«Θέλω να εκφράσω τη μεγάλη μου ικανοποίηση για την πρώτη μου επίσκεψη στην Ελλάδα ως Γενικός Γραμματέας. Προσβλέπω στις συνομιλίες που θα έχω σήμερα και αύριο με Έλληνες αξιωματούχους, περιλαμβανομένου του Προέδρου και του Πρωθυπουργού. Η Ελλάδα έχει ένα σημαντικό ρόλο στη διεθνή σκηνή. Ο ρόλος της έχει αυξηθεί περαιτέρω με την ανάληψη της προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στις συχνές μου επαφές με τον Υπουργό Εξωτερικών κ. Γιώργο Παπανδρέου συζητούμε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων. Πολλή σημασία δίδεται αυτές τις μέρες στην κρίση στο Ιράκ. Αλλά το ύψιστο μου ενδιαφέρον αυτή την εβδομάδα, καθώς επισκέπτομαι την Τουρκία, την Ελλάδα και την Κύπρο, είναι το κυπριακό πρόβλημα. Υπάρχει μια εξαιρετική ευκαιρία για επίλυσή του και επιθυμώ να κάνω κάθε δυνατή προσπάθεια για να δω ότι η ευκαιρία δεν θα χαθεί. Θα αναφέρω εν συντομία γιατί το θέμα είναι τόσο επείγον.
Η Συνθήκη Προσχώρησης που προνοεί για τη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά δέκα μέλη, περιλαμβανομένης της Κύπρου, πρόκειται να υπογραφεί στις 16 Απριλίου του τρέχοντος έτους. Είναι έντονη η επιθυμία της ΕΕ, την οποία συμμερίζεται και το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, όπως η Συνθήκη υπογραφεί εκ μέρους μια επανενωμένης Κύπρου. Αλλά για να συμβεί αυτό, πρέπει να υπάρξει επανενωμένη Κύπρος και αυτό πρέπει να γίνει με αποφάσεις τόσο των Ελληνοκυπρίων όσο και των Τουρκοκυπρίων μέσω χωριστών, ταυτόχρονων δημοψηφισμάτων που να λάβουν χώρα όχι αργότερα της 30ης Μαρτίου. Προηγουμένως πρέπει να ολοκληρωθεί ένα μεγάλο ποσοστό τεχνικής εργασίας και να ετοιμαστούν τα δημοψηφίσματα. Αν χαθεί αυτή η ευκαιρία δεν είναι ξεκάθαρο κατά πόσο μια άλλη θα εμφανιστεί σύντομα.
Είναι συνεπώς εύκολο να καταλάβουμε ότι έχει έλθει η ώρα της απόφασης αλλά και το λόγο που τα μέρη θα πρέπει να εμμένουν στο στόχο επίτευξης συμφωνίας στις 28 Φεβρουαρίου. Ίσως ο στόχος αυτός να μετακινηθεί για λίγες μέρες αλλά το να προχωρήσει κατά πολύ πέρα της 28ης Φεβρουαρίου πιθανόν να καταδικάσει την προοπτική μιας επανενωμένης Κύπρου να υπογράψει τη Συνθήκη Προσχώρησης. Αναβάλλοντας τη συμφωνία πέρα των αρχών Μαρτίου θα ισοδυναμούσε με το να λεχθεί όχι στην ένταξη από μια ενωμένη Κύπρο.
Από τις 11 Νοεμβρίου τα μέρη έχουν ενώπιον τους ένα σχέδιο για συνολική διευθέτηση. Το σχέδιο αυτό αναθεωρήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου. Ύστερα από εντατικές διαβουλεύσεις, στις οποίες περιέλαβα τον κ. Παπαδόπουλο μετά την εκλογή του στις 16 Φεβρουαρίου, έχω προβάλει σε όλους τους ενδιαφερόμενους, την περασμένη Κυριακή, τα στοιχεία που ελπίζω θα αποτελούν την τελευταία αναθεώρηση του σχεδίου. Σύντομα θα τους την παραδώσω στο νησί.
Οι αναθεωρήσεις που έχω στο μυαλό δεν θα αποτελούν έκπληξη για τα μέρη. Είναι το αποκορύφωμα της πλέον έντονης διαδικασίας των διαπραγματεύσεων που έχει γίνει ποτέ για το κυπριακό πρόβλημα. Αυτή η αποφασιστική φάση της διαδικασίας, με τα πάνω και τα κάτω της, άρχισε το 1999 και τώρα φθάνει στην ολοκλήρωσή της. Το αναθεωρημένο μου σχέδιο αντιπροσωπεύει μια καλύτερη προσπάθεια από τα Ηνωμένα Έθνη να βοηθήσουν τα μέρη να φθάσουν σε συμφωνία. Τα υπόλοιπα εναπόκεινται σ΄ αυτά, στην Ελλάδα και στην Τουρκία και τελικά στον κόσμο από τις δύο πλευρές.
Έχω ενθαρρυνθεί και εμψυχωθεί από τις συνομιλίες που είχα στην Τουρκία. Ο σκοπός μου εδώ, όπως και στην Τουρκία, είναι να συζητήσω με την Ελληνική Κυβέρνηση για το πώς μπορούν να βοηθήσουν σ΄ αυτή την τελική προσπάθεια ώστε τα μέρη στην Κύπρο να έρθουν σε συμφωνία. Αύριο θα ταξιδέψω για την Κύπρο.»