Συμβουλές από το Γραφείο του Επιτρόπου Επικοινωνιών-Αρχή Ψηφιακής Ασφάλειας αναφορικά με την Ψηφιακή Ασφάλεια για Ηλικιωμένους
Η ψηφιακή εποχή που ζούμε προσφέρει αμέτρητες δυνατότητες, αλλά και σημαντικές προκλήσεις, ιδιαίτερα για τους ηλικιωμένους που μπορεί να είναι πιο ευάλωτοι σε διαδικτυακές απειλές. Το Γραφείο Επιτρόπου Επικοινωνιών-Αρχή Ψηφιακής Ασφάλειας παρέχει χρήσιμες συμβουλές για ασφαλή πλοήγηση στο διαδίκτυο.
1. Προστασία από ηλεκτρονικές απάτες μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (email), SMS και τηλέφωνου (Phishing/SMiShing/Vishing και Scams)
Οι απατεώνες συχνά στέλνουν ψεύτικα μηνύματα που φαίνονται να προέρχονται από έγκυρους οργανισμούς, ζητώντας προσωπικά στοιχεία ή χρήματα.
Πώς να προστατευτείτε:
- Μην απαντάτε σε ύποπτα email ή SMS που ζητούν προσωπικά δεδομένα ή πληρωμές.
- Αν έχετε αμφιβολίες, επικοινωνήστε απευθείας με τον οργανισμό/εταιρεία.
- Ζητήστε βοήθεια από την οικογένεια ή φίλους που εμπιστεύεστε εάν δεν είστε σίγουροι για την αυθεντικότητα ενός μηνύματος/email.
2. Προσοχή στις απάτες με κρυπτονομίσματα (CryptocurrencyScams)
Οι ψεύτικες επενδυτικές ευκαιρίες σε κρυπτονομίσματα είναι συχνό φαινόμενο.
Πώς να προστατευτείτε:
- Μην εμπιστεύεστε άγνωστα άτομα που σας προτείνουν επενδύσεις μέσω διαδικτύου.
- Συμβουλευτείτε τις αρμόδιες Αρχές ή έναν οικονομικό σύμβουλο πριν επενδύσετε χρήματα.
- Χρησιμοποιείτε μόνο αναγνωρισμένες και ελεγχόμενες πλατφόρμες για συναλλαγές.
3. Κακόβουλο λογισμικό & απάτες τεχνικής υποστήριξης
Απατεώνες μπορεί να προσποιούνται ότι εκπροσωπούν γνωστές εταιρείες τεχνολογίας και να ζητούν πρόσβαση στον υπολογιστή σας.
Πώς να προστατευτείτε:
- Μην επιτρέπετε σε αγνώστους να συνδεθούν με απομακρυσμένη πρόσβαση στον υπολογιστή σας.
- Εγκαταστήστε και ενημερώνετε ανά τακτά διαστήματα λογισμικό προστασίας από ιούς (antivirus).
- Μην κατεβάζετε εφαρμογές από άγνωστες ή ύποπτες ιστοσελίδες.
4. Προσοχή στην παραπληροφόρηση & τις ψεύτικες ειδήσεις
Οι ψευδείς ειδήσεις διαδίδονται εύκολα στο διαδίκτυο, συχνά με στόχο την εξαπάτηση ή την παραπλάνηση του κοινού.
Πώς να προστατευτείτε:
- Διασταυρώστε τις πληροφορίες που διαβάζετε πριν τις πιστέψετε ή τις κοινοποιήσετε.
- Εμπιστευτείτε μόνο επίσημες πηγές και αξιόπιστα μέσα ενημέρωσης.
- Αν έχετε αμφιβολίες για μια είδηση ή ένα γεγονός χρησιμοποιήστε κάποιο εργαλείο ελέγχου γεγονότων που μπορούν να σας βοηθήσουν να επαληθεύσετε πληροφορίες
Επιπλέον συμβουλές για ασφαλή χρήση του διαδικτύου από ηλικιωμένους
1. Ισχυροί Κωδικοί Πρόσβασης
- Χρησιμοποιήστε ισχυρούς κωδικούς με τουλάχιστον 12 χαρακτήρες που περιλαμβάνουν γράμματα (μικρά και κεφαλαία), αριθμούς και σύμβολα.
- Μην χρησιμοποιείτε απλούς κωδικούς όπως «123456» ή «password».
- Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε έναν διαχειριστή κωδικών πρόσβασης (password manager), για να αποθηκεύσετε και να δημιουργήσετε ισχυρούς και μοναδικούς κωδικούς πρόσβασης.
- Ενεργοποιήστε τον έλεγχο ταυτότητας δύο παραγόντων ταυτοποίησης (2FA) όπου είναι διαθέσιμος.
2. Αναγνώριση Ψεύτικων Συνδέσμων (links)
- Πριν πατήσετε σε έναν σύνδεσμο, περάστε το ποντίκι από πάνω, για να δείτε την πραγματική διεύθυνση.
- Ελέγξτε τον σύνδεσμο για τυχόν ορθογραφικά λάθη.
- Βεβαιωθείτε ότι η διεύθυνση URL ξεκινά με «https://» και ότι υπάρχει ένα εικονίδιο κλειδαριάς στη γραμμή διευθύνσεων.
3. Αναγνώριση Ψεύτικων Ιστοσελίδων
- Οι ψεύτικες ιστοσελίδες συχνά περιέχουν πολλά γραμματικά και συντακτικά λάθη.
- Μην εμπιστεύεστε ιστοσελίδες που προσφέρουν εκπτώσεις ή δωρεάν πράγματα που είναι μη ρεαλιστικά.
- Αναζητήστε κριτικές και αξιολογήσεις για την ιστοσελίδα σε άλλες αξιόπιστες πηγές.
4. Προσοχή στις Κλήσεις και τις Επικοινωνίες μέσω Διαδικτύου
- Μην απαντάτε σε βιντεοκλήσεις και μηνύματα από αγνώστους.
- Αν λάβετε μηνύματα και κλήσεις από υποτιθέμενο φίλο ή συγγενή που ζητά χρήματα, καλέστε τον για επιβεβαίωση.
5. Προστασία στις Διαδικτυακές Συναλλαγές & Αγορές
- Κάνετε αγορές μόνο από αξιόπιστα ηλεκτρονικά καταστήματα.
- Ενεργοποιήστε ειδοποιήσεις από την τράπεζά σας για κάθε συναλλαγή.
- Μην δίνετε ποτέ στοιχεία κάρτας ή τραπεζικού λογαριασμού μέσω email ή τηλεφώνου.
6. Ασφαλής Χρήση Δημόσιου Wi-Fi
- Μην εισάγετε ευαίσθητα δεδομένα (π.χ. τραπεζικοί κωδικοί) όταν είστε συνδεδεμένοι σε δημόσιο Wi-Fi.
- Χρησιμοποιήστε VPN (Virtual Private Network) για μεγαλύτερη προστασία.
7. Ενημερώσεις & Προστασία από Ιούς
- Κρατήστε το λογισμικό του υπολογιστή και του κινητού σας ενημερωμένο.
- Χρησιμοποιήστε αξιόπιστο λογισμικό προστασίας από ιούς (antivirus).
- Αποφύγετε να ανοίγετε email ή επισυναπτόμενα αρχεία από αγνώστους.
8. Ενέργειες σε περίπτωση που πέσετε θύμα Διαδικτυακής Απάτης
- Αν υποψιάζεστε ότι πέσατε θύμα χρηματικής απάτης, επικοινωνήστε αμέσως με την τράπεζά σας.
- Ενημερώστε τις αρμόδιες Αρχές π.χ. Υποδιεύθυνση Ηλεκτρονικού Εγκλήματος.
- Ζητήστε βοήθεια από έμπιστο μέλος της οικογένειας ή φίλο που γνωρίζει από τεχνολογία.
GetSafeOnline: Ένα χρήσιμο εργαλείο για την ψηφιακή σας ασφάλεια
Το Γραφείο Επιτρόπου Επικοινωνιών-Αρχή Ψηφιακής Ασφάλειας έχει αναπτύξει την πλατφόρμα GetSafeOnline, η οποία βοηθά τους χρήστες να ελέγχουν την ασφάλεια των ιστοσελίδων που επισκέπτονται.
Τι προσφέρει το εργαλείο:
- Ανίχνευση πιθανών κακόβουλων ιστοσελίδων μέσω εισαγωγής της διεύθυνσης URL.
- Δυνατότητα αναφοράς ύποπτων ιστοσελίδων στην Αρχή Ψηφιακής Ασφάλειας.
- Πρόσβαση σε βέλτιστες πρακτικές για την προστασία από διαδικτυακές απειλές.
- Σύνδεση με την Αστυνομία Κύπρου για αναφορά περιστατικών απάτης.
Χρησιμοποιήστε το εργαλείο εδώ.
Η σωστή ενημέρωση και η λήψη προληπτικών μέτρων μπορούν να εξασφαλίσουν μια ασφαλή και ευχάριστη εμπειρία στο διαδίκτυο για τους ηλικιωμένους.
(ΜΣ/ΕΑθ)