Ανακοινωθέντα

Η 23η Σύνοδος (COP23) των Συμβαλλόμενων Μερών της Σύμβασης της Βαρκελώνης και των Πρωτοκόλλων της, που πραγματοποιήθηκε στις 5 - 8 Δεκεμβρίου 2023 στο Portoroz της Σλοβενίας, υιοθέτησε σημαντικές αποφάσεις και δράσεις για την προστασία των οικοσυστημάτων της Μεσόγειου Θάλασσας, ενόψει των αυξανόμενων επιπτώσεων της τριπλής πλανητικής κρίσης: κλιματικής αλλαγής, απώλειας βιοποικιλότητας και ρύπανσης. Σε όλες τις εργασίες της Συνόδου συμμετείχε το Τμήμα Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος. 

Στις 7 Δεκεμβρίου πραγματοποιήθηκε η Υπουργική Σύνοδος, στην οποία συμμετείχε ο Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος κ. Πέτρος Ξενοφώντος. 

Την Υπουργική Σύνοδο άνοιξε ο Πρωθυπουργός της Δημοκρατίας της Σλοβενίας Dr. Robert Golob, τονίζοντας τη διατήρηση της φύσης και του περιβάλλοντος στη Μεσόγειο ως προτεραιότητα για τη σλοβενική προεδρία της Σύμβασης της Βαρκελώνης κατά τη διετία 2024-2025 και ότι όλα τα Συμβαλλόμενα Μέρη θα πρέπει να εργαστούν συλλογικά προς αυτή την κατεύθυνση, ώστε οι προσπάθειες όλων μας να αποδώσουν. Ο Πρωθυπουργός εξήρε στην ολομέλεια το έργο της Κύπρου και έδωσε τα συγχαρητήρια του στον κ. Ξενοφώντος για τις ενέργειες, δράσεις και προσπάθειες της Κύπρου στο πλαίσιο της Σύμβασης της Βαρκελώνης και των Πρωτοκόλλων της για την προστασία και αειφόρο διατήρηση της Μεσογείου. Συγχαρητήρια δόθηκαν επίσης κατά την ολομέλεια και από την Συντονίστρια της Γραμματείας του Μεσογειακού Σχεδίου Δράσης (UNEP/MAP) της Σύμβασης της Βαρκελώνης για τη δραστήρια και σημαντικά εποικοδομητική συμμετοχή της Κύπρου στην υλοποίηση των στόχων της Σύμβασης και των Πρωτοκόλλων της.

Στόχος της Υπουργικής Συνόδου, στην οποία συμμετείχαν εκπρόσωποι των 21 Μεσογειακών Κρατών, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και Διεθνών Οργανισμών, ήταν η υιοθέτηση της Υπουργικής Διακήρυξης του Πορτορόζ (Portoroz Ministerial Declaration) με θέμα «Πράσινη μετάβαση στη Μεσόγειο: Από αποφάσεις σε δράσεις». Οι εκπρόσωποι δεσμεύτηκαν να εργαστούν από κοινού για να μετατρέψουν τις αποφάσεις σε αποτελεσματική δράση, για καλή περιβαλλοντική κατάσταση και να εκπληρώσουν μια σειρά φιλόδοξων στόχων στον τομέα της προστασίας του περιβάλλοντος και της αειφόρου ανάπτυξης, και να επιταχύνουν την επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών για μια καλύτερη ποιότητα ζωής. 

Ο κ. Υπουργός, αναγνωρίζοντας τη σημαντικότητα για προστασία της Μεσογείου και τις περιβαλλοντικές και βιώσιμες αναπτυξιακές προκλήσεις της, υποστήριξε σθεναρά την υιοθέτηση της Υπουργικής Διακήρυξης Portoroz για την πράσινη μετάβαση στη Μεσόγειο: «Από αποφάσεις σε δράσεις». 

Ο κ. Ξενοφώντος μετέφερε το μήνυμα ότι «η διατήρηση ισχυρών δεσμών συνεργασίας με όλα τα Συμβαλλόμενα Μέρη υπό τον συντονισμό, τη βοήθεια και την υποστήριξη της Γραμματείας της Σύμβασης, η οποία πρέπει να διαδραματίζει ηγετικό ρόλο, καθώς και η εμπλοκή της νέας γενεάς με τις νέες και καινοτόμες ιδέες της είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη του κοινού μας στόχου που είναι η προστασία της θάλασσάς μας, καθώς και ένα πιο υγιές και παραγωγικό θαλάσσιο περιβάλλον, έτσι ώστε να εξασφαλίσουμε καλύτερη ποιότητα ζωής και ευημερία για τις σημερινές και τις μελλοντικές γενιές». 

Ο κ. Ξενοφώντος υπογράμμισε ότι «η κλιματική αλλαγή είναι μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της εποχής μας και μας απασχολούν έντονα οι επιπτώσεις της, όπως η αύξηση της θαλάσσιας θερμοκρασίας, η όξυνση, η αύξηση εξάπλωσης των χωροκατακτητικών ειδών και οι αλλαγές στην βιοποικιλότητα. Αναγνωρίζοντας, λοιπόν, την κλιματική αλλαγή ως παγκόσμιο πρόβλημα που συνδέεται με την προστασία και τη βιωσιμότητα της βιοποικιλότητας, πιστεύω ακράδαντα ότι η προστασία της Μεσογείου είναι ζωτικής σημασίας». 

Στη συνέχεια ο κ. Ξενοφώντος σκιαγράφησε, μεταξύ άλλων, την πρόοδο της Κύπρου όσον αφορά στη δημιουργία Θαλάσσιων Προστατευόμενων Περιοχών, για τις οποίες μέχρι στιγμής έχει επιτευχθεί η προστασία του 19% της συνολικής θαλάσσιας έκτασης, δηλαδή των χωρικών υδάτων και της Αποκλειστικής Οικονομική Ζώνης. Ανάφερε επίσης ότι σημαντικό επίτευγμα, που αποτελεί μια παρακαταθήκη για την προστασία και διατήρηση του θαλασσίου περιβάλλοντος της Κύπρου μας, είναι η πρόσφατη ολοκλήρωση της χαρτογράφησης υψηλής ευκρίνειας σημαντικών θαλάσσιων οικοτόπων, όπως τα λιβάδια της Ποσειδώνιας (Posidonia oceanica), καθώς και η επιστημονική γνώση που αποκτήθηκε από την έρευνα στο υποθαλάσσιο όρος Ερατοσθένης στην ΑΟΖ της Κύπρου. 

Καταλήγοντας ο κ. Ξενοφώντος διαβεβαίωσε ότι η Κύπρος δεσμεύεται πλήρως στην εφαρμογή της Σύμβασης της Βαρκελώνης και των Πρωτοκόλλων της, υποστηρίζοντας σε τεχνικό και πολιτικό επίπεδο το νέο Πρόγραμμα Εργασίας για τη διετία 2024-2025 και λαμβάνοντας συγκεκριμένες ενέργειες για να διασφαλιστεί ένα υγιές και παραγωγικό θαλάσσιο περιβάλλον για τις σημερινές και τις μελλοντικές γενεές. 

Στο περιθώριο της Συνόδου ο Υπουργός είχε επίσης διμερή συνάντηση με την κα Elizabeth Maruma Mrema, Deputy Executive Director of UNEP, η οποία συγχάρηκε την Κύπρο για την ενεργή και εποικοδομητική της δράση στο πλαίσιο της Σύμβασης της Βαρκελώνης και των Πρωτοκόλλων της και σημείωσε ότι ευελπιστεί στη συνέχιση και ενδυνάμωση της συνεργασίας αυτής με την Κύπρο στο πλαίσιο του United Nations Environment Program (UNEA), καθώς και για το υπό διαβούλευση νέο διεθνές νομικά δεσμευτικό μέσο για την πλαστική ρύπανση.

(ΜΓ/ΕΑθ/ΘΘ)