Ανακοινωθέντα

«Η σημασία του θεσμού του Γραφείου Επιτρόπου Νομοθεσίας»

Σας καλωσορίζω στο εκπαιδευτικό συνέδριο με τίτλο «Αναθεωρώντας το Δίκαιο μέσα από την οπτική του Γραφείου Επιτρόπου Νομοθεσίας και του Law Commission of England and Wales».

Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την εδώ παρουσία σας και για το ενδιαφέρον σας στη σημαντική αποστολή των επιτρόπων νομοθεσίας, ειδικά σε ότι αφορά την αναθεώρηση του δικαίου. Θέλω να ευχαριστήσω ιδιαίτερα τους υψηλούς φιλοξενούμενούς μας, τον Πρόεδρο του Law Commission της Αγγλίας και της Ουαλίας Sir Peter Fraser και τους συνεργάτες του, καθώς και την εκπρόσωπο του Cabinet Office κα Jessica de Mounteney για την ιδιαίτερη τιμή να αποδεχτούν την πρόσκλησή μας και να παρευρίσκονται σήμερα εδώ. Η συμβολή τους, βασισμένη στη βαθιά γνώση και εμπειρία τους στον τομέα αναθεώρησης και εκσυγχρονισμού του δικαίου, είναι για εμάς πολύτιμη και αναμένουμε με μεγάλο ενδιαφέρον στις εξειδικευμένες γνώσεις και τις συμβουλές τους.

Ο θεσμός του Επίτροπου Νομοθεσίας θεσπίστηκε στην Κύπρο το 1971 από τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας Αρχιεπίσκοπο Μακάριο Γ’ και βασίστηκε στα πρότυπα του Law Commission του Ηνωμένου Βασίλειου, όπως και άλλων χωρών της Κοινοπολιτείας. Ο Επίτροπος Νομοθεσίας αποτελεί τον παλαιότερο θεσμό Επιτρόπου στη Δημοκρατία και διορίζεται απευθείας από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, στον οποίο και είναι υπόλογος.

Η Υπηρεσία ξεκίνησε αρχικά το έργο της ως «Υπηρεσία Αναθεωρήσεως και Ενοποιήσεως της Κυπριακής Νομοθεσίας», με κύρια αποστολή της τον εκσυγχρονισμό του νομοθετικού πλαισίου της χώρας. Βασικές αρμοδιότητες της Υπηρεσίας ήταν η αναθεώρηση και ενοποίηση της νομοθεσίας, καθώς και η μετάφρασή της στην ελληνική γλώσσα, δεδομένου ότι οι νόμοι της Δημοκρατίας ήταν ακόμα στην αγγλική γλώσσα. Με την πάροδο του χρόνου, ο θεσμός εξελίχθηκε σημαντικά, καθότι διευρύνθηκαν οι αρμοδιότητες και τα καθήκοντά του, με αποτέλεσμα τη μετονομασία του σε «Γραφείο Επιτρόπου Νομοθεσίας».

Μια από τις κύριες αρμοδιότητες του Γραφείου Επιτρόπου Νομοθεσίας είναι να προβαίνει, είτε αυτεπάγγελτα είτε κατόπιν οδηγιών του Προέδρου της Δημοκρατίας ή/και του Υπουργικού Συμβουλίου, στην ετοιμασία και υποβολή εισηγήσεων προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ή/και σε οποιοδήποτε άλλο δημόσιο αξιωματούχο, όργανο, αρχή, υπηρεσία ή πρόσωπο για θέματα που αφορούν το κυπριακό νομοθετικό πλαίσιο. Αυτές οι εισηγήσεις αποσκοπούν στον εκσυγχρονισμό, την απλοποίηση, τη συμπλήρωση, την ενοποίηση, την κωδικοποίηση ή/και την αναθεώρηση της εθνικής νομοθεσίας, καθώς επίσης και στην ενάσκηση οποιουδήποτε άλλου καθήκοντος ή αρμοδιότητας ανατεθούν στην Επίτροπο από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ή/και το Υπουργικό Συμβούλιο. Επιπλέον, το Γραφείο αναλαμβάνει τη σύνταξη νομοσχεδίων, κατόπιν ανάθεσης από το Υπουργικό Συμβούλιο, σε συνεργασία με άλλα Υπουργεία ή συμμετέχοντας σε νομοπαρασκευαστικές επιτροπές.

Οι αρμοδιότητες του Γραφείου Επιτρόπου Νομοθεσίας δεν περιορίζονται μόνο στη νομοπαρασκευαστική εργασία και την αναθεώρηση του δικαίου. Μεταξύ άλλων, η Επίτροπος Νομοθεσίας μελετά το σύνολο των νόμων που ψηφίζει η Βουλή των Αντιπροσώπων, εντοπίζει και επισημαίνει τις υποχρεώσεις και ενέργειες που απορρέουν από αυτά τα νομοθετήματα και αφορούν το Υπουργικό Συμβούλιο, τους Υπουργούς, τους Ανεξάρτητους Αξιωματούχους και άλλες υπηρεσίες και τμήματα του κράτους, προκειμένου να διασφαλιστεί η εφαρμογή τους. Στη συνέχεια, η Επίτροπος υποβάλλει σχετική ενημερωτική έκθεση στο Υπουργικό Συμβούλιο για την καλύτερη και ολιστική παρακολούθηση της υλοποίησης των νομοθετικών διατάξεων.

Επιπρόσθετα, η Επίτροπος Νομοθεσίας ετοιμάζει Εθνικές Εκθέσεις, τις οποίες η Κυπριακή Δημοκρατία υποχρεούται να υποβάλλει σύμφωνα με τις επικυρωθείσες Συμβάσεις Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών και του Συμβουλίου της Ευρώπης, και τις οποίες παρουσιάζει και υποστηρίζει κατά την ακροαματική διαδικασία ενώπιον των αρμοδίων οργάνων των Ηνωμένων Εθνών (treaty bodies).

Τέλος, η Επίτροπος Νομοθεσίας αναλαμβάνει τη μετάφραση, από την αγγλική στην ελληνική γλώσσα και αντίστροφα, την ενοποίηση νόμων σε επίσημη έκδοση, σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή, τη μετάφραση διεθνών συμβάσεων στην ελληνική ή αγγλική γλώσσα και την καταγραφή των διμερών και πολυμερών συμβάσεων που είχε συνάψει ή συνάπτει η Δημοκρατία.

Η σημερινή ομιλία μου επικεντρώνεται σε μια εκ των αρμοδιοτήτων του Γραφείου μου, που αποτελεί και το κεντρικό θέμα του σημερινού συνεδρίου, στην αναθεώρηση και εκσυγχρονισμό του κυπριακού νομοθετικού πλαισίου.

Ειδικότερα, το Γραφείο Επιτρόπου Νομοθεσίας αποτελεί μια νευραλγική υπηρεσία του κράτους, συμβάλλοντας στον συστηματικό εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση της κυπριακής νομοθεσίας. Μέσα από τη νομοπαρασκευαστική εργασία, επιδιώκει να διασφαλίσει ότι οι νομοθετικές διατάξεις ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της σύγχρονης κοινωνίας, προσφέροντας ουσιαστικά οφέλη στους πολίτες.

Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι για την αποτελεσματική άσκηση αυτής της αρμοδιότητας είναι απαραίτητη η συνεργασία και συνεννόηση με την εκτελεστική εξουσία. Αυτή η προϋπόθεση καθιστά μοναδικό τον τρόπο λειτουργίας του θεσμού του Επιτρόπου Νομοθεσίας στην Κύπρο, υπογραμμίζοντας τη σύνθετη σχέση και τη στενή συνεργασία που απαιτείται με την εκτελεστική εξουσία για την επιτυχή προώθηση του νομοθετικού έργου.

Ως προς τη μεθοδολογία της συγκεκριμένης εργασίας, το Γραφείο δύναται να εντοπίζει κενά ή αδυναμίες στην νομοθεσία, όπως για παράδειγμα νόμους απαρχαιωμένους ή νόμους που βρίσκονται σε αχρησία, ή είναι αντικρουόμενοι, καθώς και νόμους οι οποίοι χρήζουν ουσιαστικής ή τυπικής αναθεώρησης. Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στον εντοπισμό πραγματικών αναγκών και συμφερόντων της κοινωνίας που παραγνωρίζονται από τον νόμο, και τα οποία μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο μεταρρύθμισης του δικαίου.

Το προσωπικό του Γραφείου μπορεί να υποβάλλει χρήσιμες προτάσεις προς την εκτελεστική εξουσία, επισημαίνοντας τυχόν αδυναμίες ή κενά που παρουσιάζονται σε μια νομοθεσία και εν συνεχεία να προτείνει τρόπους, με τους οποίους μπορεί να αναβαθμιστεί η νομοθεσία. Για παράδειγμα, και προς εκπλήρωση της αποστολής αυτής, εντός του 2023 το Γραφείο προχώρησε στην εκπόνηση προκαταρκτικού καταλόγου, που υπέβαλε στην Προεδρία της Δημοκρατίας, με νόμους, οι οποίοι χρήζουν αναθεώρησης. Προέβηκε επίσης και σε αυτεπάγγελτες εισηγήσεις προς την εκτελεστική εξουσία αναφορικά με την ανάγκη εκσυγχρονισμού συγκεκριμένων πεδίων δικαίου.

Κατά την εκπόνηση συγκεκριμένων εργασιών σχετικά με την αναβάθμιση και εκσυγχρονισμό της νομοθεσίας, το Γραφείο μας πάντοτε προβαίνει σε ενδελεχή μελέτη και ευρεία διαβούλευση με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς του κράτους. Παράλληλα, προσηλώνεται στην ανάγκη δημιουργίας ενός δικαιότερου και πιο σύγχρονου νομοθετικού πλαισίου, που να ανταποκρίνεται στις νέες τάσεις και ανάγκες της κοινωνίας, με βασικό στόχο την εξάλειψη των διακρίσεων, την ενίσχυση της προστασίας των πολιτών και τη διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Συγκεκριμένα, κατά την εργασία αναθεώρησης της νομοθεσίας, το Γραφείο μας θέτει στο επίκεντρο την πρόσβαση όλων των πολιτών στη δικαιοσύνη και την κοινωνική τους προστασία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της προσέγγισης αυτής αποτελεί η πρόσφατη συγγραφή του νομοσχεδίου με τίτλο «ο περί της Δημιουργίας Μητρώου Καλλιτεχνών και Θέσπισης Καλλιτεχνικής Χορηγίας Νόμου του 2024» σε συνεργασία με το Υφυπουργείο Πολιτισμού. Το εν λόγω νομοσχέδιο θέτει ως βάση την αναγνώριση της κοινωνικής και επαγγελματικής υπόστασης του καλλιτέχνη εξαιτίας της αμέριστης προσφοράς που επιτελεί προς την κοινωνία.

Επίσης, δεν μπορεί να παραβλέπεται ότι για τον εκσυγχρονισμό της νομοθεσίας λαμβάνονται πάντοτε υπόψη τα ιδιαίτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η κυπριακή κοινωνία, ώστε να μπορεί η νομοθεσία να επιλύει αποτελεσματικά και με τρόπο δημιουργικό ένα κοινωνικό πρόβλημα που ανακύπτει. Ενδεικτικό παράδειγμα αποτελεί η συμβολή του Γραφείου Επιτρόπου Νομοθεσίας στην αναθεώρηση του νομοθετικού πλαισίου σχετικά με τις πυρκαγιές. Οι σχετικές νομοθετικές τροποποιήσεις που εισήχθησαν στόχευαν, μεταξύ άλλων, στην αυστηροποίηση των προνοιών νόμων της Δημοκρατίας για την πρόκληση πυρκαγιών αλλά και στην ευθυγράμμισή τους με την κυπριακή πραγματικότητα, ανταποκρινόμενες στις αυξημένες ανάγκες λόγω των ιδιαίτερων κλιματικών συνθηκών του τόπου.

Σημαντικό είναι επίσης να αναφερθεί ότι το Γραφείο μας αναγνωρίζει την ταχεία πρόοδο της τεχνολογίας και την ανάγκη προσαρμογής της νομοθεσίας, ώστε να συμβαδίζει η νομοθεσία μας με αυτές τις εξελίξεις. Ενδεικτικά παραδείγματα αποτελούν οι εισηγήσεις μας, κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορονοϊού, για την αναγκαιότητα ρύθμισης της συμμετοχής μελών των διοικητικών συμβουλίων σε συνεδριάσεις μέσω τηλεδιάσκεψης και η εισήγησή μας για την θέσπιση νομοθεσίας για την τηλεργασία.

Κυρίες και κύριοι,

Σας διαβεβαιώνω ότι η διαδικασία αναθεώρησης του δικαίου εκτελείται με τη μέγιστη επιμέλεια από προσωπικό που διαθέτει υψηλή νομική κατάρτιση και εμπειρία. Μάλιστα, το προσωπικό καλείται, αρχικά, να εμβαθύνει στην κατανόηση των ουσιαστικών παραμέτρων κάθε υπό διαμόρφωση νομοσχεδίου. Αυτό περιλαμβάνει όχι μόνο τη μελέτη της νομοθετικής αναγκαιότητας, αλλά και την πλήρη διερεύνηση του πλαισίου, στο οποίο το νομοσχέδιο πρόκειται να εφαρμοστεί. Έτσι, επιδιώκουμε να διασφαλίσουμε ότι κάθε νομοθετική πρόταση δεν είναι απλώς θεωρητικά επαρκής, αλλά και πρακτικά εφαρμόσιμη, ώστε να εξυπηρετεί ουσιαστικά το δημόσιο συμφέρον.

Ένα θεμελιώδες καθήκον μας είναι η προσήλωση στις αρχές της καλής νομοθέτησης, οι οποίες διατυπώνονται σε κορυφαία διεθνή συγγράμματα όπως του G.C. Thornton. Αυτές οι αρχές, όπως η διαφάνεια, η αποτελεσματικότητα και η σταθερότητα, είναι απαραίτητες για τη διαμόρφωση νομοθεσίας που ανταποκρίνεται στις ανάγκες της σύγχρονης κοινωνίας, περιορίζοντας παράλληλα την πολυπλοκότητα και διασφαλίζοντας τη σαφήνεια για όλους τους εμπλεκόμενους.

Η νομοπαρασκευαστική εργασία μπορεί να υλοποιείται και μέσω νομοπαρασκευαστικών επιτροπών, στις οποίες συμμετέχουν κυρίως τεχνοκράτες και νομικοί της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας, υπό τον συντονισμό και καθοδήγηση της Επιτρόπου Νομοθεσίας. Η συμβολή των επιτροπών αυτών είναι καθοριστική για την αναθεώρηση, καθώς παρέχουν την ευκαιρία διαμόρφωσης μίας ολοκληρωμένης και τεκμηριωμένης πρότασης προς την κυβέρνηση, επιλύοντας παράλληλα εξειδικευμένα ή τεχνικά θέματα συναφή προς το νομοσχέδιο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της συνεργασίας ήταν η πρόσφατη σύνταξη του νομοσχεδίου για τη βία και την παρενόχληση στο χώρο εργασίας, σε συμμόρφωση με τη Σύμβαση του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας (ILO) που βρίσκεται ενώπιον της Βουλής για συζήτηση.

Συναφής με την αναθεώρηση του δικαίου είναι και η αρμοδιότητα του Γραφείου μας να επισημαίνει στο κράτος τις υποχρεώσεις του που απορρέουν από τις διεθνείς του υποχρεώσεις, όπως αυτές πηγάζουν από τις διεθνείς συμβάσεις, τις οποίες έχει κυρώσει. Προς τούτο, οι καταληκτικές παρατηρήσεις των επιτροπών των Ηνωμένων Εθνών αποτελούν σημαντικό εργαλείο στην αναθεώρηση του δικαίου, καθότι ο θεσμός λειτουργεί ως μεσάζοντας, που καθηκόντως μεταφέρει στο κράτος την ανάγκη εκσυγχρονισμού του δικαίου, ώστε να επιτευχθεί η συμμόρφωση με τις διεθνείς μας υποχρεώσεις. Σχετικό παράδειγμα αποτελεί η ενασχόληση μας με την ετοιμασία εναρμονιστικής νομοθεσίας για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών σε συμμόρφωση με τις πρόνοιες της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης, η οποία βρίσκεται πάντοτε ψηλά στην ατζέντα διεθνών σωμάτων.

Πέραν των όσων ήδη ανέφερα σε σχέση με την αναθεώρηση του δικαίου, το Γραφείο μας, είτε αυτεπάγγελτα είτε σε συνεννόηση με όργανα της εκτελεστικής εξουσίας, εκπονεί ανά διαστήματα κώδικες, μελέτες και οδηγούς σε σχέση με συγκεκριμένες νομοθεσίες ή κλάδους δικαίου, επιδιώκοντας την ορθότερη εφαρμογή του δικαίου. Ενδεικτικά, να αναφέρω τη σύνταξη του Κώδικα Δεοντολογίας των Μελών της Κυβέρνησης και του Κώδικα Δεοντολογίας των Συμβούλων-Συνεργατών των Μελών της Κυβέρνησης, που έγιναν στη βάση διεθνών πρακτικών, και που εμπεριέχουν συγκεκριμένους κανόνες δεοντολογίας, καθώς και τις υποχρεώσεις των προσώπων αυτών όπως πηγάζουν από το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο. Αναφορά πρέπει να γίνει και στη σύνταξη τριών Οδηγών για την Προστασία των Πληροφοριοδοτών (whistleblowers) τόσο στην ελληνική όσο και στην αγγλική γλώσσα, σε συνεργασία με το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, οι οποίοι στοχεύουν στην επεξήγηση της ισχύουσας νομοθεσίας σε γλώσσα απλή και κατανοητή για όλους.

Κυρίες και κύριοι,

Το Γραφείο Επιτρόπου Νομοθεσίας, παρά το μικρό του μέγεθος, λειτουργεί ως ένας δυναμικός και ευέλικτος φορέας με υψηλή εξειδίκευση, ικανός να υλοποιεί σημαντικές νομοθετικές μεταρρυθμίσεις σε οποιοδήποτε τομέα δικαίου, ιδιαίτερα όταν απαιτείται άμεση ανταπόκριση σε επείγουσες ανάγκες. Επενδύοντας στη συνεχή βελτίωση της ποιότητας του νομοθετικού έργου, το Γραφείο μας συμμετέχει σε μεγάλης κλίμακας καινοτόμα έργα, όπως το πρόγραμμα e-legislation, που υποστηρίζεται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Το έργο e-legislation αποσκοπεί στη δημιουργία μιας ολοκληρωμένης ψηφιακής πλατφόρμας για τη σύνταξη, ανάρτηση και ενημέρωση νομοθεσιών, η οποία θα προσφέρει πρόσβαση σε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη της νομοπαρασκευαστικής διαδικασίας. Μετά την ψήφισή τους, οι νόμοι θα αναρτώνται στον ίδιο ιστότοπο και, με κάθε τροποποίηση, θα ενσωματώνονται, ώστε να παρέχεται ένα ενοποιημένο και επικαιροποιημένο νομοθετικό κείμενο. Αυτή η πλατφόρμα θα είναι ο επίσημος κυβερνητικός ιστότοπος νομοθεσίας της Κύπρου, διασφαλίζοντας ελεύθερη πρόσβαση σε πολίτες, νομικούς, ακαδημαϊκούς και κάθε ενδιαφερόμενο, τόσο εντός της Κύπρου όσο και διεθνώς.

Στο πλαίσιο της προετοιμασίας για τη λειτουργία της εν λόγω πλατφόρμας, το Γραφείο μας σε συνεργασία με τη Νομική Υπηρεσία της Δημοκρατίας έχει συντάξει έναν Οδηγό Καλής Νομοθέτησης, αναγνωρίζονται τη σημασία σαφούς και ομοιόμορφης συγγραφής της νομοθεσίας, ακολουθώντας τις διεθνώς αναγνωρισμένες αρχές νομοθέτησης.

Μετρώντας πάνω από μισό αιώνα προσφοράς, το Γραφείο Επιτρόπου Νομοθεσίας παραμένει αφοσιωμένο στη συνεχή του βελτίωση, στοχεύοντας στη διασφάλιση των συμφερόντων και δικαιωμάτων των πολιτών και του κράτους.

Όραμά μου, ως Επίτροπος Νομοθεσίας, είναι η ευρύτερη αναγνώριση και κατανόηση του θεσμού του Γραφείου Επιτρόπου Νομοθεσίας, όχι μόνο από την κοινωνία, αλλά και από τη δημόσια υπηρεσία, αφού το Γραφείο μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο προς όφελος της Κυπριακής Δημοκρατίας και των πολιτών. Επιστέγασμα της προσπάθειας αυτής θα αποτελέσει η ψήφιση νομοσχεδίου για τη νομοθετική καθιέρωση του θεσμού του Επιτρόπου Νομοθεσίας. Η συγκεκριμένη νομοθετική ρύθμιση θα προσδιορίσει με σαφήνεια τις αρμοδιότητες, τα καθήκοντα και τις υποχρεώσεις της Επιτρόπου, επιτρέποντας στο Γραφείο να λειτουργεί πιο αποτελεσματικά και να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες απαιτήσεις, ακολουθώντας τα πρότυπα άλλων χωρών. Αυτή η εξέλιξη θα ενισχύσει τη δυνατότητά μας να υπηρετούμε με πληρότητα και συνέπεια το έργο μας.

Να συμπληρώσω ότι επιδίωξη του Γραφείου Επιτρόπου Νομοθεσίας είναι να συνεχίσει να υποστηρίζει την εκτελεστική εξουσία στις περιπτώσεις όπου χρειάζεται εξειδικευμένη τεχνογνωσία για τη σύνταξη συγκεκριμένων νομοθετημάτων. Μέσω αυτής της συνεισφοράς, το κράτος θα επωφελείται από νομοπαρασκευαστικές υπηρεσίες υψηλής ποιότητας με σκοπό την αποτελεσματική αναθεώρηση και εκσυγχρονισμό του δικαίου∙μια διαδικασία η οποία είναι αέναη.

Η επίτευξη αυτής της αποστολής εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ενίσχυση του Γραφείου με μόνιμο και κατάλληλα καταρτισμένο προσωπικό, το οποίο να λαμβάνει συνεχή εκπαίδευση στις διαδικασίες νομοπαρασκευαστικής εργασίας. Με αυτήν τη βάση, η εξειδικευμένη γνώση του προσωπικού θα αξιοποιείται σε βάθος χρόνου και στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο, συμβάλλοντας με ουσιαστικό τρόπο στη βελτίωση και στην αναβάθμιση της νομοθεσίας.

Για την καλύτερη υλοποίηση των αρμοδιοτήτων μας, έχουμε θέσει ως στρατηγικό στόχο τη διεθνή συνεργασία με αντίστοιχους θεσμούς άλλων χωρών, προσβλέποντας σε αμοιβαίο όφελος και πρόοδο. Η πρόσβαση στη διεθνή γνώση και πρακτική είναι υψίστης σημασίας για το έργο μας. Ήδη, το Γραφείο μου έχει πραγματοποιήσει επαφές με αντίστοιχους θεσμούς, όπως το Law Commission της Αγγλίας και της Ουαλίας, με σκοπό την αποκόμιση καλών πρακτικών και τη συνολική αναβάθμισή του. Οι γνώσεις που αποκομίσαμε από αυτές τις επαφές αποδείχθηκαν ήδη εξαιρετικά πολύτιμες. Η ανταλλαγή γνώσεων και η συνεργασία που θα αναπτυχθεί σήμερα προσδοκούμε να συμβάλει καθοριστικά στην ανάπτυξη και στην περαιτέρω προαγωγή του έργου μας.

Καταλήγοντας, είναι σημαντικό να τονίσω πως η επιτυχής υλοποίηση της αποστολής του Γραφείου Επιτρόπου Νομοθεσίας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη συνεχή συνεργασία μας με την Προεδρία της Δημοκρατίας για την υποστήριξη του κυβερνητικού έργου, με τη Βουλή των Αντιπροσώπων, τη Νομική Υπηρεσία, τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο, καθώς και με την ακαδημαϊκή κοινότητα, την κοινωνία των πολιτών και τη δημόσια υπηρεσία.

Τέλος, θα ήθελα να εκφράσω ένα ιδιαίτερο ευχαριστώ για τη σημερινή μέρα προς τους συνεργάτες μου κ. Αντώνη Σερώφ και κ. Μιχάλη Μιχαηλίδη, αλλά και το υπόλοιπο προσωπικό, που χωρίς τη δική τους ανεκτίμητη υποστήριξη δεν θα βρισκόμασταν σήμερα εδώ, με μια προοπτική που μας επιτρέπει να κοιτάζουμε μπροστά, στο μέλλον. Θερμές ευχαριστίες απευθύνω επίσης στον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο για τη διαρκή στήριξή του και το Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών για την πολύτιμη συμβολή του στη διοργάνωση του συνεδρίου.

Σας ευχαριστώ θερμά όλες και όλους για την παρουσία σας εδώ σήμερα και εύχομαι κάθε επιτυχία στις εργασίες του συνεδρίου.

(ΜΣ/AΣ)