Ανακοινωθέντα

Με συναισθήματα ικανοποίησης και χαράς και με επίγνωση της μεγάλης ευθύνης χαιρετώ τη σημερινή μας συνάντηση εδώ, στο Προεδρικό Μέγαρο, και σας ευχαριστώ θερμά για την παρουσία και το ενδιαφέρον σας.

Η σωστή και κατά τρόπο σύγχρονο περιβαλλοντική διαχείριση αποτελεί ένα μεγάλο στοίχημα για την Κύπρο υπό το φως των σοβαρών επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, στην οποία η χώρα μας είναι ήδη εκτεθειμένη. Είναι ένας τομέας, στον οποίο χρειάζεται ακόμη πάρα πολλή δουλειά.

Καθημερινά η Κύπρος παράγει χιλιάδες τόνους απορριμμάτων. Η πρόκληση δεν είναι μόνο η αποτελεσματική διαχείρισή τους αλλά η μετατροπή τους σε πόρους, ώστε να συμβάλουμε στη βιωσιμότητα του πλανήτη μας.

Σήμερα βρισκόμαστε εδώ για να εστιάσουμε σε μια πρωτοποριακή πρωτοβουλία που φιλοδοξεί να αναδείξει το Προεδρικό Μέγαρο ως πρότυπο περιβαλλοντικής υπευθυνότητας και να το καταστήσει θετικό πρότυπο και παράδειγμα για τις άλλες κρατικές δομές και υπηρεσίες αλλά και για τον ιδιωτικό τομέα.

Μέσω της πρωτοβουλίας «Zero Waste to Landfill» στοχεύουμε στην ουσιαστική αναδιαμόρφωση της σχέσης μας με το περιβάλλον, έχοντας ως υπέρτατο στόχο τη δημιουργία μιας πιο πράσινης και βιώσιμης Κύπρου για τις επόμενες γενιές.

Με την υλοποίηση αυτής της πρωτοβουλίας το Προεδρικό Μέγαρο επιδιώκει να αποτελέσει φάρο οικολογικής συνείδησης. Να σας θυμίσω ότι, μαζί με την Επίτροπο μας, ανακοινώσαμε την έναρξη υλοποίησης του προγράμματος Μηδενικών Απορριμμάτων στις 24 Απριλίου 2023, ούτε δύο μήνες μετά την ανάληψη της Προεδρίας από τον σύζυγό μου. Στην πρώτη μας συνάντηση με την κα Παναγιώτου με μεγάλη χαρά διαπίστωσα την όρεξη της για πραγματική δουλειά και η συνεργασία μας φάνηκε από την αρχή ότι θα έφερνε αποτελέσματα. Και οι δύο, μαζί με τους συνεργάτες μας, έχουμε βάλει ψηλά τον πήχη και δεν μας πειράζει πόσος καιρός θα χρειαστεί.

Τα οφέλη της πρωτοβουλίας αυτής είναι πολλαπλά και οριζόντια. Περιβαλλοντικά, συμβάλλουμε στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, προστατεύουμε τους υδάτινους μας πόρους και διαφυλάσσουμε τη βιοποικιλότητα.

Οικονομικά, μειώνουμε το κόστος διαχείρισης απορριμμάτων, εξοικονομούμε πρώτες ύλες, δημιουργούμε νέες θέσεις εργασίας και ενισχύουμε την τοπική οικονομία.

Παράλληλα, σε κοινωνικό επίπεδο, προωθούμε την εκπαίδευση των νέων γενεών και δημιουργούμε την απαιτούμενη κουλτούρα για διαφύλαξη του περιβάλλοντος και βελτίωση της ποιότητας της ζωής μας.

Όλα αυτά απαιτούν συνεχή προσπάθεια, συνεργασία και ενημέρωση, και στο Προεδρικό Μέγαρο έχουν ήδη ληφθεί σημαντικά βήματα προς αυτήν την κατεύθυνση. Βεβαίως είναι σκληρή δουλειά και έχουμε πάρα πολύ δρόμο μπροστά μας. Και ίσως η μεγαλύτερη πρόκληση είναι η αλλαγή νοοτροπίας, κουλτούρας και συνηθειών, αυτό που είπα πιο πάνω για το κοινωνικό επίπεδο. Αυτό, πιστέψτε, με δεν είναι εύκολο. Χρειάζεται πολλή υπομονή και επιμονή να εκπαιδευτούμε όλοι και να αποκτήσουμε νέες συνήθειες. Λάβετε υπόψη ότι πρόκειται πρωτίστως για χώρο εργασίας, δεν είναι το σπίτι μας.

Aκόμη και όσον αφορά στην οικογένειά μου, πρόκειται για προσωρινό χώρο διαμονής, για αυτό πρέπει όλοι να αποκτήσουμε κουλτούρα σεβασμού στην ιστορικότητα και βιωσιμότητα του κτηρίου και στο περιβάλλον που είναι γύρω του. Έχουμε χρέος να το προστατεύσουμε και να το μετατρέψουμε σε βασικό πνεύμονα πολιτισμού και πρασίνου της πρωτεύουσας και ολόκληρης της Κύπρου.

Τι έχουμε κάνει μέχρι τώρα ως προς το πράσινο και Zero Waste κομμάτι;

Έχουν τοποθετηθεί κάδοι ανακύκλωσης σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους του Προεδρικού στη Λευκωσία και της Προεδρικής Κατοικίας στο Τρόοδος, τοποθετήθηκαν κάδοι κομποστοποίησης, ενώ έχει δημιουργηθεί και μία πρότυπη περιβαλλοντική γωνία για ανακύκλωση διαφόρων ροών απορριμμάτων, όπως γυαλί, χαρτί, πλαστικό, ρουχισμό, ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές, μπαταρίες κ.ά.

Παράλληλα, έγινε η πρώτη εκπαίδευση στο Προεδρικό Μέγαρο στις 7 Σεπτεμβρίου 2023 σε εκατό περίπου λειτουργούς, όχι μόνο της Προεδρίας, αλλά από όλα τα Υπουργεία και Υφυπουργεία, για το Zero Waste to Landfill. Χρειάζονται όμως και άλλες εκπαιδεύσεις, καθώς και καλύτερη επιτήρηση και έλεγχος.

Πρέπει να αποβληθεί η νοοτροπία «δεν είναι το σπίτι μου τί με νοιάζει», ακριβώς επειδή δεν είναι η προσωπική μας ιδιοκτησία και ανήκει στο κράτος, άρα στον κάθε Κύπριο, πρέπει και να μας νοιάζει περισσότερο από ότι το σπίτι μας και να φροντίσουμε να είναι η καλή και αξιοπρεπής και σύγχρονη εικόνα της Κύπρου μας. Ο κρατικός μηχανισμός, οι δημόσιοι λειτουργοί οφείλουμε να είμαστε το καλό παράδειγμα.

Θέλω επίσης να σας πω ότι, για να μειώσουμε το πλαστικό, τοποθετήθηκαν φίλτρα νερού στο Προεδρικό και δόθηκε ως δώρο σε όλο το προσωπικό μπουκάλι ειδικό για να χρησιμοποιούν όλοι και να το γεμίζουν ξανά και ξανά. Εύχομαι ότι θα καταφέρουμε, μαζί με την ανάπλαση του περιβάλλοντος χώρου, των κήπων, του περιβολιού και του ελαιώνα, να υπάρχει και πόσιμο νερό για επισκέπτες και προσωπικό και στους εξωτερικούς χώρους. Θέλω να σας πω ότι δεν υπήρχε σύστημα αυτόματου ποτισμού, πράγμα που πέραν της αναποτελεσματικότητας οδηγούσε και σε σπατάλη νερού, για αυτό τώρα προσπαθούμε να βρούμε μια έξυπνη, πράσινη λύση.

Σε ό,τι έχει σχέση με τους περιβάλλοντες χώρους, πρόκειται για άλλο ένα μεγάλο εγχείρημα, ώστε να μην υπάρχει πουθενά σπατάλη, κάτι που συνάδει απόλυτα με τη λογική του Zero Waste – να αξιοποιήσουμε όλα τα καρποφόρα δέντρα και τα βότανά μας, να κάνουμε, γιατί όχι, και βιολογικές καλλιέργειες και μια πρότυπη παιδική χαρά που θα φιλοξενεί και άτομα παιδιά με ειδικές ανάγκες. Επεξεργαζόμαστε ιδέες και θα επανέλθουμε σε αυτό. Είναι φιλόδοξα τα σχέδια μας, όμως “Ένα ταξίδι χίλιων μιλίων αρχίζει με ένα βήμα”, σύμφωνα με τον Κομφούκιο. Αλήθεια, είμαστε διατεθειμένοι για πολλά, πολλά βήματα.

Έχουμε την απαραίτητη υπομονή και επιμονή και θα τα καταφέρουμε. Στη διαδρομή υπάρχουν και απογοητεύσεις. Και πολλές δυσκολίες. Προσπαθούμε να μην επιβαρύνουμε σχεδόν καθόλου τον κρατικό προϋπολογισμό, αναζητούμε κονδύλια από την ΕΕ αλλά και από εταιρείες και βάλαμε στοίχημα εντός δύο-τριών ετών να τα καταφέρουμε, ώστε κλείνοντας τον κύκλο αυτό να αφήσουμε πίσω μας έργο, κτήριο και περιβάλλοντες χώρους, για τους οποίους όλοι να είμαστε περήφανοι. Όπως μας αξίζει. 

Με την ευκαιρία που μου δίδεται θέλω να εκφράσω τις ιδιαίτερές μου ευχαριστίες στα συλλογικά συστήματα ανακύκλωσης WEEE (ηλεκτρικός και ηλεκτρονικός εξοπλισμός), ΑΦΗΣ (μπαταρίες), Green Dot (PMD, χαρτί συσκευασιών, γυαλί) και ΔΙΧΑ (χαρτί μη συσκευασίας), για τη δωρεάν παραχώρηση των κάδων ανακύκλωσης που έχουν τοποθετηθεί σε όλους τους χώρους του Προεδρικού Μεγάρου, καθώς και για την ουσιαστική συμβολή τους στη δημιουργία της περιβαλλοντικής γωνιάς που μετατρέπει τους χώρους του Προεδρικού Μεγάρου σε πρότυπο περιβαλλοντικής διαχείρισης. Θερμές ευχαριστίες, επίσης, στον Δήμο Στροβόλου για την παραχώρηση των κάδων κομποστοποίησης, καθώς και στον ΠΑΣΥΚΑΦ και στον Ερυθρό Σταυρό για την παραχώρηση των κάδων για ανακύκλωση ρουχισμού. Ιδιαίτερες ευχαριστίες οφείλω και στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο και κυρίως στον Αναπληρωτή Καθηγητή Αντώνη Ζορπά για την επιστημονική καθοδήγηση στο εγχείρημά μας αυτό.

Αισθάνομαι, όμως, την ανάγκη να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ στην Επίτροπο Περιβάλλοντος κα Παναγιώτου που κατ’ αρχάς μας άκουσε, εμένα και τους συνεργάτες μου, και έθεσε ως προσωπικό στοίχημα την επίτευξη αυτού του μεγάλου στόχου που μας καθοδηγεί συνεχώς και μας εμπνέει με τη στάση και την εργατικότητα της.

Συγχαρητήρια σε όλη την ομάδα στο Γραφείο Επιτρόπου, στη Διοίκηση Προεδρίας και όλους τους υπαλλήλους στη Προεδρία που στηρίζουν και εργάζονται για την επίτευξη αυτού του εγχειρήματος. Έχουμε ακόμη πολύ δρόμο μπροστά μας, αλλά είμαστε μια πολύ δυνατή ομάδα και είμαι πεπεισμένη ότι μπορούμε και θα τα καταφέρουμε να πετύχουμε τους στόχους που έχουμε θέσει.

Ανεξαρτήτως της θέσης ή του ρόλου που κατέχει ο καθένας στην κοινωνία, όλοι μας, είτε είσαι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είτε απλός πολίτης, έχουμε την ευθύνη και το δικαίωμα να συμβάλουμε στην προσπάθεια για μια πιο βιώσιμη Κύπρο και έναν πιο βιώσιμο πλανήτη. Οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής θα επηρεάσουν περισσότερο κράτη με τη μορφολογία/γεωγραφία της Κύπρου. Δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο. Από το πιο απλό ως το πιο μεγάλο. Την πρώτη μέρα που πήραμε στην κουζίνα τον κομποστοποιητή μας φάνηκε παράξενο. Τώρα στεναχωριόμαστε αν κατά λάθος μπήκαν τα απομεινάρια λαχανικών ή φρούτων ή οι φλούδες και το κέλυφος αυγών μαζί με τα σκουπίδια εκτός ανακύκλωσης. Στην αρχή είχαμε δυσκολία ακόμη και να ξεχωρίσουμε τις κατάλληλες σακούλες, αν και έχει χρόνια που κάνουμε ανακύκλωση. Κάθε μέρα μαθαίνουμε και αποκτούμε πιο φιλικές συνήθειες για το περιβάλλον. Τα παιδιά το έχουν κάνει τρόπο ζωής και κρατάνε το παγούρι τους. Ακόμη θέλουμε προσπάθεια να μην ξεχνάμε να παίρνουμε τις ειδικές σακούλες στο σουπερμάρκετ, αλλά θα το πετύχουμε και αυτό.

Η στιγμή να δράσουμε για το περιβάλλον και τον πλανήτη μας είναι τώρα και έχουμε όλοι ευθύνη.

Είναι πραγματικά τιμή μου να σας έχω δίπλα μου σήμερα και θα ήθελα να σας ευχαριστήσω όλους και τον κάθε ένα ξεχωριστά για την παρουσία σας, για το ενδιαφέρον σας. Είναι πολύ σημαντικό να επικοινωνούμε ευρέως τα σωστά μηνύματα στην κοινωνία που διψάει για θετικά πρότυπα και δράσεις. Σε αυτό τον δρόμο της πράσινης ανάπτυξης και αλλαγής πρέπει να είμαστε ενωμένοι.

Σας ευχαριστώ πάρα πολύ.

(ΡΜ/ΑΦ/ΕΧΡ)