Ανακοινωθέντα

Με βαθιά συγκίνηση φέρνουμε σήμερα στη μνήμη και τιμούμε, εδώ στον Ιερό Ναό του Τιμίου Προδρόμου Δυμών, τον ήρωα της κοινότητας Ιωάννη Τσαγγάρη. Ένα παλληκάρι που πολέμησε ως Δεκανέας του 286 Μηχανοκίνητου Τάγματος Πεζικού και θυσιάστηκε για την ελευθερία της πατρίδας απέναντι στην τουρκική επιδρομή του 1974.

Μαζί με την οικογένεια του ήρωα και το Κοινοτικό Συμβούλιο Δυμών, είμαστε σήμερα εδώ για να αποδώσουμε τον οφειλόμενο φόρο τιμής για τη θυσία του παλληκαριού. Την ίδια ώρα τιμούμε και όλους όσοι έδωσαν την άνιση μάχη για να υπερασπιστούν την πατρώα γη εκείνες τις φοβερές μέρες του πολέμου. Πρέπει να το πούμε· ήταν ένας άνισος πόλεμος, με την πατρίδα προδομένη και αποσταθεροποιημένη και τις δυνατότητες άμυνας να μην αξιοποιούνται σωστά. Εντούτοις, παλληκάρια όπως ο Τσαγγάρης στάθηκαν και πολέμησαν σε όλη την Κύπρο και υπερασπίστηκαν την πατρίδα και την ελευθερία απέναντι στα επελαύνοντα τουρκικά στρατεύματα που ήρθαν εδώ με σκοπό κατακτητικό και όχι για να προστατεύσουν τους Τουρκοκύπριους ή δήθεν να επαναφέρουν την τάξη.

Συναισθανόμαστε την ανάγκη, αλλά και την υποχρέωση να διατηρήσουμε ζωντανή τη μνήμη και το παράδειγμα των ανθρώπων που έδωσαν μάχη υπέρ βωμών και εστιών και πρόσφεραν ανιδιοτελώς την ίδια τους τη ζωή στην πατρίδα.

Ο Ιωάννης Τσαγγάρης γεννήθηκε το 1954 και ζούσε με τους γονείς του Μιχαήλ και Μαρία στις Δύμες. Ήταν το πέμπτο από τα έξι παιδιά της οικογένειας. Είχε δύο αδελφούς, τον Παναγιώτη και τον Κυριάκο και τρεις αδελφές, την Ευσταθία, την Κυριακή και τη Σωτηρούλα.

Είναι ένα ακόμα παράδειγμα των αρετών και της ευψυχίας που έκρυβαν μέσα τους οι νέοι της πατρίδας μας. Μεγαλωμένοι με τις αξίες της κοινοτικής ζωής και παράδοσης και την ελληνική παιδεία, σε έναν τόπο που ήταν ταυτόχρονα φιλοπρόοδος, αλλά πατούσε στερεά σε αξίες και ρίζες βαθιές. Από μικρός διακρινόταν για τις αρετές του, αφού στη σύντομη ζωή του υιοθέτησε και έκανε βίωμα τις αρχές και τις σοφές νουθεσίες των γονιών και των δασκάλων του. Όσοι τον έζησαν θυμούνται ότι είχε κλίση στον αθλητισμό και αγάπη για τη βυζαντινή μουσική. Ως αθλητής δρόμων αντοχής κατάφερε να διακριθεί τιμώντας επάξια τόσο την οικογένεια όσο και την κοινότητά του.

Τον Ιούλιο του 1974, την ώρα της τουρκικής εισβολής, υπηρετούσε τη στρατιωτική θητεία του με τον βαθμό του Δεκανέα, στο 286 Μηχανοκίνητο Τάγμα Πεζικού, με έδρα την Κοκκινοτριμιθιά.

Χαράματα της 20^ης Ιουλίου, οι δυνάμεις του Αττίλα επιτέθηκαν από ξηρά και θάλασσα, ενώ η τουρκική πολεμική αεροπορία βομβάρδιζε συνεχώς διάφορους στόχους παρεμποδίζοντας κάθε κίνηση της Εθνικής Φρουράς. Από την πρώτη εκείνη μέρα, οι άνδρες του 286 έλαβαν οδηγίες να μεταβούν στην Κερύνεια για να βοηθήσουν στην απόκρουση των τουρκικών δυνάμεων κατοχής. Και αυτό παρά το γεγονός ότι οι πληροφορίες για την εισβολή υπήρχαν από το προηγούμενο βράδυ και επομένως θα μπορούσαν να κινηθούν έγκαιρα, ώστε η μετακίνηση προς την Κερύνεια να γινόταν κάτω από ασφαλέστερες συνθήκες. Καθ’ οδόν προς τον προορισμό τους και ενώ πλησίαζαν στον Κοντεμένο, δέχτηκαν επίθεση από την τουρκική αεροπορία και είχαν μεγάλες απώλειες σε νεκρούς και τραυματίες. Ανάμεσα στους τραυματίες ήταν και ο Διοικητής της Μονάδας, ο οποίος υπέκυψε στα τραύματα μετά από 13 μέρες στην Αθήνα. Συνολικά, ο απολογισμός σε νεκρούς από την πρώτη εκείνη επίθεση των τουρκικών στρατευμάτων κατά του Τάγματος ήταν άλλοι έξι αξιωματικοί και οπλίτες, καθώς και 25 τραυματίες.

Παρά το μεγάλο εκείνο πλήγμα, οι εναπομείναντες άνδρες του 286 Μηχανοκίνητου Τάγματος Πεζικού, μεταξύ των οποίων και ο Τσαγγάρης, συνέχισαν την πορεία τους και, αφού ανασυγκροτήθηκαν στη Μύρτου, κατάφεραν να φθάσουν στην περιοχή Έξι Μίλι του Καραβά. Οι απώλειες, όμως, σε οπλισμό, οχήματα και πυρομαχικά ήταν τρομακτικές. Μόνο έξι από τα 24 τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού BTR, που ξεκίνησαν για τον χώρο απόβασης, κατόρθωσαν να φτάσουν. Υπό αυτές τις δυσμενείς συνθήκες οι άνδρες του Τάγματος μαζί με στρατιώτες άλλων μονάδων της Εθνικής Φρουράς κατέβαλαν υπεράνθρωπες προσπάθειες να αναχαιτίσουν την προέλαση των τούρκων εισβολέων, των οποίων οι δυνάμεις, πολυάριθμα τμήματα στρατού, μεγάλος αριθμός αρμάτων μάχης καθώς και άλλων οχημάτων, αποβιβάστηκαν στη στεριά χωρίς να συναντήσουν μεγάλη αντίσταση.

Στις 22 Ιουλίου επιτεύχθηκε εκεχειρία και το 286 Μηχανοκίνητο Τάγμα Πεζικού επέστρεψε στη Λευκωσία, όπου και στρατοπέδευσε στα Λατσιά, αναμένοντας οδηγίες για νέα αποστολή.

Λίγες μέρες αργότερα, στις 3 Αυγούστου, η Μονάδα διατάχθηκε να μεταφερθεί στην περιοχή Αγίου Ερμολάου-Σκυλλούρας. Ο 1^ος Λόχος, στον οποίο ανήκε ο Τσαγγάρης, ακροβολίστηκε στα υψώματα της περιοχής. Στις 14 Αυγούστου, με την έναρξη της δεύτερης φάσης της εισβολής, η Μονάδα αντιμετώπισε με σθένος τα στρατεύματα του Αττίλα, καταβάλλοντας μεγάλη προσπάθεια για να κρατηθεί. Ωστόσο, μετά από σκληρές και άνισες μάχες, αναγκάστηκαν να μετακινηθούν σε άλλο σημείο, προκειμένου να μπορέσουν να ανασυνταχθούν. Ανήμερα Δεκαπενταύγουστο, αφού ενισχύθηκαν με δύο άρματα, επανήλθαν στις αρχικές θέσεις και συνέχισαν απτόητοι να βάλλουν κατά των εισβολέων. Την ίδια μέρα κατέφθασε στην περιοχή μικρή ομάδα εφέδρων για να ενισχύσει την προσπάθεια. Λίγες ώρες αργότερα όμως, το Τάγμα δέχθηκε νέα συντονισμένη επίθεση την οποία ήταν αδύνατο να αποκρούσει. Στο σημείο εκείνο είχαν απομείνει περίπου 40 στρατιώτες, οι οποίοι ξαφνικά βρέθηκαν αντιμέτωποι με τους τούρκους εισβολείς που υπερτερούσαν σε αριθμό και σε εξοπλισμό. Ακολούθησε οπισθοχώρηση και ο Τσαγγάρης μαζί με άλλους συμπολεμιστές του συγκροτήθηκαν σε ομάδα και κατευθύνθηκε προς την περιοχή Κοντεμένου.

Από εκείνη την τραγική στιγμή, ο Ιωάννης Τσαγγάρης δεν έδωσε σημεία ζωής και η τύχη του αγνοείτο. Μέχρι και τον Ιούλιο του 2017, οπότε ανευρέθηκαν τα οστά του στο πλαίσιο του προγράμματος εκταφών και αναγνώρισης λειψάνων της Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων. Η ταυτότητα των οστών του διακριβώθηκε με ανθρωπολογικές εξετάσεις και εξετάσεις DNA. Έτσι ενημερώθηκε η οικογένειά του και γράφτηκε ο τραγικός επίλογος της θυσίας ενός ακόμη παλληκαριού, που στα πιο όμορφα νεανικά του χρόνια πρόσφερε στην ελευθερία, αφού το χρειάστηκε η πατρίδα, τη νεότητα, τη χαρά και τα όνειρά του για τη ζωή.

Ο Ιωάννης Τσαγγάρης κηδεύτηκε στη γενέτειρά του, χωρίς όμως την παρουσία των γονιών του, που είχαν ήδη φύγει από τη ζωή με την αγωνία και την πίκρα για το παιδί τους.

Αξίζει να σημειωθεί, πως άλλα 29 παλληκάρια του 286 Μηχανοκίνητου Τάγματος Πεζικού βρίσκονταν στον μακρύ κατάλογο των αγνοουμένων, δέκα αναφέρθηκαν ως πεσόντες στο πεδίο της μάχης, ενώ καταγράφηκαν και 54 τραυματίες πολέμου. Αυτό ήταν το βαρύ τίμημα για την ελευθερία εκείνης της πολύπαθης μονάδας της Εθνικής Φρουράς.

Την ιστορία του 286 Τάγματος την οφείλουμε σε πλήθος μαρτυριών που συγκεντρώθηκαν μέσα από ενδελεχή ιστορική έρευνα του εκπαιδευτικού και συγγραφέα Δημήτρη Ταλιαδώρου, σε συνεργασία με τον «Σύνδεσμο Πολεμιστών 286 ΜΤΠ - 1974» και με την αρωγή του Υπουργείου Άμυνας, διαμέσου της Διεύθυνσης Ιστορίας Εθνικής Φρουράς (ΔΙΕΦ). Έτσι προέκυψε ο πολύτιμος τόμος «286 ΜΤΠ (Μηχανοκίνητο Τάγμα Πεζικού) - Πολεμικό Ημερολόγιο 1974».

Όλα τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν επιβεβαιώνουν τον πρωταγωνιστικό ρόλο και την καθοριστική συμβολή των ανδρών του Τάγματος από τις πρώτες κιόλας μέρες της εισβολής. Μέσα στις σελίδες του βιβλίου ξεδιπλώνεται όχι μόνο ο τραγικός απολογισμός, αλλά και όλα τα ανθρώπινα συναισθήματα σε εκείνες τις δραματικές ώρες, καθώς και ο υπεράνθρωπος αγώνας που έδωσαν 18χρονοι και 20χρονοι εθνοφρουροί υπερασπιζόμενοι την πατρίδα με αποφασιστικότητα, αλτρουισμό και αυτοθυσία ακόμα.

Συμπληρώθηκαν φέτος 45 χρόνια από το τραγικό εκείνο καλοκαίρι του 1974 που ο τουρκικός στρατός έφερε πόνο, οδύνη και καταστροφή στο νησί μας. Με βιαιοπραγίες και ιταμές ωμότητες ακόμα και εναντίον αμάχων, ενώ κατατρομοκράτησε τους ανθρώπους εξαναγκάζοντάς τους σε φυγή και προσφυγιά, προκειμένου να προετοιμάσει τη διχοτόμηση και να ισχυρίζεται σήμερα η Τουρκία ότι εδώ υπάρχουν δυο λαοί και τουρκικό κράτος στα κατεχόμενα. Τα κατοχικά στρατεύματα επεδίωξαν να θέσουν τέρμα στην ειρηνική συνύπαρξη αιώνων και να επιβάλουν εθνοκάθαρση στο βόρειο καταπατημένο τμήμα της χώρας. Έκτοτε αφανίστηκε η ομαλή και αμέριμνη καθημερινότητα και η δημιουργία των ανθρώπων σε όλη την κατεχόμενη περιοχή η οποία ελέγχεται από τις πάνοπλες ορδές δεκάδων χιλιάδων Τούρκων στρατιωτών, μέσα από ένα καθεστώς υποτελές στην Άγκυρα.

Το αποτέλεσμα αυτού που η Τουρκία και πολλοί στα κατεχόμενα αποκαλούν ως «ειρηνευτική επιχείρηση», ήταν χιλιάδες πρόσφυγες που ξεριζώθηκαν από τις πατρογονικές εστίες τους, άμαχοι πολίτες που δολοφονήθηκαν άνανδρα από τους εισβολείς, αιχμάλωτοι και αγνοούμενοι για τους οποίους ακόμα και σήμερα, 45 χρόνια μετά η αναλγησία του κατοχικού καθεστώτος δεν επέτρεψε να μάθουν οι οικογένειές τους τι απέγιναν και πού βρίσκονται. Ενώ ταυτόχρονα, η σύληση και η καταστροφή της πολιτιστικής κληρονομιάς στα κατεχόμενα δείχνει μια βάρβαρη συμπεριφορά αρπαγής και απολίτιστης αγριότητας. Όσον δε αφορά τη δήθεν προστασία των Τουρκοκυπρίων, η δημογραφική αλλοίωση στα κατεχόμενα μαρτυρά το αντίθετο. Πρόκειται για άμεσο έλεγχο και αδίστακτο επεκτατισμό της Τουρκίας και όχι για προστασία.

Δίνουμε από τότε αγώνα για τον τερματισμό της κατοχής, για την  αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων και την αποκατάσταση συνθηκών ομαλότητας, με αποκατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για όλους τους Κυπρίους. Με διπλωματικά και πολιτικά μέσα, στηριζόμενοι στο διεθνές δίκαιο, στις αποφάσεις και τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών, αλλά και στις αρχές και τους κανόνες της ΕΕ, της οποίας η Κυπριακή Δημοκρατία είναι μέλος, προσπαθούμε για την οριστική επίλυση του κυπριακού ζητήματος. Όλες οι διαδοχικές απόπειρες προσκρούουν μέχρι τώρα στην τουρκική αδιαλλαξία. Η Τουρκία επιμένοντας με τη βία να ασκεί έλεγχο στην πατρίδα μας, έχει οδηγήσει αλεπάλληλες απόπειρες διαπραγμάτευσης σε αδιέξοδο διεκδικώντας στο όνομα των Τουρκοκυπρίων την επικυριαρχία.

Σε κάθε νέα προσπάθεια και φάση διαπραγματεύσεων προβάλλει νέες απαράδεκτες αξιώσεις. Όπως τώρα που διαστρέφοντας τη γενική αρχή της πολιτικής ισότητας που διέπει κάθε ομοσπονδία, αξιώνει τον έλεγχο του ομοσπονδιακού πολιτεύματος μέσω της απαίτησης για την αναγκαιότητα μιας τουρκοκυπριακής θετικής ψήφου για κάθε απόφαση του κράτους. Ή ακόμα με την αξίωση να καταργηθεί η οντότητα του κυπριακού κράτους και να υποκατασταθεί στην άσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων του στον ενεργειακό φυσικό πλούτο από κάποια αυτοσχέδια «μικτή επιτροπή για τους υδρογονάνθρακες». Προκειμένου και πάλι να νομιμοποιηθούν άνομες τουρκικές ορέξεις και να εφαρμοσθούν σχεδιασμοί της Άγκυρας εις βάρος του φυσικού πλούτου της Κύπρου.

Ενώ εσχάτως, αδιάντροπα προσπαθεί να χτίσει και επιχειρήματα πάνω στην ίδια τη δική της την υπαιτιότητα ισχυριζόμενη ότι 45 χρόνια διαπραγματεύσεων έδειξαν ότι δεν μπορούν να εφαρμοστούν οι αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών και θα πρέπει να αναζητήσουμε δήθεν άλλη λύση.

Στη μακροχρόνια αυτή πορεία επιδιώκουμε την επανένωση του τόπου μας, την ειρήνη, την ασφάλεια και τη διαφύλαξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων των νόμιμων κατοίκων, προϋποθέσεις οι οποίες αφενός θα δικαιώσουν τις θυσίες των ηρώων μας και αφετέρου θα διασφαλίσουν το μέλλον των παιδιών μας.

Τιμώντας σήμερα τη μνήμη και την προσφορά του Ιωάννη Τσαγγάρη, του παλληκαριού από τις Δύμες που πολέμησε με ηρωισμό και αυτοθυσία σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες, αντλούμε ιστορικά διδάγματα, τα οποία πρέπει να είναι κινητήρια δύναμη για τη σημερινή μας δράση, προκειμένου να χειριστούμε με αυτογνωσία, υπομονή και επιμονή τις πολλαπλές προκλήσεις, που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε.

Έχουν περάσει 45 χρόνια από τότε και ο αγώνας για την επικράτηση των δικαίων μας, συνεχίζεται. Οι προσπάθειες τόσων χρόνων προσέκρουσαν στην αρνητική και αδιάλλακτη στάση της άλλης πλευράς. Ιδιαίτερα της Τουρκίας, που παραγνωρίζει το διεθνές δίκαιο και τις αντιδράσεις της διεθνούς κοινότητας για τις απαράδεκτες και παράνομες ενέργειές της και αυθαιρετεί αμφισβιτώντας και αυτή τη Συνθήκη της Λωζάνης ή σχεδιάζοντας να μας πνίξει σε νεοθωμανικές φαντασιώσεις επικράτησης.

Το τελευταίο μάλιστα διάστημα, με θράσος προχωρά σε μια σειρά ιδιαίτερα προκλητικών και παράνομων ενεργειών στα χωρικά ύδατα και στην περιοχή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου. Υποσκάπτει έτσι και τη δημιουργία κατάλληλων συνθηκών που επιδιώκει ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών κ. Αντόνιο Γκουτέρες για επανέναρξη του διάλογου με στόχο την επίλυση του Κυπριακού.

Αυτές τις μέρες ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, έτοιμος από καιρό και με διακηρυγμένη πολιτική βούληση για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, περιμένει, μετά τα θετικά σημεία που προέκυψαν από την πρόσφατη συνάντησή του με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη, ότι η τουρκική πλευρά συνολικά θα προσέλθει σε σοβαρές και ουσιαστικές διαπραγματεύσεις. Οδηγός πρέπει να είναι οι έξι παράμετροι που πρότεινε ο Γενικός Γραμματέας πρόπερσι στη διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την Κύπρο στο Κραν Μοντανά. Για δυο χρόνια τώρα η Τουρκία αποφεύγει τη διαπραγμάτευση επικαλούμενη είτε τις ευρωεκλογές είτε το Βrexit, ενώ ταυτόχρονα προσπάθησε με κάθε τρόπο, εφευρίσκοντας παραπλανητικά «άτυπα έγγραφα» και άλλες αιτιάσεις, να ξεχαστεί η μεγάλη τροπή που πήραν οι διαπραγματεύσεις στην Ελβετία το 2017, όταν η Τουρκία για πρώτη φορά βρέθηκε ενώπιον διαπραγμάτευσης με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας και υπόλογη να τοποθετηθεί για το τέλος του σαθρού καθεστώτος των εγγυήσεων, για την αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων και για την ουσιαστική απελευθέρωση της Κύπρου. Προσπαθούν, ναι, να εξαφανίσουν το Πλαίσιο με τις έξι παραμέτρους του Γενικού Γραμματέα κ. Αντόνιο Γκουτέρες.

Αντί λοιπόν, όπως δυστυχώς κάποτε συμβαίνει, κάποιοι να παρασύρονται είτε από αντιπολιτευτική εμμονή είτε από ανεξέλεγκτη και αφελή εμμονή για μια οποιαδήποτε συμφωνία και να μη διστάζουν να καταφέρονται κατά την ελληνικής κυπριακής πλευράς, τώρα είναι η ώρα να εμφανιστούμε ενωμένοι, μαζί με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ο οποίος με υπομονή, επιμονή και μεθοδικότητα, βασισμένος στην ουσία των ψηφισμάτων και αποφάσεων των Ηνωμένων Εθνών, αλλά και στις αρχές και τις αξίες της ΕΕ, αγωνίζεται για μια πραγματική συμφωνία λύσης του Κυπριακού, η οποία θα μπορεί να εγκριθεί από τους πολίτες. Στους οποίους θα εξασφαλίζει ασφάλεια και λειτουργικότητα του κράτους, καθώς και όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα των Ευρωπαίων πολιτών του 21^ου αιώνα.

Οφείλουμε απέναντι στη μνήμη του πολεμιστή της ελευθερίας που τιμούμε σήμερα, οφείλουμε απέναντι σε όλους του αγωνιστές και τους αγώνες του Κυπριακού Ελληνισμού να σταθούμε ενωμένοι μαζί με την ηγεσία μας που διεκδικεί την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων με αποφασιστικότητα για τον τερματισμό της τουρκικής κατοχής και της επιβουλής κατά της Κύπρου. Οφείλουμε να στηρίξουμε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας που έχει να αντιμετωπίσει την τουρκική επιθετικότητα στη θάλασσα και μεθοδεύσεις που θέλουν να απαλείψουν το κεκτημένο από τις προηγούμενες διαπραγματεύσεις για μια λύση με ασφάλεια της Κύπρου.

Μέσα από αυτό το πνεύμα τιμούμε πραγματικά και μπορούμε να πούμε εκείνο που οφείλουμε: ότι αιωνία θα είναι η μνήμη του πολεμιστή των Δυμών, Ιωάννη Τσαγγάρη, ο οποίος έπεσε για την ελευθερία του τόπου και του λαού μας.

Αιωνία ας είναι η μνήμη του.

---------------------------

ΡΜ/ΕΙ