Ανακοινωθέντα

Συναθροισθήκαμε σήμερα στον ιερό ναό Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, για να απευθύνουμε το ύστατο χαίρε στον πνευματικό άνθρωπο, τον  διανοούμενο και δάσκαλο Παναγιώτη Περσιάνη, τον ακούραστο εργάτη της έρευνας, τον λάτρη και αριστοτέχνη της Ελληνικής Γλώσσας, τον μύστη του ελληνικού πνεύματος.

Σε αποχαιρετούμε, σεβαστέ μας καθηγητά, στον δρόμο για την τελευταία κατοικία σου, μεταφέροντας το προσωπικό μήνυμα θερμών συλλυπητηρίων του Προέδρου της Δημοκρατίας, και εκ μέρους της Πολιτείας, με αισθήματα ευγνωμοσύνης για όσα πρόσφερες στην παιδεία και τη φροντίδα για τους νέους, αλλά και για τον κόσμο της εκπαίδευσης, σου απευθύνουμε αυτό τον λόγο, γνωρίζοντας πως ό,τι κι αν πούμε θα φαντάζει λίγο. Με δέος, λοιπόν, στέκομαι σήμερα εδώ και είμαι βέβαιη ότι μεταφέρω και τα αισθήματα του εκπαιδευτικού κόσμου της Κύπρου, του Ελληνισμού.

Στην πολύχρονη θητεία του ως εκπαιδευτικός, ως επιθεωρητής, ως ακαδημαϊκός, ο Παναγιώτης Περσιάνης κατάφερε με το ήθος, το ύφος, την οξυδέρκεια, την πίστη και τη θέρμη του, όχι απλώς να μεταφέρει στο ακέραιο γνώσεις και δεξιότητες, αλλά να εμφυσήσει έμπνευση μέσα από τις αρετές που αναβλύζουν από την ελληνική παιδεία και τον ελληνικό πολιτισμό, συνδυασμένα με την ευρωπαϊκή διάσταση και το παγκόσμιο πολιτισμικό γίγνεσθαι. Αρετές που γοήτευαν και συνέπαιρναν μέσω της διδασκαλίας και της όλης προσέγγισής του, που οικοδομούσαν στέρεα μέσω της έρευνας και της ενδελεχούς αναζήτησης της αλήθειας, της κατάκτησης της σύνθετης και κριτικής σκέψης. Γι’ αυτό και κατάφερε να μεταδίδει σε μαθητευόμενους και συνεργάτες του να νιώθουν εκείνο που παραμένει πάντα η παιδαγωγική απαρχή της γνώσης, όπως πολύ σοφά το διατύπωσε ο Στέλιος Ράμφος: «η σπουδή θέλει αγάπη και αγαπούμε ό,τι μας εξυψώνει».

Ο συνεχής αυτός αγώνας του σφυρηλάτησε έναν δυνατό χαρακτήρα, μια ισχυρή προσωπικότητα που την κοσμούσαν πολλές επαγγελματικές, κοινωνικές, ψυχικές και πνευματικές αρετές: η μεγάλη ευσυνειδησία, η ολόψυχη αφοσίωση στο καθήκον, η ισχυρή συναίσθηση ευθύνης, η μεθοδικότητα και η συστηματικότητα στην εργασία του, είτε αυτή ήταν διδασκαλία ή εισήγηση σε συνέδριο, είτε διοικητική ή οργανωτική δραστηριότητα, συγγραφή βιβλίου ή άρθρου, η σεμνότητα, η ακεραιότητα του χαρακτήρα, η επιμονή, η απέραντη υπομονή, η καλοσύνη, η ευγένεια, η αγάπη για τον συνάνθρωπο και προπάντων η ανθρωπιά, το άρωμα της ανθρωπιάς που συναντά κανείς πολύ σπάνια σήμερα και που παρέπεμπε στη μεσαρίτικη καταγωγή του.

Ο Παναγιώτης Περσιάνης γεννήθηκε στο κατεχόμενο σήμερα χωριό Λύση Αμμοχώστου το 1932, ανήκει, όμως, στους πρώτους που έφτασαν πετώντας στην κορυφή χωρίς ποτέ στη ζωή του να κοιτάξει τους άλλους από ψηλά παρά μόνο όταν επρόκειτο να τους βοηθήσει να σηκωθούν. Συνάντησε στον δρόμο του κορυφαίες πνευματικές μορφές των γραμμάτων και της επιστήμης, τους μεγάλους διδασκάλους Σπυριδάκη, ο Κιτρομηλίδη, Κακριδή, Θεοδωρακόπουλο, κ.ά., μεταλαμπαδευτές, εμψυχωτές, που του μετάγγισαν πνευματικό πλούτο, δύναμη, αρετή, έμπνευση και εφόδια ζωής. Σπούδασε Κλασική και Νεότερη Ελληνική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Παιδαγωγικά στο London University Institute of Education (MA και Ph.D.) και Εκπαιδευτικό Προγραμματισμό στο Lancaster University.

Υπηρέτησε με αφοσίωση και αγάπη την Παιδεία του τόπου μας από διάφορες θέσεις στη Δημόσια Εκπαίδευση. Διετέλεσε καθηγητής φιλολογικών μαθημάτων και αργότερα βοηθός διευθυντής στο Παγκύπριο Γυμνάσιο της Λευκωσίας και διευθυντής στο Α΄ Γυμνάσιο Κύκκου (Λευκωσίας) και στο Α΄ Γυμνάσιο Αμμοχώστου. Από το 1970 ως το 1984 υπηρέτησε ως επιθεωρητής φιλολογικών μαθημάτων στα σχολεία μέσης εκπαίδευσης και από το 1984 ανέλαβε διευθυντής του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου. Ως επικεφαλής του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, ο Παναγιώτης Περσιάνης θα οραματιστεί και θα υλοποιήσει έναν ισχυρό συνδυασμό, αυτόν της διδασκαλίας, της διοίκησης και της συγγραφής, αξιοποιώντας και δίνοντας νόημα στο έργο του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου. Μέσα από πολύτιμες εκδόσεις, με πρωταρχικό συγγραφέα τον ίδιο, από το 1967 ξεχωρίζει μια πρώιμη και πρωτοπόρα προσπάθεια για το γνωστικό αντικείμενο της Συγκριτικής Παιδαγωγικής, επιστημονικό πεδίο άγνωστο ακόμη και σε πανελλήνιο επίπεδο.

Διετέλεσε, επίσης, Αναπληρωτής Καθηγητής του Τμήματος Επιστημών της Αγωγής του Πανεπιστημίου Κύπρου. Η έπαλξη αυτή, από το 1990 και εξής, θα προσφέρει στον δάσκαλο και ερευνητή Περσιάνη έναν νέο χώρο ευνοϊκό για διδασκαλία, συγγραφική και ερευνητική δράση, στοχευμένη στα γνωστικά αντικείμενα της Ιστορίας της Εκπαίδευσης, της Συγκριτικής Παιδαγωγικής και της Εκπαιδευτικής Πολιτικής με κριτική, διεισδυτική, ερμηνευτική οπτική. Από το 2004 μέχρι το τέλος του 2008 υπήρξε Αντιπρόεδρος της Προσωρινής Διοικούσας Επιτροπής του ΤΕΠΑΚ.

Το συγγραφικό του έργο πλούσιο και πρωτότυπο, άπτεται ενός ευρύτατου πλαισίου εκπαιδευτικών, κοινωνικών και γενικότερων γνωσιολογικών θεμάτων. Η συγγραφή του υπήρξε συνεχής και ανεκτίμητη σε αξία, λόγω της αυθεντικής προσέγγισης που επιχειρεί στα θέματα που πραγματεύεται και αποτελεί μια μοναδική κατάθεση ψυχικής και πνευματικής δύναμης.

Το 2005 του απονεμήθηκε το Κρατικό Βραβείο Γραμμάτων και Τεχνών και το 2007 ο τίτλος του Επίτιμου Διδάκτορα από το Πανεπιστήμιο Middlesex.

Νυμφευμένος με την Ευδοκία Παπαδούρη, καθηγήτρια της Αγγλικής Φιλολογίας και του Επαγγελματικού Προσανατολισμού από τον Καλοπαναγιώτη, απέκτησαν δύο παιδιά, τον Ανδρέα και τον Γλαύκο. Η σύζυγός του υπήρξε πάντοτε πολύτιμη συνεργάτιδά του στην καθημερινότητα, αλλά και στον πνευματικό αγώνα του. Απευθύνω θερμά συλλυπητήρια στην πολυαγαπημένη σύζυγο, τα παιδιά και όλους τους οικείους του.

Σεβαστέ μας Καθηγητά, θα μας συνοδεύει η οξυδερκής γραφή σου και θα μας αφυπνίζει η αγωνία σου για τα εκπαιδευτικά πράγματα και την πορεία της ελληνικής παιδείας σε αυτό τον μαρτυρικό τόπο μας, η αγωνία σου για το ιδεώδες «καλόν καγαθόν» κατά το αρχαίο ελληνικό πρότυπο.

Με την εκδημία σου αφήνεις σε όλους μας μια μεγάλη κληρονομιά. Και είναι μεγάλο ευτύχημα το γεγονός ότι αυτή έχει γίνει ήδη κοινή συνείδηση, όπως αυτό φάνηκε από τη μεγάλη συγκίνηση που προκάλεσε όχι μόνο μεταξύ των μαθητών, των φίλων και γνωστών, αλλά και όλου του εκπαιδευτικού κόσμου η είδηση της εκδημίας σου. Η πνευματική αυτή κληρονομιά είναι βέβαια, πρώτα, η αγαθή μνήμη του αφοσιωμένου επιστήμονα και του ανθρώπου της αγάπης, και, ύστερα, τα βιβλία, τα άρθρα και οι ομιλίες και εισηγήσεις. Πιο πολύ όμως είναι το φωτεινό παράδειγμά σου.

Για αξιόλογους ανθρώπους που χάνουμε συνηθίζουμε να σημειώνουμε ότι με την απώλειά τους γινόμαστε φτωχότεροι. Εκείνο, όμως, που γενικά μπορεί να ακουστεί ως κοινός τόπος, στην περίπτωση του Παναγιώτη Περσιάνη είναι κυριολεξία.

Αιωνία ας είναι η μνήμη και ελαφρύ το χώμα που θα τον σκεπάσει.

(ΝΓ)