Ανακοινωθέντα

Συνεδριακό Κέντρο «Φιλοξενία» 

Είναι με ιδιαίτερη χαρά που συμμετέχω σε ένα τόσο σημαντικό συνέδριο, το οποίο αγγίζει ένα από τα σημαντικότερα θέματα που απασχολεί  ολόκληρο τον πλανήτη, ολόκληρη την ανθρωπότητα: την κλιματική αλλαγή, πόσω δε μάλλον όταν αυτό συνδυάζεται με τον τουρισμό που όλοι γνωρίζετε πάρα πολύ καλά τη σημασία του στην οικονομία και την ανάπτυξη της χώρας μας.

Άρα, είμαι εδώ ως ένδειξη του ενδιαφέροντός μας και για την κλιματική αλλαγή και, φυσικά, για το πώς επηρεάζει το τουριστικό προϊόν της χώρας μας.

Στο ερώτημα αν είναι η κλιματική αλλαγή απειλή για τον τουρισμό, σίγουρα είναι απειλή.

Είναι μια τεράστια πρόκληση για τον τουρισμό, αλλά την ίδια στιγμή έχω την έντονη πεποίθηση ότι οι χώρες εκείνες που θα μετατρέψουν την κλιματική αλλαγή και τις προκλήσεις της σε ευκαιρία είναι εκείνες που θα ευνοηθούν και στον τομέα του τουρισμού και σε πολλούς άλλους τομείς.

Έχουμε καθυστερήσει και πρέπει να το παραδεχθούμε. Εχουμε καθυστερήσει ειδικότερα ως χώρες της περιοχής και επιμένω στο θέμα των χωρών της περιοχής.  Θα αναφερθώ στη συνέχεια στην πρωτοβουλία που ανέλαβε η προηγούμενη Κυβέρνηση, μια πολύ σωστή πρωτοβουλία.

Καμιά χώρα από μόνη της δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τις απειλές από την κλιματική αλλαγή. Οποιος θεωρεί ότι θα περιχαρακωθεί και θα αντιμετωπίσει από μόνη της μια χώρα τις απειλές της κλιματικής αλλαγής, να είστε βέβαιοι ότι θα αποτύχει. Είναι ένα μήνυμα που μεταφέραμε στα γειτονικά κράτη και χαίρομαι για την ανταπόκριση που υπήρχε. Υπήρξε και σχετική περιφερειακή συνάντηση στο Σιαρμ ελ Σέιχ της Αιγύπτου, στην τελευταία συνάντηση της COP. Υπάρχει νέα συνάντηση προγραμματισμένη στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα τον Νοέμβριο, όπου θα παραστώ.

Ενδεχομένως οι τελευταίες εξελίξεις στο Ισραήλ να μας δυσκολέψουν να διοργανώσουμε μια περιφερειακή συνάντηση ειδικότερα για αυτό το θέμα, γιατί υπάρχει και η πολιτική διάσταση. Είναι πολύ δύσκολο για τα κράτη της περιοχής να καθίσουν γύρω από ένα τραπέζι, να συζητήσουν θέματα ασφάλειας, θέματα άμυνας, θέματα σκληρής πολιτικής. Αλλά είναι πολύ πιο εύκολο να βρούμε θέματα, όπως η κλιματική αλλαγή, κάτι που μας απειλεί όλους, έτσι ώστε να αρχίσουμε να εργαζόμαστε μαζί, να συνεργαστούμε με όλα τα κράτη και μέσα από αυτή τη συνεργασία να δούμε τα οφέλη που δύναται να προκύψουν. Αυτό θα μας οδηγήσει στη συνεργασία σε άλλα θέματα.

Θέλω να συγχαρώ θερμά το Υφυπουργείο Τουρισμού και τον Κυπριακό Σύνδεσμο Αειφόρου Τουρισμού για την ομολογουμένως εξαιρετική πρωτοβουλία. Θέλω να ευχαριστήσω επίσης τους ομιλητές και όλους τους παρευρισκόμενους, κάτι που αποτελεί ξεκάθαρη ένδειξη της αναγνώρισης της σημαντικότητας του θέματος.

Βλέποντας και αξιολογώντας τις δραματικές συνέπειες, το πρώτο που πρέπει να κάνουμε είναι να αναγνωρίσουμε τη δραματικότητα του θέματος της κλιματικής αλλαγής διεθνώς. Ειδικότερα στην περιοχή μας που μαστίζεται ιδιαίτερα, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι για να παραμείνουμε ασφαλείς και ευημερούντες, ως άνθρωποι αλλά και ως κοινωνία γενικότερα, θα πρέπει να υιοθετήσουμε εγκαίρως –μάλιστα έχουμε καθυστερήσει, επαναλαμβάνω– τις κατάλληλες πολιτικές και μέτρα για την αντιμετώπιση και όσον το δυνατόν περιορισμό όσων προκύπτουν από την κλιματική αλλαγή.

Και η κλιματική αλλαγή είναι ένα φαινόμενο που επηρεάζει οριζόντια όλα τα θέματα που απασχολούν μια Κυβέρνηση. Για παράδειγμα, ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που σήμερα αντιμετωπίζουμε ως χώρα είναι το Μεταναστευτικό. Αυτή τη στιγμή που μιλάμε περίπου 7% των ατόμων που ζουν στη χώρα μας είναι αιτητές ασύλου. Φανταστείτε αν δεν αντιμετωπιστεί το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής, τι θα γίνεται σε όλες αυτές τις χώρες. Και αναφέρομαι ειδικότερα στις χώρες της Αφρικής, όπου θα δημιουργηθούν τέτοιες συνθήκες που για τους κάτοικους εκεί δεν θα είναι απλά εφικτό να ζήσουν στις χώρες τους. Άρα, το πρώτο πράγμα που θα κάνουν για να επιβιώσουν θα είναι να φύγουν από τις χώρες τους. Και φεύγοντας από τις χώρες τους, αντιλαμβάνεστε τι θα γίνει με το Μεταναστευτικό. Είναι γι’ αυτόν τον λόγο που στις συζητήσεις για το Μεταναστευτικό, ειδικότερα στις Βρυξέλλες, επιμένουμε ότι δεν μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε δίδοντας επιδόματα, λεφτά σε όλους αυτούς τους ανθρώπους, αλλά πρέπει να αντιμετωπίσουμε τις γενεσιουργούς αιτίες, αυτό που λέμε τα root causes  του φαινομένου της μετανάστευσης. Και το πιο βασικό πρόβλημα, ένα από τα πιο βασικά προβλήματα που προκαλεί τη μετανάστευση είναι και τα φαινόμενα που προκύπτουν από τη μη αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής.

Ακριβώς σε αυτό το πλαίσιο, μέσα από αυτήν την οπτική, ο  σχεδιασμός  και η υλοποίηση μιας οριζόντιας στρατηγικής για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και την προστασία του περιβάλλοντος, που αφορά σε όλα τα Υπουργεία, αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα για όλες τις Κυβερνήσεις. Κατ΄επέκταση, η υιοθέτηση και εφαρμογή των αρχών της αειφορίας πρέπει να χαρακτηρίζουν πλέον το αναπτυξιακό μοντέλο της χώρας.

Με αυτό τον γνώμονα, η Κυβέρνηση σχεδιάζει και υλοποιεί πληθώρα ενεργειών για περιορισμό, πάντα στο μέτρο του δυνατού, των λόγων που την προκαλούν, καθώς και των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής στην κοινωνία και την οικονομία της χώρας μας.  

Μια από τις πρώτες μας ενέργειες προς αυτή την κατεύθυνση ήταν και η αύξηση της παραγωγής ενέργειας από εναλλακτικές πηγές. Ενδεικτικές είναι οι Αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου για τροποποίηση του «Σχεδίου για Παραγωγή Ηλεκτρικής Ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας για Ιδία Κατανάλωση». Με αυτά τα μέτρα, μαζί με τις σημερινές αποφάσεις που θα ανακοινώσουμε μετά τη συνεδρία του Υπουργικού Συμβουλίου, ενισχύουμε ακόμη περισσότερο αυτή την προσπάθεια. Είναι κάτι που θα βοηθήσει σημαντικά και στη μείωση του κόστους του ηλεκτρικού ρεύματος αλλά και στην αύξηση του ποσοστού των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας μας.

Την ίδια στιγμή, η Κυβέρνηση επεξεργάζεται μέτρα για μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης που παράγεται από τη διακίνηση μεγάλου αριθμού οχημάτων και την κυκλοφοριακή συμφόρηση. Γνωρίζετε ότι είναι από τα πιο σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε όλοι στην καθημερινότητά μας. Σε αυτό το πλαίσιο προβαίνουμε σε αριθμό δράσεων, όπως για παράδειγμα τη χρήση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς, μετά την πρόσφατη απόφαση για παραχώρηση δωρεάν μεταφοράς στο κέντρο της Λευκωσίας με λεωφορεία.  Ένα μέτρο που, όταν παρουσιάστηκε στο Υπουργικό Συμβούλιο, προσωπικά είχα τις αμφιβολίες μου αν θα πετύχαινε. Δεν έχουμε την κουλτούρα ως λαός. Πρώτα θα πρέπει να κτίσουμε την κουλτούρα για τη χρήση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς. Αλλά [διαπιστώνω] με μεγάλη μου έκπληξη, παρά τις πρώτες μέρες, –μάλιστα κάποιοι το επικαλούνταν με ειρωνικό ύφος – ότι σήμερα όλα τα λεωφορεία είναι γεμάτα. ‘Ηδη συζητούμε πώς θα έχουμε περισσότερα λεωφορεία για τη συγκεκριμένη γραμμή, πώς θα το επεκτείνουμε στη Λεμεσό και στη συνέχεια σε όλες τις πόλεις της ελεύθερης Κύπρου. Άρα, δώσαμε την επιλογή στους πολίτες, αυτή είναι η ευθύνη μας ως Κυβέρνηση και οι πολίτες ανταποκρίθηκαν αμέσως στη συγκεκριμένη προσφορά.

Σημαντικός πυλώνας των ενεργειών μας, είναι ένδειξη και του πόσο ψηλά είναι το θέμα σε επίπεδο ΕΕ, είναι ακόμα το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και συγκεκριμένα ο δεύτερος άξονας πολιτικής, ο οποίος περιλαμβάνει δράσεις που αποσκοπούν να μας βοηθήσουν στην ταχύτερη μετάβαση στην πράσινη οικονομία και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα. Και επειδή βλέπω εδώ πολλούς επιχειρηματίες, ειδικότερα στον τουριστικό τομέα, ξέρω ότι υπάρχει μια πρώτη αντίδραση στην ανάγκη να προχωρήσουμε στην πράσινη μετάβαση λόγω κόστους. Το αντιλαμβάνομαι απόλυτα, αλλά θα πρέπει να δούμε τα μακροπρόθεσμα οφέλη, γιατί σε βάθος χρόνου τα οφέλη που θα προκύψουν και τα οικονομικά οφέλη θα είναι σαφώς πιο σημαντικά.

Ο συγκεκριμένος δεύτερος άξονας αποτελεί και τον σημαντικότερο ως προς τη συνολική συμβολή του Σχεδίου στους κλιματικούς στόχους. Καλύπτει το 42% του συνολικού προϋπολογισμού του Σχεδίου Ανάκαμψης και περιλαμβάνει δράσεις συνολικής αξίας πέραν των €500 εκατ.

Σε ό,τι αφορά ειδικότερα τον τομέα του τουρισμού θα πρέπει να σημειωθεί ότι στην Εθνική Στρατηγική Τουρισμού, όπως αυτή επικαιροποιείται συνεχώς από το Υφυπουργείο Τουρισμού,  θα περιλαμβάνονται συγκεκριμένες δράσεις για περιορισμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, ειδικά στον τομέα του τουρισμού που στην περίπτωση της Κύπρου όλοι αντιλαμβανόμαστε τη σημασία για την οικονομία και την ανάπτυξη της χώρας μας.  

Σε αυτό το πλαίσιο, η Κυβέρνηση συνεχίζει τη συνεργασία σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο, ώστε μέσα από συνέργειες να πετύχουμε τους στόχους μας, αφού καμιά απολύτως χώρα δεν μπορεί από μόνη της να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Ήταν σε αυτό το πλαίσιο που, με πρωτοβουλία της Κύπρου, ετοιμάστηκε Σχέδιο Δράσης από την επιστημονική κοινότητα για αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της ευρύτερης Μέσης Ανατολής. Ένα φιλόδοξο σχέδιο δράσης που σε συνεργασία και με τα γειτονικά κράτη έχουμε αρχίσει σιγά σιγά την υλοποίησή του. Όταν ήμουν πρόσφατα στη Νέα Υόρκη για τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών είχα συνάντηση με τεχνοκράτες που ασχολούνται με το θέμα, έτσι ώστε να μας βοηθήσουν ειδικότερα στη διαμόρφωση των σχεδίων δράσης. Όλοι γνωρίζουμε, όλοι μπορούμε να συμφωνήσουμε για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, αλλά το πιο σημαντικό είναι τα σχέδια δράσης για αντιμετώπιση του φαινομένου και φυσικά η υλοποίηση αυτών των σχεδίων δράσης.

Στόχος μας είναι επίσης, και βασική προϋπόθεση για να πετύχουμε τους στόχους μας, να ενθαρρύνουμε στον μέγιστο δυνατό βαθμό δράσεις ευαισθητοποίησης του πληθυσμού για το θέμα της κλιματικής αλλαγής.

Και γίνεται μια εξαιρετική δουλειά από την Επίτροπο Περιβάλλοντος κα Μαρία Παναγιώτου από την πρώτη μέρα ανάληψης των καθηκόντων της. Έχουμε σχεδιασμό για να επεκτείνουμε αυτά τα προγράμματα στα σχολεία, στα στρατόπεδά μας και όπου αλλού μπορούμε να αποταθούμε στον κυπριακό λαό.  

Θέλω να σας πω, –έχοντας εμπειρία και από την προεκλογική εκστρατεία κατά τη διάρκεια της οποίας είχα την ευκαιρία να συνομιλήσω με πολύ κόσμο, και είναι κάτι που πρέπει να μας προβληματίσει– ότι το θέμα του περιβάλλοντος, των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής δεν ήταν σχεδόν ποτέ θέμα στις συζητήσεις που είχα με άτομα της ηλικίας των 40 ετών και άνω. 'Ηταν άλλα τα θέματα που τους απασχολούσαν.

Σε όσες συναντήσεις είχα, όμως, με νέους μέχρι την ηλικία των 25 χρόνων, το θέμα του περιβάλλοντος, το θέμα της κλιματικής αλλαγής ήταν, χωρίς καμία δόση υπερβολής, η υπ’ αριθμόν ένα ανησυχία τους. Είναι κάτι το οποίο θεωρώ πρέπει να μας προβληματίσει.

Άρα, οι δράσεις μας θα πρέπει να αποσκοπούν να προσεγγίσουν και μεγαλύτερους σε ηλικία, στη δική μου ηλικία, έτσι ώστε να ευαισθητοποιηθούν και να αντιληφθούν τις επιπτώσεις από το συγκεκριμένο φαινόμενο.

Το νησί μας, η Κύπρος, είχε την τύχη να προικιστεί  με ένα εξαιρετικό κλίμα που βοηθά πολύ και στην προσέλκυση τουρισμού. Eίναι ένα από τα συγκριτικά πλεονεκτήματα και χαρακτηριστικά στοιχεία του τουριστικού προϊόντος της χώρας μας, το οποίο απειλείται από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.  Άρα, αμέσως εδώ είναι η απάντηση αν επηρεάζεται ο τουρισμός. Φυσικά και επηρεάζεται.

Λόγω και του σημαντικού παράγοντα της τουριστικής βιομηχανίας στην οικονομία της χώρας μας θεωρώ ότι, ναι,  η κλιματική αλλαγή είναι μια απειλή που πρέπει να μας απασχολήσει στον μέγιστο δυνατό βαθμό και οφείλουμε να προενεργήσουμε και με σχεδιασμούς αλλά και πρακτικά, έτσι ώστε να αμβλύνουμε τις επιπτώσεις που ήδη έχουμε να αντιμετωπίσουμε.

Είναι γι’ αυτό τον λόγο που το σημερινό συνέδριο είναι πάρα πολύ σημαντικό. Θέλω και πάλι να συγχαρώ τους διοργανωτές, αυτούς που είχαν την ιδέα για να πραγματοποιηθεί. Και το πιο σημαντικό για μας, ως εκτελεστική εξουσία, είναι τα πορίσματα, τα αποτελέσματα των συζητήσεων που θα ακολουθήσουν.

(ΡΜ/ΕΠ/ΕΧΡ)