Ανακοινωθέντα

Είναι με ιδιαίτερη χαρά που απευθύνω χαιρετισμό στην ετήσια Γενική Συνέλευση του Παγκύπριου Συνδέσμου Επιχειρήσεων Εξοικονόμησης Ενέργειας και, επί τη ευκαιρία, θα ήθελα να σας συγχαρώ και να σας ευχαριστήσω θερμά για τη συνεργασία με το Υπουργείο και τη σημαντική  προσφορά σας στον τομέα της εξοικονόμησης ενέργειας. Είμαι βέβαιος ότι αυτή η καρποφόρα συνεργασία θα συνεχιστεί, αφού πρώτιστο στόχο έχει την έμπρακτη στήριξη προς τις κυπριακές επιχειρήσεις, ώστε να συνεισφέρει στη βελτίωση της ενεργειακής τους απόδοσης.

Οι βασικοί πυλώνες της ενεργειακής πολιτικής που εφαρμόζει το Υπουργείο μας, στοχεύουν στην ενίσχυση της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού, στον τερματισμό της ενεργειακής απομόνωσης, και στην προώθηση της λειτουργίας της ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και της εσωτερικής αγοράς φυσικού αερίου. Παράλληλα όμως, εργαζόμαστε για μείωση του ενεργειακού κόστους για όλους τους καταναλωτές, αξιοποιώντας περαιτέρω το εθνικό μας δυναμικό  σε  ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και προωθώντας επενδύσεις ενεργειακής απόδοσης.

Όπως γνωρίζετε, οι νέοι στόχοι που πρέπει να επιτύχει η χώρα μας μέχρι το 2030 για την ενεργειακή απόδοση αλλά και για τις ΑΠΕ είναι ιδιαίτερα αυξημένοι. Συγκεκριμένα, απαιτείται αύξηση του ποσοστού διείσδυσης των ΑΠΕ στην εθνική ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας στο 33%, ενώ η πρωτογενής κατανάλωση ενέργειας της χώρας το 2030 δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 2,03 εκατ. Τόνων Ισοδύναμου Πετρελαίου (ΤΙΠ) και η τελική κατανάλωση ενέργειας τα 1,80 εκατ. ΤΙΠ. Επιπρόσθετα, ο εθνικός υποχρεωτικός στόχος για σωρευτική εξοικονόμηση ενέργειας στην τελική χρήση έχει αυξηθεί στα 347,9 χιλ. ΤΙΠ, που ισοδυναμεί με αύξηση 43% σε σχέση με τον προηγούμενο στόχο.

Εξαιρετικά σημαντική είναι, επίσης, η υποχρέωση για εφαρμογή της «αρχής της προτεραιότητας στην ενεργειακή απόδοση» για μεγάλες επενδύσεις που θα έχουν αντίκτυπο στην κατανάλωση ή στον ενεργειακό εφοδιασμό αλλά και οι νέες υποχρεώσεις που τίθενται μέσω των πρόσφατα αναθεωρημένων ευρωπαϊκών Οδηγιών, οι οποίες επιβάλλουν νέους στόχους και νομοθετικά μέτρα για βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης στα υφιστάμενα κτήρια. Η μείωση στην τελική και πρωτογενή κατανάλωση θα επιτευχθεί με την εφαρμογή μέτρων που έχουν ήδη δρομολογηθεί αλλά και με επιπρόσθετα μέτρα και πολιτικές που θα περιληφθούν το 2024 στο τελικό Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, κατόπιν διαβούλευσης με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και την κοινωνία των πολιτών.

Το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας έχει προκηρύξει Σχέδια Χορηγιών, μέσω του Ταμείου ΑΠΕ και ΕΞ.Ε, με συνολικό προϋπολογισμό που ξεπερνά τα 215 εκατ. για τα έτη 2022-2025. Τα εν λόγω Σχέδια αποδεικνύονται εξαιρετικά δημοφιλή και περιλαμβάνουν χορηγία για επενδύσεις σε θερμομόνωση οροφής και εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων σε κατοικίες, αντικατάσταση ηλιακών συστημάτων θέρμανσης νερού, φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων από ΑΠΕ, καθώς και ενεργειακή αναβάθμιση κτηρίων και υποδομών Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Το Ταμείο ΑΠΕ και ΕΞ.Ε λαμβάνει και επεξεργάζεται πλέον, κατά μέσο όρο, πέραν των 1.500 αιτήσεων ανά μήνα, ενώ για ευάλωτους καταναλωτές οι χορηγίες είναι σημαντικά αυξημένες.

Επίσης, όπως έχει ανακοινωθεί, στο νέο Σχέδιο Χορηγιών για την ενθάρρυνση των ΑΠΕ και της εξοικονόμησης ενέργειας σε κατοικίες, περιλαμβάνεται και η κατηγορία «Φωτοβολταϊκά για Όλους», με την οποία θα παρέχεται σε καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας που δεν διαθέτουν ίδια κεφάλαια για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων, η δυνατότητα αποπληρωμής της επένδυσης μέσω δόσεων που θα καταβάλλονται μέσω του λογαριασμού ηλεκτρικού ρεύματος. Επιπλέον, θα υπάρχει και νέα κατηγορία που αφορά στην εγκατάσταση θερμομόνωσης οροφής σε κατοικίες όπου διαμένουν ευάλωτοι καταναλωτές με υψηλή ένταση ενίσχυσης.

Αξίζει να επισημάνω ότι το εν λόγω Σχέδιο, που αφορά επίσης θερμομόνωση οροφής σε συνδυασμό με εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων για ίδια κατανάλωση με τη μέθοδο net-metering και net-billing, συμβάλλει ουσιαστικά στη μείωση των δαπανών των καταναλωτών για σκοπούς ενέργειας. Αυτό επιτυγχάνεται πρώτα με τη μείωση των αναγκών σε ενέργεια για θέρμανση και ψύξη του χώρου λόγω της θερμομόνωσης και, ακολούθως, με κάλυψη μέρους των εναπομενουσών αναγκών αξιοποιώντας ΑΠΕ μέσω του φωτοβολταϊκού συστήματος

Αγαπητές φίλες, αγαπητοί φίλοι,

Για επίσπευση της πράσινης μετάβασης αλλά και για έμπρακτη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων, το Υπουργείο μας έχει εξασφαλίσει, επίσης, ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους που ανέρχονται στα €370 εκατομμύρια για την προγραμματική περίοδο μέχρι το 2027. Τα πλείστα από αυτά τα κονδύλια παραχωρούνται ως ενισχύσεις μέσω Σχεδίων Χορηγιών, τα οποία πέραν της πράσινης ανάπτυξης συμβάλλουν και στην ενίσχυση της οικονομίας του τόπου, αφού από αυτά επωφελούνται, άμεσα ή έμμεσα, επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κατασκευαστικό τομέα και στον τομέα της πράσινης ενέργειας.

Μεταξύ άλλων, σημαντικό είναι το Σχέδιο «Εξοικονομώ και αναβαθμίζω στις επιχειρήσεις και μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς» που αφορά στην ενεργειακή αναβάθμιση κτηριακών μονάδων και εξοπλισμού επιχειρήσεων και την εγκατάσταση συστημάτων ΑΠΕ, καθώς και το αντίστοιχο Σχέδιο «Εξοικονομώ και αναβαθμίζω στις κατοικίες». Ήδη το Σχέδιο  για τις κατοικίες έχει ενισχυθεί με πρόσθετο προϋπολογισμό, ενώ το Σχέδιο για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις τροποποιείται με σκοπό τη βελτίωσή του για προσέλκυση μεγαλύτερου ενδιαφέροντος. Ταυτόχρονα, δρομολογείται και νέο σχέδιο για μεγάλες επιχειρήσεις.

Θα ήθελα στο σημείο αυτό να αναφέρω ότι παράλληλα με τα Σχέδια Χορηγιών, εφαρμόζουμε, επίσης, και μια σειρά άλλων μέτρων και πολιτικών που συμβάλλουν στη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης, όπως η δημιουργία One-Stop-Shop για τη διευκόλυνση έργων ενεργειακής ανακαίνισης και της αδειοδότησης έργων ΑΠΕ, η επιβολή υποχρεώσεων σε μεγάλους διανομείς ενέργειας για επίτευξη ετήσιου στόχου με μέτρα προς όφελος των καταναλωτών, η εγκατάσταση έξυπνων μετρητών ηλεκτρικής ενέργειας, η αντικατάσταση οδικού φωτισμού με ενεργειακά αποδοτικότερο και η λήψη μέτρων πληροφόρησης. Επιπρόσθετα, υλοποιείται σειρά μέτρων στον τομέα των μεταφορών, των υδάτων και των δημοσίων κτηρίων, ενώ το κράτος δρομολογεί ήδη και άλλα μέτρα όπως, για παράδειγμα, νομοσχέδιο για φορολογικές απαλλαγές για επιχειρήσεις που διενεργούν ενεργειακές αναβαθμίσεις και η δημοσιονομικά ουδέτερη πράσινη φορολογική μεταρρύθμιση.

Ταυτόχρονα, ενισχύονται οι προσπάθειές μας για περαιτέρω ενίσχυση των ενεργειακά φτωχών νοικοκυριών. Ήδη λαμβάνεται τεχνική βοήθεια από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να οριστεί η ενεργειακή φτώχεια στην Κύπρο, στη βάση κριτηρίων που δεν θα έχουν να κάνουν μόνο με το χαμηλό εισόδημα αλλά και με την ενεργειακή απόδοση των κατοικιών. Στόχος μας είναι να εντοπιστούν οι ενεργειακά φτωχοί καταναλωτές και τα όποια νέα μέτρα να μπορούν να εξατομικευτούν στα μέτρα τους.

Κυρίες και κύριοι,

Είναι κατανοητό ότι οι πλείστες επιχειρήσεις στην Κύπρο δεν κατέχουν τις εξειδικευμένες γνώσεις, για να μπορούν να αντιληφθούν τα πολλαπλά οφέλη που μπορεί να επιφέρει ένα ολοκληρωμένο έργο ενεργειακής ανακαίνισης. Τέτοια έργα συμβάλλουν, ταυτόχρονα με την εξοικονόμηση ενέργειας και χρημάτων, στην αύξηση της αξίας του κτηρίου ή του υποστατικού, στη θωράκισή του από συνεχείς κλιματικές διακυμάνσεις, στη βελτίωση της θερμικής άνεσης και στην αύξηση της παραγωγικότητας και της εργασιακής υγείας. Η τεχνογνωσία των Παρόχων Ενεργειακών Υπηρεσιών (γνωστοί και ως ESCOs) και οι συμβάσεις ενεργειακής απόδοσης που συνάπτουν, προσφέροντας ένα πακέτο υλοποίησης μέτρων με αποπληρωμή βάσει πραγματικής εξοικονόμησης ενέργειας, τους καθιστούν αναγκαίους για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που σχετίζονται με τα έργα ενεργειακής απόδοσης. Ήδη το Υπουργείο προχωρεί με ετοιμασία πρότυπων διαδικασιών για προκήρυξη και υλοποίηση τέτοιων έργων από δημόσιους φορείς, ενώ προτίθεται να προβεί σε αλλαγές στα Σχέδια Χορηγιών για κατοικίες και επιχειρήσεις με τρόπο που να διευκολύνονται και τέτοιου είδους έργα.

Στο σημείο αυτό λοιπόν θα ήθελα να σας ευχαριστήσω, για ακόμα μια φορά, για την πολύτιμη συνεισφορά σας στις προσπάθειες που καταβάλλονται για την επίτευξη των στόχων της χώρας μας προς μια πιο πράσινη οικονομία. Η κοινή προσπάθεια, η αλληλοενημέρωση και η συνεχής συνεργασία είναι ίσως τα σημαντικότερα μέσα που θα μας οδηγήσουν πιο γρήγορα και με ασφάλεια στην κλιματική ουδετερότητα.

Σας ευχαριστώ.

(ΓΑ)