04-06-2020 11:50
Το Δημοσιονομικό Συμβούλιο ενημερώνει για την Εαρινή Έκθεση 2020
Το Δημοσιονομικό Συμβούλιο λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιάζουσες συνθήκες που επικρατούν λόγω της πανδημίας του ιού COVID-19 και τη διαφοροποίηση του περιεχομένου και του χρονοδιαγράμματος των στοιχείων που έχει δημοσιεύσει μέχρι σήμερα το Υπουργείο Οικονομικών, αποφάσισε όπως προσαρμόσει το περιεχόμενο της Εαρινής Έκθεσής του για το 2020.
Επίσης, μέσα στο πλαίσιο των μέτρων για περιορισμό της εξάπλωσης της πανδημίας έχει αποφασιστεί η μη διεξαγωγή δημοσιογραφικής διάσκεψης για παρουσίαση της Έκθεσης.
Το Συμβούλιο είναι στη διάθεση των λειτουργών των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης και άλλων ενδιαφερομένων για σχόλια και διευκρινίσεις, στο τηλέφωνο 22606627 και στην ηλεκτρονική διεύθυνση: info@fiscalcouncil.gov.cy .
Οι συνθήκες αβεβαιότητας που επικρατούν λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας έχουν οδηγήσει τα πλείστα κράτη μέλη της ΕΕ να προχωρήσουν σε ενεργοποίηση της «Ρήτρας Απόδρασης», όπου τα κράτη μέλη έχουν τη δυνατότητα να αποκλίνουν προσωρινά από τους αριθμητικούς δημοσιονομικούς κανόνες έχοντας την ευελιξία να λάβουν δημοσιονομικά μέτρα για να αντιμετωπίσουν την κρίση.
Οι πρωτόγνωρες συνθήκες έχουν εκτός των άλλων επηρεάσει και τη διαδικασία καθορισμού των μακροοικονομικών προβλέψεων και των ανώτατων ορίων δαπανών τα οποία το Υπουργείο Οικονομικών θα συμπεριλάμβανε στο Στρατηγικό Πλαίσιο Δημοσιονομικής Πολιτικής 2021- 2023 το οποίο μέχρι στιγμής δεν έχει ολοκληρωθεί.
Σύνοψη της Εαρινής Έκθεσης 2020
Το Συμβούλιο επισημαίνει ότι παρά το ευνοϊκό μακροοικονομικό περιβάλλον των προηγούμενων ετών συμπεριλαμβανομένου του 2019, η πρωτόγνωρη κρίση που παρατηρήθηκε το τελευταίο τρίμηνο με την πανδημία, αναδεικνύει για ακόμα μια φορά την ανάγκη για προώθηση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων, οι οποίες διαχρονικά έχουν διατυπωθεί στις Εκθέσεις του Συμβουλίου, όπως και από άλλους οργανισμούς και θεσμούς. Στόχος των μεταρρυθμίσεων, μεταξύ άλλων, είναι να καταστεί η κυπριακή οικονομία ανταγωνιστική και έτοιμη να αντιμετωπίσει έγκαιρα και με αποτελεσματικό τρόπο τις προκλήσεις που προκύπτουν από απρόσμενες κρίσεις.
Οι επιπτώσεις της πανδημία, έχουν καταδείξει ότι η δημοσιονομική σταθερότητα και η πραγματοποίηση δημοσιονομικών πλεονασμάτων που επιτρέπουν τη μείωση του δημοσίου χρέους και τη δημιουργία αποθεματικών θα πρέπει να αποτελούν βασικό στοιχείο κατά τον δημοσιονομικό σχεδιασμό. Περαιτέρω, η πανδημία έχει αναδείξει τη σημασία της προώθησης σημαντικού αριθμού μεταρρυθμίσεων. Οι βασικότερες προκλήσεις και προτεραιότητες, οι οποίες αναλύονται εκτενώς στις Εκθέσεις του Συμβουλίου είναι:
- τον τομέα της παιδείας όπου το ψηλό κόστος δεν αντικατοπτρίζεται στα ποιοτικά αποτελέσματα,
- το σύστημα δικαιοσύνης που χαρακτηρίζεται από μεγάλες καθυστερήσεις,
- το καθεστώς λειτουργίας των ημικρατικών οργανισμών,
- τον έλεγχο των κρατικών δαπανών και ιδιαίτερα του κρατικού μισθολογίου που από το 2019 άρχισε να αυξάνεται με ρυθμούς πέραν του ρυθμού αύξησης του ΑΕΠ. Διαχρονική θέση του Συμβουλίου είναι η δημιουργία ενός διάφανους και ορθολογιστικού συστήματος αξιολόγησης και καθορισμού απολαβών στον δημόσιο τομέα,
- την άρση αχρείαστων περιορισμών δραστηριοποίησης σε τομείς της οικονομίας και επαγγέλματα, συμπεριλαμβανομένης και των αχρείαστων γραφειοκρατικών διαδικασιών.
Επιπρόσθετα με τα πιο πάνω θα πρέπει να υπάρχει συνεχής παρακολούθηση και ετοιμότητα σε περίπτωση ανάγκης για άμεση λήψη διορθωτικών μέτρων όταν και εφόσον χρειαστεί με στόχο τη διατήρηση της σταθερότητας στα δημόσια οικονομικά σε σημαντικές μεταρρυθμίσεις και εξελίξεις όπως:
Δημοσιονομικοί κανόνες
To 2019 δεν έχει παρατηρηθεί απόκλιση από το Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό Στόχο ο οποίος έχει καθοριστεί στο 0% του ΑΕΠ. Υπενθυμίζεται ότι τόσο το γενικό όσο και το διαθρωτικό υπόλοιπο ήταν θετικά το 2019. To 2020 έχει γίνει ενεργοποίηση της «Ρήτρας Απόδρασης» που επιτρέπει στα κράτη μέλη να αποκλίνουν προσωρινά από τους δημοσιονομικούς κανόνες δεδομένου ότι δεν θα απειληθεί η δημοσιονομική σταθερότητα. Το 2021 όπως έχει προαναφερθεί δεν έχουν ακόμη καθοριστεί ανώτατα όρια δαπανών και ούτε έχουν γίνει μακροοικονομικές και δημοσιονομικές προβλέψεις.
Η σημαντική αύξηση στο δημόσιο χρέος και η προβλεπόμενη μείωση στο ΑΕΠ κατά το 2020 αναμένεται να αυξήσουν το ποσοστό δημόσιου χρέους ως προς το ΑΕΠ μέχρι το τέλος του έτους κοντά στο 117%. Εντούτοις με δεδομένο ότι οι παραδοχές που αφορούν στο βασικό μακροοικονομικό σενάριο θα επαληθεύουν, το δημόσιος χρέος αναμένεται με την πάροδο της κρίσης να ακολουθήσει πτωτική πορεία ικανοποιώντας τους εθνικούς και ευρωπαϊκούς δημοσιονομικούς κανόνες.
Η αναμενόμενη πορεία του δείκτη Δημόσιο Χρέος προς ΑΕΠ παρουσιάζεται στο γράφημα που ακολουθεί και το οποίο ετοιμάστηκε στο πλαίσιο της συνεργασίας που υπογράφτηκε με το Πανεπιστήμιο Κύπρου βάσει μοντέλου που έχουν αναπτύξει οι καθηγητές Δρ. Αντρέα Κονσίλιο (Πανεπιστήμιο Παλέρμο) και Δρ. Σταύρος Ζένιος (Πανεπιστήμιο Κύπρου).
Δημόσιο χρέος (Βασικό σενάριο μακροοικονομικών προβλέψεων)
Επαναξιολόγηση δημοσιονομικού σχεδιασμού
Καταλήγοντας το Συμβούλιο θεωρεί σημαντική την ανάγκη επαναξιολόγησης των προβλέψεων και στοιχείων που θα χρησιμοποιηθούν για τον καταρτισμό του Κρατικού Προϋπολογισμού 2021, κατά τον Σεπτέμβριο του 2020 οπόταν και θα υπάρχουν περισσότερες πληροφορίες για την πορεία της πανδημίας και της οικονομίας. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να ληφθούν υπόψη όλα τα διαθέσιμα στοιχεία που θα υπάρχουν τη συγκεκριμένη στιγμή, έτσι ώστε ο Κρατικός Προϋπολογισμός να αντικατοπτρίζει όσο το δυνατόν τις ανάγκες του Κράτους χωρίς να ξεφεύγει από τις δυνατότητες του διατηρώντας την οικονομική σταθερότητα.
Το πλήρες κείμενο της Εαρινής Έκθεσης 2020 έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Συμβουλίου και βρίσκεται στην ιστοσελίδα:
http://www.fiscalcouncil.gov.cy/fiscalcouncil/fiscalcouncil.nsf/page18_gr/page18_gr?OpenDocument
ΣΣ/ΕΧΡ