Ανακοινωθέντα

Σχετικά με τις πρόσφατες εξελίξεις που αφορούν στις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού, προέβη σήμερα Δευτέρα, 28 Ιανουαρίου 2019 με δηλώσεις του ο Υπουργός Εξωτερικών κ. Νίκος Χριστοδουλίδης,  στο «Πρωινό Δρομολόγιο» του Τρίτου Ραδιοφωνικού Προγράμματος του ΡΙΚ..

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο των σχετικών ερωτοαπαντήσεων:

«Ερώτηση: Τί εξελίξεις έχουμε μετά τις επαφές του Προέδρου της Δημοκρατίας (ΠτΔ) στη Νέα Υόρκη;

Απάντηση: Θεωρώ ότι σε κάθε καλόπιστο παρατηρητή είναι ξεκάθαρο το τι γίνεται. Ο κ. Τσαβούσογλου ήρθε στην Κύπρο ξαφνικά μετά τη δημόσια αντιπαράθεση του κ. Ακιντζί με τον κ. Οζερσάι σε σχέση με τον επιδιωκόμενο στόχο. Ήρθε να επιβάλει τη μορφή λύσης που η Τουρκία επιθυμεί διαχρονικά και μέσα σε αυτό το πλαίσιο επιχειρούν να δικαιολογήσουν αυτή την προσέγγιση ρίχνοντάς τα στον ΠτΔ για δήθεν αναφορά. Δεν είναι όμως όλες οι επιλογές στο τραπέζι. Αυτό είναι το ξεκάθαρο μήνυμα προς τον κ. Τσαβούσογλου και στον κ. Οζερσάι. Είναι ξεκάθαρη η θέση της δικής μας πλευράς και πρέπει να ειμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί ειδικά στον δημόσιο διάλογο πώς παρουσιάζονται αυτές οι προσεγγίσεις. Αυτή τη στιγμή που μιλάμε είναι ξεκάθαρο πλέον και δεν μπορεί κανείς να αμφισβητήσει το τι επιδιώκει η Τουρκία: μια μορφή λύσης διαφορετική απ’ αυτή που συζητούμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Έρχεται στην Κύπρο για να το επιβάλει και στον κ. Ακιντζί, ο οποίος στην κοινή συνέντευξη Τύπου αναφέρθηκε σε αυτό. Μετά κάνει δηλώσεις και αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης προσπαθώντας να εξηγήσει ή ν’ αλλάξει αυτή τη θέση που ,ενδεχομένως, να υποχρεώθηκε μπροστά στον κ. Τσαβούσογλου να τα αναφέρει. Εμείς βλέπουμε εδώ και καιρό ότι αυτή είναι η πολιτική που προωθεί η Τουρκία: πολιτική λύσης πέραν απ’ αυτή που συζητάμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Ο κ. Τσαβούσογλου έχει πει ότι επιδιώκει «λύση που να συμφέρει ειδικά την Τουρκία». Πρώτη φορά ακούμε τόσο ξεκάθαρα αυτή την προσέγγιση. Φυσικά το γνωρίζαμε, αλλά κάποιοι το αμφισβητούσαν. Yπάρχει όμως και ένα άλλο πρόβλημα: Η Τουρκία (επικαλούμενη δήθεν τις εκλογές για ανάδειξη των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου) ή την έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ, λέει ότι δεν μπορούν ν’ αρχίσουν διαπραγματεύσεις πριν από τον Ιούνιο. Όλα αυτά είναι δικαιολογίες και αφορμές. Να σας ενημερώσω μάλιστα ότι η κα Λουτ ήταν πρόσφατα στο Λονδίνο και οι Βρετανοί μετέφεραν ξεκάθαρα το μήνυμα στην κα Λουτ ότι η έξοδος της Βρετανίας από την ΕΕ δεν επηρεάζει με κανένα τρόπο την προσπάθεια επανέναρξης των συνομιλιών. Είναι λοιπόν ξεκάθαρο το τι επιδιώκει η Τουρκία.

Θεωρώ σημαντικό το ότι έρχεται η κα Λουτ και θα δει τον ΠτΔ. Όλα αυτά πρέπει να ξεκαθαρίσουν σε σχέση με το τι επιδιώκει η Τουρκία. Οι όροι αναφοράς χρειάζονται τη σύμφωνο γνώμη όλων των εμπλεκόμενων μερών για να επαναρχίσουν οι συνομιλίες. Αν παρατηρηθεί ότι η Τουρκία καθυστερεί ή δημιουργεί θέματα απλώς για να μεταφέρει αυτή την ενδεχόμενη συμφωνία περί τα τέλη της Άνοιξης έτσι ώστε να ξεκινήσουν οι συνομιλίες τον Ιούνιο, πρέπει να αναλάβουν και την ευθύνη. Αυτή δεν είναι η δική μας θέση/προσέγγιση.

Ερώτηση: Δηλαδή ο Ακιντζί θα προσπαθήσει να μετακινήσει τη βάση των συνομιλιών σε κάτι άλλο;

Απάντηση: Οι δηλώσεις που έκανε μπροστά στον κ. Τσαβούσογλου ότι «όλες οι επιλογές είναι ανοιχτές» είναι μια διαφοροποίηση. Ενδεχομένως και να του επιβλήθηκε αυτή η θέση. Ο κ. Τσαβούσογλου μιλά δημοσίως γνωρίζοντας ότι όσα λέει θα αποτελέσουν και αντικείμενο συζήτησης στην Κυπριακή Δημοκρατία και προσπαθεί να δημιουργήσει προβλήματα. Στη συνάντηση που έγινε στη Νέα Υόρκη ήμουν εκεί. Δεν θέλω να πω δημοσίως το τι ανέφερε ο κ. Τσαβούσογλου είτε για τη μορφή της λύσης είτε για τον ίδιο τον κ. Ακιντζί. Δεν μας ενδιαφέρουν τα επικοινωνιακά που κάνει ο κ. Τσαβούσογλου. Όλους πρέπει να μας προβληματίσει το πόσο εύκολα μπορεί η Τουρκία να καθορίσει την ατζέντα του δημόσιου διαλόγου. Ο κ. Τσαβούσογλου έρχεται στην Κύπρο για να επιβάλει δημόσια γραμμή στον κ. Ακιντζί ενάντια στη λύση της ομοσπονδίας και επειδή κάνει τις δηλώσεις περί δήθεν τι του έιπε ο ΠτΔ, τότε όλοι ασχολούνται με αυτά τα χιλιοειπωμένα που είπε αρκετές φορές. Αυτό που πετυχαίνει η Τουρκία είναι μοναδικό και πρέπει να απασχολήσει όλους μας.

Στο Κραν Μοντανά φτάσαμε κοντά σε λύση. Η λύση δεν επιτεύχθηκε μέχρι τώρα λόγω πολύ συγκεκριμένων διαφωνιών επί πτυχών της λύσης του Κυπριακού. Ενώπιόν μας υπάρχουν 3 επιλογές: είτε να δεχθούμε την τουρκική θέση για να λυθούν αυτές οι διαφορές που υπάρχουν (κάτι που δεν εισηγείται κανείς), είτε να επιμένουμε στις θέσεις μας ,γνωρίζοντας ότι δεν θα γίνουν ποτέ αποδεκτές και ,επομένως, δεν θα λυθεί ποτέ το Κυπριακό είτε να προβληματιστούμε για το πώς μπορούν οι διαφωνίες να αντιμετωπιστούν στο τραπέζι των συνομιλιών (αν πραγματικά επιθυμούμε να υπάρξει λύση του Κυπριακού).

Με την εισήγηση του ΠτΔ για αποκεντρωμένη ομοσπονδία δεν ξεφεύγουμε από το πλαίσιο λύσης του Κυπριακού. Πρέπει ο διάλογος στο εσωτερικό για το συγκεκριμένο θέμα να τερματιστεί. Είναι ξεκάθαρο ότι δεν υπάρχει συζήτηση για οποιοδήποτε άλλο θέμα. Οι δημόσιες αναφορές για το συγκεκριμένο θέμα που η Τουρκία πολύ εύστοχα επιδιώκει να μας επιβάλει πρέπει να τερματιστούν. Στη συνάντηση της κας Λουτ με τον ΠτΔ θα υπάρχει μια ευκαιρία όλα αυτά τα θέματα να επιλυθούν. Υπάρχει προσπάθεια και προβληματισμός μέσα στο πλαίσιο του επιδιωκόμενου στόχου να δούμε πώς θα αντιμετωπίσουμε τις διαφωνίες. Αν δεν προβληματιστούμε, απλά θα λέμε τις θέσεις μας ξανά και ξανά, αλλά δεν θα υπάρχει προοπτική επίλυσης του Κυπριακού. Εμείς δεν ακολουθούμε αυτή την προσέγγιση. Αυτό που έχει αναφέρει ο ΠτΔ είναι προβληματισμός για να δούμε πώς αντιμετωπίζονται οι διαφωνίες όπως προέκυψαν στο τραπέζι των συνομιλιών εντός του πλαισίου πάντα της συμφωνημένης λύσης.

Ερώτηση: Έχει διαμορφώσει ο ΠτΔ μια συγκεκριμένη αντίληψη από αυτό τον προβληματισμό;

Απάντηση: Σε αρκετά σημεία που είχαμε διαφωνίες, ναι, είναι ξεκάθαρο. Είναι ξεκάθαρο το τι έχει υπόψη ο ΠτΔ σχετικά με την αποκεντρωμένη ομοσπονδία. Κάποιοι από τους πολιτικούς αρχηγούς θεωρούν ότι πρέπει να επιμένουμε σε θέσεις για τις οποίες γνωρίζουν ότι με αυτές τις θέσεις δεν θα υπάρξει λύση του Κυπριακού. Ο ΠτΔ έχει μεταφέρει τις σκέψεις και τους προβληματισμούς του στην κα Λουτ. Αυτές οι συζητήσεις θα συνεχιστούν και την Κυριακή και ο ΠτΔ είναι έτοιμος ανά πάσα στιγμή να εξηγήσει αυτές τις ιδέες και στον κ. Ακιντζί. Επισημαίνω επίσης ότι όταν ο ΠτΔ ενημέρωσε τον κ. Ακιντζί για τις προσεγγίσεις του, συμφωνούσε. Ακολούθως, κάποιοι επιχείρησαν να παρουσιάσουν διαφορετικά αυτή την προσέγγιση του ΠτΔ και εκεί υπήρξαν κάποιες δηλώσεις για την προσέγγιση του ΠτΔ.

Δεν μας ενδιαφέρει η επικοινωνιακή ή οποιαδήποτε άλλη διαχείριση. Είναι πολύ καλή η συγκυρία που έρχεται η κα Λουτ την Κυριακή. Είναι αξιοπρόσεκτο που δεν σχολίασε κανείς την ξεκάθαρη παρέμβαση του κ. Τσαβούσογλου στα κατεχόμενα ενώ όλοι (ή κάποιοι) επιχείρησαν να πάρουν κάποιες από τις δηλώσεις του κ. Τσαβούσογλου που είχαν συγκεκριμένο στόχο να δημιουργήσουν πρόβλημα στην Κυπριακή Δημοκρατία και να τις σχολιάσουν.

Η αμφισβήτηση του κ. Ακιντζί από την Τουρκία μέσω του κ. Οζερσάι είναι ξεκάθαρη. Μπορεί να μην γίνεται καθημερινά δημόσια γνωστή, αλλά εμείς την παρακολουθούμε μέσα από δημόσιες εξελίξεις. Εμείς πρέπει ν’ αποφεύγουμε τις πολλές δημόσιες αναφορές. Η θέση μας σε σχέση με τον επιδιωκόμενο στόχο των συνομιλιών είναι ξεκάθαρη.

Σίγουρα η κα Λουτ θα έρθει με κάτι πιο συγκεκριμένο. Δεν ξέρω αν θα φέρει κάποιο προσχέδιο ή όχι, αλλά έχω την εντύπωση ότι θα έρθει με κάτι πιο συγκεκριμένο απ’ ό,τι την προηγούμενη φορά. Εμείς ελπίζουμε ότι θα είναι κάτι συγκεκριμένο, αλλά ξεκαθαρίζω ότι οι όροι αναφοράς δεν θα είναι κείμενο του ΓΓ του ΟΗΕ. Οι όροι αναφοράς θα είναι συμφωνημένο κείμενο των εμπλεκόμενων μερών στο Κυπριακό. Η κα Λουτ είναι η μόνη που μιλά με όλα τα εμπλεκόμενα μέρη. Έρχεται και μια σημαντική επίσκεψη του Έλληνα Πρωθυπουργού στην Τουρκία αρχές Φεβρουαρίου. Γι’ αυτό τον λόγο, στις 30 Ιανουαρίου (την επόμενη μέρα της Συνόδου των 7 μεσογειακών χωρών), ο κ. Τσίπρας θα μείνει στην Κύπρο για να έχει συνάντηση με τον ΠτΔ κατά την οποία θ’ ασχοληθούν σχεδόν αποκλειστικά με το συγκεκριμένο θέμα και ελπίζουμε οι εξελίξεις να προχωρήσουν έτσι ώστε να υπάρξει συμφωνία επί των όρων αναφοράς το συντομότερο. Αν υπάρχει πολιτική βούληση, θα γίνει. Αν δεν υπάρχει πολιτική βούληση, θα κάνουμε επίκληση των εκλογών για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, του Brexit κ.ά. Αυτό είναι ξεκάθαρο.

Ερώτηση: Τί κάνουμε στην περίπτωση που η Τουρκία θέλει να προχωρήσει σε γεώτρηση εντός της κυπριακής ΑΟΖ;

Απάντηση: Εκείνο που μπορώ να απαντήσω για το συγκεκριμένο είναι ότι κάνουμε ό,τι είναι δυνατό για να μην είναι εφικτή από πλευράς Τουρκίας η γεώτρηση εντός των ορίων της κυπριακής ΑΟΖ. Οι προσπάθειες έχουν ξεκινήσει εδώ και καιρό, φέρνουν αποτελέσματα και συνεχίζουμε αυτή την προσπάθεια.

Ερώτηση: Έκλεισε το κείμενο για την UNFICYP;

Απάντηση: Είμαστε στο τελικό στάδιο να κλείσει. Ενδεχομένως και σήμερα να υπάρξει κατάληξη. Όσον αφορά την ανανέωση, δεν προκύπτει το όποιο θέμα. Στέλνονται και κάποια μηνύματα που θεωρώ θετικά. Ο βασικός μας στόχος είναι να συμφωνήσουμε επί των όρων αναφοράς για να επαναρχίσουν οι συνομιλίες. Στόχος δεν είναι η οποιαδήποτε διασύνδεση της ανανέωσης της UNFICYP με το Κυπριακό, αν και από πλευράς Τουρκίας ειδικότερα υπάρχει μια προσπάθεια διασύνδεσης, λαμβάνοντας υπόψη και τη διαχρονική θέση της Τουρκίας στο Κυπριακό που δεν είναι υπέρ της ανανέωσης της θητείας της UNFICYP, κάτι που προωθείται μέσω του κ. Οζερσάι.»

(ΝΝ/ΑΜ)