29-03-2025 15:14
Χαιρετισμός της Υφυπουργού για Ευρωπαϊκά Θέματα κας Μαριλένας Ραουνά, εκ μέρους του Προέδρου της Δημοκρατίας, στην εκδήλωση της Γ’ ΤΕΣΕΚ Λεμεσού με θέμα: «Παιδεία και Πολιτισμός: Το Δέντρο της Ευρώπης»
Με μεγάλη χαρά βρίσκομαι σήμερα ανάμεσά σας, εκπροσωπώντας τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, σε αυτή την υπέροχη εκδήλωση που είναι αφιερωμένη στην παιδεία, στον πολιτισμό, αλλά και στο κοινό μας σπίτι, την Ευρώπη –τρεις έννοιες ουσιαστικές και αλληλένδετες, που μας παρέχουν το πλαίσιο, στο οποίο αναπτυσσόμαστε και συνυπάρχουμε αρμονικά.
Η παιδεία και ο πολιτισμός είναι το θεμέλιο, πάνω στο οποίο χτίζεται η ταυτότητά μας, αλλά και η πορεία μας ως χώρα, ως κοινωνία κρατών, ως ενωμένη Ευρώπη. Αν θέλουμε να αλλάξουμε κάτι στον κόσμο, αν θέλουμε να οικοδομήσουμε ένα καλύτερο αύριο, πρέπει πάντα, μα πάντα, να ξεκινάμε από τη μαγιά –από εσάς, τα παιδιά. Και η παιδεία είναι το όχημα, για να το πετύχουμε.
Επιτρέψτε μου, κατ’ αρχάς, να εκφράσω τα θερμά μου συγχαρητήρια στη Διεύθυνση, καθώς και την εκπαιδευτική και μαθητική κοινότητα της Γ’ Τεχνικής και Επαγγελματικής Σχολής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης Λεμεσού, για την αξιέπαινη αυτή πρωτοβουλία. Μια πρωτοβουλία που εντάσσεται στο πλαίσιο των δράσεων που υλοποιούνται ενόψει της ανάληψης της Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) από την Κυπριακή Δημοκρατία το πρώτο εξάμηνο του 2026, και που αναδεικνύει με δημιουργικό τρόπο τον ρόλο της εκπαίδευσης στη διαμόρφωση ευρωπαϊκής συνείδησης.
Συγχαίρω επίσης τις Διευθύνσεις, τους εκπαιδευτικούς και τις εκπαιδευτικούς, καθώς και τα παιδιά του Γυμνάσιου Αγίας Φυλάξεως και της Α΄ Τεχνικής και Επαγγελματικής Σχολής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης Λεμεσού που συμμετέχουν στη σημερινή εκδήλωση. Είμαι βέβαιη πως με τον ενθουσιασμό και την αφοσίωσή σας θα προσφέρετε σε όλους μας μια μοναδική, αξέχαστη εμπειρία.
Η ευρωπαϊκή διάσταση στην εκπαίδευση δεν είναι μια αφηρημένη έννοια. Είναι καθημερινή εμπειρία. Εκφράζεται μέσα από τις δυνατότητες που παρέχονται σε μαθητές και εκπαιδευτικούς, μέσα από τα ευρωπαϊκά προγράμματα ανταλλαγών, μέσα από την ενίσχυση της πολυγλωσσίας, της περιβαλλοντικής συνείδησης, της συμπερίληψης και της διαφορετικότητας. Μια τέτοια εμπειρία είναι και η συμμετοχή σας στην αποψινή εκδήλωση, καθώς είμαι βέβαιη πως σας έδωσε τη δυνατότητα να διευρύνετε τις γνώσεις σας γύρω από την ΕΕ και τους θεσμούς της αλλά και να έρθετε σε επαφή με τις θεμελιώδεις αρχές και οικουμενικές αξίες που θρέφουν, αυτό που τόσο εύστοχα ονομάσατε, «το δέντρο της Ευρώπης».
Η αποψινή εκδήλωση λοιπόν δεν θα μπορούσε να έχει πιο ταιριαστό τίτλο. Αποτυπώνει με παραστατικότητα τη βαθιά σύνδεση της παιδείας και της πολιτισμικής μας κληρονομιάς με την ευρωπαϊκή μας ταυτότητα, αλλά και το παρόν και το μέλλον μας ως Ευρωπαίων πολιτών. Το δέντρο της Ευρώπης έχει βαθιές ρίζες στην κλασική παιδεία και στον πολιτισμό, στον ανθρωπισμό, στον Διαφωτισμό, στην ιστορία και τις παραδόσεις των λαών της. Ποτίζεται με τις ευρωπαϊκές αξίες της ειρήνης, της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της αλληλεγγύης, της δικαιοσύνης, της ισότητας, του σεβασμού προς τα ανθρώπινα δικαιώματα, προς τη διαφορετικότητα και την ποικιλομορφία. Και είναι ένα δέντρο που αναπτύσσεται. Απλώνει τα κλαδιά του προς το μέλλον και καλεί εσάς, τους νέους, να το διαμορφώσετε με γνώση, με κριτική σκέψη, δεξιότητες και ικανότητες, ως υπεύθυνοι Ευρωπαίοι πολίτες του αύριο.
Κυρίες και κύριοι,
Αγαπητά μου παιδιά,
H χρονιά που μας πέρασε έφερε έναν ιδιαίτερο συμβολισμό για την Κύπρο, καθώς το 2024 συμπληρώθηκαν 20 χρόνια από την ένταξή μας στην ΕΕ. Η ένταξή μας στην ΕΕ επισφράγισε την ευρωπαϊκή ταυτότητα της χώρας μας. Μας έδωσε τη δυνατότητα να συμμετέχουμε ισότιμα στη διαμόρφωση των ευρωπαϊκών πολιτικών. Μέσα από την ΕΕ, η Κύπρος απέκτησε πρόσβαση σε ευρωπαϊκά κονδύλια για την εκπαίδευση, για υποδομές, για την προστασία του περιβάλλοντος, για την ανάπτυξη του πολιτισμού. Προστατεύθηκε θεσμικά και πολιτικά. Ανέπτυξε περιφερειακές και διεθνείς συνεργασίες και, κυρίως, ενίσχυσε τα δικαιώματα και τις ευκαιρίες των πολιτών της.
Ως κράτος μέλος της ΕΕ, η χώρα μας ενίσχυσε επίσης τον ρόλο της εκπαίδευσης ως θεμέλιο δημοκρατίας, ανάπτυξης, κοινωνικής συνοχής και προόδου. Η δυνατότητα συμμετοχής σε ευρωπαϊκά προγράμματα, ανταλλαγές, συνέργειες και καινοτομίες έχει ανοίξει νέους ορίζοντες για τα σχολεία μας, τους μαθητές και τις μαθήτριές μας, αλλά και για τους εκπαιδευτικούς μας. Προγράμματα της ΕΕ, όπως το Erasmus+ και το e-Twinning για στήριξη της εκπαίδευσης, της κατάρτισης, της νεολαίας και του αθλητισμού στην Ευρώπη, παρέχουν σε σας τους νέους τη δυνατότητα να έρχεστε σε επαφή και να ανταλλάζετε εμπειρίες με συνομήλικούς σας από άλλα κράτη της Ένωσης.
Ταυτόχρονα, στο πλαίσιο της συμμετοχής μας στη μεγάλη ευρωπαϊκή οικογένεια, η Κύπρος συμμετέχει στο δίκτυο των Ευρωπαϊκών Σχολείων (ΕΣ) και ανέλαβε για πρώτη φορά, κατά τη φετινή σχολική χρονιά 2024-2025, την εκ περιτροπής Προεδρία των ΕΣ. Πρόκειται για ένα δίκτυο εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, τα οποία ιδρύθηκαν και λειτουργούν στα κράτη μέλη της ΕΕ και έχουν ως αποστολή τους να παρέχουν μια πολύγλωσση και πολυπολιτισμική εκπαίδευση.
Ιδιαίτερα σημαντική είναι επίσης η συμμετοχή πολλών σχολείων της Κύπρου στο πρόγραμμα «Σχολείο-Πρεσβευτής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου». Ένα πρόγραμμα που απευθύνεται σε μαθητές και μαθήτριες της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, με στόχο την καλλιέργεια της ευρωπαϊκής συνείδησης και της δημοκρατικής συμμετοχής. Μέσα από το πρόγραμμα αυτό, οι μαθητές γνωρίζουν τη λειτουργία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, συμμετέχουν σε δράσεις προσομοίωσης και αναπτύσσουν τις δεξιότητες της ενεργού πολιτότητας. Και σας διαβεβαιώ, αγαπητά μου παιδιά, πως δεν υπάρχει μεγαλύτερη επένδυση στο αύριο από τη συμμετοχή στο σήμερα.
Κυρίες και κύριοι,
Αγαπητά μου παιδιά,
Πολύ σύντομα –σε εννέα μόλις μήνες– η Κύπρος μας θα αναλάβει έναν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο ως μέλος αυτής της μεγάλης ευρωπαϊκής οικογένειας. Τον Ιανουάριο του 2026, για δεύτερη φορά στην ιστορία της, η Κυπριακή Δημοκρατία θα αναλάβει την Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ.
Από τον Ιανουάριο μέχρι τον Ιούνιο του 2026, η καρδιά της Ευρώπης, η καρδιά της ΕΕ, θα κτυπά στην Κύπρο.
Αυτό το γεγονός αποτελεί τεράστια πρόκληση και ευθύνη για την πατρίδα μας. Αλλά ταυτόχρονα, είναι και μια εξαιρετική ευκαιρία, ειδικότερα για ένα μικρό, υπό κατοχή κράτος μέλος, όπως η χώρα μας. Έχουμε τη δυνατότητα να αφήσουμε το δικό μας αποτύπωμα στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα, προωθώντας πολιτικές και λύσεις που είναι σημαντικές για την Κύπρο, αλλά και για την ΕΕ και αναδεικνύοντας τον ρόλο της χώρας μας ως γέφυρας μεταξύ της ΕΕ και της περιοχής μας.
Το κράτος μέλος που ασκεί την Προεδρία αναλαμβάνει έναν πολύ σημαντικό ρόλο. Για έξι μήνες θα προεδρεύει στις συναντήσεις σε όλες τις συνθέσεις του Συμβουλίου της ΕΕ, διασφαλίζοντας τη συνέχεια των εργασιών του και του νομοθετικού έργου του Συμβουλίου. Ενεργεί ως έντιμος διαμεσολαβητής, επιδιώκοντας συναινετικές λύσεις μεταξύ όλων των κρατών μελών, προωθώντας το κοινό ευρωπαϊκό συμφέρον, και εκπροσωπεί το Συμβούλιο στις σχέσεις του με τα άλλα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα αλλά και διεθνώς.
Το 2012 αναλάβαμε για πρώτη φορά την Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ ως ένα νέο κράτος μέλος της ΕΕ. Δεκατέσσερα χρόνια μετά, είμαστε έτοιμοι να αναλάβουμε την Προεδρία ως ένα ώριμο κράτος μέλος που βρίσκεται στον σκληρό πυρήνα της EE. Αποδεικνύοντας ότι η αξία μας δεν καθορίζεται από το μέγεθός μας, αλλά από τη δυνατότητά μας να συνεισφέρουμε ουσιαστικά στις ευρωπαϊκές αποφάσεις, διαμορφώνοντας προτάσεις και προωθώντας λύσεις ως ένας αποτελεσματικός, αξιόπιστος και ωφέλιμος εταίρος.
Κατά τη διάρκεια της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ, θα δοθεί ιδιαίτερη έμφαση –και εργαζόμαστε στενά με την Υπουργό Παιδείας προς την κατεύθυνση αυτή– και σε θέματα εκπαίδευσης και κατάρτισης. Γιατί αυτή είναι η Κύπρος και η Ευρώπη που οραματιζόμαστε, σε πλήρη συνάρτηση με το πρόγραμμα διακυβέρνησης του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Χριστοδουλίδη. Μια Κύπρος και μια Ευρώπη της γνώσης και της καινοτομίας. Ενδεικτικό παράδειγμα της κατεύθυνσης αυτής είναι η Ένωση Δεξιοτήτων που θα προωθήσουμε κατά την Προεδρία μας, η οποία έχει ως στόχο να ενδυναμώσει τους ανθρώπους σε ολόκληρη την Ευρώπη με τις δεξιότητες που χρειάζονται, για να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της σύγχρονης ζωής και εργασίας. Με τις δεξιότητες που χρειάζονται, για να ζουν καλά –στηρίζοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ.
Ως Κυβέρνηση, όραμά μας, βασικός στόχος και επιδίωξή μας είναι να βελτιώσουμε την καθημερινότητα του κάθε ενός και της κάθε μίας από εσάς, σε μια Κύπρο που όντως αλλάζει, που μεταρρυθμίζεται συνεχώς. Μια Κύπρο με αυτοπεποίθηση, που νοιάζεται για όλους, όχι για τους λίγους, ένα κράτος που έχει τη νέα γενιά, τους νέους και τις νέες μας στην προμετωπίδα των δράσεών του. Με επίκεντρο τον άνθρωπο και την ευημερία του.
Αγαπητά μου παιδιά,
Με την αποψινή εκδήλωση, εσείς οι μαθητές και μαθήτριές μας, μάς δίνετε το παράδειγμα, λειτουργώντας ως οι καλύτεροι πρεσβευτές της ΕΕ. Μας γεμίζετε με περηφάνια, ελπίδα και αισιοδοξία για το μέλλον. Και σας ευχαριστούμε για αυτό.
Σε εσάς, τη νέα γενιά, βλέπουμε το όραμα για μια Ευρώπη πιο ενωμένη, πιο δίκαιη, πιο κοινωνικά αλληλέγγυα, πιο ισχυρή, πιο ικανή να ανταποκρίνεται και να προσαρμόζεται στις νέες προκλήσεις. Η συμμετοχή σας, ως νέοι, μαθητές και μαθήτριες όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων, στην Προεδρία είναι για μας καθοριστικής σημασίας. Τόσο κατά το στάδιο της προετοιμασίας όσο και κατά τη διάρκειά της. Επενδύουμε σε όλους και όλες εσάς, και στη φωνή σας. Γιατί η Κυπριακή Προεδρία είναι αναμφίβολα και δική σας Προεδρία.
Σε συνεργασία με την αγαπητή Υπουργό Παιδείας, αναλάβαμε ήδη πρωτοβουλίες και δράσεις για την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση των νέων για την Προεδρία μας. Έχουμε καταρτίσει ένα λεπτομερές πρόγραμμα δράσεων, το οποίο έχει ήδη αρχίσει να υλοποιείται, και περιλαμβάνει επισκέψεις, διαγωνισμούς εκθέσεων, μουσικής, εικαστικών, χορού, εκθέσεις, καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, φεστιβάλ, αθλητικά δρώμενα και διαδραστικές δραστηριότητες. Όλες αυτές οι πρωτοβουλίες έχουν στόχο να εμπλέξουν εσάς ενεργά σε αυτό το σπουδαίο εγχείρημα που αναλαμβάνει η χώρα μας και κυρίως να αναδείξουν τη φωνή και ρόλο σας στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι.
Γιατί θα πρέπει να γνωρίζετε ‒και είμαι σίγουρη ότι το γνωρίζετε‒ ότι η ΕΕ είμαστε όλοι εμείς. Στις καρέκλες όπου λαμβάνονται οι αποφάσεις κάθονται τα κράτη μέλη. Και οι θέσεις των κυβερνήσεων μπορεί και πρέπει να καθορίζονται και να καθοδηγούνται από ενεργούς πολίτες. Κι εσείς οι νέοι έχετε και ρόλο και λόγο σε όσα διαδραματίζονται στις Βρυξέλλες και μπορείτε να επηρεάσετε την πορεία, προς την οποία θέλετε να κατευθυνθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Κυρίες και κύριοι,
Αγαπητές μαθήτριες, αγαπητοί μαθητές,
«Εκεί που ανοίγει ένα σχολείο, κλείνει μια φυλακή», έλεγε ο σπουδαίος Γάλλος συγγραφέας και υπέρμαχος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Βίκτωρ Ουγκώ. Γιατί η εκπαίδευση ήταν, είναι και θα παραμείνει το διαβατήριο μας για το μέλλον. Σήμερα τα σχολεία μας λειτουργούν ως ζωντανά φυτώρια δημοκρατίας. Καλλιεργούν τους αυριανούς ενεργούς, συνειδητοποιημένους, δημοκρατικούς και υπεύθυνους πολίτες της Ευρώπης, έτοιμους να αναλάβουν τα ηνία, αντιμετωπίζοντας με επίγνωση και δύναμη τις προκλήσεις ενός κόσμου που αλλάζει.
Η εποχή που διανύουμε είναι μια εποχή με σοβαρές προκλήσεις για την πατρίδα μας, για τη γειτονιά μας, για την περιοχή μας, την Ευρώπη αλλά και τον κόσμο. Και απαιτεί πολίτες με παιδεία και ήθος. Πολίτες που γνωρίζουν την ιστορία τους, αλλά που δεν μένουν εγκλωβισμένοι σε αυτήν. Που σέβονται τον πολιτισμό τους, ενώ αγκαλιάζουν τη διαφορετικότητα. Που κατανοούν ότι η δημοκρατία δεν είναι δεδομένη, αλλά κατακτιέται και προστατεύεται με καθημερινή πράξη.
Το «δέντρο της Ευρώπης» που γιορτάζουμε σήμερα μέσα από το πλούσιο πρόγραμμα που ετοιμάσατε, μέσα από τα ποιήματα, τα τραγούδια, τους χορούς και τις εικαστικές και καλλιτεχνικές δημιουργίες σας, είναι ένα δέντρο που αναπτύσσεται και καρποφορεί μέσα από την αρμονική συμβίωση, τον αλληλοσεβασμό και τη συνεργασία των λαών της Ευρώπης. Ως οι αυριανοί υπεύθυνοι Ευρωπαίοι πολίτες, έχετε καθήκον να το φροντίζετε και να το καλλιεργείτε, επιτρέποντάς του πάντα να ανθίζει, να φτάνει στο φως. Με ανοιχτούς ορίζοντες, με τις αξίες σας, τα όνειρά σας και τις επιλογές σας.
Σας ευχαριστώ.
(ΕΝ/AΣ)