01-03-2025 11:14
Ομιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Χριστοδουλίδη στο Φιλανθρωπικό Gala Dinner του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πάφου, χθες
Είναι με ιδιαίτερη χαρά που συμμετέχω μαζί με τους Υπουργούς Εσωτερικών, Εμπορίου, Εργασίας και τον Κυβερνητικό Εκπρόσωπο, τέσσερεις στενούς μου συνεργάτες, με τους οποίους είστε σε καθημερινή επαφή, στην αποψινή εκδήλωση του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πάφου, η οποία, ανάμεσα σε άλλα, συνδυάζει τη βράβευση της επιχειρηματικής αριστείας με την προσφορά στην κοινωνία.
Σε αυτό το πλαίσιο, η αποψινή εκδήλωση δεν αποτελεί μόνο μια ευκαιρία να αναγνωρίσουμε και να επιβραβεύσουμε τις επιχειρήσεις που ξεχώρισαν με την καινοτομία, τη δυναμική και την προσφορά τους στην οικονομία, αλλά έχει και σημαντικό φιλανθρωπικό χαρακτήρα αφού, όπως έχω πληροφορηθεί, τα έσοδα θα διατεθούν οργανισμούς που επιτελούν αξιόλογο έργο, αποδεικνύοντας έτσι στην πράξη πως η επιχειρηματικότητα συμβαδίζει απόλυτα και με την κοινωνική ευθύνη.
Φίλες και φίλοι,
Η πολιτική φιλοσοφία και η όλη προσέγγισή της διακυβέρνησης μας εδράζεται στην έντονη μας πεποίθηση ότι μια υγιής και ακμάζουσα επιχειρηματική κοινότητα αποφέρει πολλαπλά οφέλη για το σύνολο της κοινωνίας. Εξάλλου, η ανάπτυξη των επιχειρήσεων, η καινοτομία, η ενίσχυση της εξωστρέφειας, τόσο της Πολιτείας όσο και των επιχειρήσεων, είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με τη δημιουργία νέων, καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας, ειδικότερα για τη νέα γενιά του τόπου μας, με την αύξηση των εξαγωγών, την παραγωγή καινοτόμων ανταγωνιστικών προϊόντων και την προσφορά διεθνώς υπηρεσιών υψηλής αξίας.
Βασικό μέλημα της δικής μας διακυβέρνησης είναι η δημιουργία των απαραίτητων εκείνων συνθηκών που θα διευκολύνουν και θα ενισχύουν την επιχειρηματική δραστηριότητα. Πρώτη και βασική προϋπόθεση προς αυτή την κατεύθυνση είναι η δημιουργία ενός σταθερού μακροοικονομικού περιβάλλοντος, ανθεκτικού στις όποιες ‒κατά κύριο λόγο εξωτερικές‒ προκλήσεις, αλλά την ίδια στιγμή επιτυγχάνεται, μέσα από υπεύθυνες δημοσιονομικές πολιτικές, ένα ισχυρό χρηματοπιστωτικό σύστημα και συνεχείς και τολμηρές μεταρρυθμίσεις.
Ακριβώς αυτός είναι ο δρόμος που πορευόμαστε αυτά τα δύο χρόνια, από την πρώτη μέρα ανάληψης της διακυβέρνησης του τόπου. Χαίρομαι, διότι η υπεύθυνη μας πολιτική φέρνει αποτελέσματα, και η χώρα μας διανύει μια αξιοσημείωτη οικονομική πορεία. Απλά να αναφέρω ότι το 2024, η χώρα μας προβλέπεται να έχει τον τρίτο ψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης στην ευρωζώνη, 3,4% του ΑΕΠ. Η δημοσιονομική μας θέση είναι επίσης ισχυρή, με πλεόνασμα το 2024 που υπερβαίνει το 4%, ενώ την ίδια στιγμή, το δημόσιο χρέος είναι λιγότερο, είναι περίπου στο 66% του ΑΕΠ, και θα πετύχουμε να μειωθεί ακόμη περισσότερο στο 60% του ΑΕΠ μέχρι το 2026. Επίσης, μόλις χτες βγήκαν τα στατιστικά από την αρμόδια υπηρεσία και επιτεύχθηκε ο στόχος των συνθηκών πλήρους απασχόλησης, με την ανεργία να είναι στο 4.9%, ποσοστό που τελευταία φορά είχαμε στην Κύπρο το 2008.
Την ίδια στιγμή, ψήφος εμπιστοσύνης για την οικονομία μας και την υπεύθυνη πολιτική που ακολουθούμε είναι και οι συνεχείς αναβαθμίσεις της πιστοληπτικής ικανότητας της κυπριακής οικονομίας, αφού πλέον, μετά από 13 χρόνια, από όλους τους οίκους αξιολόγησης, βρίσκεται στην κατηγορία Α. Και οι εξελίξεις που ανέφερα είναι ιδιαίτερα σημαντικές, αν αναλογιστούμε δύο γεγονότα. Πρώτον, ότι βρισκόμαστε στη μέση δύο πολέμων, στην Ουκρανία και στη γειτονιά μας, και δεύτερο, ότι ισχυρές οικονομίες της ΕΕ βρίσκονται σε καθεστώς εποπτείας.
Αυτή η ανοδική πορεία της οικονομίας και οι συνεχείς αναβαθμίσεις‒ για να απαντήσω σε κάποιους που λένε ότι απλώς ευημερούν οι αριθμοί, κάτι που σε καμία απολύτως περίπτωση δεν ισχύει‒ μεταφράζονται σε συγκεκριμένα απτά αποτελέσματα και για τις επιχειρήσεις, και για τα νοικοκυριά και για το σύνολο του κυπριακού λαού.
Πρώτον τα δεδομένα, ως έχουν, ευνοούν την προσέλκυση υψηλής ποιότητας επενδύσεων στη χώρα μας που δημιουργούν νέες, καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας, ειδικά για τους νέους.
Δεύτερον, οι συνθήκες της οικονομίας μας μας επιτρέπουν να έχουμε χαμηλότερα επιτόκια, καθώς οι χώρες με ισχυρές πιστοληπτικές αξιολογήσεις τείνουν να απολαμβάνουν πιο ευνοϊκούς όρους δανεισμού.
Τρίτον, έχουμε βελτιωμένη οικονομική σταθερότητα, που οδηγεί σε περισσότερη- μεγαλύτερη εργασιακή ασφάλεια και βελτιωμένους μισθούς, και φυσικά, όταν έχεις μια ισχυρή οικονομία, το κράτος μπορεί να ασκεί κοινωνική πολιτική στον τομέα της Υγείας, της Παιδείας, της Κοινωνικής Πρόνοιας, στον Ψηφιακό μετασχηματισμό και, γενικότερα, σε όλους τους τομείς που απασχολούν το σύνολο του κυπριακού λαού.
Στο πλαίσιο που προανέφερα, και της όλης δικής μας πολιτικής φιλοσοφίας, την Τετάρτη, μετά από 23 χρόνια, παρουσιάσαμε ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο εισηγήσεων για την ουσιαστική φορολογική μεταρρύθμιση της χώρας μας. Πρόκειται για μια ιδιαίτερα σημαντική μεταρρύθμιση πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής σημασίας, σε μια Κύπρο που αλλάζει, ‒το βλέπουμε καθημερινά‒ σε μια Κύπρο που διασφαλίζει τη δικαιότερη κατανομή του εισοδήματος, που περιορίζει τις κοινωνικές ανισότητες και ενισχύει την οικονομική και κοινωνική συνοχή. Ένα φορολογικό σύστημα πιο αποτελεσματικό, πιο δίκαιο, προσαρμοσμένο στις προκλήσεις που έχουμε σήμερα και ανάγκες της εποχής, και που αντικατοπτρίζει στην πράξη αυτό που για μας είναι η πολιτική μας ιδεολογία, ο Κοινωνικός Φιλελευθερισμός και η ανθρωποκεντρική προσέγγιση των πολιτικών μας. Εξάλλου, η φορολογική μεταρρύθμιση δεν είναι μια τεχνική διαδικασία, αλλά μια πολιτική διαδικασία και απόφαση που αντανακλά τη δική μας πεποίθηση για κοινωνική δικαιοσύνη και ανάπτυξη. Στόχος μας είναι η ενίσχυση της πραγματικής οικονομίας, η αύξηση της ανταγωνιστικότητας των κυπριακών επιχειρήσεων, η προσέλκυση παραγωγικών και ποιοτικών ξένων επενδύσεων, η καταπολέμηση της παραοικονομίας που ξεπερνά το 20% στην Κύπρο και, πάνω απ’ όλα, η ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος για τους πολίτες.
Στο επίκεντρο των προτάσεών μας βρίσκεται η Μεσαία Τάξη, που διαχρονικά είναι η ραχοκοκαλιά της κυπριακής οικονομίας αλλά και της κοινωνίας. Σε αυτό το πλαίσιο, προτείνουμε την ουσιαστική αύξηση του αφορολόγητου εισοδήματος για τα φυσικά πρόσωπα και επιπλέον ουσιαστικές φορολογικές ελαφρύνσεις, αναλόγως της οικογένειας.
Την ίδια στιγμή, αντιμετωπίζουμε διαχρονικές προκλήσεις στο στεγαστικό, υπάρχουν συγκεκριμένες πρόνοιες για τους νέους μας, όπως, επίσης, και την υπογεννητικότητα.
Σε σχέση τώρα με τις κυπριακές επιχειρήσεις, ένας βασικός μας στόχος, μέσα από τη μεταρρύθμιση, είναι να ενισχύσουμε την ανταγωνιστικότητα τους, και για αυτό καταργούμε πλήρως τη λογιζόμενη διανομή μερισμάτων και μειώνουμε σημαντικά τον φόρο παρακράτησης στη διανομή πραγματικών μερισμάτων από το 17% στο 5%. Η δίκαιη επιβάρυνση, η αποτελεσματική φορολογική αντιμετώπιση των κερδών, σε συνδυασμό με την απόφασή μας να αυξήσουμε τον εταιρικό φόρο από 10,5 στο 15%, αποδεικνύουν τη βούλησή μας να ενισχύσουμε τον παραγωγικό ιστό της οικονομίας της χώρας μας.
Κυρίες και κύριοι,
Όπως είχα αναφέρει και στις 29 Ιανουαρίου κατά την παρουσίαση των προτεραιοτήτων της Κυβέρνησης για το 2025, και με στόχο να ενισχύσουμε την ανταγωνιστικότητα της χώρας μας, το 2025 είναι αφιερωμένο στον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας και την απλοποίηση των διαδικασιών της επαφής του πολίτη με το κράτος. Σε αυτό το πλαίσιο, προχωρούμε στον εκσυγχρονισμό των δημόσιων υπηρεσιών, την ανάπτυξη διαδικτυακών πλατφορμών για την υποβολή αιτήσεων, την αναβάθμιση των ψηφιακών υποδομών και την εκπαίδευση των εργαζομένων. Μέσα στο 2025, προχωρούμε με την εισαγωγή 60 νέων ηλεκτρονικών υπηρεσιών που αφορούν την υλοποίηση και των δικών σας δραστηριοτήτων.
Ένα άλλο θέμα, που πολύ συχνά μου αναφέρετε, είναι το χρόνιο πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο επιχειρηματικός κόσμος, και το αναγνωρίζουμε, σε σχέση με την αδειοδότηση της ανάπτυξης. Το έτος που μας πέρασε υλοποιήσαμε μια σημαντική μεταρρύθμιση για την απλοποίηση των αδειοδοτικών διαδικασιών, εφαρμόζοντας την ταχεία αδειοδότηση για πολεοδομικές και άδειες οικοδομής εντός 40 ημερών, για μέχρι δύο οικιστικές μονάδες. Αυτές οι αλλαγές ήταν μόνο η αρχή. Προχωρούμε με την περαιτέρω απλοποίηση των αδειοδοτικών διαδικασιών, επεκτείνοντας το σύστημα ταχείας αδειοδότησης και σε μεγαλύτερα έργα, όπως πολυκατοικίες έως 20 διαμερισμάτων ή συγκροτήματα έως 12 κατοικιών.
Κυρίες και κύριοι,
Σε σχέση τώρα με δύο θέματα που γνωρίζω ότι σας απασχολούν ιδιαίτερα: το κόστος της ενέργειας και την εξεύρεση του αναγκαίου ανθρώπινου δυναμικού.
Να ξεκινήσω με το κόστος της ενέργειας. Στηρίξαμε τις επιχειρήσεις με σχέδια και κίνητρα που αφορούν την αξιοποίηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), και χαίρομαι ιδιαίτερα για τη μεγάλη ανταπόκρισή που υπήρχε. Παράλληλα, πριν λίγες βδομάδες ανακοινώσαμε το πρώτο σχέδιο αποθήκευσης ενέργειας από ΑΠΕ –δεν θέλουμε να υπάρχουν αποκοπές στην πράσινη ενέργεια– με στόχο την αξιοποίηση στο μέγιστο της ηλιοφάνειας της χώρας μας. Με αυτόν τον τρόπο, ενισχύουμε και τη σταθερότητα του δικτύου και αυξάνεται το μερίδιο των ΑΠΕ, ενώ θεωρούμε ότι με το άνοιγμα της ανταγωνιστικής αγοράς το 2025, θα πετύχουμε το στόχο μας.
Έρχομαι τώρα στο θέμα απασχόλησης υπηκόων τρίτων χωρών, γνωρίζω τις δυσκολίες και τα προβλήματα, για αυτό τον λόγο την προηγούμενη βδομάδα, και μετά από διαβούλευση και με τους ξενοδόχους, προχωρήσαμε στην αναθεώρηση της στρατηγικής για την απασχόληση αλλοδαπών, με στόχο να ανταποκριθούμε στις πραγματικές ανάγκες της εποχής. Αναφέρω χαρακτηριστικά την αύξηση του ποσοστού αποκοπής για την παροχή στέγασης από το 10% στο 25%, αλλά και τη δυνατότητα μετακίνησης εργατικού δυναμικού μεταξύ υποστατικών της ίδιας επιχείρησης.
Ως μέρος επίσης της προσπάθειας μας να αξιοποιήσουμε το [ανθρώπινο] δυναμικό της χώρας μας, να σας ενημερώσω ότι ξεκινούμε μια εκστρατεία για Brain gain, για να φέρουμε πίσω στη χώρα μας Κύπριους που εργάζονται στο εξωτερικό, μέσα από συγκεκριμένα φορολογικά και άλλα κίνητρα. Σε αυτό το πλαίσιο, στις 21 Μαΐου θα είμαι στο Λονδίνο, ακριβώς για την πρώτη επαφή με νέους που εργάζονται στο εξωτερικό.
Κυρίες και κύριοι,
Η Πάφος μας, ένας τόπος με μακραίωνη Ιστορία, έχει καταφέρει να εξελιχθεί σε έναν προορισμό με ιδιαίτερη δυναμική, και είμαστε περήφανοι που η Επαρχία της Πάφου καταφέρνει να αξιοποιεί στο έπακρο τα ανταγωνιστικά της πλεονεκτήματα. Διαχρονικά, συνεισφέρει πολύ σημαντικά στην ανάπτυξη του τουριστικού τομέα της χώρας μας, προσελκύοντας εδώ και χρόνια ένα μερίδιο γύρω στο 33% των συνολικών ετήσιων τουριστικών αφίξεων. Είναι ένα ποσοστό ιδιαίτερα σημαντικό, ειδικά αν λάβουμε υπόψη ‒και θέλω να ευχαριστήσω όλους που ασχολούνται με τον ξενοδοχειακό τομέα‒ ότι το 2024, ήταν χρονιά ρεκόρ για τον τουρισμό μας, αφού για πρώτη φορά είχαμε πέραν των τεσσάρων εκατομμυρίων τουριστών, ενώ την ίδια στιγμή τα έσοδα από τον τουρισμό για πρώτη φορά ξεπέρασαν τα τρία δισεκατομμύρια ευρώ.
Χαίρομαι γιατί οι προβλέψεις για το 2025 είναι ακόμη καλύτερες για τον τουρισμό μας, και στο πλαίσιο της προσπάθειάς μας για εμπλουτισμό του τουριστικού προϊόντος της Πάφου, η Κυβέρνησή μας έδωσε από την αρχή προτεραιότητα στο στρατηγικής σημασίας έργο της Μαρίνας Πάφου. To έργο, το οποίο θα αποτελεί στολίδι για την επαρχία μας αλλά και θα συμβάλει τα μέγιστα στην πρόοδο και την ανάπτυξή της περιοχής, θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι θα προκηρυχθεί εντός του 2025.
Υπάρχουν ακόμα τρία θέματα που θα ήθελα τηλεγραφικά να αναφερθώ σε σχέση με την Επαρχία της Πάφου.
Πρώτον, ο δρόμος Πάφου – Πόλης Χρυσοχούς, ένα έργο που θα αποτελέσει χωρίς αμφιβολία ορόσημο στην ανάπτυξη ολόκληρης της περιοχής. Θα προχωρήσουμε στην υλοποίηση και των δύο φάσεων του Αυτοκινητόδρομου Πάφου – Πόλεως Χρυσοχούς, με την ολιστική λύση για 4 λωρίδες κυκλοφορίας, με κόστος 320 εκατομμυρίων ευρώ.
Δεύτερον, ο δρόμος αεροδρομίου Πάφου μέσω Έζουσας. Γνωρίζω πολύ καλά τις διαχρονικές προσπάθειες τόσο του ΕΒΕ όσο και των οργανωμένων συνόλων προς επίλυση αυτού του χρόνιου ζητήματος. Ως Κυβέρνηση, επεξεργαζόμαστε συγκεκριμένη λύση για την προτεινόμενη όδευση, έτσι ώστε να διασφαλίζονται όλες οι δυνατές συνέργειες και, ναι, μπορεί να υπάρξει οικονομική ανάπτυξη και προστασία του περιβάλλοντος την ίδια στιγμή.
Τρίτον, αναφορικά με ένα διαχρονικό αίτημα για στέγαση του ΕΒΕ Πάφου, για το οποίο ενημερώθηκα πρόσφατα, σας ανακοινώνω σήμερα ότι η αρμόδια επιτροπή έχει ήδη εγκρίνει την παραχώρηση του κτηρίου του πρώην Ελληνικού Συνεργατικού Ταμιευτηρίου Πάφου.
Το Επιμελητήριο θα συστεγάζεται με την Υπηρεσία Εξυπηρέτησης του Καταναλωτή του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας.
Κυρίες και κύριοι,
Η συνεργασία μεταξύ της Κυβέρνησης και της επιχειρηματικής κοινότητας είναι απαραίτητη για την επίτευξη των κοινών μας στόχων. Μαζί, μακριά από λαϊκισμούς και επικοινωνιακές προσεγγίσεις, μπορούμε να αντιμετωπίσουμε με επιτυχία τις όποιες προκλήσεις έχουμε ενώπιον μας.
Η επιχειρηματική κοινότητα στη χώρα μας, για την οποία είμαστε περήφανοι, διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στην υλοποίηση των στόχων μας και του οράματός μας για την Κύπρο, όπως περιγράφεται και στο Κοινωνικό μας Συμβόλαιο με τον κυπριακό λαό.
Κλείνοντας, θα ήθελα να τονίσω ότι η Κυβέρνησή μας έχει την πολιτική βούληση, την αποφασιστικότητα, ξεκάθαρο πλάνο και σχεδιασμό για το πού θέλουμε να πάρουμε τη χώρα μας, και σε αυτό το πλαίσιο, στο επίκεντρο των προσπαθειών μας είναι η αποφασιστικότητά μας να στηρίξουμε ουσιαστικά την επιχειρηματική κοινότητα της χώρας. Έχοντας ως δεδομένη τη δική σας συνεργασία και στήριξη, δεν έχω καμία απολύτως αμφιβολία ότι θα πετύχουμε τους κοινούς μας στόχους.
Επίσης, απόψε θα ήθελα να ανακοινώσω την προσφορά ακόμη 50 χιλιάδων ευρώ για το Ίδρυμα Μαργαρίτας Λιασίδου, επιπρόσθετα των 144 χιλιάδων ευρώ της χορηγίας.
Σας ευχαριστώ.
(ΡΜ/ΑΣ/NZ)