Ανακοινωθέντα

Η Αντιπρόεδρος  της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΚΣ ΟΑΣΕ) και Ειδική Αντιπρόσωπος της Συνέλευσης για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς κα Ειρήνη Χαραλαμπίδου, συμμετείχε χθες ως βασική ομιλήτρια στο συνέδριο «Cyprus Forum».

Σε ομιλία της σε ενότητα που αφορούσε τη διαφάνεια και το κράτος δικαίου η κα Χαραλαμπίδου υπογράμμισε ότι οι πολίτες αναμένουν από τους πολιτικούς να ενισχύσουν τη λειτουργία του κράτους δικαίου στην Κύπρο, σημειώνοντας τη θεμελιώδη σημασία της ύπαρξης επαρκών ελέγχων και θεσμικών αντιβάρων (checks and balances).

Αναγνωρίζοντας δε ότι το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας προβλέπει αυστηρό διαχωρισμό των εξουσιών, η κα Χαραλαμπίδου υποστήριξε ότι το Κοινοβούλιο θα πρέπει να είναι σε θέση να δώσει λύσεις στην έλλειψη αναγκαίων ελέγχων και θεσμικών αντιβάρων, αξιοποιώντας την αρμοδιότητά του για άσκηση κοινοβουλευτικού ελέγχου και προωθώντας τις αναγκαίες νομοθετικές και συνταγματικές τροποποιήσεις.

Επιπλέον η κα Χαραλαμπίδου αναφέρθηκε στον κεντρικό ρόλο του θεσμού του Γενικού Εισαγγελέα στην αρχιτεκτονική ελέγχων και θεσμικών αντιβάρων και ιδίως στο πλαίσιο των προσπαθειών αποτροπής της επανάληψης των σοβαρών σκανδάλων που έπληξαν την οικονομία και την αξιοπιστία της χώρας μας διεθνώς.

Τόνισε σε αυτό το πλαίσιο ότι για τους κρατικούς θεσμούς και αξιωματούχους πρέπει να υπάρχουν δικλείδες ασφαλείας προς αποτροπή της πιθανότητας ύπαρξης σύγκρουσης συμφέροντος. Η διαδικασία απευθείας διορισμού από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, όπως προβλέπεται στο Σύνταγμα, η οποία αποκλείει τον κοινοβουλευτικό έλεγχο του διορισμού, μπορεί να οδηγήσει τη δικαιοσύνη σε επικίνδυνες ατραπούς, είπε η κα Χαραλαμπίδου. Επιπλέον σημείωσε ότι η μη πρόβλεψη υποχρέωση λογοδοσίας εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα για τις αποφάσεις που λαμβάνει, αποτελεί πρόσθετη πρόκληση, η οποία επισημαίνεται και στην πιο πρόσφατη έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το κράτος δικαίου.

Η κα Χαραλαμπίδου υποστήριξε  δε, ότι όταν η αυστηρή διάκριση των εξουσιών που προβλέπει το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας μεταφράζεται σε απουσία ικανοποιητικών ελέγχων και θεσμικών αντιβάρων, δεν μπορεί να καλύπτει τις απαιτήσεις διαφάνειας της σημερινής κοινωνίας. Ταυτόχρονα, τόνισε, η άποψη ότι η Βουλή δεν μπορεί να ασκεί τον δέοντα έλεγχο και κριτική στο έργο της εκτελεστικής εξουσίας, είναι αναχρονιστική, περιορίζει υπέρμετρα την αρμοδιότητα άσκησης κοινοβουλευτικού ελέγχου και δεν μπορεί να απαντήσει στις ανησυχίες των πολιτών της σύγχρονης εποχής, όπου η επικρατούσα τάση σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο είναι η ενίσχυση της διαφάνειας και λογοδοσίας σε κάθε επίπεδο. Σε αυτό το πλαίσιο η κα Χαραλαμπίδου αναφέρθηκε σε Πρόταση Νόμου που έχει κατατεθεί από την ίδια και άλλους βουλευτές, η οποία απαιτεί από τους Υπουργούς να προσέρχονται στη Βουλή των Αντιπροσώπων και να καταθέτουν έγγραφα όταν αυτό ζητείται από το Κοινοβούλιο.

Επιπλέον η κα Χαραλαμπίδου αναφέρθηκε στη σημασία της δήλωσης περιουσιακών στοιχείων των μελών του Δικαστικού Σώματος. Παρέθεσε συναφή άποψη Βρετανού πρώην δικαστή του Εφετείου της Αγγλίας και της Ουαλίας, ο οποίος απέρριψε την άποψη ότι η ανεξαρτησία του δικαστικού σώματος μπορεί να υπονομευτεί από την υποχρέωση υποβολής δηλώσεων περιουσιακών στοιχείων, χαρακτηρίζοντάς την ως παρερμηνεία του Συντάγματος. Πρόσθεσε δε ότι και η αυτορρύθμιση από τους ίδιους τους δικαστές της δήλωσης των περιουσιακών τους στοιχείων, δεν αποτελεί επαρκή λύση.

Η κα Χαραλαμπίδου υπογράμμισε ακόμα, ότι είναι αναγκαία η συνέχιση των προσπαθειών για ενίσχυση της δικαιοσύνης, του κράτους δικαίου και της διαφάνειας, ώστε η Κύπρος να καταστεί κράτος όπου οι εξουσίες κάθε θεσμού ελέγχονται και εξισορροπούνται.  Σημείωσε ότι η έκφραση δυσπιστίας εκ μέρους των πολιτών αποτελεί πλέον γεγονός και, ως εκ τούτου, έχει ξεκινήσει εκ μέρους κοινοβουλευτικής Επιτροπής της οποίας η ίδια αποτελεί μέλος, με πρωτοβουλία δική της και συναδέλφου της, μια ευρεία διαβούλευση που έχει ως στόχο την εξεύρεση λύσεων που θα αποκαταστήσουν την εμπιστοσύνη στους δημοκρατικούς θεσμούς. Σημείωσε σχετικά ότι τροποποιήσεις που δεν αφορούν θεμελιώδη άρθρα του Συντάγματος ενδεχομένως να είναι αναγκαίες, ώστε να καθιερωθούν ισχυρότεροι μηχανισμοί ελέγχων.

Τέλος, η κα Χαραλαμπίδου τόνισε ότι ο πήχης σε ότι αφορά τη διαφάνεια έχει τεθεί ψηλότερα από τους ίδιους τους πολίτες μετά τα γεγονότα της τελευταίας δεκαετίας, ενώ η καταπολέμηση της διαφθοράς έχει καταστεί Λυδία λίθος για την αξιολόγηση των πολιτικών.  Εξέφρασε δε την ελπίδα όπως η συσσωρευμένη δημόσια δυσαρέσκεια αξιοποιηθεί ώστε να προωθηθούν οι απαιτούμενες ευρείες μεταρρυθμίσεις που θα ενισχύσουν τη διαφάνεια, τη λογοδοσία και το κράτος δικαίου.

(Το κείμενο ως απεστάλη από τη Βουλή των Αντιπροσώπων)