Ανακοινωθέντα

Είναι πραγματικά με ιδιαίτερη τιμή που αποδέχθηκα την πρόσκληση να χαιρετίσω τις εργασίες της 25ης Συνόδου Πρυτάνεων των Κυπριακών Πανεπιστημίων, εκφράζοντας εμπράκτως με την παρουσία μου την εκτίμηση και την αναγνώριση του σημαντικού ρόλου που επιτελεί η λειτουργία της Συνόδου όσον αφορά στον κοινό στόχο για την προαγωγή της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης στον τόπο μας.

Ρόλος, ο οποίος καταγράφεται μέσα από τη διαμόρφωση θέσεων και προτάσεων επί ποικίλων ζητημάτων που άπτονται της Ανώτερης Εκπαίδευσης, όπως αυτό διαφαίνεται και από την πλούσια θεματολογία της ημερήσιας διάταξης, όσο και μέσα από τη συνεχή διεύρυνση του φάσματος των δραστηριοτήτων και των πρωτοβουλιών που αναλαμβάνετε προς υλοποίηση των σχεδιασμών σας.

Στο πλαίσιο αυτό, θα ήθελα να εξάρω το άριστο που διέπει τη μεταξύ σας συνεργασία, παραμένοντας προσηλωμένοι στην επιτέλεση της αποστολής και των στόχων που θέτει η Σύνοδος, παρά τις όποιες ενδεχόμενες διαφορετικές προσεγγίσεις σας.

Ως καταδεικνύουν άλλωστε και τα αποτελέσματα που προκύπτουν από τη μέχρι τώρα συνεργασία σας, όπως, μεταξύ άλλων, η σύσταση της  κοινοπραξίας πανεπιστημιακών βιβλιοθηκών και των γραφείων διασύνδεσης των Πανεπιστημίων, τα οφέλη από τις μεταξύ σας αυτές συνεργασίες είναι πολλαπλά, με ιδιαίτερα θετικό αντίκτυπο για τους φοιτητές αλλά και το σύνολο της κοινωνίας.

Δράττομαι συνεπώς της ευκαιρίας να σας συγχαρώ για  το σπουδαίο έργο που επιτελείτε και να σας ευχαριστήσω για τη δυνατότητα που μου δίνεται από το βήμα αυτό ευρισκόμενος ενώπιον του συνόλου της ηγεσίας της πανεπιστημιακής κοινότητας του τόπου:

•          Πρώτον, να αναλύσω τη μέχρι τώρα στοχευμένη πολιτική που υιοθετεί η Κυβέρνηση και να αναπτύξω το όραμά μας όσον αφορά στη συνεχή αναβάθμιση της Ανώτερης Εκπαίδευσης στον τόπο μας,

•          Δεύτερον, μέσα από τις αποφάσεις που θα πάρετε να  καταστώ κοινωνός των δικών σας εισηγήσεων και με συναντήσεις να ακούσω τα πορίσματα της Συνόδου.  

Αναγνωρίζοντας τη βαρύνουσα σημασία και τον ρόλο που διαδραματίζει η Ανώτερη Εκπαίδευση ως ένας εκ των πλέον βασικών πυλώνων της κοινωνικής, πολιτιστικής και οικονομικής ανάπτυξης της χώρας, θέσαμε στις προτεραιότητες και στο επίκεντρο των δράσεων της Κυβέρνησης την ποιοτική προαγωγή και τη συνεχή αναβάθμιση της παρεχόμενης πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, μέσω μίας ολοκληρωμένης στρατηγικής πολιτικής.

Με πρώτιστο μέλημα:

(α)      Την προσφορά ποιοτικών ευκαιριών πανεπιστημιακής εκπαίδευσης και διά βίου μάθησης σε τομείς αιχμής,

(β)       Τη διεθνοποίηση της Ανώτερης Εκπαίδευσης της Κύπρου,

(γ)       Τον στόχο να καταστεί η χώρα μας ένα περιφερειακό κέντρο εκπαίδευσης, έρευνας και καινοτομίας.

Στο πλαίσιο αυτό και με βάση τον σχεδιασμό που έχει αναπτύξει και υλοποιεί το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, ενισχύουμε και στηρίζουμε με κάθε τρόπο την αναβάθμιση της λειτουργίας των Ιδρυμάτων Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, περιλαμβανομένων των υποδομών και των προσφερόμενων προγραμμάτων σπουδών τους. 

Στόχος είναι η κάλυψη των τοπικών και διεθνών αναγκών στους τομείς των ακαδημαϊκών και των επαγγελματικών προγραμμάτων σπουδών, η δυνατότητα απόκτησης ισάξιων και ισότιμων τίτλων με αυτών που προσφέρουν ξένα πανεπιστήμια, και ως εκ τούτου η συνεχώς αυξανόμενη προσέλκυση ντόπιων και ιδιαίτερα ξένων φοιτητών.

Την ίδια στιγμή, απτή απόδειξη των προσπαθειών που καταβάλλει η Πολιτεία για τη συνεχή βελτίωση της Ανώτερης Εκπαίδευσης, ως επίσης και για την αναβάθμιση του κύρους και της αξιοπιστίας των Πανεπιστημιακών μας Ιδρυμάτων, είναι η υιοθέτηση μηχανισμών διασφάλισης και πιστοποίησης της ποιότητάς τους, καθώς και της ποιότητας των προγραμμάτων που προσφέρουν.

Πέραν της λειτουργίας του Κυπριακού Συμβουλίου Αναγνώρισης Τίτλων Σπουδών, σταθμό στην προσπάθεια αυτή, απετέλεσε η ίδρυση, στη βάση πάντα των ευρωπαϊκών κατευθυντήριων γραμμών, του Φορέα Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας της Ανώτερης και Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΔΙΠΑΕ), ο οποίος  διασφαλίζει την ποιότητα της παρεχόμενης Ανώτερης Εκπαίδευσης στην Κύπρο.

Παράλληλα, όσον αφορά στον στόχο της διεθνοποίησης της Ανώτερης Εκπαίδευσης της Κύπρου, ιδιαίτερης σημασίας θεωρείται η υπογραφή συμφωνιών για συνεργασία στα θέματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που έχει υπογράψει η Κύπρος με σειρά χωρών, όσο και οι συμφωνίες που έχουν υπογραφεί σχετικά με την Αμοιβαία Αναγνώριση Τίτλων Σπουδών με πολυπληθείς και ιδιαίτερα σημαντικές χώρες, όπως, ανάμεσα σε άλλες, η Ρωσία και η Κίνα.

Ενισχυτική των προσπαθειών μας είναι και η ψήφιση των Νόμων που αφορούν στις γλώσσες διδασκαλίας στα Δημόσια Πανεπιστήμια – τα ιδιωτικά έχουν εισαγάγει και επιτρέπουν την αγγλική διδασκαλία, για αυτό και έχουν προσελκύσει και περισσότερους ξένους προπτυχιακούς φοιτητές – βάσει των οποίων αποκτούν πλέον τη δυνατότητα, υπό προϋποθέσεις, να προσφέρουν προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών, και σε άλλες γλώσσες διδασκαλίας.

Εξέλιξη, η οποία αναμένεται να συμβάλει τα μέγιστα στην προσέλκυση διεθνών φοιτητών και στα δημόσια πανεπιστήμια.

Ανάλογα βαρύνουσας σημασίας, για την ανάδειξη της Κύπρου ως κέντρου τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, θεωρείται και η ευρύτερη προβολή των συγκριτικών πλεονεκτημάτων που διαθέτει η Κύπρος μέσω συγκεκριμένων μηχανισμών που έχει αναπτύξει το αρμόδιο Υπουργείο σε συνεργασία με τα πανεπιστήμια της Κύπρου, όπως, για παράδειγμα, η συμμετοχή σε εκθέσεις, η παραγωγή και διάθεση σχετικού υλικού και άλλα.

Την ίδια στιγμή, εξετάζουμε τη δημιουργία Πανεπιστημιακής Γειτονιάς με την παραχώρηση κρατικής γης και την αξιοποίηση της ως κινήτρου προσέλκυσης διακεκριμένων Κυπρίων ακαδημαϊκών της διασποράς, και όχι μόνο.

Καθοριστικής συμβολής προς το σκοπό αυτό, είναι η σύσταση αρμόδιας επιτροπής, υπό την προεδρία των Υπουργείων Οικονομικών και Παιδείας, με τη συμμετοχή εκπροσώπων των Υπουργείων Εργασίας, Εσωτερικών, του Φορέα Διασφάλισης της Ποιότητας στην Ανώτερη Εκπαίδευση και του Κυπριακού Οργανισμού Προώθησης Επενδύσεων.

Η επιτροπή αυτή πρόκειται να αξιολογήσει ενδελεχώς τις προτάσεις/εισηγήσεις που υποβλήθηκαν από τα ιδιωτικά πανεπιστήμια για μέτρα, τα οποία θα μπορούσε να λάβει η Κυβέρνηση με στόχο την περαιτέρω ανάπτυξη και αναβάθμιση του τομέα της ιδιωτικής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Αξίζει να σημειώσω το γεγονός ότι η διαμόρφωση σαφούς πλαισίου δημιουργίας και λειτουργίας της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Κύπρο έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον ξένων οργανισμών για δημιουργία πανεπιστημιακών ιδρυμάτων στην Κύπρο.

Πέραν τούτων, θέλω να επισημάνω πως εστιάσαμε την προσοχή μας στο γεγονός ότι το υψηλό επίπεδο επιστημονικής γνώσης, εμπειρίας και ευθύνης που διακρίνει την πλειοψηφία του ακαδημαϊκού κόσμου και των αποφοίτων των Πανεπιστημίων μας, μπορούν να αποτελέσουν ισχυρό εχέγγυο για την επίτευξη των στόχων μας  σε  ό,τι αφορά στη σύνδεση της Ανώτερης Εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας, αλλά και την παραγωγή νέας γνώσης δια μέσου της έρευνας και της καινοτομίας.

Συγκεκριμένα, ενθαρρύνουμε και υποστηρίζουμε την ήδη γόνιμη, ειλικρινή και αποδοτική συνεργασία των εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων με το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού όσο και με άλλα Υπουργεία και Υπηρεσίες.

Θέλοντας πρόσθετα να αξιοποιήσουμε την εμπειρογνωμοσύνη, την τεχνογνωσία και το ερευνητικό έργο που παράγεται στα Πανεπιστήμιά μας, με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου εγκρίθηκε η δημιουργία εταιριών μέσα από τα Πανεπιστήμια (University spin-offs).

Στο ίδιο ακριβώς πλαίσιο κινήθηκε και η Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου σχετικά με τη νέα δομή του Συστήματος Διακυβέρνησης Έρευνας και Καινοτομίας και την υιοθέτηση του θεσμού του Επικεφαλής Επιστήμονα Δρα Φίλιππου Πατσαλή, αλλά και του διορισμού του Επιτρόπου για Έρευνα, Καινοτομία και Ψηφιακό Μετασχηματισμό κ. Κυριάκου Κόκκινου. Ελπίζω να μας δοθεί η ευκαιρία σε συνεννόηση με τα πολιτικά κόμματα να υιοθετηθεί εισήγηση που υπεβλήθη αρχικώς από την αντιπολίτευση, για δημιουργία Υφυπουργείου που να επιληφθεί των θεμάτων και που με εξειδικευμένη δράση και γνώση να μπορεί να προσφέρει περισσότερα σε ένα τομέα που είναι ο κυριότερος τομέας σε χώρες που δεν έχουν βαριά βιομηχανία, έτσι ώστε να δημιουργήσει τις προοπτικές πιο σταθερής και βιώσιμης ανάπτυξης.

Θα ήθελα επίσης να τονίσω την ιδιαίτερη σημασία που αποδίδουμε στο δικαίωμα των ίσων ευκαιριών φοίτησης στην Ανώτερη Εκπαίδευση, στηρίζοντας με τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων την πρόσβαση όσο το δυνατόν μεγαλύτερου ποσοστού του πληθυσμού στα Πανεπιστημιακά Ιδρύματα.

Στο πλαίσιο αυτό, οι Κύπριοι φοιτητές των δημόσιων και των ιδιωτικών πανεπιστημίων επωφελούνται φοιτητικών χορηγιών βάσει οικονομικών κριτηρίων, υποτροφιών βάσει ακαδημαϊκών επιδόσεων και στοχευμένης οικονομικής βοήθειας για την κάλυψη εξόδων διατροφής, αγοράς βιβλίων και ηλεκτρονικών υπολογιστών και καταβολής ενοικίων.

Εξαιρετικά σημαντικές είναι επίσης οι αποφάσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας, σύμφωνα με τις οποίες παρέχεται οικονομική στήριξη σε προπτυχιακούς Ελλαδίτες φοιτητές στην Κύπρο, βάσει κοινωνικοοικονομικών κριτηρίων.                 

Ως έχω αναφέρει στόχο αποτέλεσε η προσπάθεια να καταστεί η Κύπρος διεθνές και περιφερειακό κέντρο πανεπιστημιακής εκπαίδευσης και να αποκτήσει σημαντική και εξέχουσα θέση στον παγκόσμιο χάρτη της ανώτατης εκπαίδευσης.

Τα σημαντικά και ουσιαστικά βήματα που έχουν επιτευχθεί τα τελευταία έξι χρόνια, με όσες προσπάθειες καταβλήθηκαν και από προηγούμενες Κυβερνήσεις, προς την κατεύθυνση αυτή, δεν μπορεί παρά να μας ικανοποιούν ιδιαίτερα αφού όπως καταδεικνύουν και τα τελευταία στατιστικά στοιχεία καταγράφονται συνεχώς αυξητικές τάσεις φοίτησης στα Ιδρύματα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης στη χώρα μας, τόσο από τον ευρωπαϊκό όσο και από τον διεθνή χώρο.

Συγκεκριμένα αναφέρω ότι, από το σύνολο των 32 χιλιάδων φοιτητών που φοίτησαν στα Ανώτερα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της Κύπρου κατά το ακαδημαϊκό έτος 2012-2013,  οκτώ χιλιάδες ήταν πολίτες άλλων ευρωπαϊκών και τρίτων χωρών, ενώ κατά το ακαδημαϊκό έτος 2017-2018 το σύνολο των φοιτητών ανήλθε στις 48 χιλιάδες εκ των οποίων οι 24 χιλιάδες προέρχονται από ευρωπαϊκές και τρίτες χώρες.

Την ίδια στιγμή, ενδεικτικές της αναβάθμισης της ποιότητας των Πανεπιστημίων μας είναι οι διακρίσεις τους, είτε με την κατάκτηση ψηλών θέσεων σε διεθνή συστήματα κατάταξης πανεπιστημίων είτε εξασφαλίζοντας και υλοποιώντας ερευνητικά έργα μεγάλης εμβέλειας, μέσα από ιδιαίτερα ανταγωνιστικές διαδικασίες.

Είναι πραγματικά με ιδιαίτερη ικανοποίηση που διαπιστώνω ότι ένας από τους σημαντικούς στόχους της Συνόδου, για την τρέχουσα διετία, είναι η συνεργασία των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων με τους πολιτειακούς φορείς και τους ανεξάρτητους θεσμούς.

Λαμβάνοντας υπόψη τη μέχρι τώρα συμβολή, τόσο της Συνόδου όσο και του καθενός Πανεπιστημίου ξεχωριστά, θέλω να σας διαβεβαιώσω πως δεδομένη θα πρέπει να θεωρείται η βούληση για την ενεργότερη συμμετοχή σας ως άμεσα εμπλεκόμενοι στους σχεδιασμούς και τη λήψη αποφάσεων για τον εν λόγω τομέα, στη βάση μίας θεσμοθετημένης πλέον διαβούλευσης.

Είναι μέσα, πραγματικά, από τις δικές σας θέσεις, εισηγήσεις και οραματισμούς που θα μπορέσουμε να σημειώσουμε ακόμη περισσότερες επιτυχίες.

Η εδώ παρουσία του Προέδρου των Πρυτάνεων των Ελληνικών Πανεπιστημίων στην Κύπρο, του Καθηγητή Οδυσσέα Ζώρα, αλλά και η επικείμενη επίσκεψη του Προέδρου της Συνόδου των Κυπριακών Πανεπιστημίων στη Μόσχα για την υπογραφή Μνημονίου Συνεργασίας με την αντίστοιχη Σύνοδο των Ρωσικών Πανεπιστημίων, είναι ενδεικτική της εξωστρέφειας και των πρωτοβουλιών που αναλαμβάνετε προς τον σκοπό αυτό.

Δεδομένης της κοινά συντεταγμένης πορείας των Πανεπιστημιακών μας Ιδρυμάτων, είμαι απολύτως βέβαιος ότι μέσα από την ανταλλαγή απόψεων επί θεμάτων που απασχολούν τα Πανεπιστήμια, θα εξευρεθούν τρόποι για την εξέλιξη περαιτέρω της αμοιβαία επωφελούς συνεργασίας για την πανεπιστημιακή εκπαίδευση των χωρών μας.

Συγχαίροντας σας για ακόμη μία φορά για  το πραγματικά σπουδαίο έργο που επιτελείτε, εύχομαι κάθε επιτυχία στις εργασίες της Συνόδου.

(ΡΜ/ΑΧ)