά την ολοκλήρωση αυτή θα μπορούμε πλέον να απαιτήσουμε και άλλες θέσεις. Θα τις χρειαστούμε άλλωστε και για το νέο αρχαιολογικό μουσείο και για πολλά άλλα αρχαιολογικά έργα. 

Εν τω μεταξύ, ήδη εργάζονται εντατικά όλοι οι αρχαιολόγοι και οι συντηρητές που προσλήφθηκαν για τις ανάγκες δημιουργίας του Αρχαιολογικού Μουσείου Κύπρου. Το κτήριο, όπως μπορείτε να δείτε από μόνοι σας, εδώ δίπλα, προχωρά και έχει αρχίσει να παίρνει μορφή. Πριν ολοκληρωθεί θα πρέπει να έχουμε σχεδιάσει και ολοκληρώσει το νέο οργανόγραμμα του Τμήματος Αρχαιοτήτων, το οποίο θα αντικατοπτρίζει τις σύγχρονες ανάγκες και δυνατότητες του Τμήματος γενικά και του Μουσείου ειδικότερα. 

Ένας από τους βασικούς στόχους μας είναι η αναβάθμιση των αρχαιολογικών μας χώρων και η βελτίωση της εμπειρίας των επισκεπτών τους. Το Τμήμα Αρχαιοτήτων έχει ήδη σχεδιάσει νέους ψηφιακούς οδηγούς για πέντε αρχαιολογικούς χώρους, τη Νέα Πάφο, τους Τάφους των Βασιλέων, την Παλαίπαφο, το Κούριο και την Αμαθούντα. Αυτοί είναι ήδη αναρτημένοι στο διαδίκτυο, και οποιοσδήποτε μπορεί να τους βρει, σκανάροντας QR codes που έχουν τοποθετηθεί σε διάφορα σημεία των αρχαιολογικών χώρων. Μέχρι το καλοκαίρι θα μπουν και έντυπες πινακίδες, ενώ φέτος θα συνεχίσουμε με ανάλογες δράσεις στη Χοιροκοιτία, το Κίτιο και το Ιδάλιο και θα συνεχίσουμε με όλους τους υπόλοιπους αρχαιολογικούς χώρους. Επίσης, προχωρούμε με τη βελτίωση των υποδομών σε διάφορες θέσεις –φέτος, στόχος μας είναι να επιδιορθωθούν οι πεζογέφυρες της Χρυσοπολίτισσας, έτσι ώστε ο χώρος να ανοίξει και πάλι για το κοινό μετά από πολλά χρόνια. Παράλληλα, προωθούμε και την ανακαίνιση του χώρου επισκεπτών στο Κούριο. Αυτά είναι μόνο λίγα από τα έργα που προγραμματίζουμε για φέτος. Σίγουρα θα ακούσετε και για άλλα στο εγγύς μέλλον. 

Κλείνοντας, θέλω να εκφράσω τα θερμά μου συγχαρητήρια σε όλους. Ανυπομονώ να μάθω για τα νέα σας ευρήματα και ερευνητικά αποτελέσματα. Και μιας και ξεκίνησα με το παρελθόν και το παρόν της Ερευνητικής Μονάδας Αρχαιολογίας, θέλω τελειώνοντας να εκφράσω την πίστη και την πεποίθησή μου πως οι νέες γενιές των αρχαιολόγων που ετοιμάστηκαν και ετοιμάζονται στο Πανεπιστήμιο Κύπρου και αλλού, θα εξασφαλίσουν το μέλλον της κυπριακής αρχαιολογίας και θα την οδηγήσουν σε νέους δρόμους και κατακτήσεις, όπως της αξίζει. 

Ευχαριστώ. 

(ΕK/ΑΣ/ΓΣ)