Ανακοινωθέντα

Η ιστορία κάθε λαού αντικατοπτρίζει την ίδια την ψυχή του, το πνεύμα, τα βιώματά του. Η ελληνική και κυπριακή ιστορία μετρά μια μακραίωνη πορεία και κρύβει μια πολύ βαριά εθνική κληρονομιά.  

Γεγονότα ορόσημα στην ιστορική πορεία του Ελληνισμού, σφραγίζουν τη συλλογική και ατομική μνήμη του καθενός μας. Ειδικότερα, γεγονότα των δύο προηγούμενων αιώνων, έχουν καθορίσει την εθνική, αλλά και την προσωπική μας πορεία, απαιτώντας σήμερα από εμάς ανάλογη στάση στα δρώμενα και τις ανάγκες της σύγχρονης πραγματικότητας.

Η επανάσταση των Ελλήνων το πρώτο μισό του 19^ου αιώνα, για αποτίναξη του οθωμανικού ζυγού, οδήγησε στη δημιουργία του νέου ελληνικού κράτους, το οποίο για πρώτη φορά απέκτησε κρατική υπόσταση και ταυτότητα. Όμοια, τον περασμένο αιώνα, ο απελευθερωτικός αγώνας των Κυπρίων έναντι των Άγγλων αποικιοκρατών, κατά τα έτη 1955-59, είχε ως αποτέλεσμα την ίδρυση της ανεξάρτητης Κυπριακής Δημοκρατίας και τη θέσπιση Συντάγματος. 

Ενθυμούμενοι εμείς σήμερα τα αποτελέσματα αυτών των αγώνων, που εξήραν το Έθνος και την υπόστασή μας – πέρα από τις επετειακές εκδηλώσεις και τους εορτασμούς – καλούμαστε να σταθούμε αντάξιοι του παρελθόντος που κληρονομούμε και να κινητοποιηθούμε ως προς την ανάληψη των δικών μας ευθυνών. Χωρίς να προβώ, λοιπόν, σε ηχηρούς λόγους και σε εγκώμια, θα επιχειρήσω με το λόγο μου αυτό, να δούμε τη βαθύτερη ουσία των γεγονότων που γιορτάζουμε, βλέποντάς τα σε αντιστοιχία με τη σημερινή πραγματικότητα και τις δικές μας δράσεις.

Μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας και την έλευση των Άγγλων στην Κύπρο, ως μιας νέας μορφής κατακτητών, αλλά που γέννησε και τις ελπίδες στους Κυπρίους, ότι ως χριστιανοί θα ανταποκρίνονταν στις εθνικές τους απαιτήσεις, σημαντικά γεγονότα όπως τα Οκτωβριανά του 1931 και το Ενωτικό Δημοψήφισμα του 1950, κατέθεταν δημοκρατικά τη βούληση των Κυπρίων και στη βάση του δικαιώματος της αυτοδιάθεσης, την απαίτηση για ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Ιδιαίτερα, μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και τις υποσχέσεις της Αγγλίας προς τον Ελληνισμό, οι Κύπριοι θεωρούσαν, ότι το αίτημά τους για ένωση με την Ελλάδα, θα γινόταν αποδεκτό. Παρόλα αυτά, η καταπάτηση του αιτήματος για αυτοδιάθεση από τους Άγγλους, οδήγησε τους Έλληνες της Κύπρου στον ένοπλο αγώνα της Ε.Ο.Κ.Α, ο οποίος κατέληξε στην ίδρυση της ανεξάρτητης Κυπριακής Δημοκρατίας.

Πιστεύω, λοιπόν, πως πέρα από την ημερολογιακή ταύτιση, οι δύο αυτές επέτειοι πρέπει να εορτάζονται μαζί για λόγους ουσίας, νοημάτων, μηνυμάτων και ιστορικής συνέχειας. Υπέρτατος σκοπός τόσο της επανάστασης του ’21, όσο και του αγώνα του ’55-’59, ήταν η ανάκτηση της ελευθερίας και η διατήρηση του Ελληνισμού.

Άραγε εμάς σήμερα, με δεδομένο μια ημικατεχόμενη Κύπρο, και μια Τουρκία να εμφανίζεται απειλητική σε κάθε της κίνηση και δήλωση, δεν θα έπρεπε να είναι ταυτόσημος ο σκοπός μας; Να υπερασπιστούμε δηλαδή τα εδάφη, τα κεκτημένα, τα εθνικά μας δικαιώματα, καθώς και την επιβίωση του Ελληνισμού στην Κύπρο; Ας προβληματιστούμε σοβαρά, λοιπόν, αντιμετωπίζοντας με υπευθυνότητα και συλλογικότητα τις προκλήσεις που παρουσιάζονται ενώπιόν μας και αφορούν τα χώματα, την ιστορία, την ταυτότητά μας, αλλά και το μέλλον των παιδιών μας.

Ανατρέχοντας στο ιστορικό μας παρελθόν, αντιλαμβανόμαστε ότι ανέκαθεν καλούμασταν να παλέψουμε αυτό που μας καταδικάζει, μας αδικεί, μας υποβιβάζει, ως έθνος, ως ιδεολογία, ως άτομα. Είτε αυτό λέγεται παιδομάζωμα, τούρκικο χαράτσι, αγγλικά στρατόπεδα συγκεντρώσεως, «κέρφιου», κατεχόμενα εδάφη, κατάχρηση προσωπικών περιουσιών. Θα πρέπει να αποτελέσει κοινό τόπο για όλους μας, πως όταν πρόκειται για καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και για απαξίωση των αρχών της Δημοκρατίας,  η ανάληψη της ευθύνης πρέπει να γίνεται έμπρακτη δράση.

Στο σημείο αυτό, θα ήθελα να εξάρω την έμπρακτη και αξιόλογη συμβολή και δράση δεκάδων αθλητών, μελών και παραγόντων του προσφυγικού σωματείου «Ανόρθωσις» της κατεχόμενης Αμμοχώστου, οι οποίοι όντας μυημένοι στο σκοπό του αγώνα της ΕΟΚΑ, έσπευσαν με αυταπάρνηση στο πεδίο της μάχης, για αποτίναξη του αγγλικού ζυγού και την ελευθερία της πατρίδος. Ανάμεσα τους ο Γρηγόρης Αυξεντίου, ο Κυριάκος Μάτσης, ο Αντώνης Παπαδόπουλος, ο Παύλος Παυλάκης και ο Παναγιώτης Τουμάζου.

Αξίζει ακόμη να αναφέρω, ότι στις 12 Φεβρουαρίου 2018, με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Συλλόγου «Ανόρθωσις Αμμοχώστου», το έτος 2018 έχει ονομαστεί σε «Έτος Ιστορικής Μνήμης» για τα 60 χρόνια από τη θυσία του Παναγιώτη Τουμάζου, υιού του μέλους του Συλλόγου Θεόφιλου Τουμάζου, του Κυριάκου Μάτση, μέλους του Συλλόγου και επίτιμου Προέδρου από το 2011, από τη θυσία των Φώτη Πίττα, Χρήστου Σαμάρα, Ανδρέα Κάριου, Ηλία Παπακυριακού, φίλων του Συλλόγου, στη μάχη του Αχυρώνα του Λιοπετρίου, αλλά και από την ανατίναξη του οικήματος του Συλλόγου στη στοά Χατζημιχαήλ, στην οδό Ερμού, στην Αμμόχωστο από τους Άγγλους, λόγω της ενεργής συμμετοχής των μελών, αθλητών και υποστηρικτών του Συλλόγου στον αγώνα της ΕΟΚΑ.

Δεν θα μπορούσα επίσης, να μην αναφερθώ στον πρώτο νεκρό του αγώνα της ΕΟΚΑ, τον Μόδεστο Παντελή, ο οποίος βρήκε ακαριαίο θάνατο στην προσπάθειά του να προκαλέσει βραχυκύκλωμα στην περιοχή της Αμμοχώστου, τα μεσάνυκτα της 31^ης Μαρτίου προς την 1^η Απριλίου. Ο Παντελή είχε δώσει όρκο για απελευθέρωση της Κύπρου, οργανώθηκε στο ΕΜΑΚ τον Φεβρουάριο του 1955 και ανήκε στην ομάδα του Γρηγόρη Αυξεντίου. Η προσήλωσή του στον αγώνα για εθνική ελευθερία και η θυσία του, αποτέλεσαν το εναρκτήριο έναυσμα για τους αγώνες και τις θυσίες που ακολούθησαν, στο όνομα της εθνικής μας ανεξαρτησίας. Στην πραγματικότητα, η θυσία του σήμανε την έναρξη του ένοπλου αγώνα της ΕΟΚΑ, μετουσιώνοντας την ιδεολογία της οργάνωσης και τη διαχρονική πίστη του Ελληνισμού στις αρχές και αξίες της ελευθερίας και της δημοκρατίας, σε έμπρακτη δράση.

Σήμερα, όσον αφορά στο εθνικό μας ζήτημα – ένα πρόβλημα παράνομης εισβολής και συνεχιζόμενης κατοχής – η Κυπριακή Δημοκρατία οφείλει να συνεχίσει τον επίπονο πολιτικό της αγώνα, βάσει στρατηγικής, στοχευμένου και μεθοδευμένου πλάνου, σε πνεύμα ομοθυμίας και αποφασιστικότητας. Η αδιαλλαξία και οι μαξιμαλιστικές θέσεις και απαιτήσεις της Τουρκίας, αποτελούν πράγματι το μεγαλύτερο εμπόδιο και την τροχοπέδη στην όλη προσπάθεια επίλυσης του προβλήματος και ανεύρεσης μιας δίκαιης και βιώσιμης λύσης.

Είναι βέβαια ολοφάνερο, ότι η Τουρκία δεν επιθυμεί καμιά δίκαιη λύση, αφού πραγματικός στόχος της είναι η πλήρης κατάληψη και ο έλεγχος της Κύπρου. Αυτή η άτεγκτη στάση υποβιβάζει την αξιοπρέπεια και τη νοημοσύνη μας, ενώ το παράδοξο είναι ότι μπαίνουμε σε μια διαδικασία να διαπραγματευόμαστε για τα ίδια τα κεκτημένα και τις ελευθερίες μας.

Όποιος δεν αντιλαμβάνεται ότι η Άγκυρα κινεί τα νήματα και επηρεάζει πλήρως την τουρκοκυπριακή ηγεσία, προωθώντας τα δικά της συμφέροντα στο νησί, δυστυχώς δεν αντιλαμβάνεται την πραγματικότητα. Παρόλο όμως, που τα υφιστάμενα δεδομένα δεν αφήνουν πολλά περιθώρια δράσης για την ελληνοκυπριακή πλευρά, οφείλουμε να επιμείνουμε στις προσπάθειές μας με την ίδια ένταση και επιμονή. Σε καμιά περίπτωση δεν μας επιτρέπεται οποιαδήποτε παραδοχή ή και αποδοχή μιας λύσης διχοτομικής, η οποία θα καταπατά τα ανθρώπινα και εθνικά μας δικαιώματα.

Θα πρέπει να αντιληφθούμε όλοι ανεξαιρέτως, ότι η διασφάλιση των συνόρων μας, η εδαφική ακεραιότητα του κράτους και η εξασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, περί ελευθερίας, ασφάλειας και ισότητας, δεν αποτελούν απλώς πολιτικούς όρους των διαπραγματεύσεων, δεν αποτελούν στείρες προϋποθέσεις των ελληνοκυπριακών χαρτών. Πρόκειται για αναφαίρετα και απαραβίαστα δικαιώματα των Κυπρίων πολιτών.

Επιβάλλεται, λοιπόν, όπως η οποιαδήποτε λύση συμφωνηθεί μεταξύ των δύο πλευρών, να εδράζεται στο διεθνές δίκαιο, τις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες, το κοινοτικό κεκτημένο και να σέβεται τις αρχές και αξίες της δημοκρατίας. Μόνο έτσι θα τεθούν οι βάσεις για ένα βιώσιμο και ευοίωνο μέλλον, καθιστώντας την Κύπρο ένα σύγχρονο και λειτουργικό κράτος. Επίσης, μια δίκαιη λύση θα σταθεί αρωγός στον παράλληλο αγώνα μας για αναβάθμιση του κράτους μας και εξυγίανση των θεσμών και των μηχανισμών μας. Ευθύνη μας είναι και η πάταξη της διαφθοράς, η εξάλειψη της κακονομίας και η οικοδόμηση ενός κράτους δικαίου και ισοπολιτείας. Και αυτοί είναι στόχοι που δύνανται να υλοποιηθούν αποκλειστικά με τις δικές μας προσπάθειες, χωρίς την εξάρτηση από ξένους παράγοντες.

Αυτά είναι τα ζητήματα που άπτονται του δικού μας αγώνα σήμερα: η προστασία του κράτους, των συνόρων μας, της εθνικότητας και των αναφαίρετων δικαιωμάτων μας. Το ιστορικό παρελθόν και η ανάκληση παλαιότερων αγώνων, θα πρέπει να λειτουργεί για μας ως καθοδηγητής, ώστε να πορευόμαστε με αξιοπρέπεια, θάρρος και δύναμη, σεβόμενοι την ιστορία που κληρονομήσαμε, τον εαυτό και τις οικογένειές μας, αλλά και τις γενιές που θα ακολουθήσουν και στις οποίες οφείλουμε εμείς με τη σειρά μας να κληροδοτήσουμε τις αρχές και τα ιδανικά που παραλάβαμε.

Οι αιώνες πίσω μας είναι «γεμάτοι Ελλάδα». «Οι μέρες τρέχουνε, οι αιώνες φεύγουνε / όμως το χώμα μένει πάντα άφθαρτο». Οι στίχοι αυτοί του Νίκου Κρανιδιώτη περιγράφουν ακριβώς την εθνική μας υπόσταση, τη φύση μας, την οποία και οφείλουμε να υπερασπιστούμε και να διατηρήσουμε. Στον αγώνα του Αυξεντίου, του Μάτση, του Παλληκαρίδη, και των άλλων παλικαριών της ΕΟΚΑ, διακρίνουμε τις ίδιες αρετές της ελληνικής ψυχής, που φώτισαν τον Κολοκοτρώνη, τον Διάκο, τον Καραϊσκάκη, τον Μακρυγιάννη.

Όμοια και εμείς σήμερα, τιμώντας τα ίδια αυτά ιδανικά και τις αρετές, πρέπει να προχωρήσουμε στην ανάληψη της ευθύνης και στην έμπρακτη δράση. Αποφασιστικότητα, καθαρή αντίληψη της πραγματικότητας και ενότητα δυνάμεων: αυτό είναι το δικό μας οπλοστάσιο σήμερα. Μόνο έτσι θα επιβιώσει ο Ελληνισμός.

Αλλά θα πρέπει να δοθούμε ολοκληρωτικά και χωρίς εκπτώσεις στον αγώνα μας. Χωρίς δειλία, παραδοχή ή οποιαδήποτε οπισθοχώρηση σε αυτά που διεκδικούμε. Γιατί απαιτεί πραγματικές θυσίες η ελευθερία, η ειρήνη, η δικαιοσύνη, η αλήθεια.

Ο Γιάννης Ρίτσος είχε γράψει κάποτε:

«Ίσως εκεί που κάποιος αντιστέκεται χωρίς ελπίδα, ίσως εκεί να αρχίζει η ανθρώπινη ιστορία, που λέμε, κι η ομορφιά του ανθρώπου».

(ΑΧ/ΕΙ)