Ανακοινωθέντα

Είναι με ιδιαίτερη χαρά που σας καλωσορίζω στη σημερινή δημοσιογραφική διάσκεψη που διοργανώνεται από τις Ιατρικές Υπηρεσίες και Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας του Υπουργείου Υγείας με την ευκαιρία της Ευρωπαϊκής Ημέρας Ενημέρωσης για τα Αντιβιοτικά, η οποία εορτάζεται κάθε χρόνο στις 18 Νοεμβρίου. 

Στόχος μας στο Υπουργείο Υγείας είναι η στοχευμένη ενημέρωση και ευαισθητοποίηση τόσο των πολιτών όσο και των επαγγελματιών υγείας για το πρόβλημα της μικροβιακής αντοχής και τη σημασία της ορθολογικής χρήσης των αντιβιοτικών. Στα πλαίσιο αυτής της προσπάθειας θα ξεκινήσει σήμερα εκστρατεία για την Ορθολογική Χρήση των Αντιβιοτικών και τη Μικροβιακή Αντοχή. 

Τα αντιβιοτικά αποτελούν ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα στην ιστορία της ιατρικής και της ανθρωπότητας. Από το 1928, χρονιά που ανακαλύφθηκε η πενικιλίνη, το πρώτο αντιβιοτικό, έχουν σωθεί και εξακολουθούν να σώζονται καθημερινά εκατομμύρια ανθρώπινες ζωές από τις λοιμώξεις που προκαλούν τα μικρόβια. Νοσήματα που προηγουμένως θεωρούνταν θανατηφόρα μετατράπηκαν σε ασθένειες ρουτίνας. 

Ωστόσο, η αλόγιστη και υπέρμετρη χρήση αντιβιοτικών οδηγεί στην ανάπτυξη της μικροβιακής αντοχής, γεγονός που αποτελεί μείζονα απειλή για τη δημόσια υγεία με ανυπολόγιστες συνέπειες. Αποτέλεσμα της είναι η έξαρση των λοιμώξεων από πολυανθεκτικούς μικροοργανισμούς, η αύξηση της νοσηρότητας, της διάρκειας νοσηλείας και της θνησιμότητας των ασθενών με συνεπακόλουθο την οικονομική επιβάρυνση των Συστημάτων Υγείας. 

Η μικροβιακή αντοχή ευθύνεται για 35 χιλιάδες θανάτους το 2020 μόνο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ σε περίπτωση μη λήψης αποτελεσματικών μέτρων, εκτιμάται ότι η μικροβιακή αντοχή το 2050 θα ευθύνεται για περισσότερους θανάτους από ό,τι ο καρκίνος. Η Κύπρος δυστυχώς συγκαταλέγεται ανάμεσα στις ευρωπαϊκές χώρες με την υψηλότερη κατανάλωση αντιβιοτικών φαρμάκων και τα υψηλότερα ποσοστά μικροβιακής αντοχής. 

Κυρίες και κύριοι, 

H συνετή και υπεύθυνη χρήση των αντιβιοτικών μπορεί να αναχαιτίσει την αυξανόμενη μικροβιακή αντοχή. Η ορθή χρήση τους, η αποφυγή κατάχρησής τους και η διαφύλαξη της αποτελεσματικότητάς τους αποτελεί ευθύνη όλων μας. Οι πολίτες δεν πρέπει να λαμβάνουν αντιβιοτικά με δική τους πρωτοβουλία, αλλά να συμβουλεύονται τον προσωπικό τους γιατρό και να ακολουθούν τις οδηγίες του. Η μη ενδεδειγμένη χρήση τους δεν θα τους βοηθήσει. Αντίθετα, μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες. 

Οι Επαγγελματίες Υγείας έχουν την ευθύνη για την ορθολογική χρήση των αντιβιοτικών, την τήρηση των μέτρων πρόληψης και ελέγχου των λοιμώξεων, καθώς επίσης της προώθησης των προληπτικών εμβολιασμών, με σκοπό να διασφαλιστεί ότι τα αντιβιοτικά θα παραμείνουν πολύτιμα και δραστικά. 

Το Υπουργείο Υγείας, θεωρώντας το θέμα της αντοχής στα αντιβιοτικά ύψιστης προτεραιότητας, βρίσκεται σε διαδικασία εκπόνησης και εφαρμογής ενός ολοκληρωμένου Εθνικού Σχεδίου Δράσεως για την αντιμετώπιση της μικροβιακής αντοχής και των νοσοκομειακών λοιμώξεων στο πλαίσιο της «Ενιαίας Υγείας», σε συνεργασία με άλλους συναρμόδιους φορείς. 

Πέραν τούτου, έχει υλοποιήσει και τροχοδρομήσει αριθμό δράσεων όπως:

• Σύσταση Ομάδας Επιμελητείας Αντιβιοτικών και τοπικών επιτροπών ελέγχου λοιμώξεων στα νοσηλευτήρια του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.
• Εκπαιδευτικό πρόγραμμα των νοσηλευτών και επιτηρητών ελέγχου λοιμώξεων με θέμα: «Πρόληψη και Έλεγχος Λοιμώξεων στους Χώρους Παροχής Υπηρεσιών Υγείας», το οποίο βρίσκεται σε εξέλιξη.
• Διοργάνωση εκπαιδευτικού σεμιναρίου Ομάδων Επιμελητείας Αντιβιοτικών Drive – AMS στην Κύπρο, στο πλαίσιο της συμμετοχής μας στο EU-JAMRAI-2 (EU Joint Action on Antimicrobial Resistance and Healthcare Associated Infections) τον Φεβρουάριο του 2025.
• Ετοιμασία Κλινικών Κατευθυντήριων Οδηγιών (ΚΚΟ) που αφορούν στην πρόληψη και τον έλεγχο λοιμώξεων στους χώρους παροχής Υπηρεσιών Υγείας.
• Σχεδιασμό και δημιουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας για την επιτήρηση της νοσοκομειακής κατανάλωσης αντιβιοτικών και των νοσοκομειακών λοιμώξεων. 

H εκστρατεία για την Ορθολογική Χρήση των Αντιβιοτικών και τη Μικροβιακή Αντοχή, που ξεκινά σήμερα, περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, βίντεο, ραδιοφωνικά σποτ, γραφικά και αφίσες. Το υλικό που ετοιμάστηκε θα προωθηθεί μέσω της τηλεόρασης, του ραδιοφώνου, των εφημερίδων των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης (Facebook / Instagram), εξωτερικών πινακίδων (billboards), κινηματογράφων, ενώ έχει δημιουργηθεί και ιστοσελίδα προορισμού (landing page) https://www.antibiotics-awareness.cy/. 

Κλείνοντας, θα ήθελα να τονίσω τη σημασία της ορθής και ενδεδειγμένης χρήσης των αντιβιοτικών στην αντιμετώπιση της μικροβιακής αντοχής. Ευχαριστώ όλους τους συναρμόδιους φορείς και συνεργάτες μας για τη συμβολή τους στην προσπάθεια αντιμετώπισης του σημαντικού αυτού προβλήματος Δημόσιας Υγείας. Αναμφισβήτητα, μόνο μέσω της συνεργασίας όλων μας μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά. 

Σας ευχαριστώ. 

(ΓΣ/ΝΖ)