Ανακοινωθέντα

Με αισθήματα σεβασμού και εθνικής υπερηφάνειας συγκεντρωθήκαμε σήμερα εδώ, στο Στρατόπεδο Μιχαλάκη Παρίδη, για να απονέμουμε με τον προσήκοντα σεβασμό τις πρέπουσες τιμές στους ηρωικώς πεσόντες μαχητές του 286 Μηχανοκίνητου Τάγματος Πεζικού και να αναπέμψουμε δέηση στον Πανάγαθο για διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων αδελφών μας.

Μισό αιώνα μετά τη βάρβαρη τουρκική εισβολή στην Κύπρο συνεχίζουμε να ανακαλούμε τις πιο θλιβερές στιγμές της ιστορίας της πατρίδας μας.

Στα μάτια μας έρχονται ξανά, σαν ατέρμονη κατάρα, οι πικρές εικόνες της 20^ης Ιουλίου 1974.

Τότε που ο πρωινός ουρανός της Κύπρου κηλιδώθηκε από τους Τούρκους αλεξιπτωτιστές που κατέκλυζαν την πεδιάδα μπροστά από τα βόρεια προάστια της Λευκωσίας.

Τότε που η αγαπημένη θάλασσα της πόλης του Κηφέα και του Πραξάνδρου, η Κερύνεια μας, κατακυριεύθηκε από τα πολεμικά πλοία του «Αττίλα» που ετοιμάζονταν να αποβιβάσουν αυτούς που θα έσπερναν τον θάνατο, τον όλεθρο και την καταστροφή.

Πέντε δεκαετίες μετά, ανατριχιάζουμε ακόμα από τον οξύ και διαπεραστικόήχο των σειρήνων του πολέμου που μας ξυπνά κάθε 20 Ιουλίου.

Πέντε δεκαετίες μετά, κάθε χρόνο βιώνουμε εικόνες των γονέων που έντρομοι κατευόδωναν τα παιδιά τους και τα έστελναν στο μέτωπο, για να επιτελέσουν το καθήκον προς την πατρίδα.

Πέντε δεκαετίες μετά, βιώνουμε μαζί με τους συγγενείς των πεσόντων και αγνοουμένων μας τον πόνο του αποχωρισμού, της απουσίας και της εναγώνιας ελπίδας και προσμονής για διακρίβωση της τύχης των αγαπημένων τους.

Δυστυχώς ο χρόνος τρέχει αμείλικτος και οι περισσότεροι από τους γονείς αγνοουμένων έφυγαν από τη ζωή, με τη λύπη και τον δυσβάσταχτο πόνο ζωγραφισμένα στα ρυτιδωμένα τους πρόσωπα.

«Έτσι θα ζούμε του λοιπού σʼ αυτόν τον κατασπαραγμένο τόπο» μας υποβάλλει ο ποιητής μας Αχιλλέας Πυλιώτης.

«Με παραμορφωμένο πρόσωπο από τον τόσο πόνο,

αλλόφρονες από τις τόσες πληγές της ψυχής μας

θα ψάχνουμε ανάμεσα στα χαλάσματα

να βρούμε τους κρυμμένους τάφους […]

Έτσι ζούμε για μισό αιώνα τώρα. Με τις θλιβερές κι οδυνηρές πτυχές του δράματος να βασανίζουν την πατρίδα και τον λαό μας.

Κυρίες και κύριοι,

«[…]

Για τους μεγάλους, για τους ελεύθερους […],

Αρμόζουν τα λόγια τα μεγάλα, τα ελεύθερα,

τα γενναία, τα δυνατά […]

μας υποβάλλει ο Ελλαδίτης ποιητής Νίκος Εγγονόπουλος.

Στους ηρωικώς πεσόντες του 286 Μηχανοκίνητου Τάγματος Πεζικού αξίζουν όλες οι τιμές και η δόξα.

Και αυτό γιατί όρθιοι κι αγέρωχοι, αν και βίωσαν τα πάνδεινα του πολέμου, υπηρέτησαν μέχρι τέλους το υπέρτατο αγαθό της ελευθερίας.

Με πύρινη ψυχή παρέμειναν εκεί, πιστοί στο καθήκον να υπερασπίζονται μέχρις εσχάτων την εδαφική ακεραιότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας.

«Σαν έτοιμοι από καιρό, σαν θαρραλέοι» έθεσαν την τιμή και την αγάπη για την πατρίδα πάνω απ’ όλα.

Οι ήρωες που μνημονεύουμε σήμερα, κατευθύνοντας το βλέμμα στο ένδοξο ελληνικό παρελθόν, μέτρησαν τις δύσκολες στιγμές, τις οποίες διερχόταν η πατρίδα και ξεχύθηκαν στον αγώνα για την υπεράσπισή της.

Αντί να λογαριάσουν τη ζωή τους, έθεσαν υπεράνω τα ύψιστα ιδανικά που καταπατούνταν, τη δικαιοσύνη, τη δημοκρατία και την ελευθερία της Κύπρου.

Κυρίες και κύριοι,

Κατέθεσε βαρύ φόρο αίματος το 286 στον αγώνα προάσπισης της πατρώας γης.

Τριάντα δύο ηρωικώς πεσόντες, οκτώ αγνοούμενοι, 54 σοβαρά τραυματίες και 13 που βίωσαν την οδυνηρή εμπειρία της σύλληψης, της αιχμαλωσίας και της ταπείνωσης.

Οι θλιβεροί αριθμοί αποδεικνύουν το μέγεθος της θυσίας και της προσφοράς.

Ιστορικά, το 286 Τεθωρακισμένο Τάγμα Πεζικού, το οποίο αργότερα μετονομάστηκε σε Μηχανοκίνητο Τάγμα οργανώθηκε τον Μάρτιο του 1965 και είχε ως έδρα το «Στρατόπεδο Αντισυνταγματάρχου Μιχαήλ Πουρνάρα» στην Κάτω Λακατάμια.

Αποτέλεσε την πρώτη μηχανοκίνητη Μονάδα της Εθνικής Φρουράς και εξοπλίστηκε με 18 τεθωρακισμένα οχήματα BTR, όλμους 81 χιλιοστών και Πυροβόλα Άνευ Οπισθοδρομήσεως 57 και 106 χιλιοστών.

Το 1973, μετεγκαταστάθηκε στην Κοκκινοτριμιθιά, δίπλα από το Στρατόπεδο στο οποίο έδρευε η 23^η Επιλαρχία Αρμάτων, αφού τα επιτελικά σχέδια προέβλεπαν την από κοινού ανάληψη πολεμικών αποστολών, ως εφεδρείας του Γενικού Επιτελείου της Εθνικής Φρουράς (ΓΕΕΦ).

Αξίζει να σημειωθεί ότι το 286 Μηχανοκίνητο Τάγμα Πεζικού, η 23^η Επιλαρχία Αρμάτων και η 21^η Επιλαρχία Αναγνωρίσεως αποτελούσαν τις τρεις Μονάδες της Διοίκησης Τεθωρακισμένων.

Μελανή σελίδα της ιστορίας και των τριών Μονάδων αποτελεί η εντεταλμένη συμμετοχή τους στο προδοτικό πραξικόπημα της 15^ης Ιουλίου, με το οποίο επιχειρήθηκε η ανατροπή της νόμιμης κυβέρνησης της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Τις μέρες μετά το πραξικόπημα, η κύρια δύναμη του 286 βρισκόταν συγκεντρωμένη στην περιοχή του παλαιού σταδίου ΓΣΠ.

Παρά τις σωρηδόν πληροφορίες που συλλέγονταν και διοχετεύονταν όλο το προηγούμενο διάστημα στο ΓΕΕΦ και στο Αρχηγείο των Ενόπλων Δυνάμεων της Ελλάδας για επικείμενη τουρκική επιχείρηση, η διαταγή μετακίνησης της Μονάδας δεν εκδόθηκε έγκαιρα από το ΓΕΕΦ, κατά τις βραδινές ώρες της 19^ης Ιουλίου, αλλά, το πρωί της 20^ης, όταν η τουρκική εισβολή είχε ήδη αρχίσει και η τουρκική αεροπορία έσπερνε τον θάνατο ανενόχλητη.

Με βάση την εκδοθείσα διαταγή, το Τάγμα όφειλε να κινηθεί από τη Λευκωσία προς την Κερύνεια, ακολουθώντας το δρομολόγιο Γερόλακκος – Κοντεμένος – Πάναγρα – Καραβάς.

Κατά την κίνηση, έξω από το χωριό Κοντεμένος, τουρκικά μαχητικά εντόπισαν τη Μονάδα και προέβησαν σε ανελέητη επίθεση, προκαλώντας μεγάλες απώλειες σε προσωπικό και μέσα.

Η Μονάδα έχασε τον Διοικητή της Αντισυνταγματάρχη Γεώργιο Μπούτο και αρκετούς οπλίτες, νεκρούς και τραυματίες. Η δε επίδραση στο ηθικό των ανδρών της υπήρξε εμφανής, με αποτέλεσμα να τεθεί σε μεγάλο βαθμό εκτός επιχειρησιακής ετοιμότητας.

Ιδιαίτερη και ταυτόχρονα θλιβερή εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι στο ίδιο δρομολόγιο προηγήθηκε η κίνηση του 281 Τάγματος Πεζικού, η φάλαγγα του οποίου εντοπίστηκε από την τουρκική αεροπορία στο ίδιο σημείο και βομβαρδίστηκε με τραγικά αποτελέσματα.

Για το γεγονός αυτό δεν ενημερώθηκε η διοίκηση του 286.

Οι συνολικά επτά νεκροί, και 25 τραυματίες, ανάμεσά τους και ο Διοικητής τους, ο οποίος διακομίσθηκε βαριά τραυματισμένος και εξέπνευσε λίγο αργότερα σε νοσοκομείο στην Αθήνα, και η ολοκληρωτική καταστροφή μέρους των τεθωρακισμένων της οχημάτων, επηρέασαν καθοριστικά τη συνοχή και τη μετέπειτα επιχειρησιακή της δράση κατά τις πολεμικές επιχειρήσεις.

Παρ’ όλα αυτά, κατά τις επόμενες δύο ημέρες η Μονάδα αγωνίστηκε γενναία και με αυταπάρνηση απέναντι στις εχθρικές δυνάμεις, συμμετέχοντας μαζί με άλλες Μονάδες της Εθνικής Φρουράς στις μάχες που δόθηκαν για εξάλειψη του προγεφυρώματος.

Το 286 Μηχανοκίνητο Τάγμα, αν και είχε υποστεί σοβαρές απώλειες, έδωσε τον αγώνα μέχρις τέλους σε πολλές επιχειρήσεις κατά τη διάρκεια και των δύο φάσεων της τουρκικής εισβολής. Στον Κοντεμένο, στη Λάπηθο, στον Καραβά, στο Αγριδάκι, στον Άγιο Ερμόλαο, στη Σκυλλούρα, στον Άγιο Βασίλειο, στη Φιλιά και στο αεροδρόμιο Λευκωσίας, οι μαχητές της Μονάδας υπερέβαλαν εαυτούς, προσφέροντας το σύνολο των δυνάμεών τους στην προσπάθεια υπεράσπισης της πατρίδας.

Ο τελικός απολογισμός των απωλειών μάχης παραμένει τραγικός.

Σαράντα πεσόντες και αγνοούμενοι, μεταξύ αυτών και οι τέσσερεις –μέχρι και σήμερα– αγνοούμενοι της συγκλονιστικής Διμοιρίας του έφεδρου ανθυπολοχαγού Ιωσήφ Σεργίδη.

Η δράση του 286 Μηχανοκίνητου Τάγματος στις επιχειρήσεις του καλοκαιριού του ‘74 αποτελεί μια από τις τραγικότερες συνεισφορές αίματος.

Κυρίες και κύριοι,

Απ’ αυτόν εδώ τον χώρο, με βαθύτατη ευγνωμοσύνη αποδίδουμε τον ελάχιστο οφειλόμενο φόρο τιμής στους πεσόντες και αγνοουμένους του 286 και συνάμα ενισχύουμε τη θέλησή μας για συνέχιση των προσπαθειών που καταβάλλουμε για απελευθέρωση της πατρίδας μας και επιστροφή στις πατρογονικές μας εστίες.

Διεκδικούμε, χωρίς παρέκκλιση, μια λύση στο πλαίσιο των ψηφισμάτων του ΟΗΕ, που θα λαμβάνει υπόψη το διεθνές δίκαιο και τις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες και θα διασφαλίζει στον λαό μας συνθήκες ασφάλειας και ευημερίας.

Αξιοποιούμε όλες τις διεθνείς συμφωνίες και συνεργασίες με τους εταίρους μας και τους στρατηγικούς μας συνεργάτες ώστε με ρεαλισμό, πίστη και αποφασιστικότητα να πετύχουμε να επαναρχίσουν οι συνομιλίες για μια συνολική διευθέτηση του εθνικού μας ζητήματος.

Αυτός παραμένει ο υπέρτατος εθνικός μας στόχος.

Με φάρο την προσφορά των πεσόντων μαχητών του 286 Μηχανοκίνητου Τάγματος Πεζικού και όλων των ηρώων της πατρίδας μας ανανεώνουμε την υπόσχεση ότι δεν θα αποστρατευτούμε από τον αγώνα που διεξάγουμε για ελευθερία και δικαίωση.

Αυτό μας υποβάλλει και γι’ αυτό καλεί για μισό αιώνα η θυσία τους.

Ας είναι αιώνια η μνήμη και η δόξα που θα τους συνοδεύει.

Είθε ο Ύψιστος να εισακούσει τις παρακλήσεις μας για τη διακρίβωση της τύχης όλων των αγνοούμενων αδελφών μας.

Σας ευχαριστώ.

(ΕΑθ/ΑΦ)