Ανακοινωθέντα

Σας καλωσορίζω στη σημερινή συνέντευξη Τύπου, στο πλαίσιο της οποία θα παρουσιάσουμε μια στοχευμένη πρωτοβουλία της Κυβέρνησης και του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος για στήριξη του αιγοπροβατοτροφικού τομέα, και η οποία σχετίζεται με τη διάθεση 26 κρατικών τεμαχίων και κτηνοτροφικών οικοπέδων για ανέγερση νέων κτηνοτροφικών μονάδων αιγοπροβατοτροφίας.

Αναγνωρίζοντας ακριβώς τη στρατηγική σημασία του τομέα, πιστεύουμε πως με αυτόν τον τρόπο κάνουμε σήμερα ένα ακόμα σημαντικό –ένα ακόμα στοχευμένο– βήμα για την ενίσχυση της αιγοπροβατοτροφίας στην Κύπρο και την περαιτέρω ανάπτυξη του χαλλουμιού ΠΟΠ, για να στηριχθεί όχι μόνο η παραγωγή του, αλλά και η βιωσιμότητα όλων των εμπλεκομένων στον τομέα, εξασφαλίζοντας τις απαραίτητες υποδομές και τα απαραίτητα οικονομικά κίνητρα.

Σήμερα, το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε στην παραγωγή χαλλουμιού ΠΟΠ είναι η παρατεταμένη μειωμένη παραγωγή αιγοπρόβειου γάλακτος, συνεπεία της εποχικότητας, και όχι μόνο. Η Κυβέρνηση και το Υπουργείο μας, αναγνωρίζοντας τη σημασία του τομέα, έχει θέσει την αιγοπροβατοτροφία ως μια στρατηγική επιλογή και ως τέτοια βρίσκεται στις προτεραιότητές μας. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως στο Μεγάλο Επενδυτικό των €60 εκατ. που παρουσιάσαμε τον περασμένο Φεβρουάριο, τη μερίδα του λέοντος των επιδοτήσεων κατέχουν οι επενδύσεις στον κλάδο της αιγοπροβατοτροφίας. Στρατηγικός μας στόχος, λοιπόν, είναι η δημιουργία επαγγελματικών κτηνοτροφικών μονάδων αιγοπροβατοτροφίας, που θα συνεισφέρουν στην αύξηση του αιγοπρόβειου γάλακτος και στη μείωση της εποχικότητας.

Για τον σκοπό αυτό, ανακοινώνουμε ότι από σήμερα, 20 Μαρτίου 2025, θα είναι διαθέσιμα 26 κρατικά τεμάχια και κτηνοτροφικά οικόπεδα για ανέγερση νέας αδειούχας κτηνοτροφικής μονάδας, δυναμικότητας πέραν των 800 παραγωγικών αιγοπροβάτων, η καθεμία μονάδα από αυτές.

Η αξιοποίηση των 26 τεμαχίων εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε αύξηση κατά σχεδόν 21.000 τα αιγοπρόβατα, επιταχύνοντας την αύξηση στην παραγωγή αιγοπρόβειου γάλακτος, αφού η διάθεσή τους θα συνδέεται με την επαγγελματική ενασχόληση και την παραγωγικότητα.

Τα στοιχεία των τεμαχίων/οικοπέδων από σήμερα είναι αναρτημένα στην ιστοσελίδα του Τμήματος Γεωργίας κάτω από τη θεματική ενότητα «Πλαίσιο αδειοδότησης για μεγάλες μονάδες αιγοπροβατοτροφίας».

Σε συνεργασία με όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες –και είναι εδώ που θέλω να ευχαριστήσω το Υπουργείο Εσωτερικών και προσωπικά τον Υπουργό Εσωτερικών– έχουμε επιταχύνει σημαντικά την όλη διαδικασία. Η αδειοδότηση και η εξασφάλιση κρατικής γης θα ολοκληρώνεται εντός τριών (3) μηνών, ενώ για εξασφάλιση κτηνοτροφικού οικοπέδου σε κτηνοτροφική περιοχή η διαδικασία θα ολοκληρώνεται σε 15 ημέρες.

Η ανέγερση της κτηνοτροφικής μονάδας θα επιδοτείται μέσω της επενδυτικής παρέμβασης του νέου Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής 2023-2027 έως και €600.000 για νέους γεωργούς ή €400.000 για υφιστάμενους γεωργούς.

Πέρα από την εξαγγελία αυτή, χθες, μετά από μια μακρά συνεδρία με εκπροσώπους των αιγοπροβατοτρόφων, συναποφασίσαμε ότι οι κεφαλικές επιδοτήσεις δεν θα δίνονται στη βάση του αριθμού των ζώων, όπως γινόταν μέχρι σήμερα, αλλά στη βάση της παραγωγικότητας των ζώων που για το 2025 ξεπερνούν τα 200 λίτρα και παραδίδουν το γάλα τους για σκοπούς τυροκόμισης χαλλουμιού ΠΟΠ. Νοείται πως τα επόμενα χρόνια τα ελάχιστα λίτρα παραγωγικών ζώων θα αυξάνονται, ώστε να υπάρχει περαιτέρω κίνητρο. Δηλαδή, και λέω έναν τυχαίο αριθμό, εάν φέτος θα είναι στα 250 λίτρα, του χρόνου η επιδότηση θα είναι στα 300 λίτρα κ.ο.κ. Μαζί με αυτό θα λαμβάνουν επιδότηση και για τα πρωτόγεννα παραγωγικά ζώα, τα οποία θα πρέπει να διατηρεί ο κάθε αιγοπροβατοτρόφος, για να αυξήσει την παραγωγή αιγοπρόβειου γάλακτος. Αυτά θα συνοδεύονται από αυστηρές δικλείδες ασφαλείας που θα συνδέονται με τη δέσμευση για μη διάθεση των ζώων που επιδοτούνται για σφαγή. Οι λεπτομέρειες του νέου αυτού τρόπου επιδότησης θα αποφασιστούν μαζί με τους εκπροσώπους των αιγοπροβατοτρόφων και των τεχνοκρατών του Τμήματος Γεωργίας τις επόμενες μέρες.

Αγαπητοί φίλοι,

Στην προσπάθειά μας για ενίσχυση του τομέα έχουμε προβεί σε αρκετές ενέργειες με στόχο να ενισχύσουμε όλους τους εμπλεκόμενους για επίτευξη του επιδιωκόμενου στόχου. Από το καλοκαίρι του 2024 έχουμε συστήσει δύο Επιτροπές, την Ενδοτμηματική Επιτροπή και την Επιτροπή Παρακολούθησης για το χαλλούμι, οι οποίοι συνεδριάζουν μηνιαία με στόχο τη χάραξη κοινής πολιτικής από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και τις κυβερνητικές υπηρεσίες.

Έχει επίσης εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο έκτακτη στήριξη των αιγοπροβατοτρόφων, ύψους €2 εκατ., για μετριασμό της αύξησης του κόστους παραγωγής, αλλά κυρίως για την αύξηση της παραγωγικότητας. Σημαντική είναι και η λειτουργία του λογισμικού για τη διακίνηση αιγοπρόβειου και αγελαδινού γάλακτος. Η λειτουργία του λογισμικού συστήματος ενισχύει τη διαφάνεια και την εμπιστοσύνη όλων των εμπλεκομένων μερών, εφόσον τα δεδομένα που συλλέγονται είναι έγκυρα και καλά τεκμηριωμένα. Θυμίζω και την απόφαση για μη περαιτέρω αύξηση του αγελαδινού γάλακτος, καθώς και τη μελέτη καταγραφής του κόστους παραγωγής των αιγοπροβατοτρόφων.

Πιστεύουμε ότι η σημερινή εξαγγελία, που έρχεται να συμπληρώσει τις πιο πάνω δράσεις, αποτελεί ένα πολύ σημαντικό εργαλείο για τους αιγοπροβατοτρόφους μας και είναι ίσως η σημαντικότερη από μια σειρά ενεργειών που έχουμε λάβει, αφού ανοίγει προοπτική για περαιτέρω ενίσχυση του τομέα, ενώ δείχνει και την ξεκάθαρη και έμπρακτη στήριξη της πολιτείας απέναντι στις επενδύσεις στον κλάδο. Προς αυτή την κατεύθυνση καλώ όλους τους εμπλεκόμενους να αγκαλιάσουν αυτή την ευκαιρία, για να ενισχύσουμε την αιγοπροβατοτροφία στην Κύπρο και κατ’ επέκταση να ενισχύσουμε το χαλλούμι ΠΟΠ.

Με αφορμή την εξαγγελία για την παραχώρηση των 26 τεμαχίων, τα οποία συνδέονται με επιδοτήσεις που μπορούν να ξεπεράσουν τα 15 εκατ. ευρώ, θα ήθελα να θυμίσω τους βασικούς στόχους που θέσαμε ως κυβέρνηση:

1. Τη διατήρηση του χαλλουμιού ως το κύριο αγροδιατροφικό εξαγωγικό προϊόν και
2. Τη διασφάλιση του ΠΟΠ που δίνει δυναμική στο προϊόν.

Ο λόγος που στοχεύουμε στη διατήρηση του χαλλουμιού ως το κύριο εξαγωγικό διατροφικό προϊόν είναι επειδή το 91% όλης της παραγωγής χαλλουμιού διατίθεται στις εξαγωγές. Ως εκ τούτου, η διατήρηση του προϊόντος ως το κύριο εξαγωγικό προϊόν διασφαλίζει τη βιωσιμότητα όλων των εμπλεκομένων: αιγοπροβατοτρόφων, αγελαδοτρόφων και τυροκόμων. Πιο συγκεκριμένα, από τη συνολική παραγωγή των 45.000 τόνων, οι 41.000 τόνοι διατίθεται στις εξαγωγές. Από αυτές τις 41.000 τόνους περίπου οι 39.000 τόνοι είναι μικτό χαλλούμι. Από μόνα τους τα ποσοτικά δεδομένα κάνουν εμφανές πως αυτό που τροφοδοτεί τους παραγωγούς μας είναι οι εξαγωγές μικτού χαλλουμιού και άρα αυτές επιβάλλεται να διαφυλαχθούν. Σε αντίθετη περίπτωση η συνολική ετήσια παραγωγή χαλουμιού εκτιμάται ότι ενδέχεται να μειωθεί έως και 40%. Αν συμβεί αυτό θα θέσει σε αμφισβήτηση τη βιωσιμότητα όλων των εμπλεκομένων.

Σύμφωνα με τις ημερήσιες δηλώσεις που καταγράφονται στο λογισμικό του Τμήματος Γεωργίας, και οι οποίες είναι αδιαμφισβήτητες και επαληθευμένες, σήμερα υπάρχει διαθεσιμότητα μόνο 16,64% για παραγωγή μικτού αιγοπρόβειου χαλλουμιού. Αυτό σημαίνει ότι το τρέχον διάταγμα δεν ανταποκρίνεται στη διαθεσιμότητα αιγοπρόβειου γάλακτος, το οποίο είναι πολύ λιγότερο. Θυμίζω πως από τον Ιούλιο 2024 δηλώσαμε πως στον καθορισμό της ποσόστωσης στα διατάγματα, ανάμεσα σε άλλα, θα λαμβάνεται υπόψη και η διαθεσιμότητα αιγοπρόβειου γάλακτος, όπως παρουσιάζεται στο λογισμικό.

Μπροστά στον κίνδυνο να χαθεί το 40% της παραγωγής του χαλλουμιού, γεγονός που θα έχει αλυσιδωτές επιπτώσεις στη βιωσιμότητα όλων των εμπλεκομένων (αιγοπροβατοτρόφων, αγελαδοτρόφων, τυροκόμων) το διάταγμα για την περίοδο Μαρτίου (με ισχύ από την ημέρα της δημοσίευσης στην Επίσημη Εφημερίδα της Κυπριακής Δημοκρατίας) με 31η Ιουλίου 2025 θα καθορίσει την ποσόστωση στο 20% και η περίοδος 1η Αυγούστου-31η Δεκεμβρίου 2025 στο 15%.

Η πιο πάνω ρύθμιση δεν επηρεάζει κανέναν εκ των εμπλεκόμενων στην παραγωγή χαλλουμιού, αφού, ανεξαρτήτως της ποσόστωσης, υπάρχει η δέσμευση των τυροκόμων να παραλαμβάνουν το σύνολο του αιγοπρόβειου γάλακτος που παράγεται, ανεξαρτήτως του ποσοστού στο διάταγμα. Εννοείται πως η όποια αύξηση στην παραγωγή αιγοπρόβειου γάλακτος καταγραφεί στο λογισμικό θα οδηγήσει σε νέα τροποποίηση του διατάγματος προς τα πάνω.

Για να μπορέσουμε να πετύχουμε τους στόχους μας, πρέπει να αναγνωρίσουμε τα προβλήματα και να παρακολουθούμε τα νούμερα. Σήμερα, τα νούμερα δεν μας ικανοποιούν. Για να ενισχύσουμε και να επιτύχουμε τους στόχους μας και να λύσουμε τα προβλήματα που χρονίζουν γύρω από το χαλλούμι, προχωρήσαμε σε καινοτόμες και στοχευμένες αποφάσεις όπως η διάθεση 26 κρατικών τεμαχίων για ανάπτυξη επαγγελματικών μονάδων αιγοπροβατοτροφίας και η στοχευμένη επιδότηση στη βάση της παραγωγικότητας, οι οποίες διασφαλίζουν τη βιωσιμότητα όλων των εμπλεκομένων, διασφαλίζουν τη διατήρηση του χαλλουμιού ως το κύριο αγορδιατροφικό εξαγωγικό προϊόν, διασφαλίζουν το χαλλούμι ΠΟΠ, και διασφαλίζουν την αύξηση της παραγωγής του αιγοπρόβειου γάλακτος. Συνεχίζουμε, έμπρακτα και στοχευμένα, δίπλα στους παραγωγούς μας.

(ΕΦυς/ΝΖ/ΓΣ)