Ανακοινωθέντα

Καθεδρικός Ναός Παναγίας των Χαρίτων

Αδέλφια, συμπατριώτες και συμπατριώτισσες Μαρωνίτες

Με πραγματικά ξεχωριστή συγκίνηση βρίσκομαι, για άλλη μία χρονιά, αναμεσά σας για να τιμήσουμε μαζί τη σημαίνουσα γιορτή του Αγίου Μάρωνα.

Η παρουσία μου συνιστά την έμπρακτη απόδειξη της υψηλής εκτίμησης και σεβασμού που τρέφω ο ίδιος, αλλά και ολόκληρη η Πολιτεία και ο κυπριακός λαός, απέναντι στο σύνολο της Μαρωνίτικης κοινότητας.

Εκτίμηση και σεβασμός που εκπηγάζουν από την πολυσήμαντη προσφορά και δραστηριότητα που αναπτύξατε στην πολύχρονη, ιστορική παρουσία σας στο νησί μας.

Αναμφίβολα, και παρά τις όποιες δυσκολίες που και εσείς υποχρεωθήκατε να υποστείτε ως αποτέλεσμα των γεγονότων του 1974, κατορθώσατε όχι μόνο να διαφυλάξετε την ταυτότητά σας, αλλά, μέσα από την εργατικότητα που σας χαρακτηρίζει, να προοδεύσετε και να καταξιωθείτε στην προσφυγιά.

Σαν μια δυναμική και παραγωγική ομάδα ανθρώπων, με έντονη και δραστήρια παρουσία στο πολιτιστικό, κοινωνικό και οικονομικό γίγνεσθαι του τόπου, αλλά και με πλούσια δράση στα Γράμματα, τις Τέχνες και τις Επιστήμες, έχετε συμβάλει ουσιαστικά στην ανάπτυξη και ευημερία της κοινής μας πατρίδας.

Την ίδια στιγμή, ως μέρος της ιστορικής και κοινωνικής συνέχειας του τόπου, επιβεβαιώνοντας τους αδελφικούς μεταξύ μας δεσμούς, πρωτοστατήσατε εξαρχής στον αγώνα που όλοι μας καταβάλλουμε για την επανένωση της Κύπρου.

Αδέλφια Μαρωνίτισσες, Μαρωνίτες,

Είναι για αυτούς ακριβώς τους λόγους που χαίρετε, ως προανέφερα, καθολικής εκτίμησης και σεβασμού, ως άλλωστε και κάθε Κύπριος πολίτης στον τόπο μας, ανεξάρτητα της θρησκευτικής και εθνικής του καταγωγής.

Απτή επιβεβαίωση τούτου, αποτελεί το ενδιαφέρον και η έμπρακτη στήριξη της Πολιτείας στην προσπάθεια σας για την προστασία και ανάδειξη της πολιτιστικής και θρησκευτικής σας κληρονομιάς.

Σε στενότατη και άριστη συνεργασία με τους πολιτικούς και θρησκευτικούς  εκπροσώπους σας, στο μέτρο πάντοτε των οικονομικών δυνατοτήτων του κράτους, στηρίξαμε σειρά διαχρονικών αιτημάτων σας που συνδράμουν προς την κατεύθυνση αυτή.

Είναι μέσα σε αυτή τη στενή συνεργασία και στη βάση στοχευμένων ενεργειών και αποφάσεων που υλοποιήθηκαν ή βρίσκονται σε τροχιά υλοποίησης έργα υψίστης σημασίας όσον αφορά τη διαφύλαξη της θρησκείας και της πολιτιστικής κληρονομιάς, την προαγωγή της εκπαίδευσης, του αθλητισμού και άλλων πολιτιστικών και κοινωνικών δραστηριοτήτων, αλλά και τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των εγκλωβισμένων.

Μεταξύ άλλων, αναφέρω:

· Τη συνεισφορά ύψους περίπου μισού εκατομμυρίου ευρώ για τη δημιουργία του Πολιτιστικού Κέντρου «Το Σπίτι του Μάρωνα».

· Τη διάθεση ποσού ύψους 195 χιλιάδων ευρώ ως χορηγία για τη δημιουργία αθλητικών εγκαταστάσεων στον Κορμακίτη. Τον Δεκέμβριο του 2021, έχουν εγκριθεί άλλες 238 χιλιάδες ευρώ για την ολοκλήρωση και αδειοδότηση του έργου.

· Την υλοποίηση, τα έτη 2018-2021 - και δεν αναφέρομαι στην πρώτη πενταετία της παρουσίας μου ούτε και στο ενδιαφέρον των προηγούμενων Κυβερνήσεων για τη Μαρωνιτική κοινότητα - σειράς έργων κοινής ωφελείας, τόσο στις ελεύθερες όσο και τις κατεχόμενες περιοχές, που στόχευαν στην αναβάθμιση σχολικών χώρων, αντιπλημμυρικά και εξωραϊστικά έργα, βελτίωση και επέκταση του οδικού δικτύου, ανάπτυξη υποδομών, αλλά και την οικονομική στήριξη των αθλητικών μαρωνίτικων Σωματείων,  συνολικού ύψους 400 χιλιάδων ευρώ.

· Την ολοκλήρωση του Σχεδίου Επιδιόρθωσης Κατοικιών Εγκλωβισμένων, για Μαρωνίτες και Ελληνοκύπριους. Μόλις πρόσφατα το Υπουργικό Συμβούλιο έχει εγκρίνει σημαντική νέα δαπάνη προκειμένου να βοηθήσουμε στην επανεγκατάσταση στις πατρογονικές εστίες όσων των νέων μας Μαρωνιτών ή άλλων, αυτή τη στιγμή των Μαρωνιτών, για να ενισχύσουμε την επανεγκατάσταση.

· Την τοποθέτηση νοσηλευτικού προσωπικού σε κατεχόμενο Μαρωνίτικο χωριό, με στόχο την εξασφάλιση καλύτερων συνθηκών διαβίωσης των εγκλωβισμένων Μαρωνιτών.

· Τις ενέργειες για επαναλειτουργία του Σχολείου στον Κορμακίτη.

· Την ίδια στιγμή, επιπλέον της ετήσιας κρατικής χορηγίας που λαμβάνει η Αρχιεπισκοπή Μαρωνιτών ύψους 50 χιλιάδων ευρώ, το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε όπως η συμφωνία για τα φορολογικά θέματα μεταξύ Κράτους και της Εκκλησίας της Κύπρου εφαρμόζεται και για τις Εκκλησίες των Μαρωνιτών, Αρμενίων και Λατίνων στην Κύπρο.

Εκείνο για το οποίο θέλω να σας διαβεβαιώσω, είναι ότι λαμβάνοντας υπόψη τις εισηγήσεις των πολιτικών και θρησκευτικών εκπροσώπων σας και πρωτίστως τις ευαισθησίες σας, θα συνεχίσουμε σας διαβεβαιώ να στηρίζουμε τα όποια δίκαια αιτήματά υποβάλλετε.

Θέλω να κάνω ιδιαίτερη αναφορά στην υψίστης σημασίας αναστήλωση αρχαίων Μαρωνίτικων Εκκλησιών, ως επίσης την επιδιόρθωση και συντήρηση άλλων ιστορικών μνημείων της Κοινότητας στις κατεχόμενες περιοχές, που πέτυχαμε μέσα από τη Δικοινοτική Επιτροπή για την Πολιτιστική κληρονομιά σε συνεργασία πάντα με την Θρησκευτική Ηγεσία των Μαρωνιτών, στο πλαίσιο του Προγράμματος Ανάπτυξης που έχει υιοθετηθεί και από τα ΗΕ.

Χάρις στη συνεργασία αυτή αναστηλώθηκαν Εκκλησίες όπως αυτή του Αγίου Γεωργίου στον Κορμακίτη, του Τιμίου Σταυρού στα Καρπάσια, της Αγίας Άννας στη Μεσαιωνική Αμμόχωστο, της Αγίας Μαρίνας στην Αγία Μαρίνα, του Αγίου Θεοδώρου και της Αγίας Μαρίνης στον Κορμακίτη, του Αρχαγγέλου Μιχαήλ στον Ασώματο.

Είναι σημαντικό να αναφέρω ότι στο πλαίσιο του εν λόγω προγράμματος έχει ολοκληρωθεί η αναστήλωση 50 αρχαίων Μνημείων. Έχω απλώς κάνει αναφορά σε μέρος των όσων προσπαθούμε να αναστηλώσουμε έτσι ώστε να συντηρηθεί η ιστορική μνήμη, να συντηρηθούν και να αναβαθμιστούν και να αναδειχθούν οι ρίζες που έχετε με την Κύπρο, την ιδιαίτερη σας πατρίδα, στην οποία έχετε συμβάλει μέσα από τις δράσεις σας.

Συναισθάνομαι και συμμερίζομαι απόλυτα την αγωνία σας για τις εξελίξεις όσον αφορά το κυπριακό ζήτημα όσο και τη δίκαιη απαίτηση που έχετε για επιστροφή στις πατρογονικές σας εστίες και ανάκτηση των περιουσιών σας.

Είναι το ίδιο αίτημα που κρατά σε αγωνία και το κύριο αίτημα των Ελληνοκυπρίων αδελφών σας.

Προς τούτο θέλω, για ακόμη μία φορά, να σας διαβεβαιώσω πως ύψιστη προτεραιότητά παραμένει η επανένωση της πατρίδας μας στη βάση μίας δίκαιης λύσης του κυπριακού ζητήματος. Λύση, η οποία θα καθιστά την πατρίδα μας ένα πραγματικό και ανεξάρτητο κράτος. Ένα κράτος ειρήνης, ευημερίας και ασφάλειας για όλους ανεξαρτήτως τους πολίτες του, το οποίο επανενώνει την πατρίδα μας  απαλλάσσοντας την από τα όποια στρατεύματα, κατοχικά ή άλλα, τα επεμβατικά δικαιώματα ή τις εξαρτήσεις από τρίτες χώρες.

Στο πλαίσιο αυτό, καθίσταται σαφές πως η όποια λύση θα πρέπει να είναι απόλυτα συμβατή με τα Ψηφίσματα, τις κατά καιρούς Αποφάσεις του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και του Συμβουλίου Ασφαλείας, ως επίσης τις αρχές και αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Αυτήν ακριβώς την πολιτική βούληση και θέληση διαμηνύω προς κάθε κατεύθυνση σε κάθε διεθνή βήμα, τονίζοντας την ισχυρή αποφασιστικότητα και θέληση μας να εργαστούμε ώστε να δώσουμε το αίσθημα ασφάλειας στο σύνολο του κυπριακού λαού, Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους, Μαρωνίτες, Λατίνους και Αρμενίους.

Με κάθε τρόπο θέλουμε να περάσουμε το μήνυμα πως η Κύπρος δεν είναι ολιγότερο ευρωπαϊκή από ό,τι οι υπόλοιπες των ευρωπαϊκών χωρών όπου υπάρχει πολυπολιτισμική παρουσία, και όπως γίνεται και στην Κύπρο, αδιακρίτως διασφαλίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα του κάθε Κύπριου πολίτη. Έχουμε μέχρι σήμερα προχωρήσει σε σημαντικές αποδείξεις της αποφασιστικότητας και τις ειλικρινούς βούλησης μας να μην υπάρχει κανένα αίσθημα ανασφάλειας ούτε στους Τουρκοκύπριους ούτε στους Ελληνοκύπριους. Έχουμε αποδεχθεί αποκέντρωση εξουσιών για να τους κάνουμε να νιώθουν ασφαλείς ότι κανένας δεν θα επέμβει στα όσα στην καθ’ ημέραν ζωή πιθανόν να τους απασχολούν.

Έχουμε αποδεχθεί την πολιτική ισότητα κάτω από όρους, όμως, που δεν θα επιτρέπουν σε καμιά από τις δύο κοινότητες να επικυριαρχεί επί της άλλης.

Έχουμε μέσα από τις συνομιλίες καταλήξει όσον αφορά τη σύνθεση και λειτουργία του νομοθετικού Σώματος, της δικαστικής εξουσίας, της σύνθεσης της εκτελεστικής εξουσίας. Αυτά που απέμεναν ήταν η διασφάλιση και των Ελληνοκυπρίων. Του αισθήματος ότι δεν θα είναι κάτω από την επιρροή μιας τρίτης χώρας.

Και θέλω να πω με την ευκαιρία ότι δεν βλέπω γιατί η Τουρκία θα πρέπει να εμμένει, μια χώρα με τόση έκταση στο να συντηρεί την κατοχή σε μια μικρή νήσο, σε ένα μικρό κράτος. Είναι προς όφελος της Τουρκίας, μέσα από τη λύση του Κυπριακού που θα είναι απόλυτα συμβατή με το διεθνές δίκαιο και το ευρωπαϊκό κεκτημένο, προς όφελος και των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων αλλά και της ιδίας, θα εξομαλυνθούν οι σχέσεις της με την Ευρώπη, θα δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις αξιοποίησης του φυσικού πλούτου καθώς και θα δώσουν την ευκαιρία να επικρατήσει ειρήνη σε ολόκληρη την περιοχή.

Το παράδειγμα της Κύπρου, της Κυπριακής Δημοκρατίας που έχει άριστες σχέσεις με όλα τα γειτονικά κράτη, που έχει ρυθμίσει ειρηνικά τα όσα αφορούν την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, μπορεί να αποτελέσει παράδειγμα και ένδειξη του τι σημαίνει να λυθεί επιτέλους ειρηνικά το κυπριακό πρόβλημα.

Για αυτό και κάνω έκκληση τόσο προς τον Τουρκοκύπριο ηγέτη, αλλά ιδιαίτερα προς εκείνους που σήμερα βρίσκονται στην εξουσία στην Τουρκία, να σταματήσουν τις μονομερείς, παράνομες ενέργειες, να σταματήσουν να επεμβαίνουν στην ΑΟΖ της Κύπρου, να σταματήσουν να επεμβαίνουν στην Αμμόχωστο, να σταματήσουν να παραβιάζουν τη γραμμή κατάπαυσης του πυρός, να σεβαστούν επιτέλους αυτά που τάχα επιδιώκουν, να σταματήσουν να έχουν βλέψεις σφετερισμού των ελληνοκυπριακών περιουσιών ή των μαρωνιτικών περιουσιών.

Αυτό που θέλω να στείλω σαν μήνυμα, και ήταν μια πρόταση την οποία αναβιώσαμε και μεταφέρουμε προς κάθε κατεύθυνση, στις ΗΠΑ, στα ΗΕ, στην ΕΕ, είναι ουσιαστικά Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης. Δεν γίνονται για να εξαπατήσουμε, όπως ισχυρίζεται ο κ. Τατάρ. Ποια είναι η εξαπάτηση, αλήθεια, σε μια πρόταση που θέλει την εφαρμογή των ψηφισμάτων των ΗΕ για τα Βαρώσια, που θέλει να αρθεί η ισχυριζόμενη απομόνωση των Τουρκοκυπρίων με τη λειτουργία του αεροδρομίου της Τύμπου κάτω από τη διοίκηση των ΗΕ, ποια εξαπάτηση μπορεί να περιέχουν προτάσεις που περιλαμβάνουν τη λειτουργία του λιμανιού της Αμμοχώστου ή πόσο συμβατή προς το διεθνές δίκαιο θα είναι σε αντιστάθμιση να επιτραπεί στα πλοία που φέρουν την κυπριακή σημαία να προσεγγίζουν τους τουρκικούς λιμένες ή στα αεροπλάνα που υπερίπταται του εναέριου χώρου της Τουρκίας.

Έχω πει κατ’ επανάληψη πως η λύση του Κυπριακού θα συμβάλει σημαντικά και στην επαναξιολόγηση του όλου ενεργειακού προγράμματος έτσι ώστε να μην παραγνωριστούν οι βλέψεις ή οι προγραμματισμοί, οραματισμοί της Τουρκίας να έχει λόγο και ρόλο όσον αφορά ενδεχόμενα τη διέλευση ή τη συμμετοχή στις διεργασίες για την αξιοποίηση του φυσικού πλούτου. Αρκεί να τηρηθεί το διεθνές δίκαιο της θαλάσσης, αρκεί να σεβαστούν την ΑΟΖ των γειτονικών κρατών.  

Έχω επεκταθεί, ένιωθα την ανάγκη να μιλήσω, να σας εξομολογηθώ για τις προθέσεις, για τη βούληση, για την αποφασιστικότητα. Περνώ τον τελευταίο χρόνο της διακυβέρνησης μου και θέλω με κάθε μου προσπάθεια, με κάθε μέσο να δω ότι το όραμα, όπως το είχα προδιαγράψει το 2013, μπορεί ακόμα να πραγματωθεί.

Εύχομαι σε όλους ό,τι καλύτερο. Εύχομαι του χρόνου επανενωμένοι να γιορτάζουμε τη γιορτή του Αγίου Μάρωνα. Χρόνια Πολλά σε όλους σας.

(ΡΜ/ΙΚ)