Ανακοινωθέντα

«Είναι έργο των σοφών να προβλέψουν τη συμφορά πριν έρθει. Είναι έργο των γενναίων να αντιμετωπίσουν τη συμφορά όταν έρθει.»

Οι γενναίοι, όπως σημειώνει ο Πιττακός ο Μυτιληναίος, ένας εκ των 7 σοφών της Αρχαίας Ελλάδας, έκαναν όντως τα πάντα, για να αποτρέψουν τη συμφορά εκείνο το τραγικό καλοκαίρι του 1974. Πολέμησαν με αξεπέραστη ανδρεία, έδωσαν τη ψυχή τους, κάθε ικμάδα των δυνάμεων τους, την ίδια τους τη ζωή. Ο αγώνας τους ωστόσο ήταν καταδικασμένος, καθότι δεν προβλέψαμε τη συμφορά. Η διχόνοια, ο φανατισμός, η διάσπαση μας κατέστησαν ανεπανόρθωτα ευάλωτους, ανοίγοντας για 2^η φορά στην Ελληνική ιστορία, την κερκόπορτα στον Τούρκο εισβολέα.

Σαράντα πέντε χρόνια από το προδοτικό πραξικόπημα και τη βάρβαρη τουρκική εισβολή, οι μνήμες μας επιστρέφουν σε εκείνες τις ημέρες που σκόρπισαν τον τρόμο και την καταστροφή με τις χιλιάδες των ξεριζωμένων από τα σπίτια τους, τους νεκρούς, τους αιχμαλώτους, τους εγκλωβισμένους, τους αγνοουμένους.

Φέτος, όπως και κάθε Ιούλη και Αύγουστο, εδώ και 45 χρόνια, στις μνήμες μας άγρυπνα παραστέκουν ήρωες που με τη ζωή τους λάμπρυναν το παρελθόν και με το θάνατο τους σφράγισαν το μέλλον. Αυτούς τους ήρωες μαζευτήκαμε να τιμήσουμε σήμερα. Τους ανθρώπους εκείνους που έπεσαν προασπιζόμενοι την γενέθλια γη και τις πατρογονικές μας εστίες το κατάμαυρο εκείνο καλοκαίρι του 1974.

Νέοι άνθρωποι σε όλη την Κύπρο, με το αδαμάντινο ήθος, την ιστορική συνείδηση και την παιδεία του κυπριακού ελληνισμού, μαζί και με Ελλαδίτες που βρέθηκαν και πολέμησαν στο πλευρό μας, δεν δείλιασαν. Μπροστά στον άνισο και προδομένο πόλεμο δεν λιγοψύχησαν, αλλά πρόταξαν τα στήθη τους με αυταπάρνηση και υπερασπίστηκαν την πατρίδα. Αψηφώντας την υπεροπλία και την τρομοκρατική μανία του εχθρού, λαμπάδιασαν μαζί με το φλογερό φρόνημα ελευθερίας που έφεραν μέσα τους και εγίνησαν οι ίδιοι παραδειγματική υψηγορία του ελεύθερου και του εύψυχου ανθρώπου.

Το βαρύτατο χρέος και η ανεξίτηλη θύμηση μας φέρνει σήμερα εδώ, για να καταθέσουμε με αισθήματα συγκίνησης, τον αιώνιο σεβασμό μας προς τη θυσία των ηρωικώς πεσόντων, οπλιτών, υπαξιωματικών και αξιωματικών του 256 Τάγματος Πεζικού.

Που στο κάλεσμα της ματωμένης πατρίδας προσέτρεξαν, χωρίς δεύτερη σκέψη στη πρώτη γραμμή του αγώνα για να υπερασπιστούν τα δίκαια του Ελληνισμού. Που δεν δείλιασαν στιγμή μπροστά στο θάνατο αλλά παρέμειναν όρθιοι μέχρι τέλους.

Και πρέπει αληθινή τιμή σ’ εκείνους «όπου στην ζωή των», όπως μας υποδεικνύει ο Καβάφης, «ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες, ποτέ από το χρέος μη κινούντες».

Οι ήρωες, προχωρούν στα σκοτεινά, μας υποβάλλει ο Σεφέρης, γιατί προχωρούν με αφετηρία και προορισμό το άγνωστο, δίχως την προσδοκία προσωπικού οφέλους, δίχως κανένα αντάλλαγμα. Ξεκινούν από το άγνωστο και φθάνουν στο άγνωστο.

Σε αυτή την κατηγορία ανεπιφύλακτα ανήκουν, οι πενήντα οκτώ λεβέντες, υπηρετούντες τότε τη στρατιωτική τους θητεία κι επιστρατευθέντες έφεδροι, ανθυπολοχαγοί, δόκιμοι, λοχίες, δεκανείς και οπλίτες του 256 Τάγματος Πεζικού. Έπεσαν πολεμώντας στις μάχες της Λεύκας, της Ελιάς, και στο Αγριδάκι τον Ιούλιο και στο μακελειό της άλωσης Καραβά και Λαπήθου την Τρίτη 6η Αυγούστου 1974.

Το 256 Τάγμα Πεζικού είχε την έδρα του, μετά την εισβολή, στην Ευρύχου. Υπηρετούσαν σε αυτό εθνοφρουροί από όλες τις γωνιές της Κύπρου και διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στα κυριότερα μέτωπα των μαχών.

Με αξιομνημόνευτο θάρρος και περισσή ανδρεία οι άνδρες του 256, από τις πρώτες στιγμές της εκδήλωσης  της Τουρικής εισβολής, έκαναν τα πάντα για να ανακόψουν την προέλαση των Αττίλων.

Στη Λεύκα, την Ελιά και το Αγριδάκι γράφτηκαν σελίδες απαράμιλλου ηρωισμού. Τα παιδιά της Κύπρου, ό,τι καλύτερο διέθετε το στράτευμα, ήταν απλωμένοι στις παρυφές της Λαπήθου, με αποστολή να διασώσουν τις όμορφες κωμοπόλεις Λαπήθου και Καραβά,  από την τουρκική επέλαση.

Το 256 μετά τις μάχες που προηγήθηκαν και την εκεχειρία της 22^ης Ιουλίου, η οποία ουδέποτε τηρήθηκε από τους εισβολείς, έλαβε οδηγία ξημερώματα της 1^ης Αυγούστου, να κατευθυνθεί προς τη Λάπηθο και να οχυρωθεί. Οι επόμενες μέρες κυλούσαν με βασανιστικά αργό τρόπο. Ήταν προφανές ότι πάνοπλοι εισβολείς ετοίμαζαν επίθεση. Απέναντι τους 200 Σπαρτιάτες με πανάρχαιο οπλισμό, αποφασισμένοι να πολεμήσουν μέχρις εσχάτων, υπέρ πίστεως και πατρίδος.

Ήταν άγρια χαράματα της 6ης Αυγούστου, όταν η τουρκική επίθεση εκδηλώθηκε στο σκοτάδι, εν καιρώ εκεχειρίας, προς όλες τις κατευθύνσεις. Η  άνιση μάχη ξεκίνησε στις τέσσερις και είκοσι το πρωί. Οι Τούρκοι είχαν τον έλεγχο της περιοχής ανατολικά του Καραβά, λίγες εκατοντάδες μέτρα από το ήδη πυρπολημένο ξενοδοχείο «Ζέφυρος». Από μέρες είχαν σχεδόν κυκλώσει τις δύο κωμοπόλεις, ελέγχοντας σχεδόν όλα τα υπερκείμενα υψώματα του Πενταδάκτυλου. Τα πολεμικά πλοία των Τούρκων συμπλήρωσαν με τη σειρά τους τον ασφυκτικό κλοιό που είχε ήδη δημιουργηθεί στην περιοχή. Μέσα σ’ αυτό το ασφυκτικό πέταλο που σχημάτισαν οι δυνάμεις της 39ης Μεραρχίας του Αττίλα, βρισκόντουσαν από την Παρασκευή 2 Αυγούστου στην περιοχή Καραβά, ο δεύτερος λόχος του 256 Τάγματος Πεζικού με επικεφαλής τον Ανθυπολοχαγό Σταύρο Μπιτσάκη από τα Χανιά της Κρήτης και στην περιοχή Λαπήθου ο πρώτος λόχος, με επικεφαλής τον Υπολοχαγό Λουκά Καράλη.

Πενήντα τρία άτομα ο ένας λόχος και πενήντα έξι ο άλλος. Μαζί τους τέσσερα θωρακισμένα παλιά Μάρμορ Χάρικτον με τον Ανθυπίλαρχο Χόπλαρο και ένα Λαντ Ρόβερ με το μοναδικό ΠΑΟ εκατό έξι χιλιοστών. Δυτικά στη γραμμή Βασίλειας - Βαβυλά ο τρίτος λόχος με το Λοχαγό Ευτύχιο Σαλάτα και ο ισχνός λόχος βαρέων όπλων με τον Ανθυπολοχαγό Γιώργο Χατζηνικολάου από την Κατωκοπιά. Μαζί τους και μια διμοιρία της ΕΛ.ΔΥ.Κ. Επίσης στην περιοχή βρισκόντουσαν μερικοί άνδρες της εκατοστής ενενηντακοστής Μοίρας Πυροβολικού που στρατοπέδευε στον Καραβά, καθώς επίσης και οι άνδρες του 70 Τάγματος Μηχανικού που τοποθετούσαν ναρκοπέδια στην περιοχή.

Οι πενιχρές δυνάμεις των δύο λόχων πολέμησαν ηρωικά. Γύρω στα εκατό παλικάρια με τον αρχαίο οπλισμό των μαρτινιών, των Στεν, και των Μπρεν, κράτησαν στα ανατολικά και στα νότια κράσπεδα του Καραβά και της Λαπήθου την πρώτη επίθεση της 39ης Μεραρχίας του Αττίλα εκείνο το πρωί της Τρίτης της 6^ης Αυγούστου. Πλήρωσαν με μεγάλες απώλειες κάθε τους βήμα οι Τούρκοι εισβολείς. Οι λιγοστοί μαχητές αντιστάθηκαν σαν λιοντάρια, προκαλώντας σοβαρά πλήγματα στην επίθεση των Τούρκων. Μια ολόκληρη μονάδα Τούρκων πεζοναυτών έθεσε εκτός μάχης, στις πλαγιές του Πενταδάκτυλου ο Λόχος του Ευτύχιου Σαλάτα και οι όλμοι του Ανθυπολοχαγού Χατζηνικολάου. Τα παλικάρια του Μπιτσάκη γονάτισαν τους Τούρκους πεζικάριους μέσα στις λεμονιές στην είσοδο του Καραβά. Το μοναδικό ΠΑΟ της ομάδας κατάφερε να καθηλώσει την πομπή των Τουρκικών αρμάτων καταστρέφοντας το επικεφαλής άρμα στην περιοχή του κέντρου «Churchill» στον Καραβά.

Στις 11:45 οι δύο λόχοι του 256 ΤΠΖ διατάσσονται να υποχωρήσουν και να εγκατασταθούν στη γραμμή Βασίλειας – Βαβυλά. Όμως οι Τούρκοι είχαν καταφέρει να κάνουν απόβαση στην περιοχή της Αϊρκώτισσας στη Λάπηθο και, αφού είχαν ήδη κρυφτεί στις καλαμιές που υπήρχαν στην περιοχή, έστησαν φονική ενέδρα στους μαχητές του 256 ΤΠΖ που υποχωρούσαν. Σκληρός ο απολογισμός για το 256 ΤΠΖ. Σαράντα εννέα από τους άνδρες του νεκροί ή αγνοούμενοι. 58 νεκροί και αγνοούμενοι, ο συνολικός απολογισμός από την μέρα εκδήλωσης της Τουρκικής εισβολής.

Ο Ανθυπολοχαγός Μπιτσάκης νεκρός στην Αϊρκώτισσα, ο Έφεδρος Ανθυπολοχαγός Κωνσταντίνος Κεντώνης από τη Μόρφου νεκρός στον Καραβά, ο Ανθυπολοχαγός Γιώργος Χατζηνικολάου από την Κατωκοπιά χάνεται με τα 13 παλικάρια του στην ενέδρα της Αϊρκώτισσας. Οι Ανθυπολοχαγοί Ανδρέας Λοϊζίδης και Θεόδωρος Χαραλάμπους χαμένοι στη Λάπηθο μαζί με τους συμπολεμιστές τους.

Οι θύμησες πληγώνουν, το παρελθόν μας στοιχειώνει. Σαράντα πέντε χρόνια χρόνια μετά οι μνήμες είναι ακόμα νωπές, οι πληγές ανοικτές.  Η  φλόγα της απελευθέρωσης ωστόσο παραμένει άσβεστη στις καρδιές μας. Το όραμα και η ελπίδα της επανένωσης της πατρίδας μας και της επιστροφής στην κατεχόμενη γη μας, μέσα από μια ειρηνική, βιώσιμη, λειτουργική και δίκαιη λύση που να αποκαθιστά τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις βασικές ελευθερίες του συνόλου του κυπριακού λαού, συνεχίζει και σήμερα να αποτελεί τον αμετάθετο στόχο μας.

Η μνήμη των πεσόντων και των αγνοουμένων μας, δεν τιμά μόνο με μνημόσυνα και ευχές. Το χρέος μας απέναντι στους ήρωές μας επιβάλλει να συνεχίσουμε τον αγώνα για την επανένωση της Κύπρου. Τιμώντας σήμερα τους ήρωές μας,  οφείλουμε να υποσχεθούμε πως θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε ωσότου οι θυσίες τους δικαιωθούν με τη λύτρωση της πατρίδας μας.

Η παρούσα κατάσταση, άλλωστε, δεν αποτελεί τη λύση του Κυπριακού. Μόνο όταν απαλλαγεί η πατρίδα μας από την κατοχή και τα σύμβολά της, όταν πέσει το τείχος που παράνομα τη χωρίζει στα δύο, όταν όλοι οι νόμιμοι κάτοικοι του νησιού μας,  Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι, έχουμε την ευκαιρία να ζήσουμε αρμονικά σε καθεστώς ειρήνης και ασφάλειας, μέσω μιας δίκαιης, έντιμης και λειτουργικής λύσης, χωρίς στρατεύματα και εγγυητές, θα έχουμε εξοφλήσει την ιστορική επιταγή μας.

Για να μπορέσουμε να πορευθούμε προς το μέλλον που μας αξίζει, το μέλλον που δικαιούμαστε κι εμείς και τα παιδιά μας, πρέπει να καταστεί σε όλους σαφές ότι αναχρονιστικές κηδεμονίες και συστήματα εγγυήσεων δεν χωράνε στον τόπο μας.

Προς αυτή την κατεύθυνση ως πολιτική ηγεσία του τόπου έχουμε συγκεντρώσει τις προσπάθειές μας. Με αποφασιστικότητα και υπευθυνότητα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι έτοιμος να συμμετέχει σ’ ένα νέο κύκλο διαπραγματεύσεων από το σημείο που διακόπηκαν στο Κραν Μοντανά, με δεδομένο το πλαίσιο των παραμέτρων που έχει θέσει ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών ώστε μέσω του διαλόγου να επιτύχουμε μια λύση στη βάση των ψηφισμάτων και αποφάσεων των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και των αρχών, των αξιών και του κεκτημένου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Είναι προφανές ότι η Τουρκία επιδεικνύει εδώ και δεκαετίες την ίδια αδιάλλακτη στάση και συνεχίζει την κατάφωρη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την αλλοίωση του δημογραφικού χαρακτήρα των κατεχομένων και την αξίωση μόνιμης παρουσίας τουρκικών στρατευμάτων στην Κύπρο. Την ίδια ώρα, περιφρονεί το ευρωπαϊκό κεκτημένο και τις αρχές του διεθνούς δικαίου, κύριο γνώρισμα των οποίων είναι η προστασία των δικαιωμάτων όλων των πολιτών. Εσχάτως δε, κλείνει κάθε πόρτα διαλόγου, με παράνομες ενέργειες στη θάλασσα και σχεδιασμούς εναντίον της Αμμοχώστου.

Στο αμέσως επόμενο διάστημα θα διαφανεί αν η Τουρκία έχει θέληση, αλλά και το θάρρος, να προσέλθει σε ουσιαστικές διαπραγματεύσεις, αντιμετωπίζοντας αποφάσεις των Η.Ε. και αρχές και κανόνες της ΕΕ και του διεθνούς δικαίου. Θα διαφανεί επίσης κατά πόσο, η τουρκοκυπριακή πλευρά έχει τη δυνατότητα να διαπραγματευτεί στη βάση των κυπριακών συμφερόντων, εγκαταλείποντας τις προκλητικά έκνομες εξαγγελίες για την Αμμόχωστο.

Ελπίδα και πεποίθηση μας είναι πως το αδιέξοδο θα τερματιστεί και πως θα οδηγηθούμε ξανά στο δρόμο που οδηγεί στην επανένωση. Στον δρόμο που οδηγεί στην απελευθέρωση. Για μια Κύπρο ελεύθερη, απαλλαγμένη από τα δεσμά της κατοχής. Για μια Κύπρο όπως την οραματίστηκαν όσοι θυσιάστηκαν για αυτήν. Μόνο με αυτό τον τρόπο θα τιμήσουμε πραγματικά τη μνήμη τους.  Τη μνήμη των παλληκαριών μας που έδωσαν τη ζωή και την ψυχή τους για την ελευθερία αυτού του τόπου.  Ας είναι αιωνία η μνήμη τους.   

( ΔΚ )