Ανακοινωθέντα

Για την υπέρτατη, ανιδιοτελή προσφορά του προς την πατρίδα τελούμε σήμερα ευλαβικά το δεύτερο ετήσιο μνημόσυνο του ήρωα της Κοινότητας Αγίας Μαρίνας Χρυσοχούς, Ανδρέα Πολυκάρπου, αποδίδοντάς του στεφάνια ευγνωμοσύνης και διατρανώνοντας ότι ο αγώνας δεν θα πάψει μέχρι τη δικαίωσή του για την εκπλήρωση των εθνικών μας στόχων. 

Ο Ανδρέας Πολυκάρπου γεννήθηκε την 1^η Αυγούστου του 1939 στην Αγία Μαρίνα Χρυσοχούς. Το 1958, αφού αποφοίτησε από την Αμερικανική Ακαδημία, ακολούθησε σπουδές στο Pitman’s College του Λονδίνου.  Στις 27 Ιανουαρίου 1964 ενεγράφη στην Αστυνομία σε ηλικία μόλις 25 χρόνων και υπηρετούσε στην Τακτική Εφεδρική Μονάδα (ΤΕΜ) στον Αστυνομικό Σταθμό Σταυρού Αμμοχώστου.

Στις 19 Μαΐου 1964 βρισκόταν με άδεια απουσίας και επισκέφθηκε το λατρεμένο του χωριό, την Αγία Μαρίνα Χρυσοχούς.  Την επόμενη ημέρα αναχώρησε, για να παρουσιαστεί για καθήκον στον Σταθμό όπου και υπηρετούσε.  

Δεν έδωσε, ωστόσο, ποτέ το «παρών» του.  Δεν εμφανίστηκε ούτε και την επόμενη ημέρα, 21 Μαΐου του 1964, στο BMH, στην Αγλαντζιά, σε εκπαίδευση, όπως αναμενόταν.

Σύμφωνα με πληροφορίες, εθεάθη για τελευταία φορά να διακινείται στη Λευκωσία με το αυτοκίνητό του, κοντά στον Ολυμπιακό Λευκωσίας δίπλα στον τουρκοκυπριακό θύλακα.

Και από τότε ο Ανδρέας έλειπε…συγκαταλέχθηκε στον βάναυσο κατάλογο των αγνοουμένων και ο γολγοθάς της οικογένειάς του ξεκινούσε.  Η μάνα, ο πατέρας, ο αδελφός του Ανδρέα έφυγαν από τη ζωή με τον καημό και την αγωνία για τη διακρίβωση της τύχης του.  Έφυγαν με την ελπίδα πως θα ξανανταμώνανε κάποτε όλοι μαζί, όπως άλλοτε.  Στην τραγωδία που βιώσε η οικογένεια του Ανδρέα δεν επήλθε η «κάθαρση». Με την αγωνία και την άγνοια εγκατέλειψαν τον κόσμο τούτο οι γονείς του Ανδρέα.

Πενηνταοκτώ ολόκληρα χρόνια χρειάστηκαν για να γραφτεί ο τραγικός επίλογος στο δράμα του Ανδρέα, όταν τα οστά του ανευρέθηκαν σε ομαδικό τάφο στην περιοχή του τουρκοκυπριακού χωριού Χαμίτ Μάντρες και ταυτοποιήθηκαν με τη μέθοδο του DNA.  Πολιτεία, Εκκλησία και Αστυνομία Κύπρου αποχαιρέτισαν με τις δέουσες τιμές τον Ανδρέα Πολυκάρπου πριν από δυο χρόνια, τον Ιούνιο 2022, στην κοινότητα που τον γέννησε.

Με την ανεύρεση των οστών του το ανδρειωμένο παλικάρι με τον εξαίρετο χαρακτήρα, που έπεσε προς υπεράσπιση της δημοκρατίας και της νομιμότητας, περνά στο πάνθεον των ηρώων της αιματοβαμμένης κυπριακής ιστορίας. Στο σύντομο διάστημα της υπηρεσίας του, καθιερώθηκε στη συλλογική μνήμη ως ένα άριστο και άξιο μέλος του Αστυνομικού Σώματος.  

Ο Ανδρέας διακρινόταν για την αφοσίωση στο καθήκον, τον άψογο επαγγελματισμό, τον σεβασμό και την άοκνη εξυπηρέτηση απέναντι στον πολίτη, τις συνεχείς προσπάθειες για καταπολέμηση του εγκλήματος, καθώς και των φαινομένων διαφθοράς. Η απουσία του άφησε δυσαναπλήρωτο κενό στην οικογένειά του.

Για δεκαετίες ολόκληρες οι οικείοι του εναγωνίως προσπαθούσαν ανεπιτυχώς να συλλέξουν πληροφορίες για διακρίβωση της τύχης του.

Είναι γι’αυτό που η σημερινή ημέρα δεν προσφέρεται ούτε για μεγαλόστομες διακηρύξεις ούτε για βαρύγδουπες ρητορείες.  Βρισκόμαστε σήμερα εδώ, ταπεινοί προσκυνητές, να τιμήσουμε τη μνήμη και τη θυσία του Ήρωα Ανδρέα αλλά και να αναστοχαστούμε τις ευθύνες και το χρέος που μας αναλογούν. 

Είναι, όμως, η σημερινή μέρα και μια φλέγουσα υπόμνηση του συνεχιζόμενου δράματος που βιώνουν οι οικογένειες των αγνοούμενών μας.

Σήμερα, από τους 1510 Ελληνοκύπριους αγνοούμενους 758 παραμένουν αγνοούμενοι.  Οι οικογένειές τους στωικά καρτερούν και ελπίζουν. Γι’ αυτές τις οικογένειες ο χρόνος δεν θεραπεύει.  Μόνο οι απαντήσεις.  Οι απαντήσεις για την τύχη των αγαπημένων τους αναζητούν με αγωνία τον επίλογο της τραγωδίας που βιώνουν για σχεδόν μισό αιώνα. 

Ένας αργός, δύσβατος, βασανιστικός γολγοθάς που δεν κορυφώνεται με λύτρωση αλλά, έστω, με απαντήσεις.

Η λέξη «αγνοούμενος» μπήκε στο λεξιλόγιο μας και μας στοιχειώνει.  Τη χάραξαν τα μαύρα γεγονότα, τη λάξευσαν ανεξίτηλα στην ιστορική μνήμη του λαού μας, πολύ περισσότερο όμως στις οικογένειες των αγνοούμενων.  Λέξη τραγική, που το νόημά της πασχίζει να ψηλαφίσει η αρχαία ελληνική τραγωδία. 

Ριζωμένη στη συνείδησή μας, αυτή η λέξη περιέχει θρήνο και σπαραγμό, συνειρμικά παρασύρει το μυαλό μας να ανακαλεί εικόνες μαυροφορεμένων μητέρων, συζύγων, μικρών παιδιών να κρατούν φωτογραφίες με την αγωνία ζωγραφισμένη στα απορημένα, θλιμμένα βλέμματά τους.  Οικογένειες όπως του Ανδρέα, που φεύγουν από τη ζωή με μια πληγή ανοιχτή και αιμάσσουσα, χωρίς ποτέ να αισθάνονται έστω την παγωμένη ανακούφιση της αλήθειας.

Ο ποιητής μας Μιχάλης Πασιαρδής με τις ακόλουθες γραμμές συνοψίζει το δράμα, την οδύνη, τη βαναυσότητα που βιώνουν οι οικογένειες των αγνοουμένων μας:

Σ’ αυτή τη γωνιά, σ’ αυτό το σπίτι

Σ΄αυτό το τσαντίρι, στην προσφυγιά

Σας περιμένουμε.

Σήμερα, σήμερα να ‘ρθειτε 

Σήμερα να ΄μαστε μαζί. 

Αλλιώς δεν έχουμε Χριστούγεννα

Δεν έχουμε ελπίδα

Δεν έχουμε αστέρι

Δεν έχουμε χαρά

Δεν έχουμε παρηγοριά – αγαπημένοι

Φίλοι, αδέλφια. 

Αυτή τη μέρα

Σας περιμένουμε.        Να ΄μαστε μαζί.

Αυτά είναι τα λόγια, μπορώ να υποθέσω, που η μητέρα, ο πατέρας και ο αδελφός του Ανδρέα επαναλάμβαναν καθημερινά περιμένοντας τον Ανδρέα, να είναι μαζί…

Η παρέλευση χρόνου δυσχεραίνει την επίλυση του ανθρωπιστικού αυτού προβλήματος, συμβάλλοντας στην επιδείνωσή του. Η ευθύνη για τη δημιουργία του προβλήματος και τη διαιώνισή του βαραίνει την Τουρκία, η οποία εξακολουθεί να αρνείται να συνεργαστεί με ειλικρίνεια για διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων μας.  Περιφρονεί επιδεικτικά τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, καθώς και άλλων διεθνών οργανισμών.

Ως Πολιτεία καλούμε για τον τερματισμό αυτής της απαράδεκτης κατάστασης. Αναμένουμε από τα Ηνωμένα Έθνη, την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και από τους ισχυρούς ανά το παγκόσμιο να δώσουν τέλος στο δράμα και τον πόνο των συγγενών αγνοουμένων.  Το ψήφισμα 3450 της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών το 1975 υπογραμμίζει ως βασική ανθρώπινη ανάγκη των οικογενειών την πληροφόρηση για τους αγνοούμενους συγγενείς τους.

Δεκαετίες αγωνίας είναι αφόρητα δυσβάσταχτες. Γι’ αυτό δεσμευόμαστε να μην εγκαταλείψουμε τον ιερό αγώνα μέχρι τη διακρίβωση της τύχης και του τελευταίου αγνοούμενου. Η διακρίβωση της τύχης και του τελευταίου αγνοούμενου αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα τόσο για την Κυβέρνηση όσο και για τον ίδιο τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας προσωπικά.

Μισός αιώνας κατοχής ευρωπαϊκού εδάφους με τους πολίτες τούτου του τόπου να στερούνται βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, 50 ολόκληρα χρόνια. Η παρούσα κατάσταση πραγμάτων δεν μπορεί να αποτελεί το μέλλον της πατρίδας μας, δεν μπορεί να είναι η λύση του Κυπριακού. Είναι ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο που από την πρώτη στιγμή εργαζόμαστε για επανέναρξη ουσιαστικών συνομιλιών από το σημείο που έχουν διακοπεί.

Ουσιαστικών συνομιλιών που θα οδηγήσουν στην επίλυση του Κυπριακού στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου, στη βάση των αρχών και αξιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Οι τραγικές πτυχές της εισβολής και οι συνέπειες της συνεχιζόμενης κατοχής είναι εμφανείς καθημερινά.  Μπορεί να περνά ο χρόνος, μα η αγωνία μας δεν μετριάζεται.  Είναι τέτοιες στιγμές, όπως η σημερινή, που πρέπει να μας φορτίζουν ψυχικά, να μας εμπνέουν εθνικά, για ενταντικοποίηση των προσπαθειών μας, για συνέχιση του αγώνα για επανένωση της μαρτυρικής μας πατρίδας. 

Με ειλικρίνεια και νηφαλιότητα ας αναλογιστούμε το χρέος μας προς τους ένδοξους ήρωές μας, αλλά και προς τις μελλοντικές γενιές. 

Ψηλαφίζοντας τις σελίδες της Ιστορίας μας, να ατενίσουμε και το μέλλον.  Να αντλήσουμε διδάγματα, να ανακαλέσουμε μνήμες, να κατανοήσουμε τη σημασία της αποστολής μας.  Κάπου διάβασα ότι «κάθε άνθρωπος, κάθε λαός, γίνεται άξιος της ιστορικής του αποστολής όσο βαθαίνει η συνείδηση που έχει για την Ιστορία του.»

Το μεγαλείο του πολιτισμού ενός έθνους, άλλωστε, είναι πάντα ανάλογο με την καθαρότητα και το βάθος της ιστορικής του μνήμης.

Η καθαρότητα αυτής της ιστορικής μνήμης διατηρεί ανεξίτηλες τις πληγές που επέφεραν η διχόνοια, ο διχασμός και οι εμφύλιες συγκρούσεις.  Χρέος μας, λοιπόν, η ιστορική μνήμη να γίνει βίωμα, η ανάγκη της Ιστορίας να συναντήσει την ιστορικότητα της ανάγκης, η επιταγή για ενότητα να μετουσιωθεί σε λύτρωση. 

Εμπνευσμένοι από την ηρωική θυσία των ηρώων μας και όλων όσοι κατέθεσαν τη ζωή τους στο θυσιαστήριο της Κυπριακής Ελευθερίας, αλλά και όσων αγωνίστηκαν για την πατρίδα μας, ας εδραιώσουμε το ανίκητο μέτωπο της ενότητας.

Όλοι μαζί για να ατενίσουμε την Ιστορία, το έθνος, τους αγώνες και τους αγωνιστές με το κεφάλι ψηλά.

Η συναίσθηση του χρέους και της ιστορικής μας ευθύνης ιδιαίτερα απέναντι στις νέες γενιές, για μια επανενωμένη πατρίδα ας μας καθοδηγεί σε κάθε μας βήμα.

Παραφράζοντας τα λόγια του Παλαμά:

«Χρωστάμε σε όσους ήρθαν, πέρασαν, 

θα'ρθούνε, θα περάσουν.

Κριτές θα μας δικάσουν οι αγέννητοι, οι νεκροί.»

Τιμημένε ήρωα Ανδρέα Πολυκάρπου, Αστυφύλακα 1827,           

Αντλούμε δύναμη από το μεγαλείο της αυτοθυσίας σου, που υπογραμμίζει την αδήριτη ανάγκη για ενότητα και επαγρύπνηση. Στους χαλεπούς καιρούς που διανύει η πατρίδα μας, η θυσία σου ας είναι για όλους μας πυξίδα καθοδήγησης, που καταδεικνύει τον δρόμο του καθήκοντος, της αξιοπρέπειας και της τιμής.

Ως Κυβέρνηση δεσμευόμαστε να καταβάλουμε κάθε ικμάδα των δυνάμεων μας για επανένωση του νησιού, ούτως ώστε η θυσία σου να μην μείνει αδικαίωτη.

Η μνήμη σου θα είναι αιώνια, όπως ασταμάτητος θα είναι και ο δικός μας αγώνας ως την τελική δικαίωση, ως τη δικαίωση της θυσίας σου.  Αιωνία ας είναι η φωτοβόλος μνήμη σου. 

(ΡΜ/ΝΖ/ΕΠ)