Ανακοινωθέντα

Είναι αλήθεια, όπως το σημείωσε προ ολίγου ο Πρύτανης, ότι η πρώτη παρουσία μου ως Υπουργός Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας εδώ, γίνεται με την ευκαιρία αυτής της επιστημονικής σύναξης μαθηματικών. Ελπίζω, κ. Πρύτανη, τα Μαθηματικά να αποδειχτούν καλό ποδαρικό!

Θέλω πάντως, κυρίες και κύριοι, να εκφράσω την ικανοποίηση και τη χαρά μου που είμαι εδώ απόψε και να ευχαριστήσω για την πρόσκληση να παρευρεθώ και να χαιρετίσω το συνέδριο.

Επί του προκειμένου... Μέχρι πρότινος η άποψη που επικρατούσε για τη διδακτική των Μαθηματικών ήταν ότι η μαθηματική γνώση είναι ένα αγαθό που πρέπει να μεταφερθεί από τον κάτοχο στον ενδιαφερόμενο να το αποκτήσει. Ό,τι είναι κάτι σαν απόθεμα γνώσεων που έχει αποκρυσταλλωθεί και το οποίο ο εκπαιδευτικός έπρεπε να «μεταφέρει» και ο μαθητής να «αποκτήσει», με κύρια λογική την αποστήθιση. Τα πράγματα όμως έχουν αλλάξει. Σύμφωνα με τις νεότερες -και πιστεύω σοφότερες- αντιλήψεις οι μαθητές προσεγγίζουν τα Μαθηματικά μέσα από διεργασίες και δραστηριότητες που ωθούν τους ίδιους στην παραγωγή τους. Εγώ, που δεν είμαι μαθηματικός, γνωρίζω όμως από τις σπουδές που έκανα στην Οικονομική Επιστήμη ότι τα Μαθηματικά είναι κυρίως λογισμός, περισσότερο ίσως λογισμός παρά «πακέτο γνώσεων». Ότι είναι ένας «κόσμος σκέψης» που μπορεί και ως μέθοδος ή τρόπος λογισμού να συμβάλει στην κριτική σκέψη που αναζητούμε. Τα Μαθηματικά είναι/έχουν φιλοσοφία, ενώ πολλοί είναι σε θέση να μιλήσουν έγκυρα και για τη γοητεία που μπορεί να έχουν.

Έρευνες δείχνουν ότι οι παλαιότεροι τρόποι διδασκαλίας δεν βοηθούν αρκετά τους μαθητές να κατακτήσουν τη μαθηματική γνώση και τη δεξιότητα σκέψης που τους χρειάζονται μέσα στο σύγχρονο κόσμο, για να αντιμετωπίσουν τις ανάγκες της σύγχρονης κοινωνίας. Πόσο μάλλον όταν επιζητούμε να στηρίξουμε μέσω της διδασκαλίας και της μάθησης ανθρωπιστικούς και κοινωνικούς στόχους, όπως ακόμα την κριτική σκέψη, τη διαδικασία έγκυρης τεκμηρίωσης, αλλά και τη συνεργασία των μαθητών ως μέρος του κοινωνικού συνόλου. Από την άλλη, μέσα από παλαιότερους τρόπους διδασκαλίας οι μαθητές δυσκολεύονταν να βρουν κάποιο κίνητρο εκτός από κάποιο στενό «ενδιαφέρον χρήσεως», είτε πρόκειται για την ικανοποίηση που δίνει μια καλή βαθμολογία είτε για να περάσουν επιβαλλόμενες εξετάσεις. 

Δεν θα επεκταθώ όμως. Θα αποφύγω ακόμα να επιχειρηματολογήσω στη βάση των τελευταίων αποτελεσμάτων της γνωστής και πολυσυζητημένης διεθνούς έρευνας PISA. Βεβαίως, αυτά τα τελευταία αποτελέσματα δείχνουν ότι ειδικά για τα Μαθηματικά έχουμε πρόοδο. Θέλω να πιστεύω ότι αυτό οφείλεται και στα νέα αναλυτικά προγράμματα που έχουν εφαρμοστεί, αλλά ας μη μείνουμε σε αυτό.

Για τους λόγους που αναφέρθηκαν προηγουμένως, το Υπουργείο Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας έχει προχωρήσει τα τελευταία χρόνια στην επαναξιολόγηση των αναλυτικών προγραμμάτων, στην υιοθέτηση πιο σύγχρονων μεθόδων διδασκαλίας που δίνουν χώρο στη διερεύνηση και την ανακάλυψη και όχι μόνο στη «μεταφορά» της γνώσης. Ταυτόχρονα αξιοποιείται η ψηφιακή τεχνολογία στη διδακτική και την επικοινωνία, όπως αντιλαμβάνομαι ότι είναι και μια ενότητα του συνεδρίου σας. Ενώ σε αυτή την κατεύθυνση συμβάλλει και ο προσανατολισμός σε μια διαμορφωτική αντί της απλά συγκριτικής αξιολόγησης –με προσέγγιση αυτο-αξιολόγησης και ετερο-αξιολόγησης, ως εργαλείων που προάγουν και την αυθεντική γνώση αλλά και τις μεταγνωστικές δεξιότητες.

Πρέπει να πω ότι βρίσκω ιδιαίτερα ενδιαφέρον και θετικό το ότι μαζί με την Εταιρεία Μαθηματικών έχουμε και την Ένωση Ερευνητών Διδακτικής των Μαθηματικών. Από την ίδρυσή της, το 2005, η Ένωση πρωτοστατεί σε διάφορες ημερίδες, συνέδρια και άλλες εκδηλώσεις, καθώς και σε δημοσιεύσεις με σκοπό την προαγωγή σύγχρονων τάσεων στη διδακτική, ιδιαίτερα στο χώρο των Μαθηματικών. Δίνει βήμα σε όλους τους ερευνητές της διδακτικής των Μαθηματικών είτε του μητροπολιτικού ελληνισμού είτε της Κύπρου είτε αλλού, προκειμένου να κοινοποιήσουν πορίσματα της έρευνάς τους, να συζητήσουν και να ανταλλάξουν απόψεις είτε με συναδέλφους τους ερευνητές είτε με υπεύθυνους για τη χάραξη εκπαιδευτικής πολιτικής είτε και με εκπαιδευτικούς εν γένει, αλλά και κάθε ενδιαφερόμενο. Συγχαίρω την ένωση διδακτικής των Μαθηματικών γι’αυτή τη δραστηριότητα που σίγουρα ενδιαφέρει ιδιαίτερα το Υπουργείο μας – και δεν είναι τυχαίο που το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο είναι συνδιοργανωτής αυτού του συνεδρίου.

Όπως πληροφορούμαι, οι διδακτικές που θα αναπτυχθούν και θα συζητηθούν στο φετινό, όγδοο, συνέδριο της Ένωσης αποτελούν ουσιώδεις άξονες στις εκπαιδευτικές αναζητήσεις και πολιτικές και αναμένεται να δώσουν χρήσιμα συμπεράσματα. Συγκεκριμένα, τόσο η χρήση των ψηφιακών εφαρμογών και της τεχνολογίας στη διδακτική πράξη, όσο και η ενδυνάμωση των εκπαιδευτικών μέσα από τη γνώση του αντικειμένου και την καλλιέργεια αποτελεσματικών διδακτικών προσεγγίσεων, αποτελούν και στοχεύσεις για τις πολιτικές του ΥΠΠΑΝ. Είναι λοιπόν πολύ ενδιαφέρον, ιδιαίτερα την ώρα που βρίσκεται σε εξέλιξη και αναπτύσσεται μια φιλόδοξη εκπαιδευτική μεταρρύθμιση εδώ στην Κύπρο. Προσβλέπουμε με μεγάλο ενδιαφέρον στα αποτελέσματα και τις εισηγήσεις του συνεδρίου σας, αφού προσπαθούμε να προχωρούμε με βήματα που εδράζονται σε επιστημονική τεκμηρίωση. Μπορεί να αποβούν χρήσιμες σε όλους μας και να συμβάλουν στο κοινό ζητούμενο που είναι η βελτίωση και η ποιοτική αναβάθμιση της εκπαίδευσής μας.

Με τις σκέψεις αυτές, εύχομαι επιτυχία στις εργασίες του συνεδρίου σας. Είμαι βέβαιος ότι θα είναι ένα παραγωγικό Σαββατοκύριακο. Καλωσορίζω ταυτόχρονα όσους βρέθηκαν εδώ στην Κύπρο ειδικά για το συνέδριο. Εύχομαι να περάσετε ένα ευχάριστο και γόνιμο Σαββατοκύριακο αφοσιωμένοι στο αγαπημένο σας αντικείμενο.

Καλή επιτυχία!

____________

/ΣΧ